Dagblaðið Vísir - DV - 13.03.1985, Blaðsíða 13
DV. MIÐVIKUDAGUR13. MARS1985.
13
Jæja. Þá hefur fjölmiðlafárinu
kringum Norðuriandaráðsþing siot-
að í bili — a.m.k. innanlands. Hvað
stendur eftir, þegar púðurreykinn
hefur iagt frá, og hægt er að kanna
valinn?
1. þáttur.
Af Anker frá Nörrebro
1 íslenskum f jölmiðlum hefur Ank-
er Jörgensen látið hafa eftir sér eftir-
farandi:
1. Jón eða einhver hringdi í hann og
aftraði honum frá að tala á fundi í
Reykjavík.
2. Hann heföi enga löngun til aö hitta
Jón þennan (myndi samt e.t.v.
ekki komast hjá því) og ætti ekk-
ert vantalað við hann.
3. Hann heföi lesið það sem JBH
heföi skrifaö um utanríkismál og
væri ósammála.
4. Hann heföi ekki vitað, aö Jón
Baldvin heföi breytt stefnu Al-
þýöuflokksins í öryggismálum.
Hvaö er um þetta aö segja? Þetta
er samsafn af ósannindum og móög-
unum í garð næststærsta flokks þjóð-
arinnar. Hvemig þá?
1. Þaö voru Danimir sem hringdu i
mig — ekki öfugt. Þeir vildu foröa
karlinum frá slysi. Ég las fyrir þá
fréttatilkynningu úr íslenzku blaði
um stofnun stjómmálasamtaka,
sem vildu breyta stjómarskrá ís-
lenzka lýðveldisins. Ég vakti at-
hygli á, aö þetta væru einhver viö-
kvæmustu deilumál innanlands.
Ég skipti mér ekkert af því, hvort
Anker talaði hér eða ekki. Þá
ákvörðun tóku Danir sjálfir, eftir
aö hafa leitaö upplýsinga.
2. Persónulegar hnútur Ankers í
garö formanns Alþýðuflokksins
eru móögun í garö allra alþýöu-
flokksmanna. Þaö er nýmæli í
samskiptum jafnaðarmannafor-
ingja. Sá veldur miklu, sem upp-
hafinu veldur.
DONAROG
DUSILMENNI
3. Anker viöurkennir í viðtali við
Þjóðviljann, að hann hefur ekki
einu sinni lesið hina umdeildu
grein mína (sem var þó send út í
danskri þýöingu til 460 blaöa í
Skandinavíu) — hvað þá annað.
Enda er hann ólæs á móðurtungu
norrænna manna, eins og hann
játar fyrir Þjóöviljanum.
4. Öfugt viö danska sósíaldemókrata
hefur Alþýðuflokkurinn íslenzki
ekki breytt stefnu sinni í öryggis-
málum. Þetta var Anker kunnugt
um, eftir fund okkar í Osló í janú-
ar. Þessi fullyrðing hans stenzt
því ekki, fremur en hinar.
Anker segir að samskiptareglur
jafnaöarmannaflokka hafi veriö
brotnar. Þaö gerði hann sjálfur, meö
skætingi í hans stíl — heldur meö
málefnalegri grein, þar sem ég sýndi
fram á, að.stefna Alþýðuflokksins
gagnvart tillögum um K-vopnalaus
svæði á Norðurlöndum væri óbreytt.
Það hafa lesendur DV séö svart á
hvítu.
Fréttamaöur Ritzau vildi að ég
svaraöi dónaskap Danans. Þaö vildi
ég ekki, en afhenti honum óbirta
grein og sagði, aö hann gæti vísað til
hennar um ágreining okkar ís-
lenzkra jafnaöarmanna við danska.
Þar með byrjaði balliö.
Ritzau sendi greinina út til 460
blaða í Skandinavíu, áöur en hún
hafði birzt á íslenzku. Eins og ís-
lenzkir blaöalesendur hafa séö var
þetta málefnaleg grein. Þar var
Kjallarinn
a „Anker segir að samskiptareglur
^ jafnaðarmannaflokka hafi verið
brotnar. Það gerði hann sjálfur, með
viðtölum af þessu tagi.”
viötölum af þessu tagi. Punktur og
basta.
2. þáttur:
Óbirt grein veldur
fjaðrafoki
Ég svaraöi Anker — ekki meö
hvergi veitzt aö neinum persónulega
— þótt gert væri góðlátlegt grín aö
kafbátaleit sænska hersins (sem öll
blöð í Svíþjóð eru f ull af, hvort eð er).
