Dagblaðið Vísir - DV - 15.11.1986, Síða 6

50
LAUGARDAGUR 15. NÓVEMBER 1986.
Um þessar mundir er að koma í
bókabúðir í Bandaríkjunum bókin
„Þýskir læknar: Manndráp þeirra og
sálfræðileg rök fyrir þjóðarmorði".
Höfundurinn er Robert Jay Lifton.
Ha'hn er prófessor í sálfræði við John
Jayháskólann og Miðstöð fram-
haldsnáms við Cityháskólann í New
York.
I bókinni er fjallað um þær áætlan-
ir sem æðstu menn þýska nasista-
flokksins gerðu í þeim tilgangi að
„hreinsa þjóðina“ af úrhrökum á
borð við bækluð og vanheil böm,
öryrkja og gyðinga. Oft hefur verið
fjallað um fjöldamorðin á gyðingum
í útrýmingarbúðum nasista en minna
fjallað um þær áætlanir sem gerðar
voru um útrýmingu annarra og byrj-
að var að hrinda í framkvæmd árið
1939.
Undanfari gyðingamorðanna
Áður en búðunum í Auschwitz og
á öðrum stöðum, þar sem fjöldaaftök-
ur fóru fram, var komið á fót höfðu
nasistar skipulagt morð sem læknum
var ætlað að framkvæma. Áætlunin
var nefnd „Líknardauði".
Venjulegur skilningur á þessu orði
felur í sér hröðun dauða einhvers
sem er þegar orðinn dauðans matur
til þess að forða viðkomandi frá þján-
ingu eða miklum kvölum. Nasistarn-
ir notuðu þetta orð hins vegar til
þess að dylja fjöldamorð.
SMÁAUGLÝSINGAR DV
MARKADSTORG
TÆKIFÆRANNA
Þú átt kost á aö kaupa og selja allt sem gengur kaupum og sölum. Bara aö
nefna þaö í smáauglýsingum DV, hinu ótrúlega markaöstorgi taekifæranna.
Markaðstorgiö teygir sig víöa. Þaö er sunnanlands
sem noröan, vestan sem austan, í bátum sem flug-
vélum, snjóbílum sem fólksbílum, hva.rvetna er DV
lesiö.
Einkamál. Já, þaö er margt í gangi á markaöstorgínu,
en um hvaö er samiö er auövitaö einkamál hvers og
eins.
Sumir borga meö fínpressuöum seölum. Menn ný-
komnir úr banka? Þarf alls ekki aö vera. Gætu hafa
keypt straubretti á markaöstorginu daginn áöur.
Smáauglýsingar DV eru markaöur meö mikinn mátt.
Þar er allt sneísafullt af tækifærum.
Þaö er bara aö grípa þau.
Þú hringir..,27022 Viö birtum... Þad ber árangur!
Smáauglýsingadeildin er í Þverholti 11.
Oplð:
Mánudaga-föstudaga, 9.00—22.00
laugardaga, 9.00—14.00
sunnudaga, 18.00—22.00
Frjálst.óhao dagblaö
ER SMAAUGLYSINGABLAÐID
Ofangreint kemur fram í bók Lift-
ons sem byggir meðal annars ó
sögulegum rannsóknum höfundar og
viðtölum hans við þýska lækna sem
tóku þátt í framkvæmd áætlunarinn-
ar.
Lækning varð að drápi
Lifton gerir ítarlega grein fyrir því
ó hvern hátt læknar gegndu því hlut-
verki að framkvæma skipanir æðstu
manna í nasistaflokknum um að
„hreinsa þjóðina". Hann segir að
verk þeirra verði ekki skilin nema
menn geri sér grein fyrir því á hvern
hátt þeir hafi rutt úr vegi mörkunum
á milli lækningar og dráps.
í því sambandi vísar hann til orða
SS-læknisins Frits Klein sem starfaði
í Auschwitz. Er Klein var að þvi
spurður hvernig hann hefði getað
staðið við reykháfana i Auschwitz
eftir að hafa svarið Hippókratesar-
eiðinn sem kveður á um varðveislu
lífsins þá sagði hann: „Auðvitað er
ég læknir og vil varðveita lífið. Ein-
mitt af því að ég vil varðveita það
myndi ég fjarlægja kýli sem drep
væri hlaupið í úr líkama sjúks
manns. Gyðingar eru slíkt kýli á lík-
ama mannkyns."
Nasistar lögðu meðal annars tvö
orð til grundvallar þessum drápum:
„Lebensunwertes Leben“, en þau
þýða „líf sem verðskuldar ekki að
því sé lifað“.
