Dagblaðið Vísir - DV - 20.03.1985, Blaðsíða 23
DV. MIÐVIKUDAGUR 20. MARS1985.
23
FRÁ FRÉTTARITURUM DV ERLENDIS:
KAÞÓLSKA KIRKJAN BEITIR
RÍKISVALDIÐ ÞRÝSTINGI
r
Frá Arna Snævarr, Frakklandi:
— vegnafyrir-
hugadsfjár-
studnings við
kvikmynd
Scorseses
umKrist
Lustiger kardináU, erkibiskup París-
arborgar, reynir nú allt hvaö af tekur
aö fá Mitterrand forseta til þess aö
skipa Lang menningarmálaráöherra
aö hætta við fjárstuðning viö kvik-
mynd sem bandaríski leikstjórinn
Martin Scorsese vinnur nú að.
Forsaga þessa máls er aö Martin
Scorsese, sem er einn virtasti kvik-
myndaleikstjóri heims, hyggst gera
kvikmynd eftir skáldsögunni Siöasta
freisting Krists eftir Nikos Kazantzak-
is.
Scorsese geröi samning viö Para-
mount um gerö kvikmyndarinnar og
hljóöaði kostnaðaráætlunin upp á 16
milljónir dala. Vegna þiýstings hins
öfgasinnaöa hægrihóps, siöprúöa
meirihlutans (Moral Majority), sem
Reagan forseti styöst mjög viö, hætti
Paramount viö gerö myndarinnar.
Ekkert annaö bandarískt kvikmynda-
félag þorði aö fjármagna myndina og
Lustiger: Samskipti rikis og kirkju í
brennidepli.
því gripu Scorsese og félagar hans til
þess aö fá að gera kvikmyndina í
Frakklandi. Þar vó þungt á metunum
aö menningarmálaráðherrann Lang
lofaði 300 þúsund dollurum til gerðar
myndarinnar og hugsanlega meiru.
Kostnaðaráætlunin hljóðar nú upp á 6
milljónir dala en tökur eiga hins vegar
ekki aö hefjast fyrr en um mitt næsta
ár.
Siðprúðir og kaþólikkar
En af hverju í dauðanum reynir
Lustiger erkibiskup að koma í veg
fyrir opinberan stuðning?
Það virðist sannarlega undarlegt viö
fyrstu sýn. Moral Majority er til aö
mynda ofsatrúarhópur mótmælenda
fyrst og fremst. Fréttir um viðbrögö
þeirra viö kvikmynd Scorsese og und-
anslátt Paramount bárust fyrst til
Frakklands í gegnum ýmis systrasam-
tök siöprúöra í Frakklandi.
Ofstækisfullir kaþólikkar hófu í
millitíðinni baráttu fyrir því aö kvik-
mynd Jean-Luc Godards, Eg heilsa
yöur María, yröi bönnuö. Vitaskuld
tókst þaö ekki en engu aö síður fengu
þeir talsvert meiri fjölda til aö taka
þátt í aðgerðum sínum en venja er.
Hótanir ofsatrúarmanna
Lustiger erkibiskup, sem er æösti
maður kaþólsku kirkjunnar í Frakk-
landi, aö páfanum undanskildum, neit-
aöi í fyrstu aö gagnrýna mynd God-
ards. Hótanir ofsatrúarmanna hafa
sýnilega oröið til þess aö Lustiger hef-
ur ákveöiöaögrípa i taumana.
Þaö er engin tilviljun aö hann skuli
gera það núna. Mikilvægar sveitar-
stjórnarkosningar voru um helgina í
Frakklandi og forsetinn þvi sérstak-
lega næmur fyrir þrýstingi af þessu '
tagi.
Aö auki má benda á aö menningar-
málaráöuneytiö hefur ekki gert samn-
ing viö Scorsese — einungis munnleg
loforöliggja fyrir.
Afskipti erkibiskupsins vekja mikla
reiöi, sérstaklega hjá þeim sem eru á
vinstri væng stjórnmála og auövitað í
listamannahópnum.
Samskipti í brennidepli
I Frakklandi eru samskipti ríkis og
kú-kju mjög í brennidepli og vinstri
menn leggja gríöarlega áherslu á aö
ríki og kirkja séu vel aðskilin.
Athyglisvert er aö leikstjóri, hand-
ritshöfundur og höfundur bókar sem
koma viö sögu þessarar kvikmyndar,
eöa hugmy ndar aö k vikmynd, eru hver
Scorsese: Guðlastari?
úr sínum aöaisöfnuði kristinnar trúar.
Notum tækifæriö og kynnum þessa
menn —efþörf erá.
Martin Scorsese er kaþólskur
Bandaríkjamaöur af ítölskum ættum.
Hann er án vafa einn þekktasti og virt-
asti leikstjóri samtímans. Helstu
myndir hans eru Taxi Driver, Raging
Bull, Mean Streets, New York, New
York og King of Comedy sem raunar
var frumsýnd á Islandi.
Paul Schrader handritshöfundur er
mótmælendatrúar, kalvinisti nánar til-
tekið, og er höfundur handrits.
Schrader hefur skrifað handrit að
ýmsum þékktustu myndum besta vinar
síns, Scorsese, t.d. Taxi Driver. Hann
er einnig býsna þekktur sem leikstjóri
og þá einkum fyrir Cat People og
AmericanGigolo.
