Dagblaðið Vísir - DV - 03.02.1988, Page 14

14
MIÐVIKUDAGUR 3. FEBRÚAR 1988
Full af boðum og bónnum
Spumingin
Lesendur
Nýju umferdarlögin:
Alítur þú rétt að gera
skammtíma kjarasamn-
inga fremur en t.d. ti
áramóta?
Bogi Eggertsson: Hef ekki hugmynd
um það og pæli ekkert í því.
skulu „önnur farartæki" (hver svo
sem þau kunna nú að vera) EKKI
skylduð til að hafa ljós nema „í
rökkri, myrkri eða ljósaskiptum og
þegar birta er ófullnægjandi..
eins og segir í hinum nýju lögum!
Ef þaö gengur eftir að ökumenn
verða skikkaðir til að nota ökuljós
aUan sólarhringinn errnn við eina
landið í veröldinni sem skikkar
ökumenn til þess arna (nema ef
vera kynni Svíþjóð) og þar með
valda ómældum erflðleikum hjá
fólki, sem mun án efa gleyma að
slökkva ljósin þegar bjart er, um
leiö og bifreið er yfirgefin.
Þetta verður eflaust leyst með því
að benda ökumönnum á að kaupa
sér þá bara lítið tæki sem setja má
í bifreiðina og slekkur sjálfkrafa á
ljósum, er bifreið er yfirgefin eða
gefijr til kynna með hljóðmerki að
Ijós hafi ekki verið slökkt. Það
vantar aldrei hugkvæmnina þegar
ná á fjármunum út úr bifreiöaeig-
endum. - Og þessar nýju reglur um
ökuljós bifreiða allan sólarhring-
inn eiga sannarlega eftir að koma
við pyngju bifreiðaeigenda, bæði
hvað varðar skemmri endingu raf-
geyma og kostnaö við að koma
rafmagnslausum bifreiðum í gang.
En hver skyldu svo þessi „önn-
ur“ ökutæki vera, sem ekki eru
skylduð til að hafa lögboðin Ijós
tendruð allan sólarhringinn? Og
enn spyr ég: Er nú ekki nóg að
ætla sér að koma „böndum" á öku-
menn (sætisólum) og sjá hvernig
því máh reiðir af í framkvæmd
áður en þeir verða skikkaðir til að
aka með ljósum um hábjartan sum-
ardaginn eða öllu heldur sitja í
óökufærum bílum sínum hér og
þar vegna þess'að ljósin voru búin
aö eyða öllu rafmagninu?
ökumaður skrifar:
í umferöarlögunum nýju, sem
samþykkt voru á Alþingi 19. mars
í fyrra og eiga að taka gildi hinn
1. mars. nk„ er að finna svo mikið
af bábiljum, boðum og bönnum að
það sannar, eina ferðin enn, hve
við íslendingar erum orðnir miklir
orðhengilsmenn í öllu er lýtur aö
lagasetningu og reglugerðum.
Við erum eins konar stranda-
glópar í samfélagi þjóða. Þegar alls
staðar er verið aö afnema höft og
reglugerðir, að eins miklu leyti og
það er annars hægt, án þess að fé-
lagsleg hætta fylgi eða upplausn,
sitjum við streitt og semjum nýjar
og nýjar reglugerðir til að gera lifið
og tilveruna mun verri en annars
þyrfti að vera.
í þessum nýju umferðarlögum,
sem ég minntist á í upphafi, er
margt sem ég vildi gera athuga-
semdir við en læt nægja að minnast
á það sem mér óar þó sérstaklega
að þurfa að búa viö í framtíðinni.
Þetta er grein nr. 32 og hefur yfir-
skriftina Ljósanotkun.
Þar segir m.a.: „Við akstur bif-
reiðar og bifhjóls skulu lögboðin
ökuljós jafnan vera tendruð. Við
akstur annarra ökutækja skulu
lögboöin ökuljós vera tendruð í
rökkri, myrkri eða ljósaskiptum og
þegar birta er ófullnægjandi vegna
veðurs eða af öðrum ástæðum,
hvort heldur er til að ökumaður
sjái nægilega vel fram á veginn eða
til að aðrir vegfarendur sjái öku-
tækiö.“
Þetta þýðir einfaldlega aö eftir 1.
mars nk. skal maður skyldur til að
hafa full ljós á bifreiö sinni hvort
sem ekið er að nóttu eða degi. Jafn-
vel um hábjartan sumardaginn
skulu ljósin notuð! Hins vegar
Leifur Þorsteinsson: Hef ekki nokk-
urt álit á þessu og þeir mega semja
eins og best hentar, án þess þó að
komi til verkfalla.
Ríkharð Jónsson: Vil helst samninga
til lengri tíma.
. * ** 11
Ökuljós allan sólarhringinn? Reglugerð sem á eftir að verða bifreiðaeig-
endum kostnaðarsöm, aö mati bréfritara.
Guðríður Ólafsdóttir: Til skemmri
tíma, til þess að binda launin ekki,
án tillits til verðbólgunnar.
Anna Hermannsdóttir: Tvímæla-
laust skammtíma-samninga.
Hanna Helgadóttir: Ég álít að það sé
hentugra að gera skammtíma-samn-
inga ef hægt er, með tilliti til endur-
skoðunar síðar.
„Ræfillinn frá Bayeux!“
Guðmundur skrifar:
Alltaf fer þeim fram, hinum „þjóð-
ernissinnuðu" menningarfrömuöum
okkar sem vilja gera allt til að auka
vinsældimar hjá þeim sem af mis-
skilningi eru.að stritast við að finna
íslensk nöfn á hvað eina sem ber
erlend heiti.
