Dagblaðið Vísir - DV - 10.07.1991, Blaðsíða 9

MIÐVIKUDAGUR 10. JÚLÍ 1991.
23
Húsog garðar
Eitt eitur er öðrum fremur vel fall-
ið til notkunar í görðum. Þaö nefnist
permasect og er aðeins skaðlegt
hryggleysingjum. Núna er t.d. nátt-
úruleg plága að komast í hámark.
Er það svokölluð grenilús sem sækir
á sitkagrenið. Það er alveg ótrúlegt
hve lús þessi getur verið fljót aö
vinna á grenitrjánum og þá veröur
að grípa til örþrifaráða.
Hins vegar má fólk ekki vera of
taugaveiklað. Það gerir ekkert til
þótt ein eða tvær lýs séu á stöku lauf-
blaði. Annað mál er ef lýsnar eru
orðnar 10 stk. eöa meira á hverju
laufi. Sum skordýr, sem eru á trjá-
laufi, eru til heilla fyrir tréð og éta
skaðleg kvikindi. Á íslandi eru þekkt
milli 40 og 50 skordýr sem finnast á
trjám og runnaplöntum. Aðeins
þijár tegundir eru skaðlegar," sagði
Ásgeir.
Það skal vanda sem
lengi á að standa
- Hvernig ber að standa að gróöur-
setningunni?
Menn geta reitt sig á að plantan
borgar til baka hvert einasta handtak
sem gert er fyrir hana. Því er mikils-
vert að standa sem allra best að gróð-
ursetningunni. Fyrst af öllu verður
að búa til gott rótarsvæði fyrir plönt-
una. Hún þarf að hafa vinsamlegt
rými. í það verður að láta góða mold,
hægt er aö búa hana til sjálfur með
því að blanda saman mómold og
hrossataði. Þegar plantað er í slík beð
vaxa plönturnar og dafna vel.
Auðvitað er hægt að stinga upp
mjóa rás eins og skóflublað. Plöntur
dafna e.t.v. í slíku beði í eitt til tvö
ár en svo verður engin mynd á þeim
eftir þaö. Slíkar plöntur verða einnig
morandi í óþrifum.
Svo þarf að sjá um að plantan fái
nægilegan áburð og vatn og klippa
hana eftir þörfum. Þannig fást þrif-
legar plöntur.
Við megum ekki
vera óþolinmóð
„Oft ber á því að fólk er óþohn-
mótt og getur varla beðið eftir því
að hmgerðið vaxi. Þetta er auðvitað
vegna þess að fólk þyrstir í gróöur.
Það er líka ótrúlegt hve miklu fólk
hefur áorkað á undanförnum árum.
Græddir hafa verið upp gullfallegir
trjálundir á örfoka melum í nágrenni
við borgina, eins og t.d. á melnum
við Úlfarsfeh í Mosfellsbæ.
Ef við lítum svona tíu ár aftur í tím-
ann sjáum við að það hafa orðið stór-
felldar breytingar til hins betra. Teg-
undunum, sem eru á boðstólum, hef-
ur fjölgað, sömuleiðis fagfólki eins
og garðyrkju- og skógfræðingum,
landslags- og skrúðgarðaarkitektum
sem fólk leitar nú til í æ ríkara
mæli en áður.
Einnig er mjög mikið atriði að
plöntur, sem fólk kaupir, séu góðar.
Ég tel að í dag megi treysta gróðrar-
stöðvum til að hafa einungis góðar
plöntur á boðstólum. Lítil og sterk
planta er fljótari að rótfesta sig í góðu
rótarstæði en stærri planta, sem hef-
ur verið látin vaxa hratt, án þess að
vera klippt. Má nefna sem dæmi ef
tveimur grenitrjám er plantað hliö
við hhð, annað er kannski einn og
hálfur metri á hæð en hitt ekki nema
hálfur metri. Það htla er fljótt að ná
því stærra og fer síðan fram úr því.
Dúnyllirinn uppfyllir
margar kröfur
- Hvað um stök garðtré, ber þar eitt-
hvert tré af öðru?
„Vinsældir greni- og barrtrjáa eru
miklar. Blómstrandi tré eins og gull-
regn er einnig bæði fallegt og vin-
sælt. Alaskaösp er einnig eftirsótt og
hefur staðið sig vel.
Á undanfömum árum hefur tölu-
vert dregið út notkun reynitijáa.
Reykvíkingar voru orðnir leiðir á
þeim. Þetta voru lengi ein aðalgarða-
trén hér á landi. En þau endast ekki
eins vel og ýms önnur tré og svo er
þeim hætt við reyniátu.
Blómstrandi runnar eru einnig
mjög vinsæhr. Þeir þurfa að standa
frítt til þess að njóta megi blómanna
sem best. Þá er dúnylhr skemmtilegt
og jafnframt skuggsælt tré sem upp-
fyllir kröfur fólks í dag. Það vex
hratt, blómstrar og þolir að standa í
skugga. Ef það vantar plöntu í skot
norðan undir bílskúmum er tilvahð
að planta dúnyhi þar. Hann er einnig
kjörinn til þess að brjóta upp langan,
gráan steinvegg, eða ef hylja þarf
eitthvað eins og safnhaug eða ösku-
tunnur. Dúnylhr er skógarrunni sem
verður ekki hærri en 2 metrar eða
svo.
