Dagblaðið Vísir - DV - 21.02.1994, Qupperneq 15

MÁNUDAGUR 21. FEBRÚAR 1994
15
Hafnarfjörður
og umhverf isvernd
Umhverfismál er málaflokkur
sem sífellt veröur meira í umræð-
unni og ekki að ástæðulausu. Fram
á síðasta áratug voru þessum mála-
flokki gerð lítil sem engin skil enda
þrýstihópar litlir. Margar fram-
kvæmdir til úrbóta eru lítt sýnileg-
ar og áhrif þeirra ekki jafn fljót að
skila sér og annað. En með auknum
skilningi á því að umhverfisvemd
varði líf manna og dýra bæði í nú-
tíð og framtíð hafa þessum mála-
flokki verið gerð betri skil. í Hafn-
arfirði er nærtækustu og jafnframt
víðtækustu framkvæmdir í um-
hverfisvernd tengdar fráveitu og
sorpmálum. Ekki er langt síðan
fráveitu Hafnarfjarðar var veitt út
í höfnina fyrir neöan Fjarðargotu
og víðar en með markvissum að-
geröum hefur nú tekist að koma
öllu fráveituvatni út fyrir höfnina.
Bærinn fyrirhugar nú enn frekari
framkvæmdir í þessum málum
sem miðast við grófhreinsun og að
koma fráveituvatni í gegnum svo-
kallaðar útrásir niður á nægjanlegt
dýpi, þ.a. við strandir verði meng-
unin hverfandi og uppfylh vel þær
kröfur sem gerðar eru til baðvatns.
Flestir Hafnfirðingar muna vel
hvernig ástandi sorpmála var hátt-
að, þ.e sorphaugum við Hvaleyrar-
vatn. Menn þurftu ekki annað en
að keyra rétt út fýrir bæjarstæðið
er við þeim blasti sorphaugurinn
með tilheyrandi dýrahfi og óþef.
Nú tekur Sorpa, þ.e Sorpeyðingar-
stöð höfuðborgarsvæðisins, við
KjáUaiinn
Sigþór Ari Sigþórsson
verkfræðingur og stefnir á 6.
sæti í prófkjöri Alþýðuflokksins
í Hafnarfirði
nær öllu sorpi og eru forgunarstað-
imir vel valdir með umhverfis-
vemd í huga. En þjónustan mætti
vera betri m.t.t opnunartíma og
kostnaðar. Stefnt skal að því á
næsta kjörtímabili. Þróunin í þess-
um efnum er hröð og ávallt er leit-
að nýrra leiða til förgunar úrgangs.
Hvaleyrarvatnssvæðið er dæmi
um vel heppnaða umhverfisvernd
í Hafnarfirði. En frá því að ösku-
haugum þar var lokað hefur verið
byggt þar upp útivistarsvæði fyrir
fjölskyldufólk. Svæðið er heppfiegt
til enn frekari uppbyggingar af
hálfu sveitarfélagsins. Margar
hugmyndir um hversu langt skal
ganga í umhverfisvemd og þá sér-
staklega á þéttbýlisstöðum hafa
komið upp á undanfómum ámm.
Ein sú athyglisverðasta er hug-
myndin um garðborgir Ebenezer
Howard en þær áttu einmitt að
sameina kosti borga og sveita. En
eins og með marga aðila vom hug-
myndir hans snemma á ferðinni
og fengu ekki hljómgmnn, þó svo
að í dag sjái menn margt af því
rætast. Garðborgimar voru grnnd-
vallaðar á næmum skilningi á lífs-
venjum og löngunum almennings.
Þar var að finna borg með íjöl-
breytta þjónustu, tækifæri, blóm-
legt atvinnulíf og mengunarlaust
umhverfi. Það er einmitt varðandi
þetta síðastnefnda sem almenning-
ur hefur gert auknar kröfur seinni
árin í tengslum við úmhverfis-
vernd; kröfur um græn svæði og
minni mengun, þ.e færslu kosta
dreifbýlisins yfir til þéttbýlisins.
