Dagblaðið Vísir - DV - 30.01.1990, Síða 15

ÞRIÐJUDAGUR 30. JANÚAR 1990.
15
íbúar alls Kópavogs, afsakið
Þar sem ekki logar lítil skynsem-
isglóð er árangurs vart að vænta.
Enda sjáum við „árangur" bæjar-
stjómar Kópavogs í ófrágengnum,
ónýtum gatnaflækjum, hálfkláruð-
um byggingum og skuldum sem
vaxa eins og arfi á fjóshaug.
Það er ekki eins og bærinn hafi
verið að bjarga vonlausu útgerðar-
félagi vegna lífsafkomu fólksins,
síður en svo. Skuldir upp á annan
milljarð, án útgerðar af nokkru
tagi. Geri aðrir betur!
Kópavogur - Reykjavík
Ekki er laust við að maður spyrji
sig hvers vegna tvö samliggjandi
þéttbýlissvæði skuli vera eins og
Austur- og Vestur-Berlín. Annað
blómstrandi í uppbyggingu sinni,
en hitt eins og óhirtur kartöflu-
garður. Það skyldi þó ekki vera
eitthvað í sambandi við stjórnun
og skipulag?
Jú, mikil ósköp, í nafni félags-
hyggju og jafnréttis hefur bæjar-
stjóminni tekist af sósíalískri út-
sjónarsemi, rétt eins og ríkisstjórn-
inni, að koma sér á vonarvöl. All-
staðar þar sem kommúnistar kom-
ast með puttana ofan í stjórnmál
er eitt stórt volæði.
Þökk sé lýðræðinu
Akkilesarhæll Kópavogs er að
sönnu stjóm hans og hún saman-
stendur af því pólitíska rekaldi,
Alþýöubandalaginu, og vindhana
íslenskra stjórnmála, Alþýöu-
flokknum, með stuðningi Fram-
sóknarflokksins.
Sem betur fer emm við svo hepp-
in að hafa lýðræði sem sér sjálft
um að losa sig við þjóðfélagsleg
KjaUarinn
Sigurgeir Orri
Sigurgeirsson,
námsmaður í HÍ
fúlegg. En þá vaknar sú spurning
hvað koma skal í staðinn. Fátt kem-
ur til greina annað en Sjálfstæðis-
flokkurinn því hann er sá eini í
andstöðu. En satt að segja er for-
ysta hans með afbrigðum litlaus
og máttlaus. Hann er alveg ger-
ilsneyddur persónuleika, ein-
hverju sem stjórnmálaflokkur
þrífst ekki án. Reyndar skil ég ekki
að menn sem tapað hafa kosning-
um sí og æ skuli ekki skynja sinn
vitjunartíma.
Eigi Sjálfstæðisflokkurinn að
geta rifið bæinn upp úr þessum
ræfllshætti sem hann er kominn í
verður hann að taka sig saman í
andlitinu og hleypa nýju og kraft-
miklu fólki að.
•
Hamraborg - steinhjarta
En Sjálfstæðisflokkurinn er ekk-
ert einn um að vera andlitslaus.
Eitt aðalpersónueinkenni Kópa-
vogs hefur alla tíð verið persónu-
leysið. Stærsti bærinn, minnsta
sáhn. Reyndar má segja að þessi
bær sé ekkert annað en nátther-
bergi Reykjavíkur. - Þökk sé leið-
togunum.
Vitanlega er það skylda hvers
leiðtoga að ala á samkennd meðal
íbúanna en forystusauðir Kópa-
vogs hafa unnið leynt og ljóst að
hinu gagnstæða. Og í hverju lýsir
það sér? Jú, sjáið til dæmis Hamra-
borgina, „hjarta“ Kópavogs. Þetta
steinhjarta sem pumpar í gegnum
sig endalausum bílastraumi upp og
niður hraðahindranir daginn út og
inn. Hvar er mannlega hhðin á
hjartanu í „mannlega" bænum?
Hvar er grasblettur eða torg þar
sem fólk getur sest niður og sleikt
ís í góðu veðri?
