Dagblaðið Vísir - DV - 30.11.1984, Blaðsíða 10

10
DV. FÖSTUDAGUR 30. NÖVEMBER1984.
Útlönd Útlönd Útlönd Útlönd
Evrópubandalagið:
Sameiningarmál
á dagskrá
Ef þú keyrir áleiöis til Frakklands
frá Þýskalandi og tekur allt í einu
eftir því aö vegvísar sem voru bláir
eru orðnir grænir að lit þá máttu vita
aö þú ert kominn yfir til Frakklands.
Landamæraveröir eru nær hættir aö
stöðva bíla og í myrkri er auðvelt aö
keyra fram hjá varðstöðvum þeirra
án þess aö hafa hugmynd um að
maður sé kominn til annars lands.
Þetta er eitt af áþreifanlegri dæm-
unum um sameiningarviðleitni Evr-
ópuríkja. Þaö eru Frakkar sem hafa
hvað mestan áhuga á aukinni stjórn-
málasamvinnu ríkja Evrópubanda- j
lagsins — sem einu sinni var þekkt
sem Efnahagsbandalag E vrópu.
Framtíðardraumar
Mitterrand Frakklandsforseti hef-
ur undanfarið eitt og hálft ár lagt
geysilega áherslu á sameiningar-
stefnuna. Hann hefur þótt ótrúlega
fús til aö gefa eftir í ágreiningi um
fjárframlög Breta til bandalagsins
og í ágreiningi um landbúnaöarstefn-
una.
Einn norskur blaðamaður heldur
því fram að Mitterrand sé í raun eini
leiötogi bandalagsins sem eigi sér
framtíöardrauma um sameiningu
Evrópu. Hann vill aö samkomulag-
inu, sem liggur til grundvallar
bandalaginu, verði breytt þannig aö
ákvarðanir Evrópubandalagsins fái
meira gildi. Evrópuþingið fái raun-
verulegt vald til að vera meira en
kjaftaklúbbur. Samkvæmt núgild-
andi reglum getur hvaöa ríki sem er
beitt neitunarvaldi gegn hvaða sam-
þykkt sem er á grundvelli þess aö um
brýna hagsmuni landsins sé aö tefla.
Frakkar vilja veikja þennan mögu-
leika til aö beita neitunarvaldi.
Fríverslun
En ekki eru allir sannfærðir um
ágæti sameiningarstefnunnar. Helsti
andstæðingur hennar er Thatcher,
forsætisráöherra Breta. Henni finnst
nóg að bandalagiö haldi áfram aö
vera efnahagsbandalag — eins konar
fríverslunarbandaiag — án þess að
nokkuö sé unnið að því að sameina
löndin á stjórnmálasviöinu eða utan-
ríkisstefnu þeirra.
Það er deilumál sem búist er við
að muni liggja eins og skuggi yfir
bandalagsþinginu þriöja desember
sem haldið veröur í Dublin. Nú hefur
flestum bráðaðsteöjandi peninga-
vandamálum verið bægt frá í bili og
því þykir líklegt að framtíðarstefnu-
mál þessa 10 þjóða bandalags muni
vera ofarlega á dagskrá. Margir
stjórnarerindrekar telja að lausn
þessara vandamála hafi breytt
valdajafnvæginu innan Evrópu-
bandalagsins Bretum í hag. Bretar
hafa þegar gefiö sterklega í skyn að
nú sé mikilvægast að gera bandalag-
ið að sönnum sameiginlegum mark-
aði. Þetta eigi að gera með því að i
brjóta niöur múra sem enn hefta við-
skipti milli landanna.
Þetta hefur orðið til þess að einn
stjórnarerindrekinn hefur sagt:
„Evrópubandalagið er dautt. Lengi
lifi Efnahagsbandalagið.”
Hagsmunir
En hinir sex upprunalegu meðlim-
ir bandalagsins — Frakkar, Þjóð-
verjar, Italir, Belgar, Hollendingar
og Lúxemborgarar — eru ekki reiðu-
búnir að sjá þingið verða að einni
samfelldri deilu um efnahagsmál.
Þeir hyggjast halda fast fram hinum
upprunalega draumi um sameiningu
Evrópu.
En Bretar vilja aö það séu hags-
munir hinna einstöku þjóða en ekki
bandalagsins sem heildar sem skipti
mestu við ákvarðanatöku. Þeir hafa
þrýst á aðgerðir gegn óeðlilegum
fjáraustri bandalagsins og niður-
skurði á niöurgreiðslum til landbún-
aðarmála. Þeir vilja auka sam-
keppni innan bandalagsins og brjóta
niður alla tollmúra.
„Tveggja gíra stefna"
Til að svara þessu hafa sumir
stjórnarerindrekar á meginlandinu
lagt til aö mörkuö verði svokölluð
Kýpurbúar drepa helming
inn af farfuglum Evrópu
Sælkerar á Kýpur eru farnir að
höggva grimmilega í fuglastofna
víðast í Evrópu og sömuieiöis í
austurhluta Afríku. Milljónir farfugla,
sem flytjast milli þessara heims-
hluta, eru drepnar, á meöan þeir
hafa viðkomu á Kýpur til þess eins
að matgoggunum hlotnist sá unaöur
að smjatta á einni ákveðinni tegund.