Garðborgimar miðuðust við mjög
þéttbyggða bæi með 32.000 íbúa. Þó
svo að mengun í Hafnarfirði í dag
sé ekki mikil þá er ekki ráð nema
í tíma sé tekið enda em þéttbýlis-
staðir uppspretta mengunar og
verður því að horfa til framtíðar í
þessum efnum.
Sigþór Ari Sigþórsson
„Með auknum skilningi á því að um-
hverfisvernd varði líf manna og dýra
bæði 1 nútíð og framtíð hafa þessum
málaflokki verið gerð betri skil.“
Nýbyggingar á Hvaleyrarholti. - Séð yfir Hafnarfjörð.
Trúnaðarmál
Á morgun era háskólakosningar.
Kjósendum er uppálagt að taka af-
stöðu til þriggja framboðslista í
kosningum sem snúast um nokkur
einfóld grundvallaratriði: réttlátan
lánasjóð, jafnrétti til náms og betri
Háskóla. Fjölmargir virðast reynd-
ar líta vandamál stúdenta við Há-
skólann svipuðum augum. Það er
hins vegar ekki kosið um vandamál
heldur lausnir. Það er ekki kosið
um spurningar heldur svör. Það er
kosið milli mismunandi hugmynda
og leiða.
Úrlausnir
Framlag Röskvu era úrlausnir.
Bókasafnsmál eru í ólestri. Röskva
boðar þjóðarátak til að bæta bóka-
kost háskólasafnsins. Starf að
gæðamálum innan Háskólans er
ómarkvisst. Röskva vill færa gæða-
stjórn á eina hönd, tclvuvæða
kennslukönnun Háskólans og gera
átak í -gæðamálum innan skólans.
Háskólakennarar hafa of lítinn
tíma til rannsóknarstarfa og undir-
búnings kennslu. Röskva vill beij-
ast fyrir því að aðstoðarmanna-
kerfi verði komið á fót innan Há-
skólans. Sumarmisseri er hug-
mynd Röskvu, svar við aumu at-
vinnuástandi og auknum kröfum
um hraða námsframvindu. Og
Röskva vill taka upp sjúkrapróf.
Kjallariim
Dagur Eggertsson
er læknanemi og skipar 1. sæti
á lista Röskvu til Stúdentaráðs
Ágæti kjósandi, hafa önnur fram-
boð lausnir á þessum vandamál-
um?
Sóknarfæri
Stefnuskrá Röskvu er þó ekki
aðeins svar við knýjandi vandá-
málum. Við sjáum sóknarfæri á
flestum sviðum. Fyrir dyrum
stendur endurskoðun á lögum um
Lánasjóð íslenskra námsmanna.
Röskva leggur áherslu á að fá mán-
aðarlegar útborganir námslána til
baka í skrefum, að svigrúm verði
gefið í reglum um námsframvindu
og að hægt verði á endurgreiðslum
námslána. Þannig hefur Röskva
tekið afgerandi framkvæði í allri
umræðu um málefni lánasjóðsins.
Við viljum þó einnig að gerðir verði
samningar við erlenda háskóla um
inntöku íslenskra stúdenta og nið-
urfellingu skólagjalda. Slíkir
samningar eru staðreynd í flestum
nágrannalöndum okkar. Röskva
hefur frumkvæði í flestum þeim
málum sem skipta framtíð okkar
stúdenta mestu.
í kjörklefanum
í kjörklefanum leggur hver sitt
lóð á vogarskál og öll vega þau jafn-
þungt. I kosningabaráttunni hefur
Röskva lagt áherslu á það sem
skiptir stúdenta höfuðmáh:
menntamál, lánamál, aðstæður
bamafólks og atvinnumál. En
Röskva hefur líka lagt fram hug-
myndir sínar um lifandi Háskóla,
aðstöðu fyrir stúdenta og deildarfé-
lög - fj ölnota samkomustað í hjarta ,
Háskólans, aðalbyggingunni. í öll-
um tilvikum höfum við ekki aðeins
bent á vandamál heldur einnig lagt
fram tillögur að lausnum. Um þær
hugmyndir hafa kosningamar að
miklu leyti snúist. í kjörklefanum
standa stúdentar frammi fyrir ólík-
um valkostum. Þar ræðst hvaða
áherslur og forgangsröð verður á
verkefnum í Stúdentaráði næsta
vetur. í trúnaði við sjálf okkur og
framtíðina leggjum við okkar lóð á
skálar þess sem skiptir okkur máh.