Nei, þetta íslenska Metrópólis er
hönnunarleg mistök þar sem hinn
félagslegi þáttur hefur gjörsamlega
orðið útundan. Og einu gildir hvers
sökin er þegar ekki er gerð minnsta
tilraun til breytingar. Blessuð sé
minning þeirra fjölmörgu fyrir-
tækja sem borið hafa þar bein sín
í gegnum tíðina.
íþróttafélög - styrkleikatákn
Annað sem iðulega er persónu-
einkenni bæja eru íþróttafélögin.
Kröftugt íþróttafélag er lifandi
dæmi um samheldinn bæ. Iha
skipulögð íþróttafélög fæla frá sér
besta fólkið og sú er einmitt raunin
í Kópavogi. Þó svo aðalatriðið sé
að vera með er ekkert gaman að
vera ahtaf bara „með“ og hanga
svo einhvers staðar lengst niðri í
deildum.
Að fimmtán þúsund manna bær
skuh ekki eiga neitt íþróttafélag í
eldlínunni er afrek út af fyrir sig.
Auk þess er óskiljanlegt að sund-
laugin skuli byggð á sama stað og
sú gamla og eina var. Auðvitað átti
hún að vera í þeim íþróttakjarna
sem rísa á í Smárahvamminum. -
En fyrst þeir þurftu endilega að
skella henni á eina græna blettinn
í vesturbænum er bara að bíða og
sjá hvort ekki taki við stjóm sem
hefur metnað til að klára hana.
„Tótalíum lúseríum“
Hvert mannsbam sér, standi það
ekki í sjálfsblekkingum, hvílíkur
ekkisens sauðsháttur ríkir í stjóm
bæjarins. Sérhvert er nú réttlætið
að það fólk sermhvað lengst hefur
búið í bænum, og lagt þar af leið-
andi mest af mörkum, skuli búa
við götur sem vart eru skriðdreka-
færar.
Talandi um malbik. Brátt þarf að
leita til elstu manna þegar skrifa á
sögu gatnaframkvæmda á Nýbýla-
vegi. Það mætti halda að þar skröp-
uðu fomleifafræðingar með te-
skeiðum sínum.
Og það eru ekkert nema bjánar
sem segja upp samningum einhliða
og án nokkurs samráðs við hinn
aðilann. Var virkilega ekki til gáfu-
legri leið við að láta álit sitt í ljós?
En við vitum auðvitað að allt þetta
rykspark var einungis háð í þeim
tilgangi að leiða athyghna hurt frá
öörum og stærri vandamálum sem
sýna og sanna fullkomið getuleysi
stjórnarinnar. Að ekki sé minnst á
þær milljónir sem ævintýrið kost-
aði. Einkenni sjúkdómsins „tótal-
íum lúseríum" geta ekki verið
skýrari.
Sá skollaleikur sem bæjarstjórn-
in hefur staðið í undanfarin ár hef-
ur snúist upp í martröð. Það má
líkja þeim við manneskju sem lifir
eins og ohufursti á visakori, án
þess að eiga krónu fyrir skuldun-
um. Það skyldi þó ekki vera tilvilj-
un að stór hluti fuhtrúa Alþýðu-
flokksins sé horfinn á vit nýrra
áhugamála (annarra en að setja
bæjarfélag á hausinn)?
Ég held að það sé kominn tími til
að við leyfum þeim frelsislogum að
leika um Kópavoginn sem losað
hafa mihjónir manna undan bróð-
urkærleika og jafnaöarstefnu sós-
íahsmans í Austur-Evrópu.
Kjörorð A-flokkanna ætti að
vera: íbúar ahs Kópavogs, afsakið.
Sigurgeir Orri Sigurgeirsson
„Það er ekki eins og bærinn hafi verið
að bjarga vonlausu útgerðarfélagi
vegna lífsafkomu fólksins, síður en svo.
Skuldir upp á annan milljarð, án út-
gerðar af nokkru tagi. Geri aðrir bet-
ur!“
Fjölmiðlamir og hálfur sannleikurinn:
Fyrirheitna landið
Á skjánum í ríkissjónvarpinu
eru ung hjón með tvö böm í nota-
legri íbúð. Úti iðandi mannlíf -
Reykjavík.