í Lesbók Morgunblaösins, sem oft-
ar en ekki birtir þó margbreytilegan
fróðleik, var grein undir heitinu:
Hin banvæna leit að bezta vopn-
inu.“ Prýðileg grein og var þar komið
víða við. Ég rakst á undarlegan texta
undir mynd af hinum fræga refli,
sem kenndur er viö Bayeux. - Þar
stóð: „Aftur á móti urðu hestar það
í ríkum mæli eins og sést á Bayeux-
ræflinum, þar sem lýst er orrustunni
við Hastings 1066.“
Þetta orð „Bayeux-„ræflinum““
var ég ekki sáttur viö þvi ég veit
ekki betur en oftast sé þessi merki
fundur, sem fannst í Bayeux á sínum
tíma, nefndur „Refillinn frá Baye-
ux.“ - Orðið refill beygist þá eins og
„ferill" og „trefill“, en ekki er sagt
t.d. „færli“ eða „træfli“.
Orðið refill þýðir einfaldlega dúkur
eða teppi, jafnvel borði. Orðið ræfill
getur auðvitaö þýtt tuska eða rifrildi
af einhveiju, jafnvel tætlur. En
nefndur refill er nú ekki oft nefndur
tuska. Ég man ekki betur en t.d.
Bjöm Th. Björnsson listfræðingur
hafi á sínum tíma flutt erindi í út-
varp, endur fyrir löngu, sem hann
nefndi: Refillinn mikli frá Bayeux
(eöa hvort það var í sjónvarpi, sem
líka getur verið).
En sem sé: Refillinn mikh er orðinn
að ræfli og mega kannski margir vel
við una hér á landi, á tímum ræfils-
háttar í málfari, stafsetningu, efna-
hagsmálum og á fleiri sviðum, sem
við tileinkum okkur, umfram aðrar
þjóðir.
Á ensku hefur Refillinn mikli verið
nefndur The Bayeux Tapestry, en
orðið „tapestry" þýðir einfaldlega:
dúkur eða glitvefnaður og ekkert
umfram það. En í Lesbók Morgun-
blaðsins þennan sama dag (laugar-
Refillinn frá Bayeux. - Ein af mörgum myndum hans.
daginn 30. jan. sl.) mátti einnig lesa
þijár útgáfur á nafni fransks skíða-
þorps. Þær voru: Avoriz, Avoriaz og
svo í auglýsingunni frá ferðaskrif-
stofunni sem selur ferðir þangað:
Avoiraz. Nú skulu menn bara leita á
landabréfi (frönsku landabréfi, vel
að merkja) th að finna hina réttu staf-
setingu á þorpinu.
En áráttan, að íslenska heiti flestra
sérnafna erlendra, er gengin svo út
í öfgar að engu tali tekur, að mínu
mati. í Ríkissjónvarpinu var t.d.
hnykkt á þessari áráttu í fréttatíma,
þar sem talað var um landið Costa
Rica í þágufalh og sagt: Kostu Ríku!
Já, er ekki máhð okkar fiölbreyti-
legt?
Og íslenskumenn mæla þessu bót,
hver um annan þveran, og fialla aldr-
ei nema um einföld og auðbeygjanleg
orö þá sjaldan þeir ræða þessa
heimskulegu áráttu eða stefnu, sem
lýsir þó engú öðru en smáborgara-
eða kotungshætti í bland við minni-
máttarkennd. En þurfum við að sýna
hana svona berlega? Við þurfum
ekkert að skammast okkar fyrir það
aö vera smáþjóð, en við þurfum að
skammast okkar fyrir aö falla fyrir
meðalmennsku og einfeldnings-
hætti.
Þarfnast frekari útskýringa
Ágúst Hróbjartsson skrifar:
Mánudaginn síðsta (25. jan.)
höfðu selst, að mér skilst, eftir sara-
tal viö skrifstofumann Vogs, 18.000
af 20.000 bíngóspjöldum, þannig að
2000 spjöld voru þá óseld. Gengu
út 8 aukavinningar af 10 möguleg-
um og sennilega ekki bifreiðin sem
þýðir að vinningar þessir hafa
komiö á óseld spjöld sem þá eru
eign Vogs.
Varla er hægt að kalla þetta
„bingó“ en í venjulegu bingói er
spilað þar til allir vimúngar ganga
út en ekki takmarkað viö ákveðinn
tölufiölda.
Stjórnendum bingósins hefur
láðst að útskýra fyrir þátttakend-
um hvað verður um vinninga sem
ekki ganga út, t.<L hvort spilaö
verður um þá aftur og þá hvenær,
eða hvort þeir renna til Vogs.
Sé spilaö um óútgengna vinnínga
síðar þurfa þátttakendur að kaupa
önnur bingóspjöld og má þá segja
aö Vogur sé búinn aö fá bíhnn
greiddan tvisvar sinnum. - Von-
andi verður þetta ekki svo klúöurs-
legt að sjónvarpsbingóið kaini í
fæðingunni.
Rétt væri að þessi atriði væru
útskýrð frekar svo aö fólk viti að
hvetju það gengur þegar þaö kaup-
ir blngóspjöldin. Margir sem ég
hefi taiaö við vita alls ekkert hvern-
ig máhn ganga fýrir slg ef vinning-
ar ganga ekki út.