Dagur - 12.11.1981, Blaðsíða 11

„Vilt þú taka viðtal við mig.
Ég hef ekki frá neinu merki-
iegu að segja en ef þú endilega
vilt þá mátt þú reyna að
kreista eitthvað út úr mér“
sagði Sigtryggur Júlíusson
hárskerameistari á Akureyri
er við höfðum samband við
hann og föluðumst eftir við-
tali. Það varð að samkomulagi
að við myndum hittast á rak-
arastofu hans eftir vinnutíma,
og skildi þá láta á það reyna
hvort tækist að „kreista eitt-
hvað upp úr honum“ eins og
Sigtryggur orðaði það.
Síðasti viðskiptavinur dags-
ins sat í stólnum þegar við
mættum á Rakarastofuna við
Byggðaveg, og er hann og Sig-
tryggur höfðu kvaðst með
virktum hófum við spjallið og
báðum Sigtrygg fyrst að segja
okkur eitthvað af sjálfum sér,
uppvaxtarárunum og fleiru í
þeim dúr.
„Ég er fæddur 1914 að Hóli í
Svarfaðardal en foreldrar mínir
voru þar í húsmennsku sem kall-
að var. Ég var á öðru árinu þegar
þau fluttu til Akureyrar og aðal-
lega áttum við heima á Eyrinni,
ég var Eyrarpúki. Pabbi átti
húspart í Lundargötu og auðvitað
lék ég mér þar með mínum jafn-
öldrum við strákapör af ýmsu tagi
og leiki eins og gengur og gerist.
Reyndar var ekki úr miklu að
spila þótt pabbi hafi alltaf haft
atvinnu þannig að við lifðum ekki
skort. En það var alltaf talsvert
atvinnuleysi, alveg fram að stríð-
inu. Menn stóðu í biðröðum eftir
vinnu.“
„Hafði rétt matinn í
sig.“
,,Já, þetta voru erfiðir tímar
víða, það var slæm afkoma hjá
fólki. Ég var í sveit í 6 sumur, tvö
þeirra á Hallanda hérna fyrir
handan fjörðinn, tvö á Möðru-
völlum og tvö í Bárðardalnum.
Ég var átta ára fyrst þegar ég fór
í sveit og maður var látinn fást við
ýmis störf s.s. að reka kýr og taka
til hendi við heyskapinn en þá var
auðvitað allt handselgið og störf-
in erfið. Þetta var enginn bú-
skapur og t.d. á Hallanda var
þetta ósköp aumt og fátæktin
mikil, maður hafði rétt matinn í
sig. Það var mjög mikil fátækt til
sveita yfirleitt. — „Annars má
geta þess í leiðinni að ég missti
alveg úr einn vetur á barnaskóla-
árunum, lá þá bara í rúminu
veikur. Ég var með magabólgur
en hef síðan alla tíð verið stál-
hraustur.“
„Átti ekki að verða
rakari“
„1930 byrjaði ég að læra hár-
skurð, þá 15 ára, en ég lærði hjá
verða það. Hann var einu ári
yngri en ég en stærri, og það var
búið að ráða hann um vorið. En
hann vantaði kjark þegar til átti
að taka og það varð úr að ég fór,
og ég hef aldrei séð eftir því. Ætli
ég hefði ekki orðið smiður ef
þetta hefði ekki komið til. Pabbi
fékkst dálítið við smíðar, átti hef-
ilbekk og fleiri áhöld og mér dett-
ur helst í hug að ég hefði lagt fyrir
mig smíðar ef ég hefði ekki farið
íraksturinn.“
„Gekk út á
mínútunni“
„Ég held að lengstu ár ævi
minnar hafi verið þessi fjögur,
þegar ég var að læra, mér leiddist
alveg ógurlega, og þetta var af-
1,50 krónur og raksturinn 40
aura. Ég var orðinn svo þreyttur
á þessu að sama daginn og ég lauk
námi, hætti ég klukkan 6 og gekk
út þótt nóg væri að gera á stof-
unni.
„Þegarégvar búinn aðlærafór
ég til Siglufjarðar og var þar í
nokkurn tíma. Þangað kom til
mín maður og bauð mér að verða
meðeigandi rakarastofu á ísafirði
með rakara þar. Ég asnaðist til
þess að taka boðinu og fór þang-
að og var þar nokkra mánuði.
Okkur eigendunum samdi hins-
vegar ekki svo dvölin þar varð
stutt, og ég hélt til Akureyrar og
hér hef ég starfað síðan, þar af í
17 ár á Byggðaveginum, og mér
hefur aldrei liðið betur en hér. “
„Allir með bursta“
„Eftir að ég byrjaði að klippa
og fram að stríðsárunum voru all-
ir eins klipptir, hárið var klippt
mjög snöggt. Á stríðsárunum
þegar kaninn kom, breyttist þetta
hinsvegar og svokölluð bursta-
klipping varð mjög vinsæl og má
segja að það hafi allir verið með
þessa brodda á hausnum, bæði
strákar og fullorðnir menn. Svo
kom auðvitað bítlatímabilið þeg-
ar ungir menn söfnuðu hári niður
á herðar en það er löngu hætt og
í dag vilja menn ganga um stutt-
klipptir og snyrtilegir. “
„Það var einnig öðruvísi hér
áður fyrr að á jólum og stórhátíð-
um vildu allir vera nýklipptir, og
á ég þá við að það þurfti að klippa
hárið daginn fyrir stórhátíðina
eða helst samdægurs. Oft var það
þannig á Aðfangadag t.d. að
maður var að klippa alveg þang-
að til hringt var til messu kl. 6.
