Dagblaðið Vísir - DV - 11.01.1991, Qupperneq 5
FÖSTUDAGUR 11. JANÚAR 1991.
5
Fréttir
Ráða kosningalög eða stjómarskrá?
aprfl
staðan, ef kosningar drægjust fram
yfir 27. apríl.
Veður válynd fram eftir vori
En oft getur verið erfitt að kjósa
snemma vors á íslandi. Veður og
færð geta verið válynd. Að vísu
hefur nægileg reynsla fengizt af því
að kjósa í apríllok, þótt sumir á
landsbyggðinni vildu komast hjá
því og það gæti skipt einhverju
máli um fylgi flokka. Við höfum
einnig reynslu af kosningum 2. og
3. desember 1979, um hávetur, og
gekk vel.
Þá var líka kosið í tvo daga.
Þingmaður, sem DV ræddi máhð
við í gær, minnti á, að áður fyrr
hefði „allt stundum verið á kafi í
drullu og skít“, í apríllok, eins og
hann orðaði það um ástand færðar.
Þetta hefur mikið breytzt með
bættum samgöngum síðustu árin.
„Veðurfarslega“ væri samt betra
að kjósa í maí.
Fleira getur komið til, þegar þing-
menn íhuga spurninguna um kjör-
dag. Dómur í máli háskólamanna,
BHMR, og ríkisins er væntanlegur.
Tapi ríkið málinu, yrði staöa
stjórnarflokkanna slæm, og auðvit-
að öfugt, vinni ríkið málið. Sam-
kvæmt síðustu fréttum gæti þessi
dómur fallið í lok marz, svo að
hann skiptir ekki máli við ákvörð-
un kjördagsins. En falli hann til
dæmis í byrjun maí, skipti auðvitað
miklu um kosningaúrslitin, hvort
kosið verður í apríllok eða um
miðjan maí.
Við kjósum líklega 27
Stjómmálamennirnir eru engan
veginn sammála um, hvenær við
eigum að kjósa til þingsins í vor.
Hinn 27. apríl verður.þó líklega
ofan á að sögn þingmanna, sem DV
ræddi við í gær. Slagurinn stendur
um, hvort kosið skuli 27. apríl eða
11. maí.
Málið er ílókið, því að annað
hvort verður að brjóta gegn kosn-
ingalögum eða stjórnarskránni.
Samkvæmt kosningalögum ætti að
kjósa annan laugardaginn í maí,
það er hinn ellefta maí. En sam-
kvæmt stjórnarskránni ætti núver-
andi Alþingi að sitja til fjögurra
ára, það er þingmenn séu kosnir
til fjögurra ára og ekkert lengur en
það. Samkvæmt því ætti að kjósa
25. aprfl, en þá verða nákvæmlega
fjögur ár frá síðustu þingkosning-
um, eða raunar 27. apríl, sem er
fyrsti laugardagur, eftir að hin tfl-
skildu fiögur ár verða Mðin.
Steingrímur Hermannsson for-
sætisráðherra vfll láta kjósa ellefta
maí. Það þýddi, að þingið yrði um-
boðslaust í hálfan mánuð. Ólafur
G. Einarsson, formaður þingflokks
sjálfstæðismanna, vill hins vegar
fá kosningarnar í apríl. Þingmenn
skiptast svo um þetta á ýmsa vegu
og ekki endilega eftir flokkum.
Fljótlega verður auðvitað að gera
þetta upp, eftir að þing kemur sam-
an nú á mánudaginn.