Þjáning hins útvalda
Nikos Kazantzakis er höfundur bók-
arinnar Síöasta freisting Krists og er
grísk-kaþólskrar trúar enda grískur aö
þjóöerni. Hann er höfundur bókanna
Grikkinn Zorba og Frelsið eöa dauöinn
sem komiö hefur út á íslensku. Er rit
hans, Síðasta freisting Krists, kom út á
frönsku fékk hún almennt mjög góða
dóma, ekki síst í málgögnum kaþólsku
kirk junnar — svo hlálegt sem það kann
aðvirðast.
Yrkisefni Kazantzakis í þessu verki
hlaut nánast aö falla Scorsese í geö. Ef
vel er að gáö fjalla flestar myndir hans
á einn eöa annan hátt um þjáningu
þess sem hefur verið valinn. Þetta má
segja um Taxi Driver, Raging Bull, og
á gamansaman hátt í King of Comedy.
Og jafnframt er ævinlega í brennidepli
einmana maður klofinn á miili ofsókn-
aræðis og þess að vera „valinn”.
Júdas
andspyrnumaður
I upphafi Síðustu freistingar Krists
snýst Jesú öndveröur gegn því aö vera
hinn.útvaldi.
Hann smíðar eins og syni trésmiös
sæmir en hann smíðar krossa fyrir
Rómverja. Júdas er hins vegar and-
spyrnumaður.
Frá Árna Snævarr, fréttaritara DV
í Frakklandi.
Frakkar framleiða flestar kvik-
myndir í fullri lengd allra Evrópu-
þjóöa, eöa 130 á síðasta ári, og
kvikmyndahúsin sækja fleiri áhorf-
endur en areiars staöar í Evrópu en
engu að síður eru dökk ský á himni.
Frá 1982 hefur áhorfendum farið
fækkandi. 200 millj. bíómiðar voru
seldir áriö 1982 sem þýöir gróft
reiknað að hvert mannsbam hafi
María spyr Jesú: En ef þetta er Guö
— af hverju myndi hann meiða þig?
Jesú svaraöi: Af því hann elskar mig.
Eg vil berjast viö hann og ég vil ekki aö
hann elski mig. Eg vil krossfesta spá-
menn hans.
Aö lokum lætur sonur Guös undan:
Faðir, hlustar þú enn? Ert þú ennþá
þama? Eg baröist gegn þér þegar þú
kallaðir á mig. Ég spyrnti við fótum.
fariö3,7 sinnum á bíó á því ári.
1983 voru seldir 197 miUj. miðar
Og 194 195 miUj.
A sama tíma og áhorfendum
fækkaöi um 2 milljónir hækkaöi
kostnaöur við kvikmyndagerð um
30%.
Vinsælasta myndin í Frakklandi
árið 1984 var Indiana Jones en hana
sáu 1,4 miUjónir. I ööru sæti var
franska grínmyndin „Marche á
I’omlere”, leikstjóri Michel Blone,
Eg hélt að ég vissi betur. Getur þú
fyrirgefiö mér? Eg vU taka hönd þína.
Ég vil færa öörum blessun þína. Faöir
taktu viö mér. Gjör veislu og tak viö
mér í húsi þínu. Eg vil gjalda verðið.
Eg vU verða krossfestur og rísa upp á
ný. Eg vil verða Messías. Gekk Jesú
Kazant Zakis of langt?
Gekk Jesú Kazant Zakis of langt?
meö 1,3 miUjónir áhorfenda.
Athygli vekur að ýmsar mebiað-
arfullar „listrænar” kvikmyndir
komu geysivel út hvað aðsókn
varðar.
Svo dæmi séu tekin sá 1,1 mUljón
Amadeus eftir Fornun, 630 þúsund-
ir Paris, Texas eftir Wenders, 610
þúsundir Carmen eftir Rosi, 1295
þúsundir Nætur hins fuUa tungls
eftir Rohmer og 410 þús. Sunnudag
í sveit Bertrands Taverniers.
SMAAUGLÝSINGAR DV
MARKAÐSTORG
TÆKIFÆRANNA
Þú átt kost á aö kaupa og selja allt sem gengur kaupum og sölum. Bara aö
nefna þaö í smáauglýsingum DV, hinu ótrúlega markaöstorgi tækifæranna.
Markaöstorgiö teygir sig víöa. Þaö er sunnanlands
sem noröan, vestan sem austan, í bátum sem flug-
vélum, snjóbílum sem fólksbílum, hvarvetna er DV
lesiö.
Einkamál. Já, þaö er margt í gangi á markaöstorginu,
en um hvaö er samiö er auövitaö einkamál hvers og
eins.
Sumir borga meö fínpressuöum seölum. Menn ný-
komnir úr banka? Þarf alls ekki aö vera. Gætu hafa
keypt straubretti á markaöstorginu daginn áöur.
Smáauglýsingar DV eru markaöur meö mikinn mátt.
Þar er allt sneisafullt af tækifærum.
Þaö er bara aö grípa þau.
Þú hringir...
Við birtum... Það ber áranguri
130 MYNDIR Á ÁRI
Frakkar framleiöa fleiri kvikmyndir en nokkur önnur Evrópuþjóð