Dagblaðið Vísir - DV - 28.02.1984, Síða 6

Neytendur Neytendur Neytendur Neytendur
Neytendur
• t » ’»rrnrrn nn nrtr, , m▼ i /-»r rtn
DV ÞRIÐJUDAGUR 28. FEBRUAR1984
íeldhúsinu:
Tómatar.fylltir
með túnfisksalati
Túnfisksalat
200gagúrka
1 dós (165 g) túnfiskur
2 msk. kapers
150—200 g olíusósa (mayonnaise)
1 tsk. sinnepsduft
1 tsk. franskt sinnep
2—3 msk. smásaxað dill
salt, pipar sítrónusafi.
Skraut: dill.
Skerið sneið ofan af tómötunum þar
sem stilkurinn hefur setið. Holið
tómatana með teskeið og látiö vökvann
renna úr þeim. Afhýðið agúrkuna,
skerið hana eftir endilöngu og skafið
kjarnana úr. Skerið agúrkuna í litia
teninga. Hellið vökvanum af túnfiskin-
um og skerið í bita. Hrærið út í olíusós-
una sinnepi, söxuðu dilli, salti, pipar og
■ sítrónusafa. Blandið ennfremur saman
við agúrkuteningum, túnfiskbitum og
kapers. Setjið salatiö í tómatana.
Leggið dillgrein á hvem tómat til
skrauts.
Ryðgaðar
skrúfur
losna
— rykfallinu seinkar
Þau eru mörg, „hjálpargögnin”
sem eru komin til sögunnar okkur
nútímamönnum tii hjálpar við úr-
lausnir hinna ýmsu verkefna. Þar
eigum við blettaefni, ryövamarefni
og alls konar hreinsiefni. Til viðbótar
öllum gömlu húsráðunum, sem hafa
mörg hver dugað lengi, hafa komið
ótrúleg efni á markaðinn til að leysa
þann vanda sem við rötum í. Til
dæmis ef við höfum ryðgaða skrúfu í
útilukt og skipta þarf um peru í lukt-
inni: Skrúfan situr föst en hana þarf
að losa til að setja aðra ljósaperu í.
Þá era góð ráð dýr og þó. Við höfum
haft undir höndum efni sem kostar 54
krónur (brúsinn) og heitir Lyn AU.
Það leysir einmitt svona vanda,
losar ryðguðu skrúfumar á svip-
stundu. Þetta efni er danskt og vöra-
merkið er KM. Og þau eru fleiri, KM-
efnin. Eitt heitir 7—9—13 og hreinsar
það leður og vínilefni. Annað er
Brille-Rens sem reynt hafa margir
gleraugnanotendur hér. Einn þeirra,
ljósmyndari að atvinnu, sagði þegar
hann haföi hreinsaö gleraugun sín
með Brille-Rens: Nú loksins sé ég í
fókus. Gott í þeirri starfsgrein.
Margir heyja nokkuð vonlausa
baráttu við ryk í híbýlum sínum. Það
er sama þó af sé tekið, þessi ófögn-
urður kemur alltaf aftur. KM-Antistat-
isk Væske — sem hefur þá eigin-
leika að „afrafmagna” fleti sem
lögurinn er borínn á, seinkar þó
endurkomu ryksins aöeins. Þessi
lögur er til dæmis prýðilegur á sjón-
varpsskerm — sem sogar að sér
rykið. Á glerborð gerir lögurinn
sama gagn.
Þessi KM-efni eru miklu fleiri,
blettavatn, fituhreinsiefni, bílabón,
frosteyðandi efni (af bílrúöum t.d.)
svo einhver séu upptalin. Þau eru í
ódýrari kantinum og fást í Borgar-
sprautun á Funahöfða, liklega
þessari einu verslun enn sem komið
er. -ÞG
KM-efnin eru fjöldamörg, hér eru
sex þeirra þar á meðai sjö-niu-
þrettán.
DV-mynd: GVA.
Það á að vera vai neytenda hvaða mat þeir ieggja sér til munns. Neysian ætti ekki að vera hagstjórnartæki yfirvalda.
KOSTAÐ ÞJÓÐINA
ÓHEMJUPENINGA
— niðurgreiðslur landbúnaðaraf urða
Það er margt aö gerast í þingsölum
þessa dagana og utan þeirra líka.
Menn hafa setið lon og don við
samningaborðin og fréttir berast frá
félögum sem lýsa yfir stuöningi við ný-
undirritaða kjarasamninga. Ur þing-
sölum berast þær fréttir að nú leggi
menn til að visitölufjölskyldan minnki
og boði nýjan vísitölugrunn í stað hins
gamla sem er tvítugur um þessar
mundir. Og fleira, lagt er fram stjóm-
arfrumvarp af sjálfiun landbúnaöar-
ráðherra um að breyta iausaskuldum
bænda í föst lán. Og þá er farið aftur í
tíma gömlu krónunnar og fyrir tíð
verðtrygginga eða til ársins 1979 og
leitað að lausaskuldum. Hafi bóndi
tekið lán á þeún tíma til að stinga niður
skóflu, ekki greitt þau lán til baka, skal
hann fá lengri frest. Eflaust margir
sem vildu sitja við sama borð og
bændur, til dæmis húsbyggjendur á
mölinni. Þetta hafa tveir þingmenn
komið auga á og vilja aö allir lands-
menn sitji við sömu kjötkatlana og
hafa flutt frumvarp þess efnis.
