Dagblaðið Vísir - DV - 27.10.1984, Blaðsíða 9
DV. LAUGARDAGUR 27. OKTOBER1984.
45
Uppþornað saltvatnlð sem kallað er „Baðker djötulslns”.
TlJNISs
Sand-
strendnr
og
þorp
hella-
hita
Túnis er hlið að arabíska heiminum
og meginlandi Afríku. Þar eru lengstu
sandstrendur heims og landið auðugt
að sérkennum og erfðavenjum. Þar
rætast óskir og draumar um dularfulla
veröld. Ef þú ert makindalegur að gerð
er auðvelt fyrir þig að fá brúnan lit á
kroppinn. Sólin er svo hátt á himni að
hún veitir enga skugga.
Við komu til og dvöl í Túnis kynnast
menn mörgu. Sem ferðamannaland er
það nýkomið til sögunnar. Þar er að
finna sterkar menningarerföir sem
eiga bæði rætur í trúarbrögðum lands-
manna og sérkennilegu hirðingjalífi.
Nyrst í landinu er klettótt strönd sem
bylgjur Miðjarðarhafs leika um. Haldi
menn þaðan og upp til landsins verða á
vegi gróðursælir ásar þar sem kork-
eikur vaxa. Þar er Túnis, höfuðborgin,
og rústir hinna frægu Karþagó. Enn
sem komið er hefur aðeins lítill hluti
hennar veriö grafinn upp. En Habib
Bourgiba, forseti Túnis, hefur heitið
því.að ef olíuboranir heppnast vel ætli
hann að verja hluta olíuteknanna til
þess að grafa Karþagó alla upp.
Ekki ýkja langt frá höfuðborginni,
sem er nýtískuleg og orðin stór, er bær-
inn Sidi Bou Said, oft kallaöur „biái og
hvíti bærinn”. Þar er húsfööumum
hegnt ef hann vanrækir að halda hús-
veggjunum hjá sér hreinum eða
gleymir að mála dyrnar bláar, en blái
liturinn á að vinna gegn illum öndum.
Jafnvel þeir fáu bUar sem við sáum i
þröngum og bröttum götunum fylgdu
rækilega þessum sið.
Fjall Berbanna
Til vesturs, á landamærum Alsir,
Kortaf Túnls.
eru Atlasfjöll, fjaUaröð sem nær yfir
norðurhluta meginlands Afríku. Við
rætur þeirra eru bústaðir f jölda Berba.
Berbamir eru taldir vera fmmbyggjar
Túnis. Þeir eiga gamlar erfðir að baki
sem fjaUabúar. Það voru Rómverjar
sem hröktu þetta fóUc á undan sér upp
til fjaUa. Af furðulegri þrautseigju
tórðu þeir þar. Nú er ekki nema litlar
leifar Berba þar að finna. Berbarnir
hafa dreiftst út um aUt landið. Það er
aðeins syðst í Túnis að enn þrífast
nokkur Berbasamfélög sem hafa stað-
ið af sér að samlagast nútímaþjóöfé-
lagi. Dæmi um slíkt samfélag em
Berbamir í Katmata.
Hellabúarnir í Katmata
Hvort það nú var í AtlasfjöUunum
eða í hellum Katmata að Ali Baba fann
guUfjársjóðinn látum við ósagt. En hitt
getum við vottað að á báöum stöðum
námum viö stemmninguna og sér-
kennúegan lífstíl fólksins sem fram
kemur í ævintýrabókinni 1001 nótt. Við
áttum nótt í Sidi ArisshóteUnu tU dæm-
is þar sem herbergin eru langt niðri í
jörðinni og þar sem þjóðarrétturinn
koss-koss er framreiddur á grófgerðu
langborðinu úr handhefluðum pálma-
bolum. Að Ukum er Katmata einn af
-<---------------
A markaðstorglnu.
sérkennUegustu bústöðum í heimi. Þar
hafa ættflokkar Berba átt heima í því
nær tvö þúsund ár. Hellamir eru grafn-
ir bókstaflega niður í stóra útbrunna
eldfjallagíga.
