Dagblaðið Vísir - DV - 15.05.1991, Qupperneq 4

MIÐVIKUÐAGIÍR
Fréttir
Skýrsla Ríkisendurskoðunar um HNLFÍ:
Margt óeðlilegt í
rekstri heilsuhælisins
sérstaklega tengsl heilsuhælisins og Náttúrulækningafélagsins
Ríkisendurskoðun gerir athuga-
semdir við mörg atriði í starfsemi
heilsuhælisins í Hveragerði sem
Náttúrulækningafélag íslands á.
Sérstaklega vekja athygli tengsl hæl-
isins og Náttúrulækningafélagsins.
Hælið er eign NLFÍ en er rekið sem
sjálfseignarstofnun með sjálfstæðan
íjárhag. Hins vegar er sami fram-
kvæmdastjóri hjá hælinu og Nátt-
úrulækningafélaginu.
Þá er gerð athugasemd við þátttöku
sjúklinga í rekstri heilsuhælisins en
með breyttri verkaskiptingu ríkis og
sveitarfélaga frá 1. janúar 1990 heföi
hún átt að falla niður. Trygginga-
stofnun ríkisins greiðir daggjöld til
heilsuhælisins eins og annarra
sjúkrastofnana en heilsuhælið inn-
heimtir sérstök aukadaggjöld af
sjúklingum. Hins vegar hafa þessi
aukadaggjöld ekki farið í rekstur
hælisins eins og daggjöldum er ætlað
heldur í fjárfestingar. Á síðasta ári
námu aukadaggjöldin tæplega 58
milljónum króna sem runnu til Nátt-
úrulækningafélags íslands. Þaðan
fóru þau til Heilsuhælissjóðs NLFÍ
og þaðan sem styrkur til heilsuhæhs-
ins. Hælið hefur síðan notað auka-
daggjöldin í fjárfestingar.
Ríkisendurskoðun gerir athuga-
semd við reikningsskil heilsuhælis-
ins sem ekki hafa verið í samræmi
við reglugerð um starfsemi Dag-
gjaldanefndar sjúkrahúsa. Þar er
nefnt að rekstrarhalli á árinu 1990
er tahnn vera 36,6 milljónir en sam-
kvæmt niðurstöðu Ríkisendurskoð-
unar hefði rekstrarafgangur verið 52
milljónir ef fyrirmælum og reikn-
ingsskilareglum hefði verið fylgt.
Lyijamál heilsuhælisins eru ekki í
samræmi við lög um lyfjadreifmgu
og lög um heilbrigðisþjónustu. Sjúkl-
ingar eru sem sagt látnir kaupa sín
lyf sjálfir en samkvæmt lögum um
heilbrigðisþjónustu á heilsuhæhð að
greiða lyfjakostnað sjúklinganna.
Þá er gerö athugasemd við að virð-
isaukaskattur er ekki reiknaöar
nema af hluta skattskyldrar starf-
semi heilsuhælisins, launakjör og
önnur starfskjör eru verulega hærri
en á öðrum sjúkrahúsum, rekstur
bifreiða og notkun starfsmanna á
þeim er óeðlilegur og afskriftir eru
ofreiknaðar verulega. NLFÍ selur
heilsuhælinu heitt og kalt vatn fyrir
um 5 milljónir á ári. Ríkisendurskoð-
un gerir athugasemd við það þar sem
um er að ræða orku sem aflað er
samkvæmt heimild landbúnaðar-
ráðuneytisins frá 1966 gegn því skil-
yrði að um sé að ræða orkunýtingu
til eigin afnota hælisins.
Sighvatur Björgvinsson heilbrigð-
isráðherra segir að ekki sé búið að
taka afstöðu til skýrslunnar en hún
verði tekin til gaumgæfilegrar athug-
unar í ráðuneytinu.
„í framhaldi af því veröur reynt
að koma rekstri heilsuhæhsins í eðh-
legt horf sem allra fyrst,“ segir Sig-
hvatur.
Yfirlæknar heilsuhæhsins hafa
sagt að nauðsynlegt sé að Rannsókn-
arlögregla ríkisins rannsaki starf-
semi hælisins, en Sighvatur segir að
hann telji ekki ástæðu til þess sam-
kvæmt skýrslunni.
