Dagblaðið Vísir - DV - 29.09.1989, Blaðsíða 15

FÖSTUDAGUR 29. SEPTEMBER 1989.
15
Hátekjuskatt á
þá sem mala gull
Margir halda því fram að á ís-
landi búi tvær þjóðir. Önnur þjóðin
er í þeirri eilífu baráttu sem fylgt
hefur mannkyninu í gegnum allar
aldir, á fullt í fangi með að láta
endana ná saman. Hin þjóðin er rík
og veltir sér í peningum, þessi hóp-
ur er þó stærri en menn hafa taiið
hingað til.
Launabil vex, með hverju ári,
kóngafólkið í útlöndum býr ekki
við það peningaflóð sem þeir búa
við sem mest hafa hér á landi.
Með „svörtum hætti“
Sumir ná þessu með „svörtum
hætti“ en þeim íjölgar sem semja
um eða skrifa sín laun sjálfir bæði
hjá ríki og í einkageiranum. Meðan
það tekur langan tíma fyrir verka-
fólkið að semja um dagvinnulaun
á bilinu fjörutíu til fimmtíu þúsund
er ekki möglað þegar skrifað er
undir samninga hjá gæðingunum
upp á mánaðarlaun á bihnu þrjú
til fimm hundruð þús. á mánuði.
Svo blasa við tölur eins og Frjáls
verslun birti úr skattskránni; að
ýmsir hjá ríkinu komast í það að
hafa fjórfóld mánaðarlaun forsæt-
isráðherrans; að ýmsir sem starfa
við hliðina og að sjálfsögðu undir
stjóm ráðherranna í ráðuneytim-
um eru með miklu hærri tekjirr en
ráðherrarnir sjálfir. Það sem þó
vekur mestan óhug eftir þessa
merku úttekt í Ftjálsri verslun er
sú staðreynd að fjöldi fólks er með
KjaUarinn
Guðni Ágústsson
alþingismaður
laun þetta frá þrjú hundruð þús-
undum á mánuði og upp í eina
mhljón og jafnvel enn hærri.
Ég hef ahtaf verið þeirrar skoð-
unar að t.d. ráðherrar landsins,
borgarstjórinn í Reykjavík og t.d.
seðlabankastjórinn ættu að vera
launahæstu einstaklingarnir í
landinu. Mér finnst að vísu að þeir
hafi allir þau laun sem þessum
störfum ber en mér sortnar fyrir
augum þegar það kemur í ljós að
þúsundir einstaklinga hafa þeirra
laun og þaðan af hærri. Þarna blas-
ir við sú siðblinda sem mun verða
íslenska lýðveldinu að falli ef fram
heldur sem nú horfir.
Með löggjöf
Hvernig er hægt að leiðrétta þetta
hneyksh? Ég sé aðeins eina leið,
það verður að gerast með löggjöf.
Þá með þeim hætti að skattleggja
hátekjur sérstaklega, það ættu al-
þingismenn að gera kinnroðalaust.
Aha daga skammast þjóðin í Þjóð-
arsálinni yfir launum alþingis-
manna og telur þau glórulaus.
Hætti alþingismaður störfum og
gerist t.d. bankastjóri hafði hann
sem alþingismaður 114 þús. í laun
„Eg tel að nú beri mönnum 1 tekju-
vanda ríkisins og vaxandi launaójöfn
uði að skoða þá leið að setja hátekju-
skatt á öll laun yfir 2-2,5 millj.“
„Launahæsti lyfsalinn í yfirlitinu er með 20 millj. í ársiaun 1988. Eftir
skatta hefur hann 13 millj. til að bíta og brenna," segir greinarhöfundur
í grein sinni.
eftir skatta á mánuði en sem
bankastjóri 271 þús. eftir skatta.
Hann hefur aukið rauntekjur sínar
um 157 þúsund krónur á mánuði
með því að skipta um starf.
Ég tel að ekki eigi að raska núver-
andi staðgreiðslukerfi, það beri að
halda því óbreyttu en setja hátekju-
skatt á aha þá sem afla yfir ákveð-
ið tekjumark.
