Dagur - 22.12.1965, Blaðsíða 13
JÖLABLAÐ D AGS
-TCr
13
GUÐMUNDUR ÞÖRSTEINSSON:
Qrásíðu-maöurinn
HÉÐINN heitir maður, Ólafsson,
bóndi á Fjöllum í Kelduhverfi. Þar
bjuggu á undan honum faðir hans
afi og langafi — og vel geta jrar hafa
búið fleiri hans langfeðgar, jró ég
kunni engin skil á Jtví.
Haustið 1941 dreymdi Héðin að
hann væri heima, en fannst hann
þurfá að ganga til kinda, sem ekki
var óvenjulegt. Þegár þettá var, var
fyrir all-löngu búið að byggja jrað
lnis sem ]rá var búið í og er víst
enn; í draumnum sá Héðinn jrað
jió ekki, heldur aðeins gamla bæ-
inn, sem hann mundi vel. Týgjað-
ist hann nú í f járleitina, og tók með
sér sverð og skjöld, en ekki annað
vopna né hlífa. F.kki fann hann í
draumnum neitt athugavert við
þann smalabúnað.
Suður frá bænum eru harðvellis-
grundir, myndaðar af l'ramburði
lækja úr fjöllunum; nú eru jrær
girtar og nytjaðar sem tún. Kallast
þær Beitarhúsgrund og Austur-
grund, og jtekkti Héðinn Jrær frá
bernsku.
En þegar hann kom suður undir
Austurgrund, þótti honum undar-
lega við bregða, — jrví nú var hún
engin til! í hennar stað var Jrarna
hnúskótt hraunflesja, nokkuð gró-
in lyngi og fjalldrapa á milli hraun-
kletta. Litlu austar er Guðfinnugjá,
kunn hætta og torfæra; Jrar eru enn
litlar skógarleifar, — en í draumn-
um sá Héðinn Jrar jrroskað birki-
kjarr. Hann sveigði nú suðaustur
til gjárinnar — en Jrá spruttu upp
úr runna nokkuð sunnan við hann
fjórir menn með alvæpni, í sýnileg-
um ófriðarhug; fóru þeir mikinn
til móts við hann. Hann mundi
þegar að gjáin er ófær þarna
stutt frá og gott vígi. Þangað átti
hann skennnra en hinir, og hljóp
þangað í spretti, fékk þar gott vígi
að baki, og var þá ekki langt að bíða
hinna. Ekki fann hann til neins
ótta, þó liðsmunur væri ærinn, en
þótti einsætt að verjast sem bezt.
Aðkomumennirnir höfðu allir
brugðið sverðum; sá sem fyrir þeim
fór, var í hinum versta ham. \7arð
lítt af kveðjum, Jrví hanri sótti j>eg-
ar að Héðni með hinu mesta of-
forsi; hinir báru fyrir sig vopnin,
en sóttu ekki af neinni alvöru. Varð
Jretta því nánast einvígi milli
þeirra. Héðinn vissi ekki um nein-
ar sakir við komnmann, og hugsaði
í'yrst til varnar, en fann fljótt að
]>að dugði lítið, }>ví andstæðingur
hans var bálreiður, ágætlega vígur,
og ætlaði sýnilega aðeins að drepa
Héðin. En verst var þó, að hann
var örvhentur; ]>ykir illt enn í dag
að kljást við (iryhenfa .prenn, í
skylipingum og, hnefaleikum. Sá
Héðinn því .fljóft, að ekk,i Jrýddi að
draga.af sér, en fuljt átfi hann í
fangi meðóvininp^Börðust ]>eir svo
um stund, af mikilli ákefð og heift.
Loks hjó komumaður til Héðins
miklu höggi, er stefndi á háls hans,
liann beygði sig eldsnöggt niður og
sverðið livein yfir höfði hans, — en
slæmdi sínu sverði upp um leið, —
og hitti á úlflið komumanns, svo af
tók. Féll þá niður hiindin skæða
mcð sver'ðinu; maðurinn stóð eitt
augabragð sem. stjarfur við áverk-
Iléðinn Ólafsson
ann, en án þess að rétta sig upp,
kippti Iléðinn eldsnöggt að sér
sverðinu og lagði því á ská upp
undir flagbrjóskið á andstæðingn'-
um. Hneig hann }>á }>egar örendur.
Erá J>essum óhugnanlega draumi
vaknaði Iléðinn snemma morguns.
I-Iann leit út og sá gott veður;
mundi hann }>á að til stóð að taka
upp kartöflur niðri á Grásíðú, þar
sfcm harin áttj garð. I-Iann klæddist
]>ví skjótt og týgjaðist til ferðar;
ekki tók hann sverð né skjöld að
því sinni, en líklega fremur ein-
hver'graftól.
Þegar i garðinn kom, virtist
liggja beinast fyrir að hefja upp-
úikuna — j>ví frenrur sem Héðinn
er ekki vanur að velta lengi fyrir
sér því sem gjöra skal; en án ]>ess
að gjöra sér ljóst hvers vegna, byrj-
aði hann ]>ó á því að taka gryfju til
J>ess að geyma kartiiflurnar í.
E.kki hafði hann ]>ó grafið nema
sem svaraði hnédjúpt niður, J>egar
\