Dagblaðið Vísir - DV - 07.05.1994, Blaðsíða 31

LAUGARDAGUR 7. MAÍ 1994
39
f Rauða hverfinu í Amsterdam:
Fáklæddar stúlkur 1
rauðlýstum gluggum
Eyþór Eðvarösson, DV, Amsterdam;
Það eru fáir staðir í Evrópu sem
hafa dregið til sín eins marga for-
vitna ferðamenn og Rauða hverfið í
miðborg Amsterdam. Tahð er að
Qöldi ferðamanna sem heimsækir
þetta litla hverfi skipti milljónum
árlega. Þessi umdeildi staður hefur
ytir sér dálítið dulmagnaðan blæ sem
gerir hann spennandi og forvitnileg-
an. Sumir segja að þar ríki frjáls-
lyndi en aðrir kalla það siðleysi. í
hugum annarra er Rauða hverfið
nokkurs konar samnefnari fyrir
umdeildar lausnir HoUendinga á erf-
iðum þjóðfélagsvandamálum. Sitt
sýnist hveijum.
En hvað er Rauða hverfið og hvað
er þar og hvers vegna er það svona
umdeilt, vinsælt og spennandi?
Blaðamaður DV fór og kynnti sér
þetta umtalaða hverfi.
Ástalífsvarningur
í gluggunum
Það fyrsta sem vekur athygli, þegar
gengið er inn í þröngar göturnar
milli hárra gafla Amsterdamhús-
anna í Rauða hverfinu, eru margvís-
legar „kynlífs“-smáverslanir sem
standa á milli virðulegra antikversl-
ana, lítilla kráa, notalegra kaífihúsa,
íbúðarhúsa og matsölustaða. í upp-
lýstum sýningargluggunum má sjá
fjölbreyttan vaming sem miðaður er
við þarfir ástalífsins. Af þeim varn-
ingi sem á þoðstólum er má nefna
plastdúkkur, gervigetnaðarhmi,
svipur, ilmvötn, sápur, handjárn,
„bláar“ myndbandsspólur og margt,
margt fleira sem orðabók Máls og
Menningar getur ekki um en uppá-
tektarsamir elskendur geta nýtt sér
í hita leiksins. í hverfinu er einnig
að finna kynlífssafn þar sem flest það
sem viðkemur kynlifi er sýnt og út-
skýrt á mjög svo afdráttarlausan
hátt.
Kaffibúðir
Hinar svokölluðu coffee shops eða
kaffibúðir setja sinn svip á hverfið,
enda gjarnan nokkuð ftjálslega mál-
aðar. Menn gætu ætlað af nafninu
að þar væri gott að slaka á og fá sér
kaffisopa og kökubita eftir langa
göngu. Slíkt er auðvitað hægt en
þreyttum ferðamönnum er ráðlagt
að láta kökurnar í friði því ýmislegt
meira og sterkara en hveiti er notað
við baksturinn. En vilji menn prófa
þá eru þekktar kökutegundir eins og
geimkökur (space-cakes) vinsælar en
nafnið er dregið af vímuáhrifum
bakstursefnanna sem eru m.a. hass
og marijuana.
Fyrir utan kaffi og kökur er hægt
að kaupa veik eiturlyf í coffee shops.
Ef menn eru mjög áhugasamir um
þessa plöntuflokka þá er safn í hverf-
inu sem eingöngu fiallar um þessa
hluti. Neysla og sala veikari eiturly-
fianna, þ.e. hass og marijuana, er
leyfileg innan vissra marka í Hol-
landi. Yfirvöld gefa út ákveðinn
fiölda sérstakra leyfa til þeirra sem
mega selja hin veikari efni. Með því
móti hefur tekist að ná ákveðinni
stjórn á neyslunni og þeim glæpum
sem fylgja smygli og sölu efnanna á
götunum. í coffee shops má sjá menn
sitja í róglegheitunum undir háværri
tónhst, starandi tómum augum í
gegnum þykkan reykmökkinn og
virðast ánægðir með sitt. Umdeildur
og frekar dapurlegur lífsstíll en
frjálst val fiölmargra.