Hætt er þó við að ekki sé sama hvor
hefur haldið um skófluskaftið, Jón á
Hofi eða Jón á Mölinni.
IMiðurgreiðslur í
hendur launþega
Þá era þaö fréttirnar um niður-
greiðslur launa og niöurgreiðslur land-
búnaðarafurða. Loforð ríkisstjóm-
arinnar um tilfærslur á fjármagni til
launþega virðast ætla að leysa tíma-
bundinn vanda landsmanna, hvaðan
sem hún tekur nú f jármagniö. Ein leið
hefur verið nefnd og hún er að færa
niðurgreiðslur landbúnaöarafurða
beint í hendur launþega. Og þvi ekki
það?
Háar upphæðir fara í landbúnaðar-
kerfi í formi niðurgreiðslna eða einar
945 milljónir af fjárlögum þessa árs,
tvöfalt hærri fjárhæð á föstu verðlagi
en árið 1970. Síðan er áætlaö að 280
milljónir fari til útflutningsbóta land-
með núverandi fyrirkomulagi njóta
neytendur einskis góðs af þeim miklu
fjármunum, sem varið er til niður-
greiðslu úr ríkissjóöi, nema þeir kaupi
tilteknar vörur, sem auk þess að vera
tiltölulega fáar era í flestum tilvikum
dýrari en svo, þrátt fyrir niðurgreiðsl-
umar, að þær geti lengur talist til dag-
Iegrar fæðu láglaunafólks ef til vill að
mjólkinni einni undantekinni.
Siöan er bent á að kindakjöt, smjör
og ostar séu dæmi um niðurgreiddar
vörar sem séu meðal dýrastu fæðu-
tegunda í landinu.
Og síðan benda flutningsmenn á að
þessar niðurgreiöslur komi ekki lág-
launafólkinu að gagni og láti nærri að
niðurgreiðslur á kampavíni og
ráöherrabílum kæmu láglaunahópn-
umað jafnmiklu „gagni”.
Hvaða vit er í því?
„Hvaða vit er til dæmis í þvi að öll
þessi mikla niðurgreiðsla úr ríkissjóði
fari fram hjá þeim heimilum þar sem
af einhverjum ástæðum, til dæmis
Iæknisfræðilegum, er ekki talið æski-
legt að neyta mikillar dýrafitu?”
Margt fleira er í greinargerð um-
rædds frumvarps en hér látum viö
staðarnumið.
Oft hefur verið deilt um niöur-
greiðslur landbúnaðarafurða. Þær era
hagstjómartæki sem telst úrelt meðal
annars vegna breyttra neysluvenja
okkar. Því er ánægjulegt fyrir neyt-
endur þegar hreyft er við þessu máli í
þingsölum.
Það er margt fleira í deiglunni nú,
sem að neytendum snýr, frjáls
hámarksálagning á matvörar og fleiri
vörar að falla úr gildi á næstu dögum.
Nýlega var samþykkt áskoran til yfir-
valda um að afnema tolla af grænmeti
og leyfa frjálsan innflutning á því. I
þessum málum og raunar fleiri er það
neytenda að vera á varðbergi, fylgjast
með verðlagi og vera aðhald. Allar
þessar breytingar, sem hér hafa verið
nefndar, geta verið neytendum til
hagsbóta, misjafnlega mikið þó eftir
mati og smekk hvers og eins. Neyt-
endur eiga valiö á að fá þær vörar sem
þeir helst kjósa á kostnaðarverði og
sem sanng jamt getur talist. Hvort sem
um er að ræða kjöt, klæði eða skjóL
Og það er ánægjulegt fyrir okkur
neytendur að fréttir úr þingsölum
tengjast okkar hagsmunum. Kannski
við getum farið að borða rauðgraut í
staöinn fyrir grjónagrautinn.
-ÞG
búnaðarafurða. En útflutningsbætur-
landbúnaöarafuröa era meðal annars
til þess að fólk í nágrannalöndum
okkar geti keypt ostinn okkar á ca 20
krónur kilóið meöan viö kaupum hann
hér, samt niðurgreiddan, á 151,70
krónur kílóiö.
Þrir þingmenn hafa lagt fram frum-
varp á þingi um beinar niðurgreiðslur
til neytenda eöa 500 milljónir af
þessum rúmlega níu. I greinargerð
frumvarpsins segir að það sé flutt í
tvennum tilgangi:
Þórunn Gestsdóttir
Leið út úr vítahringnum
I fyrsta lagi, er því ætlaö að vera
fyrsti áfangi á leiðinni út úr þeim víta-
hring sem langvarandi niðurgreiðslur
á sömu framleiðsluafurðum eru
orðnar, en margra ára saga óslitins
niðurgreiðslubákns hefur raglaö alla
eðlilega verðþróun neysluvöru á innan-
landsmarkaði, skekkt allt verð-
myndunarkerfi landbúnaöarafurða,
torveldaö æskilegar breytingar á
framleiðsluháttum og kostaö þjóðina
óhemjumikla fjármuni sem illa hefur
verið varið. Löng setning þetta — en
hún er tekin beint úr greinargerðinni.
Neytendur fái
aukið val
Þá er það í öðru lagi — önnur löng:
megintilgangur frumvarpsins að neyt-
endur fái aukið val um til hvaða vöra-
tegunda niöurgreiöslunum er varið, en