Viöbrögö skandinavískra blaöa-
manna segja mikiö um þá — en ekk-
ert um mig. Viöbrögðin voru af því
JÓN BALDVIN
HANNIBALSSON,
FORMAÐUR
ALÞÝÐUFLOKKSINS
Vinstra megin
við miðju
tagi, sem í hernaöarfræöum nefnist
„overkill”. Þau benda til þess, aö
þetta sé ákaflega taugatrekkt lið —
og eigi bágt meö aö heyra hlutina
nefnda sínum réttu nöfnum.
Aö vísu höföu þeir þaö sér til afböt-
unar aö dögum saman haföi þeim
leiðst mikið aö heyra Paul Pedersen
frá Hallesteder og félaga klæmast á
skandinavískunni sinni. Ekki get ég
láð þeim þaö. Hitt kemur mér á
óvart, aö framsóknarkommar ís-
lenzkir gátu ekki leynt undirlægju-
hætti sínum gagnvart Skandinövum.
Það er upplýsandi fyrir Islendinga
aö sjá þá á knjánum.
3. þáttur:
Af undirlægjuhætti gagn-
vart Norðmönnum
Þann 12. febr. tók Karl Steinar, f ,h.
okkar jafnaöarmanna, upp á Alþingi
kröfur okkar Islendinga á hendur
Norömönnum, vegna ríkisstyrkja og
undirboða á fiskmörkuöum. Niöur-
staða þeirrar umræöu var afdráttar-
laus: Aö máliö skyldi tekiö upp á
Noröurlandaráösþingi í Reykjavík,
og innan EFTA, af f yllstu hörku.
Halldór Asgrímsson sagði:
„Ef þeir (ríkisstyrkir Norð-
manna) verða áfram við lýði
munu lífskjör á Islandi vart
batna, þannig aö hér er aö því
leytinu til um langbrýnasta hags-
munamál okkar að ræða fyrir ut-
an fiskveiðistefnuna sjálfa og
markaðsmálin að öðru leyti.”
Og svo þögðu þeir allir í kór (nema
Eiður).
Staöarhóls-Páll, forfaöir minn,
kraup aöeins á annað kné fyrir hinni
dönsku hátign, en stóö á rétti okkar
— í hinn fótinn. Paul Pedersen frá
Hallesteder kraup á bæöi knén. Þaö
ermunurinn.
Ef ég er dóni (fyrir aö boöa til úti-
fundar um málið, svo aö 200 frétta-
menn a.m.k. mættu skilja, að Islend-
ingar meina þaö sem þeir segja) —
hvað eru þá hinir, sem tala digur-
barkalega á Alþingi, en þegja í Norö-
urlandaráöi?
Eymingjar — er þaö of stórt orð?
Jón Baldvin.
Háskóli á tímamátum
Kjallarinn
Hér á landi hefur oft á tíðum skort
nauðsynlegan skilning á gildi öflugs
háskóla og hvað þaö skiptir miklu
máli í allri rannsóknarstarfsemi.
Ástæðurnar eru í sjálfu sér ljósar.
Hafið hefur getaö fært okkur þau lífs-
gæði sem talin eru með þeim bestu í
okkar vestræna heimi. Frumgreinar
atvinnulífsins hafa dugaö okkur til
framfæris.
Gildi menntunar
Nú hin síðari misseri hefur átt sér
staö mikil breyting í umræöu um
þessi mál, sem vonandi leiðir til
hugarfarsbreytingar meöal Islend-
inga. Mönnum er orðið ljóst að gömlu
atvinnuvegirnir eru ekki þaö eina
sem getur fært okkur björg í bú. Auk
þess kemur þaö til að afli fer minnk-
andi og samkeppni vex á fisk-
mörkuðum. Því leita menn annarra
leiöa til bættra lífskjara. Fyrir okkur
Islendinga virðist þá helst tvennt
vera arövænlegt. Annars vegar er
þaö aukin stóriðja og þá um leiö
virkjun fallvatna. Því miöur virðist
hægt ætla aö ganga i þeim málum,
ekki síst þar sem ýmsum stjórn-
málamönnum hefur tekist aö fæla
erlenda, aöila frá hugmyndum um
þátttöku með yfirlýsingum um
þjóönýtingu o.s.frv.. Hinn kosturinn
er ýmis þróunarstarfsemi sem bygg-
ir á rannsóknum og framleiðsla á
þáttum sem af þessu leiöir. Þetta á
viö um ýmsan iífefnaiðnað, rafiðnaö,
ýmiss konar hugbúnað varðandi
tölvur og svo mætti lengi telja. I
tengslum viö þetta vantar okkur
Islendinga síðan nauösynlega menn
meö þekkingu á markaðsrannsókn-
um, markaðssetningu og annarri
kunnáttu sem þarf til aö koma
afurðum á framfæri. Allir þeir þættir
sem hér hafa verið taldir upp eiga
þaö sameiginlegt aö byggja á
ákveönum grunni sem er þekkingin.