Kjósum.
Dagur Eggertsson
„Röskva leggur áherslu á að fá mánað-
arlegar útborganir námslána til baka 1
skrefum, að svigrúm verði gefið 1 regl-
um um námsframvindu og að hægt
verði á endurgreiðslum námslána.“
Meðog
Þjónustugjöld
íbönkum
aðhald
„Sjáhsagt
eiga flestir þá
leyndu ósk að
fá allt ókeyp-
is. Sú ósk
rættist fyrir
Palla jægar
hannvareinn
í heiminum
en því miður
verðum við
hin að horfast
í augu við raunveraleikann. Ef
viö borgum ekki fyrir þá þjónustu
sem við fáum þá erum við að láta
einhvern annan gera það fyrir
okkur og erum um leið líkleg til
að nota of mikið af viðkomandi
þjónustu.
Það er staðreynd að iha er farið
með öll þau gæöi sem era ókeyp-
is. Það á t.d. við um íjallháa stafla
reikningsyfirhta sem bankar og
sparisjóðir hafa fram að þessu
sent út ókeypis. Nú, þegar byrjað
er að taka gjald fyrir yfirhtin,
munu viðskiptavinir ákveða
hversu oft þeir í raun þurfa á shk-
Tryggvi Pálsson,
framkvæmdastjóri f
íslandsbanka.
um yfirhtum að halda. Það mun
án efa draga úr óþarfa pappírs-
notkun og útsendingum. Með
sama hætti veitir gjaldtakan
bönkunum aðhald. Ekki má of-
bjóða viðskiptavininum í gjald-
töku né heldur vera til langframa
með dýrari þjónustu en keppi-
nautarnir.
Þjónustugjöld eru því bæði
réttlát og léiða til aðhalds í
rekstri. Með þeim er verið að
verðleggja þjónustuna og sjá til
þess að aðrir, svo sem lántakend-
ur og sparifjáreigendur, þurfi
ekki að borga brúsann í óhag-
stæðari vöxtum."
„Okkar af-
staða er alveg
skýr. Við I
Verkamanna-
sambandinu
leggjumst
þvert gegn
þjónustu-
gjöldum í Blörn Grétar
bönkum. Þau Sveinsson, formað-
eru hluti af ur Verkamanna-
þessari okur- sambandsins.
lánastefna sem þeir hata verið að
reka. Bankar hafa sýnt ht með
vaxtalækkunum en síðan er bara
snúið sér að næsta hð, þ.e. þjón-
ustugjöldunum.
Verkalýðshreyfingin hefur ver-
ið í ákveðnum slag við bankana
vegna hárrar þóknunar sem þeir
hafa tekið í gegnum háa vexö og
verðtrygginguna að hluta, sér-
staklega á nafnvaxtalánunum
þegar verðbólgan hjálpaði þeim
að fela þjónustugjöldin'þar inni
i. Nú, þegar vaxtamunurinn hef-
ur minnkað, þá snúa bankarnir
sér að að ná þóknun með þjón-
ustugjöldum. Við sjáum ;fyrsta
skrefið með þessum 45 króna út-
skriftargjöldum af tékkayfirlit-
um.
Þarna er sýnilega verið að
breyta um stíl. Niðurstaðan er sú
sama. Það er verið að okra á við-
skiptavinum bankaima.
Síðan má nefha íleira. Við
sjáum debetkortastefnu bank-
anna og hvernig þeir ætla sér að
nauðga kortunum í gegn. Ef
menn haía fylgst með auglýsinga-
herferðinni þá spyr maður sjáh'-
an sig; Hvað kostar þetta ævin-
týri? Ég er ekki á móti kortunum
en það er verðlagning bankanna
enn og aftur sem maöur gerir
athugasemdir við.“ -bjb