Dagblaðið Vísir - DV - 07.08.1984, Qupperneq 24

36
DV. ÞRIÐJUDAGUR 7. ÁGUST1984.
Feneyjar.
FENEYJA-
BIENNALINN
— SÖGULEGT YFIRLIT
1. GREIN
ameríska poppiö meö Rauschenberg í
aöalhlutverki. Áriö 1968 einkenndist
biennalinn af alls kyns op-listaverkum
og tilraunum og 1970 var þaö concept-
listin og happening sem setti mestan
svip hátíöina.
Þaö er víst aö Feneyjabiennalinn
hefur stóru hlutverki aö gegna í heims-
listinni. Hann er oröinn heföbundiö
stefnumót þeirra listamanna sem
þykja hvaö vænlegastir í listheimin-
um. Feneyjabiennalinn er vettvangur
þar sem hugmyndir mætast, takast á
og skila sér aftur út í listina.
Þátttakendur 1984
Argentína: A. Segui. Austurríki:
C.L. Attersee. Belgía: J. Fabre, L.
Deleu, K. Dierickx, J. Vanriet, J.
Vermeersch. Brasilía: E. Sued, L.P.
Baravelli. Kanada: L. Magor, J. Carr-
Harris. Kólombía: B. Salcedo, L.
Caballero. Kúba: M. G. Joya, R.
Martinez. Danmörk: A. Kirkegaard,
H. C. Rylander. Egyptaland: G. Sirry,
M. E1 Razzaz, M. Abdalah, A. Nawar,
M. Nasser, M. Ramzi, A. S. Eid. Finn-
land: K. Tapper, C. E. Ström. Frakk-
land: Dubuffet, Hélion, Hartung,
César, Debré, Viallat, Cane, Titus-
Carmel, Meurice, Pages, Pericaud,
Favier og Cauwet. Japan: Kosho Ito,
Kosai Hori, Kyoji Takubo. Bretland:
H. Hodgkin. Grikkland: C. Karas, G.
Georgiadis. Island: Kristján Davíðsson.
Israel: 0. Romberg. Júgóslavía: B.
Bucan. Noregur: B. Riis. Holland: H.
Dodeweerd „Armando”. Pólland: B.
Biskupska, J.D. Gracz, A. Foggt, S.
Wierzbicki, D. Leszczynska-Klusa.
Portúgal: J. Barrias. A-Þýskaland: F.
Cremer, B. Heisig, W. Mattheuer, P.
Makolies, H. Metzkes, W. Pauker, A.
Rink, B. Schönfelder, W. Túbke. V-
Þýskaland: L. Baumgarten, A.R.
Penck. San Marino: G. Giulianelli, R.
Martelli, P. Teddei. Spánn: A. Claves.
USA.: Bosman, Brown, Chase, Cool-
ing, Dean, Finster, Fischl, Garabed-
ian, Garet, Gornik, Green, Kassel,
Laemmle, Levers, Linhares,
Mendelson, Miller, Morosan, Smith,
Staley, True, Warren, Wong, Yarber.
Svíþjóö: C. Asker. Sviss: A. Stalder,
M. Chan. Ungverjaland: I. Varga, G.
Vadasz. Sovétríkin: Nikolai,
Gheorghij, Eduard, Vadim, Alexandr,
Piotr. Italía: A. Bueno, E. Castellani,
G. Colombo, N. Finotti, T. Maselli, M.
Padovan, M. Nanni, G. Pomodoro, T.
Scialoja, G. Strazza, G. Uncini, L.
Vespignani, A. Burri.
G.B.K.
Nú stendur yfir Feneyjabiennalinn,
ein stærsta og merkasta listsýning í
heiminum í dag, sem haldin er annað
hvert ár í Feneyjum. Feneyjabiennal-
inn var stofnaöur áriö 1893 og fyrsta
sýningin var opnuö sumariö 1897. Sýn-
ingin vakti strax heimsathygli og
meira en tvö hundruö þúsund gestir
hvarvetna úr lieiminum flykktust á
svæöiö. Þaö eítirminnilegasta frá
þessari fyrstu sýningu voru lætin um-
hverfis málverk eftir Giacomo Grasso
og aö hin opinberu verðlaun fyrsta
biennalsins runnu til Whistlers,
Segantini og nokkurra akademískra
málara.
Þó aö undarlegt megi teljast voru
impressionistarnir ekki sýndir á fyrsta
biennalnum og Picasso var ekki sýnd-
ur fyrr en árið 1948. Áriö 1910 var
Marinetti og ítölsku fútúristunum
hafnað og var þaö þá sem þeir dreiföu
manifestinu „Gegn Feneyjaíhaldinu”
frá klukkuturninum á Markúsartorg-
inu!
Áriö 1907 opnuðu Belgar fyrsta
erlenda sýningarskálann í Giardini del
Castelio, en svo nefnist sýningarsvæð-
ið. Tveimur árum síðar opnuðu Bretar,
Þjóöverjar og Ungverjar sína
sýningarskála. Áriö 1912 komu síðan
Frakkar og Svíar á svæöiö með sína
skála og Rússar áriö 1914.
íhaldssamur en opinn
Þó svo aö Feneyjabiennalinn hafi
ávallt verið fremur íhaldssamur var
hann strax opinn fyrir því sem var aö
gerast í Mið-Evrópu, Vín og Þýska-
landi. Þannig var efnt til stórrar yfir-
litssýningar á verkum eftir Gustav
Klimt áriö 1899 og sýnd t.d. hin ýmsu
afbrigði af expressionismanum. Ensor
var sýndur áriö 1902 og Nolde áriö 1910.
Þegar litið er yfir sögu Feneyja-
biennalsins kemur í ljós að hann hefur
verið misspennandi í gegnum tíðina.
Sýningin áriö 1920 þótti einkar
athyglisverð, en þá sýndu Sovétmenn
84 verk eftir Archipenko og Frakkar
sendu inn verk eftir Cezanne, Seurat,
Redon, Bernard, Marquet og Matisse.
Tveimur árum seinna voru það „Die
Brúche” málararnir sem vöktu feikna
athygli. En áriö 1930 tók fasistastjórn-
in biennalinn í sínar hendur og haföi
veg og vanda af sýningarhaldinu. Voru
þá einkum ítalskir listamenn haföir í
öndvegi, listamenn eins og Carra,
Severini, De Pisis og Sironi, jafnframt
því sem fútúristamir fengu sérstaka
deild. Frá þeim tíma og allt fram til
ársins 1948 var mikil deyfð yfir
Feneyjabiennalnum.
Árið 1948 er sögulegt ár fyrir
Feneyjabiennalinn. Roberto Longhi
skipulagði þá stóra sýningu á
impressionistunum, einkasafn Peggy
Guggenheim var opnaö almenningi og
Hertogahöllin við Markúsartorgið.
Myndlist
GunnarB. Kvaran
haldin var mikil yfirútssýning á meta-
phýsískri list!
Síðastliðna þrjá áratugi hefur
biennalinn risið hátt og veriö harölega
gagnrýndur. En nánast á hverjum
biennal hefur einn listamaöur hlotiö
meiri athygú en aðrir og jafnvel slegið
í gegn í bókstaflegri merkingu. Áriö
1954 var það Lucio Fontana sem sló í
gegn og áriö 1956 var þaö Fautrier.
Áriö 1962 vakti Giacometti mesta
athygli og tveimur árum seinna
Götumynd frá Feneyjum. Ljósm. GBK.