Til þess aö hún fáist er grundvallar-
atriöi að hafa öflugan háskóla, há-
skóla sem skilar vel menntuðu fólki
„Undanfarin tíu ár hefur Háskóli Islands átt mjög i vök að verjast."
og háskóla sem er miöstöð rann-
sókna í landinu.
Nýtt átak
Undanfarin tíu ár hefur Háskóli
Islands átt mjög í vök aö verjast.
Nemendum hefur fjölgaö um helm-
ing en fjárveitingar nánast staöiö í
staö að raungildi. Á sama tíma hefur
húsnæöi skólans lítið aukist enda fer
stór hluti kennslunnar fram í
leiguhúsnæöi úti í bæ. Þessu þarf aö
breyta og er raunar að vænta átaks í
byggingarframkvæmdum á vegum
háskólans á næstu árum. Þó kemur
eitt til sem dregur verulega úr. A
fjárlögum ársins 1985 eru engar fjár-
veitingar til byggingarframkvæmda
hjá háskólanum. Byggingarfé
skólans kemur því eingöngu frá
happdrætti H.I. Það er ekki nóg og
vonandi að úr verði bætt.
„Allir þeir þættir sem hér hafa
verið taldir upp eiga það sameigin-
legt að byggja á ákveðnum grunni sem
er þekkingin.”
Eitt af því sem talaö hefur veriö
um að efla þurfi á næstu árum eru
sértekjur háskólans. Þar þykir
vænlegast aö auka ýmsar þjónustu-
rannsóknir og ekki síður þróunar-
rannsóknir. Nauösynlegur hlekkur í
því er aö auka tengsl háskóla og at-
vinnulífs. Er nú unniö að því aö gera
þetta virkara, m.a. með því aö há-
skólinn fái heimild til aö gerast
eignaraðili að ýmsum þróunarfyrír-
tækjum sem hugsanlegt yröi aö
stofna í samvinnu viö aðila utan skól-
ans. Frumvarp í þessa átt liggur nú
fyrir alþingi og er vonandi aö það
veröi samþykkt hiö fyrsta. Jafn-
framt hefur háskólaráö fyrir sína
hönd samþykkt ályktun í þessa átt.
Þáttur stúdenta
I allri umræöu um þessi mál vill
hugur stúdenta oft gleymast.
STEFAN
KALMANSSON,
FORMAÐUR STÚDENTARÁOS
HÁSKÓLA ÍSLANDS.
Stúdentar gera sér þó vel grein fyrir
mikilvægi framþróunar í æðri
menntun á Islandi. Þaö sem snertir
stúdenta þó mest er sú kennsla sem
þeir fá. Því miður óttast ég aö
kennslunni hafi hrakað undanfarin
ár. Kemur j)að til af mörgu en þó er
ljóst aö lágmarksaðstöðu kennara
hefur veriö ábótavant. Launakjör og
óeölilega hátt hlutfall stundakennara
hef ur orðiö til þess aö þáttur kennara
í rannsóknum hefur verið minni en
aðlilegt má teljast. Þessum þáttum
vilja stúdentar breyta enda gera þeir
sér hvað best grein fyrir því aö léleg-
ur háskóli er lítið betri en enginn há-
skóli.
Nú 14. mars fara fram kosningar
til stúdentaráös og kosning fulltrúa
stúdenta í háskólaráð. Þar hafa
stúdentar tækifæri til aö hafa áhrif á
þátt forustu stúdentasamtakanna i
eflingu háskólans. Þaö skiptir miklu
máli aö stúdentar haldi vöku sinni,
kynni sér stefnur og markmiö þeirra
aöila sem í framboöi eru og taki af-
stöðu. Þáttur stúdenta í mótun Há-
skóla Islands getur veriö mikill og á
örugglega eftir aö aukast. Vaka,
félag lýöræöissinnaöra stúdenta er
tilbúin til að taka þátt i þessari
mótun.
Stefán Kalmansson.