Tvær mhljónir í árslaun eru há
laun, af þeim borga menn u.þ.b. 500
þús. í skatta. Ég tel að nú beri
mönnum í tekjuvanda ríkisins og
vaxandi launaójöfnuði að skoða þá
leið að setja hátekjuskatt á öll laun
yfir 2-2,5 mhlj., t.d. 10% á fyrstu
milljónina þar fyrir ofan og síðan
20-25% í viðbótarskatt á öll laun
yfir 3-3,5 mhlj. Þessi þungaskattur
hátekjumanna yrði lagður á við
skh á skattaskýrsluuppgjöri og
greiddur á fjórum síðustu mánuð-
um ársins.
Launahæsti lyfsalinn
Menn eru í vaxandi mæh að finna
flata skatta. Það er þungur róður
hjá verkamanninum að borga kíló-
skattinn af bílnum sínum en þann
skatt hlýtur hátekjumaðurinn að
borga með bros á vör. Skattar hafa
verið lagðir á eignir sem oft standa
engar tekjur á bak við. Hátekju-
skatturinn félh á þá með breiðu
bökin en eftir sem áður ættu þeir
næga peninga th að kaupa mat
handa sér og sínum.
Launahæsti lyfsalinn í yfirhtinu
er með 20 mhlj. í árslaun 1988. Eft-
ir skatta hefur hann 13 mihj. th að
bíta og brenna. Hátekjuskattur
myndi þýða fyrir lyfsalann 3,5
niillj. í viðbót í skatta, enn á hann
yfir 10 mihj. eða sem svarar til
launa sjö alþingismanna eftir
skatta.
Hér er hópur fólks sem virðist
mala gull og getur engan veginn
sýnt fram á að hann eigi þessi
kóngalaun skihð. - Nú ber löggjaf-
arvaldinu að hækka skatta á þessu
fólki sérstaklega th að bæta kjör
alþýðufólksins.
Guðni Ágústsson
Persónukvóti
í sjávarútvegi
Veiðileyfi
SJÁVARÚTVEGSRÁÐUNEYTIÐ VEITIR HÉR MEÐ
Jóni Jónssyni
Kt. 180387-0309
leyfi til að draga úr sjó 1175 kg af þorski
á tímabilinu 1.1 1990 til 31.12 1990.
Leyfi þetta er framseljanlegt. Rita skal
framsal á baksíðu þessa skjals. Leyfi skal
afhenda Sjávarútvegsráðuneytinu um
leið og afli er fenginn.
Reykjavík, 1.1 1990
Keykjavik, i.t tvvu
Ásgrímur Steingrímsson
Sjávarútvegsráðherra
laiaiBBiaaiaaaiaiBiaiBiaaiaiaiBmiteaBMBiaiBiBiaiBiBiaiaMBiarBiBBiaiBiBili
stað þess að dreifa kvótanum á milli útvaldra útgerðarmanna sendir
hann leyfisbréf..., segir með annars i greininni.
í lögum segir að auðlindir sjávar-
ins séu sameign þjóðarinnar. Það
fer ekki milli mála hver á fiskinn.
Fiskinn eiga þú, ég og allir íslend-
ingar.
I núverandi kvótakerfi er afla-
kvótanum skipt ókeypis milh út-
valdra manna og fyrirtækja.
En kvótinn er hreint ekki verð-
laus. Nægir aö benda á auglýs-
ingar, sem birtast nærri því dag-
lega, frá duglegum sjómönnum
sem vantar kvóta. Útgerðin er th-
búin til aö greiða 26 krónur fyrir
hvert kíló af þorskkvóta.
Hugmyndir hafa verið uppi um
að hið opinbera selji t.d. 10% af
kvótanum fram hjá núverandi
kerfi. Shkt er auðhndaskattur. Per-
sónukvótakerfið, sem hér verður
fjallað um, er aht annað og réttlát-
ara kerfi, auk þess sem aht bendir
th þess að það skhi meiru í þjóðar-
búið og fari betur með fiskistofna.
Persónukvóti
Kerfið er hugsað þannig: Um ára-
mót ákveður sjávarútvegsráðherra
hver hehdarkvóti ársins á hinum
ýmsu sjávarafurðum skuli verða. í
stað þess að dreifa kvótamun á
mihi útvaldra útgerðarmanna
sendir hann hveiju mannsbarni í
landinu leyfisbréf, th dæmis um
leið og skattskýrslueyðublöðin eru
send th landsmanna (sjá mynd).