Sigurður Líndal prófessor, sem
DV ræddi við um vandann, segir,
að óeðlilegt sé að hafa þingið um- '
boðslaust í hálfan mánuð. Þetta
Enn verður farið að kjósa.
gerist, ef kosningar dragast um-
fram það, að fiögur ár líði frá síð-
ustu kosningum. Þetta sé alveg hið
sama og ef þing sé rofið. Sú staða
kom til dæmis upp, þegar Ólafur
Jóhannesson rauf þing 1974. Sig-
urður segir, að kjósa verði sem
næst 25. apríl. Til dæmis kæmi ella
upp sú staða, að forseti Sameinaðs
þings gæti ekki verið einn af þrem-
Sjónarhom
Haukur Helgason
ur handhöfum valds forseta ís-
lands eins og nú er. Vissulega yrði
ruglingur í stöðunni, ef forseti
Sameinaðs þings yrði ekki einn
handhafa forsetavalds ríkisins. Þá
mætti velta fyrir sér, drægjust
kosningar, hver væri í fyrirsvari
fyrir Alþingi. Ríkisstjórnin yrði
aðeins starfsstjórn. Forsetar Al-
þingis myndu halda skrifstofu-
stjórastöðum, það er geta tekið á
móti gestum og passað þinghúsið
en ekki meira. Þetta myndi verða
Jöfn stígandi á markaðnum ár frá ári
Enn helst afburðagóður markaður
erlendis. Að undanfömu hefur verð
á karfa verið hærra í DM talið en
nokkru sinni. Svo virðist sem jöfn
stígandi sé á markaðnum ár frá ári.
Verðið á enska markaðnum virðist á
síðasta ári hafa hækkað úr 1/00 í 1/31
& kg.
Allar líkur eru á að í náinni fram-
tíð muni verðið haldast.
Skipasölur í Englandi
Bv. Stokksnes seldi afla sinn í Hull
4. janúar alls 81,4 lestir fyrir 14,134
millj. kr. Meðalverð var 173,17 kr. kg.
Þorskur seldist á 199,17 kr. kg, ýsa
196,90, karfi 82,93, ufsi 85,18, koli
154,38 og blandað 122,06 kr. kg.
Fismarkaðurinn
Ingólfur Stefánsson
Gámasölur í Bretlandi
2.-4. janúar vom seld 175,228 tonn
afls. Meðalverð 109,85 kr. kg. Að ekki
fékkst hærra verð í Englandi mun
hafa stafað af vondu veðri svo ekki
var hægt að koma fiskinum á mark-
að.
Gámasölur í Þýskalandi í des-
ember1990
Alls voru seld 1.455.385,00 kg fyrir
155.266.497,67 kr. Meðalverð 106,68
kr. kg.
Skipasölur í Þýskalandi
Bv. Sveinn Jónsson seldi afla sinn
í Bremerhaven alls 121,9 tonn fyrir
21 millj. kr. Meðalverð 172,28 kr. kg.
Bv. Rán seldi afla sinn í Cuxhaven
alls 137 tonn fyrir 21 millj. kr. Meðal-
verð 158,32 kr. kg. Þorskur 231,27 kr.
kg, ýsa 290,46, ufsi 185,67 og karfi 160
kr. kg.
Bv. Vigri seldi 7. janúar alls 175 tonn
- fyrir 33,2 milljónir kr. - - -
- verð á karfa í Þýskalandi hærra en nokkru sinni fyrr
lítra. Togveiðiskip undir 27,5 metrum
fá að veita 6000 hl. Harðlega er bann-
að að kasta loðnu í sjóinn.
Skip, sem ekki era byrjuð veiðar 7
dögum eftir tflkynningu um að veið-
arnar megi hefiast, missa veiðileyfið.
Tilkynning frá norska sjávarútvegs-
ráðuneytinu
Endursagt úr Fiskaren
Sundurliðun eftir tegundum Selt magn kg Verðí erl. mynt Meðalverð kg Söluverðisl. kr. Kr. kg
Þorskur 1.205,00 7.013,20 5,82 256.290,38 212,69
Ýsa 3.412,00 27.169,00 7,96 992.863,94 290,99
Ufsi 1.550,00 7.359,00 4,75 268.927,30 173,50
Karfi 160.692,00 834.966,70 5,20 30.513.023,08 189,89
Grálúða 4.110,00 18.885,60 4,60 690.155,37 167,92
Blandað 4.269;00 13.387,51 3,14 489.233,17 114,60
Samtals 175.238,00 908.781,01 5,19 33.210,493,23 189,52
Heildarútflutningur á ísuöum slægðum fiski (í tonnum talið) Á tímabilinu janúar september
1986 1987 1988 1989 1990
Þorskur 41.194 41.434 41.204 36.649 30.995
Ýsa 10.439 10.739 16.259 19.006 17.954
Ufsi 7.341 8.146 8.034 9.455 10.182 .