Eiturlyftil
söluágötunum
Á sumum götuhornum og brúm
yfir síkin standa hinir svokölluðu
sölumenn dauðans og hvísla nöfn
eiturlyfianna að hugsanlegum kaup-
endum; „extasy", „coke“. Varasamir
menn sem virðast við fyrstu sýn vera
að fylgjast með mannlífinu en eru
fljótir að láta sig hverfa þegar stæltir
þjónar hverfislögreglunnar hjóla
framhjá. En margir lögreglumenn
eru á vakt í hverfinu, bæði einkenn-
isklæddir og óeinkennisklæddir.
Harður heimur eiturlyfianna
blómstrar í Amsterdam og ört vax-
andi útflutningur skilar gríðarlega
miklum tekjum inn í neðanjarðar-
hagkerfið. Ef svo fer sem horfir verð-
ur innan skamms flutt út frá Hol-
landi meira af eiturlyfium en túlip-
önum. Hættuleg þróun sem erfitt er
að stjórna en neysla sterkra eitur-
lyfia er vaxandi vandamál í Hollandi
eins og annars staðar. Þær raddir
gerast háværari sem vilja gera
neyslu og sölu slíkra efna löglega á
svipaðan hátt og með veikari eitur-
lyfin. Betra sé að yfirvöld hafi hönd
í bagga með þessum gríðarlega stóra
og hættulega markaði heldur en hol-
lenska mafían. Þannig telja menn að
koma megi í veg fyrir þá hryllilegu
glæpi sem fylgja miskunnarlausri
samkeppni sölumannanna og þörf
fíklanna fyrir peninga til að geta fiár-
magnað kaupin á efnunum á upp-
sprengdu verði á svarta markaðin-
um.
Vændi bannað
ágötunum
, í rauðlýstum gluggunum, sem nafn
hverfisins er dregið af, standa fá-
klæddar stúlkur sem reyna með eggj-
andi hreyfingum og augnagotum að
krækja í forvitna vegfarendur sem
eru komnir til að svala forvitninni
og/eða holdlegum hvötum. Ástæðan
fyrir því að þær eru í gluggunum er
sú að vændi er bannað á götunum.
Áhugasamir ganga að gluggunum og
spyrja um verðið og reyndir við-
skiptavinir reyna að semja um lægra
verð. Margs konar þjónusta er boðin
og verðið ræðst af því hvað menn
vilja. Ef um semst er viðskiptavinin-
um hleypt inn og gluggatjöldin dreg-
in fyrir.
Líf vændiskvennanna er oft og tíð-
um erfitt enda margir skrítnir sem
til þeirra leita. Margar hafa aðstoðar-
mann sem sér m.a. um að vernda þær
fyrir hættulegum kúnnum. Shkir
aðstoðarmenn eru gjarnan mjög
kraftalega vaxnir og ekki árennilegir
fyrir meðalmanninn. Vegfarendur
sem gerast svo djarfir að hæðast að
stúlkunum eða smella af ljósmynd
þar sem shkt er bannað geta alveg
eins átt á hættu að lenda úti í síki,
tapa filmunni, myndavéhnni eða
þaðan af verra.