Viðkomustaður farfugla
Um Kýpur liggur ein af þrem aðal-
leiðum farfugla yfir Miöjarðarhafið.
Þetta eru farfuglategundir sem
annars gista Evrópu á sumrin allt
austur til Kákasusfjalla og vestur til
Bretlandseyja en halda sig á vetuma
í Afríku á svæðinu frá stóru vötnun-
um til Eþíópíu.
I þessum hópi ferðalanga er svart-
höfðaþrösturinn sem Svíum þykir
mikið augnagaman og þeir komast
naumast í sumarskap ef þeir heyra
ekki sönginn í honum. Því miður
þykir Kýpurbúum hann mesta hnoss-
gæti.
Veiða 20 milljón fugla
Með fuglabyssum og fuglalími
voru Kýpurbúar vanir að veiða um 5
milljón fugla á ári. En eftir að fugla-
veiðimenn fóru að nota net fyrir
svona tíu árum, hefur veiðin aukist
umtalsvert. Nú eru árlega veiddar
um 20 milljónir smáfugla á Kýpur.
Tveir breskir fuglafræðingar
sýndu 1968 fram á hvaö drápiö væri
mikið. Þeir unnu að athugunum
sínum í Paralimni-héraði sem er
suður af Famagusta. A níu vikna bili
að vorlagi rannsökuðu þeir 25.253
fugla sem veiðst höfðu með fugla-
lími. Þetta voru um 100 tegundir.
Ekki voru nema um 4000 þeirra
svarthöfðar. Mikið bar á smærri
fuglum í aflanum og þar á meðal
næturgölum. — Vegna þess hve fast
er sótt í svarthöfðakjöt er grunur
margra sá að75% þeirra svarthöfða,
sem bornir eru á borö, séu í reynd-
inni aörir spörfuglar.
Allt upp í
3/4 veiddir
Fuglafræðingum á Kýpur reiknast
nú svo til að allt frá helmingi og upp í
þrjá fjórðu þeirra farfugla sem leið
eiga um Kýpur lendi í klóm veiði-
manna. (Þá eru ekki reiknaðar með
endur eða sjófuglar.) Þróunin er
sögð versna með hverju árinu.
Það eru sem sé fuglanetin sem eru
svona mikilvirk. Það er ætlað aö ekki
færri en 40 þúsund net séu í notkun í
Paralimni-héraöi einu. Hvert net er
um 10 til 12 metra langt. Kýpurbúar
flytja þessi net inn. Nýleg neta-
sending heföi spannað 20 milur ef
netin hefðu verið lögð við endann
hvert á öðru.
Stefnir í verra
Fyrir þrem árum mælti veiðimála-
stofnun Kýpur með því að bannaöur
yrði innflutningur á þessum netum.
Hið opinbera hreyfði sig þó ekki til
þess. Þvert á móti hefur verið út-
hlutað sérstökum skotleyfum sem
heimila veiöimönnum að skjóta
svarthöfða og aðra spörfugla allan
ársins hring. Fleiri veiðileyfi eru
gefin út en nokkru sinni fyrr.
Kýpur hefur undirritað en ekki
staðfest Bernarsáttmálann frá 1982
um dýravernd en í honum er ákvæði
sem bannar fuglanet. I fyrra hét
Kýpurstjórn Evrópuráðinu að því
banni skyldi framfylgt „í náinni
Svarthöföi á grein.
framtíð”. I verki stefnir hún í hina
áttina.
Vilja að ferðafólk
sniðgangi Kýpur
Alþjóðlega fuglaverndunarráðið
hefur nú hvatt ríkisstjórnir, ferða-
skrifstofur og fjórar milljónir
meðlima sinna í Evrópu til þess að
beita sér fyrir því að ferðamanna-
slóðir á Kýpur verði sniðgengnar.
Afkoma Kýpur á mikið undir
ferðamannaiðnaðinum og svo vill
einmitt til að Paralimni-hérað er
mjög vinsæll orlofsstaður fyrir
ferðafólk frá Norðurlöndum og
Vestur-Þýskalandi. Hótanir um að
þetta ferðafólk muni sniöganga land,
sem drepur takmarkalaust sumar-
fugla þeirra og heggur þannig stór
skörð í villta náttúru og fuglalif, gæti
komið Kýpurstjórn til að hugsa sitt
ráð og jafnvel taka í taumana.
Umsjón:
Þórir Guðmundsson
„tveggja gíra stefna”. Frakkland,
Italía og Benelúx-löndin myndu
þannig vinna að samruna sín á milli.
Þýskaland myndi fylgja ekki ýkja
langt á eftir. Bretar gætu þá hins
vegar haldið sér í lággír ef þeir vilja
og látiö sér nægja samvinnuna í
tollamálum. Stjórnarerindrekar
segja að Bretar hafi illan bifur á
þessari stefnu. Þeir haldi því fram
að þeir séu góðir Evrópumenn og séu
hræddir um að einangrast veröi hún
ofaná.
Thatcher vill tollfrelsi, Mitterrand vill alvöru bandalag.