Dagblaðið Vísir - DV - 24.01.1987, Blaðsíða 19
LAUGARDAGUR 24. JANÚAR 1987.
19
hefur fijálsar hendur um lagið á fley-
inu, niðurstaða jöfiiunnar þarf
aðeins að vera 12. Þannig er hægt
að lækka fríborðið og stækka seglin
eða öfugt án þess að reglan hafi ver-
ið brotin.
Vandinn sem blasir við skútusmið-
unum er að veðja á þá gerð sem
hentar best á hveijum keppnisstað.
Þar sem vindasamt er getur t.d. ver-
ið skynsamlegt að auka fríborðið og
minnka seglin. Miklu skiptir að
smiðimir hafi langa reynslu að baki
og geti hannað nákvæmlega þá
skútu sem hentar aðstæðum á hverj-
um stað. Fyrir keppnina við Ástralíu
nú hafa líka verið kallaðir til verka
fleiri tæknimenn en áður hefur
þekkst, þar á meðal eru nokkrir flug-
vélasmiðir.
Segl fyrir milljón
Kostnaðurinn hefur einnig orðið
meiri en áður eru dæmi um. T.d.
kostar stórsegl af fullkomnustu gerð
ekki undir einni milljón króna og
annað er eftir því. Til þessarar
keppni dugar heldur ekki að mæta
með gamlar skútur. Á síðasta áratug
notuðu Bandaríkjamenn sömu skút-
una oftar en einu sinni meðan aðrir
keppendur lögðu allt kapp á að full-
komna sínar. Fyrir vikið er talið að
Bandaríkjamenn hafi ekki fylgt þró-
uninni eftir og að það hafi kostað
þá sigurinn í síðustu keppni.
Fyrir þessa keppni var Dennis
Corrner, sem tapaði bikamum síðast.
ekki ánægður fyrr en hann hafði úr
fimm skútum að velja. Leikmenn sáu
engan mun á þessum flevtum en
þeir sem borguðu brúsann þóttust
vita að Conner vissi hvað hann væri
að segja.
En það er ekki aðeins við skútu-
smíðina sem ýtrustu tækni er þörf.
Um borð í öllum skútunum em tölv-
ur sem reikna út allar hrevfingar
skútanna og spá fyrir um hvemig
best er að haga siglingunni.
Enn einn þáttur í keppninni er
hlutur sjónvarpsstöðvanna. Talið er
að um einn milljarður manna fylgist
með keppninni og fjölmargar stöðv-
ar senda beint frá henni. Þessi áhugi
hefur þó að mestu farið framhjá fólki
hér á norðurslóðum þótt vinsældir
keppninnar viða um lönd jaftnst
fyllilega á við önnur stórmót í íþrótt-
um.
-GK
Keppnin um Ameríkubikarinn í siglingum:
Skrautsýning
fyrir milljarða
Dýr íþrótt
Þetta er einhver dýrasta íþrótta-
grein sem um getur. Talið er að
þegar keppninni er lokið hafi félögin
sem þátt tóku varið ríflega milljarði
króna til hennar. Hips vegar væri
hægt að gera silfurbikarinn eftir-
sótta fyrir fáeinar þúsundir króna.
Meðal gárunganna er hann kallaður
„ljóta kannan" en það er nafnbótin
sem siglingamennirnir sækjast eftir.
Þessari keppni hefur stundum ver-
ið lýst sem samkrulli af stríði og
viðskiptum. Stríðinu sem stendur á
milli siglingakappanna hafa menn
kynnst í sjónvarpsþáttunum. Þetta
eru harðsvíraðir náungar sem eru
tilbúnir að leggja allt í sölumar.fyr-
ir sigur. Að baki þeim standa
auðmenn og stórfyrirtæki sem leggja
metnað sinn og ómælda fjármuni {
að búa allt sem best upp í hendumar
á sínum mönnum.