Á yfirborðinu er einna Ukast því sem
risamoldvarpa hafi veriö hér að verki.
Sjálfir Uta hellamir vel út að innan.
Hvitkalkaðir veggimir minna á mar-
mara og steingólfin eru vandlega
þvegin. HellafóUcið viU ekki búa í hús-
um. Þaðsegir aðenginhúsakynni jafn-
ist á við heUana í fjalUnu. Við skiljum
það vel. Lega hellanna og gerð veitir
svo góða einangrun gegn hita og kulda
sem enginn skortur er á í þessu fjalla-
landi. Inni í helUnum er trygging fyrir
seytján tU tuttugu og þriggja gráðu
hita áriðumkring.
Sahara — heimur út af fyrir
sig
I suðri er líka túniski hlutinn af Sa-
hara og þar er mjög sérstæð menning.
Ennþá er þar ráðandi vinja- og hirð-
ingjafólkið sem býr við sauðfé og úlf-
alda.
Þeir sem ekki búa í litlum einkabú-
stöðum eða jaröholum halda áfram að
láta sér nægja tjaldið.
Ef þú ætlar að feröast til Sahara vU
ég benda þér á að búa þig að hætti inn-
fæddra. Sá búningur er léttur og þægi-
legur og höfuð og munnur vel varin.
Á leið þinni um sand- og steppulend-
urnar kemst þú að raun um að þú hefur
fengið aö upplifa þínar fyrstu hillingar
og þá getum við róað þig með því aö
sérhver vin býr yfir sömu töfmm þar
sem hillir undir hana við sjóndeildar-
hring eftir daglangan akstur.
Baðker djöfulsins
Stóru uppþomuöu saltvötnin mynda
hluta af Sahara. Hiö stærsta þeirra
hefur verið kallað „baðker d jöf ulsins. ”
Það heiti skiljum viö ofurvel eftir að
hafa fariö sjö mílur yfir þetta salthaf.
Allt var hvítt. Brennandi sólarhitinn
ásamt saltuppgufuninni varö þess
valdandi að Land-Roverbílamir, sem
voru um eitt hundrað metrum á undan
okkur, litu út eins og þeir væru í lausu
lofti. Allt loftið titraöi eins og f jandinn
sjálfur hefði verið að hræða þá. Að
vera á ferð á þessum flennivíðu sand-
sléttum færir þeim sem reynir furðu-
legustuhluti.
Gabes og
eyðimerkurrefurinn Rommel
Gabesvinin er þekktust fyrir mikla
döðlurækt. Vinin myndar stærsta og
sérstæðasta döðlupálmadal í Túnis.
Rúmlega tíu þúsund ferkílómetrar em
þaktir þrjú hundruð þúsund pálma-
trjám.
Ef við komumst inn í bæinn sjálfan,
nýja Gabes, fer ekki hjá því að við
förum fram hjá Atlantikhótelinu. Þaö
var aðsetursstaður og höfuðstöð „eyði-
merkurrefsins” Rommels í seinni
heimsstyrjöldinni.
Guli bærinn
Það nafn ber vinin Tozeur. Ástæðan
er sú að allur bærinn er byggöur á sér-
kennilegum gulum sandsteini sem er
svo mikið af á þessu svæði. Það sem
samt sem áður risti dýpstu sporin við
að sjá þennan litla bæ var „Afríski
dýragarðurinn.” Þar eru saman kom-
in öll þau dýr sem lifað hafa villt í
Túnis forðum.
Á vesturströnd Túnis sjáum við
lengstu samfelldu sandstrendur
heims. Þú hlýtur að veita sandbreiðun-
um athygli er þú kemur þangað og
lendir á einum flugvellinum. Að sjálf-
sögðu er hér að finna öll stærstu hótelin
og obbann af erlendu ferðamönnunum.
Ferðamannastraumurinn til margra
borga og bæja þama við ströndina
hefur aukist gífurlega á síðasta ára-
tug.