Fimm stig
Leiðin að „Endanlegu lausninni“
einkenndist af fimm stigum. Það
fyrsta var ófrjósemisaðgerðir. Annað
var dráp „vanheilla“ barna á sjúkra-
húsum. Þriðja dráp „vanheils"
fullorðins fólks í sérstökum mið-
stöðvum sem höfðu verið sérstaklega
búnar kolmónoxíðtækjum. Sömu
miðstöðvar voru síðan notaðar til að
drepa „vanheilt" fólk úr fangabúð-
um. Það síðastnefnda var Ijórða
stigið. Fimmta stigið var svo fjölda-
morðin ó gyðingum, aðallega í
útrýmingarbúðum. Þeir voru þó
reyndar ekki þeir einu sem þar voru
drepnir.
„Þjóðardauði“
Þegar Hitler hafði svarið embætt-
iseið kanslara Þriðja ríkisins í
janúar 1933 fóru æðstu menn nas-
istaflokksins að sýna mikinn áhuga
á ráðstöfunum til þess að koma í veg
fyrir „Volkstod" eða „þjóðardauða".
Var hér átt við að hreinleiki þjóðar-
innar væri í hættu af ýmsum ástæð-
um og því bæri að grípa til ráða sem
dygðu til þess að tryggja heilbrigði
þjóðarlíkamans. í upphafi voru
skipulagðar ófrjósemisaðgerðir.
Enginn veit með vissu hve margir
voru sviptir frjósemi en talið er að
þeir hafi verið á bilinu frá 200.000 til
350.000.
Það er mikill munur á því í augum
lækna að gera fólk ófrjósamt og að
drepa það. Þegar nasistarnir nóðu
völdum í Þýskalandi var þó þegar
búið að leggja að nokkru leyti þann
' hugmyndafræðilega grundvöll sem
dráp lækna á sjúklingum og öðrum
byggðust á.
Rjtfrá 1920
í þessu sambandi hefur sérstaklega
verið bent á rit tveggja manna sem
út kom 1920. Það heitir „Die
Freigabe der Vernichtung lebensun-
werten Lebens“ en það þýðir „leyfi
til að eyða lífi sem verðskuldar ekki
að því sé lifað“. Höfundarnir voru
fyrrverandi lagaprófessor í Leipzig,
Karl Binding, og Alfred Hoche, pró-
fessor í sálfræði við háskólann í
Freiburg.
Hoche hélt því meðal annars fram
að ýmsir andlega vanheilir væru í
rauninni aðeins „innantómar mann-
verur“. Þessi orð áttu eftir að heyrast
oft á valdatíma nasista. Hoche sagði
að ekki mætti líkja drápi á slíku fólki
við önnur dráp. Því væri um „leyfi-
lega aðgerð“ að ræða, sagði hann.
Binding og Hoche urðu í rauninni
þeir sem hvað mest lögðu til þeirrar
hugmyndafræði sem þessi nýja teg-
und drápa byggði á.
Skipun Hitlers
1938 eða snemma árs 1939 skipaði
Hitler einkalækni sínum, Karl
Brandt, að skoða barn sem var í
sjúkrahúsi í Leipzig. Hann átti síðan
að segja læknum að það mætti taka
af lífi ef skýrslur um hve vanheilt
það væri reyndust réttar. Brandt
skýrði frá þessu við stríðsglæparétt-
arhöldin í Nurnberg 1947. Barnið var
svo tekið af lífi.
Er Brandt kom aftur til Berlínar
fékk hann um það skipun frá Hitler
að leita eftir samstarfi við Philip
Bouhler um að hrinda í framkvæmd
áætlun um barnadráp. Ekki vildi for-
inginn þó láta orða sig við það.
1 framhaldi af þessu var ákveðið
að heíja skráningu ó vanheilum
börnum og voru í því sambandi til-
greindir ýmsir arfgengir sjúkdómar
en einnig aðrir og má nefna fávita-
hátt, mongólisma, lömun og margs
kyns bæklun en þó fyrst og fremst
vansköpun útlima, höfuðs og hryggj-
ar. Jafnframt var ljósmæðrum gert
að skrá ástand barna sem virtust
ekki heilbrigð við fæðingu. Voru sér-
stakir spurningalistar útbúnir í
þessu skyni og síðar bætt á þá spurn-
ingum.
Drepin með lyfjum
Er tekin hafði verið ákvörðun um-
að barn skyldi deytt var það venju-
lega látið vera um hríð á sjúkrahúsi
til málamynda. Þar kom hins vegar
að þau skyldi taka af lífi. Algengt
var að þeim væri þá gefið luminal
sem er svefnlyf í tei eða öðrum drykk.
Þetta var gert í tvo þrjá daga uns
barnið hafði fengið svo mikið af því
að það dó. Dánarvottorðin voru svo
fölsuð.
1941 höfðu svo margir prestar mót-
mælt barnadrápunum að Hitler
skipaði svo fyrir að þeim skyldi hætt.
Það var þó aðeins til þess að sýnast
og margt er sagt benda til þess að
þessum drápum hafi fjölgað eftir
þetta.