-ns
Hitamál á Selfossi:
„Bíðum eftir nýrri bæjarstjórn“
Kiistján Einarsson, DV, Selfossi:
Afstaða bæjaryfirvalda á Selfossi
vegna fyrirhugaöra byggingafram-
kvæmda Pósts og síma hefur orðið
til þess að forráðamenn stofnunar-
innar hættu við framkvæmdir á Sel-
fossi og hyggjast flytja það fjármagn,
sem í þessar framkvæmdir átti að
fara, í aðrar framkvæmdir á lands-
byggðinni.
Forsaga málsins er sú að póst- og
símamenn festu kaup á nærliggjandi
lóð við núverandi lóð stofnunarinnar
að Austurvegi 26 og hugðust byggja
þar 300 m- afgreiðslusal og tengi-
byggingu við gamla húsið. Einnig var
í áætlunum að byggja áhalda- og
verkstæðishús á baklóðinni en sú lóð
liggur að lokaðri íbúðargötu.
Um áhaldahúsið stóð styrinn. Bæj-
aryfirvöld vildu ekki leyfa byggingu
hússins og komu þar með til móts
við íbúa sem höfðu mótmælt þegar
skipulagið var kynnt.
„Það var leitt að ekki skyldi nást
samkomulag um byggingafram-
kvæmdimar á Selfossi" sagði Bal’dur
Teitsson, deildarstjóri fasteigna-
deildar Pósts og síma. „Bæjaryfir-
völd lögðu eitthvert ofurmat á þetta
áhaldahús á baklóðinni. Forráða-
menn virðast hafa séð fyrir sér
þungaflutninga kringum húsið og
hugsanlega mikið ónæöi. Svo verður
ekki og við höfðum fallist á aö inn-
akstur að húsinu kæmi frá Austur-
vegi en ekki frá íbúöargötunni.
Við höfum lagt í nokkurn kostnað
vegna málsins. Frumteikningar
liggja fyrir þar sem gert er ráð fyrir
viöbyggingu við gamla húsið, 300 m2,
Pósthúsið á Selfossi. DV-mynd EJ
og svo þetta snotra 150 m2 hús á bak-
lóðinni. Okkar hugmyndir eru þær
að í því húsi fari fram viðgerðir á
símtækjum og þar yrði einnig lager
fyrir útivinnuflokka. Ætlunin var að
byggja húsin á tveimur árum. Laus-
lega áætlaður kostnaður er 25 til 30
milljónir króna. Við erum hættir við
þetta í bili. Það er óráöið hvað við
gerum en þörfin á fjármagni er mik-
il um allt land.“ sagði Baldur Teits-
son að lokum.
Formaður bygginganefndar á Sel-
fossi, Valdimar Þorsteinsson, hafði
þetta að segja um málið. „Auðvitað
er bagalegt aö ekki náðust samning-
ar um byggingaframkvæmdir Pósts
og síma. Meirihluti bygginganefndar
hafði samþykkt aðalskipulagstillögu
þess efnis að báðar þessar lóðir yrðu
gerðar „rauðar“ þ.e.a.s. skipulagðar
fyrir opinbera þjónustu.
Við tókum ekki afstööu til áhalda-
hússins. Það gerði bæjarstjórnin
hins vegar. Mín skoðun er að sú
stífni, sem hljóp í málið á fundi með
íbúunum og forráðamönnum Pósts
og síma, hafi spillt málinu verulega.
Undirskriftasöfnun íbúanna og stóru
orðin á báða bóga hefði mátt spara
en leita þess í stað eftir samningum
þar sem tekið hefði verið tillit til allra
þátta málsins."
Starfsmenn Pósts og síma á Sel-
fossi eru óánægðir með þessi málalok
þar sem um var að ræða mjög bætta
vinnuaðstöðu þeim til handa. „Við
verðum sennilega að bíða eftir nýrri
bæjarstjórn," sagði einn viðmælandi
blaðsins.
Eiður eða heiður
Eins og Dagfari skýrði frá í gær-
dag, hefur það vafist fyrir formönn-
um stjórnarflokkanna hvað flokk-
ast undir heiðursmannasamkomu-
lag. Þetta hefur komið Eiði Guðna-
syni illa, því ráöherradómur hans
byggist fyrst og fremst á því að
gert hafi verið heiðursmannasam-
komulag um verkefnaskiptingu
milli ráðuneyta og í því samkomu-
lagi hafi verið ákveðið aö skóg-
ræktin og landgræðslan heyrðu
undir umhverfismálaráöuneytiö.