Karfi 19.161 20.816 22.130 27.758 26.178
Samtals (4 78.135 81.135 87.627 92.868 85.309
teg.)
Hlutfall ísútflutnings af heildarafla landsmanna
1986 1987 1988 1989 1990
Þorskur 16% 13% 14% 13% 12%
Ýsa 26% 34% 38%n 38% 35%
Ufsi 17% •13% 14% 15% 13%
Karfi 21% 24% 24% 30% 27%
árið1990 árið1989
Chile 795.000 tonn 1.006.000 tonn
Perú 941.000 tonn 925.000 tonn
Noregur 128.000 tonn 163.000 tonn
ísland 128.000 tonn 122.000 tonn
Danmörk 214.000 tonn 282.000 tonn
Afríka 104.000 tonn 132.000 tonn
Framleiðsla á fiskolíu minnkaði
um 3% árið 1990
Uthlutun veiðileyfa á vetrar-
loðnu í Barentshafi 1991
Sjávarútvegsráðuneytið hefur
ákveðið kvóta fyrir vetrarloðnuveið-
arnar 1991.
Alls verður leyft að veiða 510.000
tonn af loðnu á vertíðinni sem skipt-
ist á eftirfarandi hátt: 290.000 tonn fá
hringnótaskipin sem eru yfir 36
metrar. Skip á mflli 27,5 og 36 metra
og eru með loðnutroll fá 7000 hektó-
Fiskimjölsframleiðslan -
Chile eykurforskotið
Framleiðslan á síðasta ári frá ára-
mótum til 1. júlí minnkaði um 12%
miðað við sama tíma árið 1989.
Stærsti hluti mjölsins er framleidd-
in- í Chile.
Framleiðslan var á tímabilinu júlí -
september 1990-sem -hér segir:-.
árið1990 árið1989
Chile 169.000 tonn 117.000 tonn
Perú 133.000 tonn 188.000 tonn
Noregur 23.000 tonn 46.000 tonn .
island 13.000 tonn 8.000 tonn
Danmörk 68.000 tonn 72.000 tonn
Bandaríkin 129.000 tonn 138.000 tonn
Afdka 11.000tonn H.OOOtonn
Frionor A/S stofnar dótturfyrir-
tæki í Singapore
Frionor hefur stofnsett dótturfyrir-
tæki í Singapore. Aðalverkefni þess
verður að afla upplýsinga um inn-
flutning og breytilegt yfirlit, einnig
að fá upplýsingar um framleiðendur
og annað sem að fiskverslun lýtur.
Dótturfyrirtækið á að vera tilbúið til
starfa með vorinu. Áður hefur fyrir-
tækið haft söluskrifstofur í Thaflandi
en nýja skrifstofan á að sjá um söl-
una í Suðaustur-Asíu og Ástralíu.
Frionor verður með norskar og
amerískar vörur í Asíu og Ástralíu.
Fyrirtækið er þekkt fyrir úrvals fros-
inn fisk og býr sig nú undir að selja
aðrar frosnar vörur.
Fyrirtækiö á einnig að athuga sölu
til Evrópulandanna á neysluvörum
úr fiski. En hingað til hefur það ver-
ið þekkt um allan heim fyrir fyrsta
flokks frosinn fisk. Þetta segir fram-
kvæmdasfiórinn, Svein G. Nybö, í
samtali við Fiskaren. í haust var
stofnað útibú í Frakklandi. Fyrir-
tækið hefur nú skrifstofur í 90 lönd-
um um allan heim.