Athygli skal vakin á því að per-
sónukvóta fengju allir landsmenn,
óháð aldri, kyni, staríi og póhtískri
skoðun. Lýðræðislegra kerfi er
ekki hægt að hugsa sér.
Foreldrar myndu ráðstafa kvóta
barna sinna, gætu th dæmis selt
Kjallariim
Dr. Kristján Ingvarsson
verkfræðingur
kvótann og stofnaö bankabók fyrir
peninginn eða keypt ríkisskulda-
bréf sem barnið fengi afhent þegar
það yrði fjárráöa. Lesandinn getur
spáð í þaö hversu mikils virði upp-
safnaður persónukvóti er í 18 ár
með vöxtum og vaxtavöxtum. Það
nær góðum hluta í íbúð.
Kostir persónukvótans
1. Auðhndum sjávarins er skipt
mhh lögmætra eigenda þeirra,
sem er fólkið í landinu.
Þú getur ráðstafað leyfi þínu á
ótal vegu: Þér er frjálst að selja
öðrum það og það gera eflaust
flestir þvi ekki geta menn stund-
að útgerð með kvóta upp á eitt
tonn eða svo. Þú hefur árið th
að selja leyfiö og reynir að sjálf-
sögðu að selja það þegar best
verð fæst fyrir það. Hinn 31. des-
ember rennur það hins vegar út
og veröur þú að selja það fyrir
þann tíma. Ljóst er að sá per-
Sónukvóti, sem þú og börn þín
fengjuð í hendur árlega, er nokk-
urra tugþúsunda króna virði.
Einnig gætir þú notað persónu-
kvótann þinn til árlegra afborg-
ana af húsnæði eða til kaupa á
hlutabréfum, skuldabréfum
o.s.frv.
Þú getur auðvitað styrkt vini
þína eða ættingja hvar sem er á
landinu með þvi að selja eða
gefa þeim þinn kvóta.
3. Ungir sjómenn, sem nú fá ekki
kvóta, geta keypt ahan þann
kvóta sem þeir vilja og geta borg-
að fyrir. Keríið stýrir sér sjálft
því enginn kaupir meiri kvóta
en hann getur ráðstafað, það
væru tapaðir peningar.
4. Fólk flytur síður úr landi því að
sjálfsögðu fengju þeir einir per-
sónukvóta sem eru íslendingar
og búa hérlendis bróðurpart árs-
ins.
5. Fólk getur frekar eignast börn
þar sem framtíð barnanna er
betur tryggð með persónukvóta
þeirra í okkar sameiginlegu auð-
lindum.
6. Sjávarútvegsráðherra þarf ekki
að gegna því vonlausa hlutverki,
sem hann nú hefur, aö skipta
kvótanum á „réttlátan hátt“
milh hagsmunaaðila. Það er
fræðilega útilokað að vera rétt-
látur í skiptingu annarra manna
eigna.
Mikih kostur við þetta kerfi er sá
að hægt er að koma því á í áfóng-
um. Th dæmis má byija á því að
dreifa 20% af kvótanum sem per-
sónukvóta en 80% a hefðbundinn
hátt og auka þetta hlutfall ef kerfið
reynist vel.
Hverjir eru
á móti persónukvóta?
Á móti persónukvóta eru auðvit-
að allir þeir sem nú fá hann ókeyp-
is.
Sjálfstæðisflokkurinn er í sjálf-
heldu í þessu máh því hagsmunir
fárra en áhrifamikhla manna inn-
an flokksins ráða ferðinni. Flokk-
urinn hætti að fara eftir vhja og
sannfæringu hins almenna félags-
manns þegar klíkur byijuðu að
myndast innan hans, og það er
langt síðan.
Hugmyndir um persónukvóta
verða lagðar fram á landsfundi
Borgaraflokksins nú um helgina.
Nái þær fram að ganga fá þær
væntanlega umfjöllun á Alþingi.
Persónubundna kvótakerfið gæti
orðið að veruleika innan tíðar.
Kristján Ingvarsson
„Ljóst er að sá persónukvóti, sem þú
og börn þín fengjuð 1 hendur árlega,
er nokkurra tugþúsunda króna virði.“