Ýmsar athyghsverðar rannsóknir
hafa verið gerðar á lífi þeirra 20.000
vændiskvenna sem áætlað er að séu
í HoUandi, þar af um 5000 í Amsterd-
am. Margar vinna aðra vinnu á dag-
inn, t.d. sem kennarar eða við al-
menn skrifstofustörf og nokkur hluti
þeirra hefur háskólagráðu. En þær
eiga það margar sameiginlegt að hafa
þurft að þola kynferðislega misnotk-
un í æsku. Þær virðast velja að ge-
rast vændiskonur í stuttan tíma
vegna tekjumöguleikanna. En tahö
er að meðal vændiskona hafi um 1600
krónur í tekjur á klst. Margar fá
miklu meira en aðrar minna. í Hol-

CBiKÍSKSP
mmti
||THf BTSI
VOETGA
OVERS

wm Re»es
1Am
I Mil* i
Það er sérkennileg blanda af hættulegum viðskiptum, ást, næturlífi og rómantík sem einkennir þetta margfræga
hverfi sem svo margir koma til að sjá og upplifa. DV-mynd Eyþór Eðvarðsson
landi er vændi leyfilegt og vændis-
konur hafa ákveðnar skyldur og rétt-
indi eins og aðrar starfsstéttir og
greiða m.a. skatta. Þær hafa eigið
hagsmunafélag sem heitir „Rauði
þráðurinn" og berst fyrir réttindum
þeirra. Þær eru m.a. skyldaðar til að
fara reglulega í læknisskoðun til að
fá starfsleyfi. í flestum öðrum lönd-
um þar sem vændi er stundað í trássi
við lög er ekkert shkt eftirlit og því
er útbreiðsla alvarlegra kynsjúk-
dóma eins og alnæmis þar mun al-
varlegra vandamál.
Aldur vændiskvennanna er mjög
misjafn. Sumar hta út fyrir að vera
kornungar og í sumum gluggunum
má sjá konur sem komnar eru hátt
á fimmtugsaldurinn. Margar stúlkn-
anna eru mjög fallegar og þar standa
gjarnan hópar af forvitnum áhorf-
endum sem njóta þess að horfa á fal-
legar fáklæddar stúlkur en fyrir utan
suma gluggana sést enginn.
Hresstfólk
að skemmta sér
Það koma ekki allir í Rauða hverf-
ið til þess að notfæra sér þjónustu
vændiskvennanna eða kaupa sér eit-
urlyf. Stór hluti þeirra sem þangað
sækja kemur til þess að skemmta sér
á þeim fiölmörgu börum sem þar
eru. Hressir barþjónar, góð dihandi
tónhst og fólk sem greinilega er kom-
ið til að skemmta sér er stór hluti
þessarar menningar sem einkennir
hverfið. Bjórinn er ódýr og góður og
Hohendingar kuiina vel að fara með
áfengi.
Menn rölta rólega mUli kránna,
kaupa einn eða þrjá og spjalla í bróð-
erni við næsta mann um lífið og til-
veruna. Stoltir Hollendingar segja
frá því að hollenska fótboltalandshð-
ið hljóti að vera miklu betra en það
íslenska. Á steinlögðum götunum
meðfram síkjunum sjást ástfangin
pör á öllum aldri, ahs staðar úr heim-
inum, leiöast og kyssast, og hógværir
japanskir eiginmenn smeUa mynd
af eiginkonunni. Líklega er það þessi
sérkennUega blanda af hættulegum
viðskiptum, ást, næturlífi og róman-
tík sem einkennir þetta margfræga
hverfi sem svo margir koma til að
sjá og upplifa.
TÆKIFÆRISGJAFIR
'ceMzw/waAMii 20
ötJu ó’S-OO-6'6'
t með meiri/idtta^
Félagsfundur:
,|v f
Magnús L. Sveinsson

Séra Sigurður Helgi
Guðmundsson
Bygging hjúkrunaríbúða
Verzlunarmannafélag Reykjavíkur heldur
almennan félagsfund að Hótel Sögu,
Súlnasal, mánudaginn 9. maí n.k. kl. 20:30.
Fundarefni:
1. Tekin ákvörðun um þátttöku
Verzlunarmannafélags Reykjavíkur í
byggingu hjúkrunaribúða.
2. Tekin ákvörðun um þátttöku
Verzlunarmannafélags Reykjavíkur í
fyrirhugaðri byggingu hjúkrunarheimilis í
Suður-Mjódd.
Framsögumenn:
Magnús L. Sveinsson, formaður VR og
Séra Sigurður Helgi Guðmundsson,
forstjóri Eirar.
Guðmundur Jónsson
Fundarstjóri:
Guðmundur Jónsson
Félagsmenn VR eru hvattir til að fjölmenna
á fundinn og taka þátt í ákvörðunartöku um
þessi þýðingarmiklu mál.
Kaffiveitingar
Verzlunarmannafélag Reykjavíkur.