Dúnyhirinn er frábært dæmi um
plöntu sem vel hefur tekist til um en
hann kom fyrst hingað th lands árið
1947 frá Alaska. Alaskaöspin er aö
sjálfsögöu einnig frá Alaska, kom
hingað til lands eftir 1950. Árið 1963
gerði ógurlegt stórviðri hér á landi í
apríl og kól þá nær allar aspir á land-
inu. Menn þekktu öspina ekki nægi-
lega vel og héldu að plönturnar væra
dauðar. Var þeim fleygt þar sem til
þeirra náðist. Sumar voru höggnar
niðri við rót, eins og var t.d. gert við
aspirnar í Múlakoti. Svo gerðist
' undrið. Aspimar voru ekki dauðar,
heldur komu með nýja sprota upp frá
rótinni. Nú era aspimar í Múlakoti
um 14 m háar. Síðar vora sóttar nýj-
ar aspir th Alaska.
En sem hetur fer gerir ekki svona
veður nema þrisvar til fjórum sinn-
um á öld.
Símaþjónusta
Skógræktarinnar
Skógræktarfélagið starfrækir
Engin vandamál með skjólveggjum
Ómar Garöarson, DV Vestmarmaeyium;
Ingibjörg Hafliðadóttir, formaður Garðyrkjufélags
Vestmannaeyja, mótmæhr því að ekki sé hægt að
rækta tré í Vestmannaeyjum. Menn verði aö laga sig
aö aðstæðum og koma sér upp skjólveggjum sem th
skamms tíma voru alltof lítið notaðir í Eyjum. Á
þetta við bæði blóma- og trjárækt. „En fólk er að
átta sig á nauðsyn þess að koma upp skjólveggjum
og þá er þetta ekkert vandamál," sagði Ingibjörg.
„Samkvæmt veðurmæhngum höfum viö lengsta
sumar á íslandi, þ.e. aö lengst er á milh frostnótta
frá vori th hausts sem auöveldar alla ræktun. En
það er hér í Eyjum ejns og annars staðar á landinu
að fólk ætlar sér of mikið og gefst fljótt upp.“
Hún segir nauðsynlegt að binda blóm upp vegna
roks sem getur skolhð á, jafnvel um hásumar. Ingi-
björg sagði að blómarækt gæti gengið vel eins og
margir fahegir garðar í Vestraannaeyjum sanna.
„Það er t.d. ekkert mál að rækta rósir og haugarós
vex hért.d. vhlt. Sama má segja um dagstjömuna sem
vex orðið vhlt um aha Heimaey. Þetta er bara spum-
ing um skjól. Seltan er ekki okkar versti óvinur, það
er vindurinn," sagði Ingibjörg að lokum.
Ingibjörng sýnir blaóamanni rósir sem hún setti nidur
i vor og hafa dafnað. DV-mynd Ómar
símaþjónustu fyrir almenning. Hvað
spyr fólk helst um?
„Þaö fer eftir árstíðum en þessi
þjónusta er rekin aht árið. Núna er
spurt um hirðingu garða, hvað eigi
að gera við ormaplágu og götóttum
laufblöðum, eða þegar laufblöðin
neðan á runnum gulna og faha af.
Einnig er spurt um áburðargjöf,
hvaða tré henti á hina ýmsu staði.
Stundum fáum við sendar greinar
og er þá spurt um hvaða tegund sé
um að ræða. Á vetuma er leitað ráða
við klippingar. Þeir sem kaupa hjá
okkur plöntur hafa aðgang að garð-
yrkjufræðingi. Að öhu jöfnu forum
við ekki í húsvitjanir, nema ef ein-
hver vandræði koma upp með plönt-
ur,sem hafa verið keyptar hjá okk-
ur,“ sagði Ásgeir Svanbergsson.
-A.Bj.
Rafkaup
ÁRMÚLA 24, RVÍK
Sími: 68 15 18
SEMKÍS íslensk
viðgerðarefni
rir steinsteypu
SEMKÍS steypuviðgerðarefnin fást bæði fljót-
og hægharðnandi, með eða án trefja.
SEMKÍS F100 ryðvarnarefni fyrir
steypustyrktarstál.
fvrir SteínSteVDU SEMKIS s-10° vatnsfælin steypuhúð til
* » ■ vatnsþéttingar, verndunar og viðgerða.
SEMKÍS efnin eru þróuð fyrir íslenskar aðstæður, framleidd undir ströngu
gæðaeftirliti og prófuð hjá Rannsóknarstofnun byggingariðnaðarins.
SEMKÍS efnin fást hjá öllum helstu byggingavöruverslunum og SANDI HF,
Viðarhöfða 1 í Reykjavík, sími: (9i)-673555.
SEMKIS AKRYL 100
ÍSLENSKAR MÚRVÖRUR HF
Viðarhöfði 1 Reykjavík, sími: 673555
íblöndunarefni fyrir múr og steinsteypu
TÆKNIÞJÓNUSTA - RÁÐGJÖF
FRAMLEIÐANDI:
sérsleypan