Þegar Eiður haföi vísað á heiður
formannanna, varð hann bæði leiö-
ur og reiöur, þegar Halldór Blöndal
vísaði þessu heiöursmannasam-
komulagi á bug. Eiður vill aö heið-
ur standi en Halldór kannast ekki
við neinn heiður og ennþá síður
samkomulag um þann heiður og
það varð til þess að Davíö Oddsson
gaf út þá fréttatilkynningu að Jón
Baldvin hefði oftúlkaö heiðurinn
eða samkomulagið. Eiginlega hæði
heiðurinn og samkomulagið.
Málin standa því þannig í augna-
blikinu að Eiður stendur og fellur
með heiðri formannanna og heiöur
formannanna stendur og fellur
með Eiði. Þessi fullyrðing krefst
skýringa. Skýringarnar eru þær að
Eiður hefur lítið sem ekkert að gera
í umhverfismálaráðuneytinu ef
hann fær ekki þau verkefni sem
búið var að lofa honum. Eiöur
veröur sem sagt aö reiða sig á heið-
urinn.
Að því er varðar heiður for-
mannanna þá er hann undir því
kominn að Eiður geri ekki meira
mál út af heiðrinum og ef þaö hefur
verið gert óheiðarlegt heiðurs-
mannasamkomulag eða ef það
kemur í Ijós að formennirnir eru
ekki þeir heiðursmenn sem þeir
telja sig sjálfir vera, þá er heiður
þeirra að veöi. Heiðursmaður er
enginn sem ekki er heiðarlegur og
heiður manna er háður því að heið-
ur þeirra sé ekki flekkaöur. Ef Eið-
ur vefengir heiðurinn er heiðurinn
fyrir bí og Eiður um leið og þá verð-
ur enginn heiður og enginn Eiður.
Svona einfalt er þetta.
Svo geta menn líka velt því fyrir
sér hvort Davíð og Jón Baldvin séu
heiðursmenn og hvort aðrir en
heiðursmenn geti gert með sér
heiðursmannasamkomulag. Davíð
er mikill heiðursmaður en hann er
ekki heiðursmaður gagnvart hverj-
um sem er. Þar að auki er hann svo
mikill heiðursmaður að í hans aug-
um eru ekki til neinir aðrir heiö-
ursmenn eins og dæmin sanna.
Davíð varð aö vera formaður í
Sjálfstæðisflokknum af því hann
var eini heiðursmaðurinn í flokkn-
um sem gat tekið það starf að sér
og hann hefur þurft að leita mikið
að nýjum borgarstjóra af því hann
finnur engan annan heiöursmann
til að vera borgarstjóri.
Það sama gildir um Jón Baldvin
að hann er svo mikill heiðursmað-
ur að hann heldur að allir aðrir séu
líka heiöursmenn og tók þaö fyrir
sjálfsagöan hlut aö Ðavíð væri
heiöursmaður þegar þeir gerðu
samkomulagiö um að standa við
samkomulögin. Nú hefur það sem
sagt komið í ijós að samkomulagið
var gert en dregið í efa aö heiður
hafi ráðið þeirri gerö.
Davíð hefur sagt að Jón Baldvin
hafi oftúlkað heiðursmannasam-
komulagiö. Menn hafa verið velta
því fyrir sér hvernig slíkt sam-
komualag geti verið vantúlkað eða
oftúlkað og sennilegasta skýringin
er sú, að Jón hafi ruglað Davíð í
ríminu þegar hann vann eið að
samkomulaginu. Jón hafi þá átt við
Eið en Davíð haldið að hann ætti
við eið. Mér er Eiður sær hefur Jón
Baldvin sagt og þá hafi Davíö hald-
ið að honum væri eiöur sær. Ef
menn leggja eið út á eitthvað er það
heiðursmannasamkomulag en ef
Eiður er lagður undir, er það ekki
heiðursmannasamkomulag. Að
minnsta kosti ekki í augunum á
Davíð Oddsssyni sem sér í gegnum
Eið en stendur við eið.
Ef umhverfismálaráðherrann
heföi heitið eitthvað annað en Eið-
ur, má telja næsta víst að heiðurs-
mannasamkomulagiö hefði staðið
og enginn oftúlkað það eða van-
túlkað. Þannig hefur Eiður orðið
til að eyðileggja heiðurinn og menn
hafa svarið rangan eið út á vit-
lausan Eið. Eiður getur því sjálfum
sér um kennt ef hann fær ekki þau
verkefni í ráðuneyti sitt sem heið-
ursmannasamkomulagiö gekk út
á. Þaö er enginn heiður í því að
heita Eiður.
Dagfari