Ándstæðan, ofdekraðir mennta-
menn, kostaðir af ríkinu, koma
með hverja skýrsluna á fætur ann-
arri um vanda landsbyggðarinnar
og um fólk sem vill ekkert frekar
en að flytja sem fyrst til þess að
njóta dásemdanna fyrir sunnan.
Myndin í bakgrunninum segir
næstum aht: Lítið sjávarþorp kúrir
mihi hárra Qalla í grámósku vetr-
arins og enginn á ferh.
Þegar opinberir rannsóknar-
menn em búnir að skila frá sér
stórum bunkum af „svörtum"
skýrslum, þar sem enginn fer í
grafgötur um að vont er vont, koma
rannsóknarfréttamennimir með
vitnin aö sannleiksghdinu:
Viðtöl við fólk sem flutt er suður
í leit að íjölbreyttara menningar-
lífi. Reyndar langar htlu bömin
aftur heim, heim í htla fjörðinn þar
sem þau geta leikið sér fijáls í fjör-
unni eða uppi í grænum brekkum
á sumrin og á skíðum á vetuma.
- En þau hljóta að komast yfir
það. Á dauðaghdmr hraðbraut-
anna minnist enginn.
í fári fjölmiðilsins er aðeins
bmgöið upp afmarkaðri mynd af
einstöku máh sem matreitt er svo
meistaralega að eftir stendur al-
hæfingin um vont og gott, og ekk-
ert þar á milli.
Óhreinu börnin hennar Evu
Ég þekki ung hjón í Reykjavík
sem hafa misst atvinnuna vegna
samdráttar í fyrirtækjum sem þau
unnu þjá. Þetta fólk býr í óinnrétt-
uðu verksmiðjuhúsnæði og borgar
ftörutíu og tvö þúsund krónur á
mánuði í húsaleigu - það em ekki
Kjallariim
Karólína Þorsteinsdóttir
húsmóðir, Seyðisfirði
fréttamenn inni á gafli þjá þessu
fólki að taka viðtöl.
Ég þekki einstæðar mæður, bú-
settar í Reykjavík, sem fara á fætur
kl. 6 á morgnana th að fara með
htlu bömin sín út í næðinginn th
þess að koma þeim fyrir hjá dag-
mömmunni áður en þær fara th
vinnu. Ef til vih verða dagmömm-
urnar fleiri en ein og fleiri en tvær
vegna langs vinnudags.
Skyldu þau böm, sem þjóðfélagið
býr þessar kringumstæður, njóta
þess öryggis og þeirrar hlýju sem
siðuðu samfélagi er samboðið að
veita þeim eða em þau kannski
útburðir samtímans?
Okkar alupplýsandi fjölmiðlar
beina ekki hnsum sínum í þessar
áttir þegar þeir kynna landsmönn-
um góðan og vondan aðbúnað hins
almenna þegns „fyrir sunnan" og
„ekki fyrir sunnan". Það er jafnt
og þétt ahð á Reykjavíkurdraumn-
um og þótt þak yfir höfuðið sé
hvergi dýrara en þar flykkist fólk
samt suður því draumurinn dregur
th sín.
Svartar skýrslur um örlög þeirra
sem örmagnast undan því oki að
búa undir þaki fyrir „sunnan"
hggja eflaust ekki á glámbekk fjöl-
miðlamanna en þó má þeim vera
það Ijóst að þær em th. Sérfræð-
ingalaust atferli skhur víst hvorki
eftir sig hvítar né svartar skýrslur
í okkar menntaða samfélagi. Þau
atvik, sem gerast utan við sér-
hæfnina, virðast ekki lengur vera
veruleiki heldur aðeins „óhrein
böm aftan við Evu“.
„Víöar guð en í Görðum“
Það er vissulega ekkert gaman-
mál þegar sámstu þjáningar
mannlegs lífs em afskrifaöar sem
veruleiki vegna þess að opinberar
sérfræðingastéttir vantar th að
gera um þær skýrslur. Það er ef th
vih af umhyggju fyrir þessum sára
veruleika og viðleitni th að finna
hann að aht menntakerfí landsins
miðast núorðið við langskólanám.