Það er einnig mjög eftirsótt af fyr-
irtækjum að fá að tengja nafn
keppninnar frameiðslu sinni. Þannig
er það kampavínssali nokkur sem
borgar bróðurpartinn af kostnaðin-
um við sjálft mótshaldið. í staðinn
kemur að vínið hans er það eina sem
má nota við sigurhátíðina að leiks-
lokum.
Nú er aðeins eftir lokakeppnin um
Ameríkubikarinn. Það verður
Dennis Conner sem fær tækifæri til
að vinna bikarinn aftur af Ástralíu-
mönnum. Keppnin hefur staðið
siðan í október úti fyrir borginni
Perth á vesturströnd Ástralíu. I upp-
hafi vom það 19 skútur frá sjö
löndum sem teflt var fram í keppn-
inni um réttinn til að skora á
bikarhafana. Nú er ein eftir og í
byrjun næsta mánaðar fæst úr því
skorið hvar bikarinn verður geymd-
ur næstu þijú árin.
Margir líkja þessari keppni við
sápuóperu enda hafa sjónvarpsþætt-
imir, sem hér voru sýndir nýlega,
síst orðið til að draga úr ljómanum
sem er um keppnina. Þetta er keppni
í svokölluðum 12 metra flokki. Það
em stuttkjölsbátar sem smíðaðir em
samkvæmt flókinni formúlu. Þeir
em ekki 12 metra langir eins og
nafnið gæti bent til heldur allt að
22 metrar.
tölvufyrirtæki sem hafa lagt sigl-
ingamönnunum Iið og fjármagn.
Smíði skútanna krefst mikillar ná-
kvæmni og útreikninga. Því hafa
tölvufyrirtækin séð sér hér leik á
borði að aðstoða skútusmiðina við
að reikna út allar endurbætur á
skútunum sem formúlan leyfir.
Skútumar em gerðar eftir formúlu
eða jöfnu sem gefur miðurstöðuna
12. Helstu stærðir í jöfnunni em
lengd skútunnar, stærð segla, hæðin
frá sjólínu á borðstokk og tvær
stærðir sem reiknaðar em út frá
skrokklaginu. Hver skútusmiður
Tölvufyrirtækin sjá sér leik á
borði
Fyrir þessa keppni em það einkum
Keppinautarnir í úrslitum áskorendakeppninnar. Nýja-Sjáland KZ 7 (fjær) beið þar lægri hlut en Stars & Stripes
(nær) keppir við Ástraliumennina um Ameríkubikarinn.
Árið 1958 var fyrst keppt um Am-
eríkubikarinn á skútum sem byggð-
ar vom samkvæmt 12 metra
reglunni. Þá hafði keppnin legið
niðri frá því í síðari heimsstyrjöld-
inni.
Þessi regla er kennd við metra vegna
þess að við mælingamar á skútunum
er farið eftir metrakerfinu. Niður-
staða jöfnunnar hér til hliðar á að
vera 12 en lengdin á skútunum getur
verið breytileg.
Síðustu ár hafa siglingamenn lagt
sig mjög eftir að smíða sem hrað-
skreiðastar skútur án þess að víkja
í nokkm frá 12 metra reglunni.
Keppnin um Ameríkubikarinn er
sögufrægasta siglingakeppni sem um
getur. Upphaflega efndu Bretar til
hennar og töpuðu þeir bikamum í
hendur Bandaríkjamanna árið 1851.
Þá hét bikarinn „100 Guineas bikar-
inn“ en Bandaríkjamenn gáfu
honum það nafii sem hann hefur enn.
Þeir héldu honum í 135 ár eða þar
til Ástralíumenn undir fomstu
Johns Bertrand bám sigurorð af
Dennis Conners og áhöfhinni á Li-
berty árið 1983.
12 metra reglan
Lengd
Rúmtak Djúprista
Friborö Flatarmál segla
2,37
Siglingabrautin í
keppninni um
Ameríkubikarinn