Af hreinni thvhjun var talað við
ungan langskólanema í lögfræði í
morgunútvarpi á rás 2. Hann var
að fara í próf þar sem ákveðið var
fyrirfram að 100 nemendur skyldu
faha en um það bh 70 „útvaldir"
halda áfram námi.
Ég býst við að ahir þeir „út-
völdu" gangi sjálfkrafa inn í náms-
lánakerfið og að þaðan komi þeir
ekki aftur fyrr en þeim sjálfum
sýnist því þó að þeir falh eftir að
svo er komi gerir það ekkert th,
sem betur fer. - Þeir byrja víst bara
aftur og aftur, allt að fimm sinnum,
eins og sumir staðhæfa sem þykjast
þekkja th þar á bæ.
Hefur nokkrum dottið í hug að
gera úttekt á þessum málum og
öðrum hhðstæðum með útreikn-
ingi á því hvað þau kosta þjóðar-
hehdina? Það alvarlegasta í þess-
um menntunartilkostnaði er nú ef
th vih það að þegar löngu námi er
lokið er oft lítil von um vinnu hér
á landi.
Ég hefi ekki orðið vör við rann-
sóknarfréttamennskuna í fjölmiðl-
unum irni þessi mál. Hvemig væri
nú að hta á þau frá þjóðhagslegum
sjónarhóh og gefa bændum þess í
stað frí, bara rétt sem snöggvast?
Menning og menning
Stolt landsmanna yfir sinni
menningarfuhu höfuðborg þarf
ekki að tíunda, þaö er gert í hátíða-
ræðum æðstu manna með saman-
burði við aðrar höfuðborgir þar
sem við erum víst engir eftirbátar.
En á htlu stöðunum úti á landi
njóta þegnamir menningar og lista
á þann hátt að næstum hver ein-
stakur er meiri þátttakandi í því
sem gerist en neytandi.
Fjölmiðlar hafa ekki mikinn
áhuga á svona fréttum frá svona
stöðum. En ef von er á slysum og
hörmungum af einhverju tagi era
menn áhugasamir um fréttir. -
Fyrir nokkra voru Seyðfirðingar
varaðir opinberlega í fjölmiðlum
við fárviðri. Þá fann Sjónvarp ahra
landsmanna hvöt hjá sér th að
hringja í fréttamann staðarins og
biðja hann að vera utan dyra að
nóttu sem degi og missa ekki af
tjóni og veðri!
Nú era hðin mörg ár síðan Bjami
heitinn Þórðarson, þá bæjarstjóri í
Neskaupstað, spurði nábúa sinn
sem var að flytja „suður“:
„Af hveiju ert þú að fara suður?
Hér er nóg atvinna, þú átt gott
hús. Hvað er að?“
„Þar er nú svo margt við að vera,
þar era t.d. leikhúsin." Maðurinn
flutti suður en tveimur áram
seinna hittust þeir aftur og Bjami
spurði:
„Ertu búinn að fara oft í leik-
hús?“
„Aldrei," svaraði maðurinn.
„Það var skrýtið, ég hefi ekki far-
ið af bæ í Neskaupstað á þessum
tveimur árum en hefi þó nokkrum
sinnum farið í leikhús." Eftir þessa
ábendingu fannst Bjama hann
vera búinn að afsanna nauðsyn
þess verknaðar að flytja suður. Én
maöurinn svaraði:
„Ég hefi að vísu ekki farið í leik-
hús en þau era þama og ég veit að
ég get afltaf farið.“
Með ósk um að hálfur sannleikur
verði ekki fréttamatur th frambúð-
ar á borðum fjölmiðlanna - hvorki
að „sunnan" né „suður“.
Karóhna Þorsteinsdóttir
„Svartar skýrslur um örlög þeirra sem
örmagnast undan því oki að búa undir
þaki fyrir „sunnan“ liggja eflaust ekki
á glámbekk Q ölmiðlamanna. ‘ ‘