Eins var þetta þegar Litlu-jólin
voru hjá krökkunum í skólunum,
þá voru 20-j0 krakkar hjá manni
á stofunni í einu því allir þuftu að
fara með glænýja klippingu á
samkomuna. Nú hefur þetta
breyst, því í dag vilja menn láta
klippa sig viku eða hálfum
mánuði fyrir jól og fleiri stórhá-
tíðir.
íslandsmeistari í golfi
— Sigtryggur á auðvitað sínar
frístundir eins og aðrir menn.
Margir vita að hann fæst við að
mála í frístundum sínum en áður
en við ræðum það áhugamál hans
spjöllum við dálítið um golf-
íþróttina en Sigtryggur hefur
lengi tölt á eftir hvítu golfkúlunni
á golfvöllum Akureyrar.
„Ég hef verið í golfinu meira
og minna á hverju sumri síðan
Golfklúbbur Akureyrar var
stofnaður, ég var þó ekki einn af
stofnendum klúbbsins en byrjaði
mjög fljótlega eftir það. Ég var
íslandsmeistari í golfi 1946 góði
minn. Þá var ég búinn að spila
mikið því það verður enginn Is-
landsmeistari í golfi án þess að
vinna mikið í því, en niótið þetta
ár var haldið á gamla golfvellin-
um sunnan Þórunnarstrætis.
Annars var fyrsti golfvöllurinn á
Akureyri niður á Eyri þar sem
Slippstöðinernúna.“
„Snobbíþrótt“
„Golfið var á þessum árið talið
vera ,,snobbíþrótt“ og það voru
ekki margir í þessu til að byrja
með. Ég get nefnt menn eins og
Helga Skúlason, Gunnar
Schram, Jakob Frímannsson og
Pétur lækni. Það var álitið að
þetta væri einungis íþrótt fyrir
einhverja fyrirmenn en það álit er
nú breytt sem betur fer því þetta
er ákaflega skemmtileg og holl
íþrótt fyrir fólk á öllum aldri sem
sést best á því að í Golfklúbbi Ak-
ureyrar eru nú um 300 félagar. Ég
ari 3 ár í röð. En var ekki golf-
ið sem þá var leikið frábrugðið
því sem er í dag?
„Jú þetta var allt öðruvísi golf,
það má segja að það hafi enginn
kunnað að spila golf enda enginn
kennari,tilstaðar. Reyndarfeng-
um við skoskan kennara til að
koma nokkrum sinnum en það
nægði bara ekki þótt það væri til
bóta. Það voru líka eingöngu
eldri menn sem spiluðu golf á
þessum tíma en nú má sjá unga
drengi í golfi og þeir slá allt upp
í 200 metra högg. Ég efast um að
við höfum nokkru sinni slegið
lengraen 150metra.“
„Holaíhöggi“
„Ég get nefnt sem dæmi um
það hversu langt við slógum að
þegar ég fór holu í höggi, á holu
sem var um 90 metra löng, notaði
ég til þess 3 tré, þetta slá menn í
dag með9 járni.“
— Sigtryggur heldur að hann
hafi verið fyrsti íslendingurinn
sem sló holu í höggi. Þetta gerðist
á gamla vellinum á Eyrinni, og
hann endurtók afrekið síðar á
vellinum sunnan Þórunnarstræt-
is.“
— Sigtryggur var í knatt-
spyrnu hjá Þór á sínum yngri
árum allt fram yfir tvítugsaldur.
„Ég var í marki og einu sinni þeg-
ar skorað var mark hjá mér utan
af miðjum velli þá hætti ég. Við
vorum að spila við Isfirðinga og
þetta atvik varð til þess að ég
steinhætti íknattspyrnunni.“
„Mála aðallega
landslag“
- Þótt Sigtryggur sé þckkastur
manna á meðal fyrir starf sitt sem
rakari, þá eru einnig margir sem
þekkja hann sem afkastamikinn
málara, og hann hefur selt mikið
afmyndumsínum.
„Ég hafði alltaf mjög gaman
að því að teikna, og ætli ég hafi
ekki verið 15 ára þegar ég byrjaði
að mála. En ég hef enga tilsögn
fengið aðra en þá sem ég fékk í
skólanum í fríhendisteikningu
sem var auðvitað ekki neitt
neitt.“
„Ég mála aðallega landslag, og
mínir uppáhaldsstaðir cru í Mý-
vatnssveit og á Þingvöllum, þar
hef ég málað mest. Ég hef haldið
eina sýningu hérna á Akureyri og
seldi þar um 40 myndir en mig
minnir að það hafi verið á milli 60
og 70 myndir á sýningunni. Ég
var frekar ódýr í verðlagn-
ingunni."
„Nei, það hefði ekki verið
neinn grundvöllur fyrir því að lifa
af málaralistinni, ekki nokkur.
Ég held að þeir séu allir að drep-
ast sem eru í þessu, enda eru þeir
orðnirsvomargir.“
— Er Sigtryggur rakari farinn
að hugsa um að leggja klippurnar
áhilluna?
„Nei, ekki á meðan ég hef
„Ég átti aldrei að verða
rakari - heldur bróðir minn“
- segir Sigtryggur Júlíusson hárskurðarmeistari sem heffur starfað við hárskurðinn
í rúmlega hálfa öld og er ekkert á því að fara að leggja skærin á hilluna
Jóni Einarssyni sem var fyrsti
rakarinn á Akureyri og ég var
eini lærlingurinn sem hano út-
skrifaði, en tveir eða þrír aðrir
höfðu hafið nám hjá honum á
undan mér en gefist upp. En ann-
ars átti ég aldrei að verða rakari,
það var bróðir minn sem átti að
skaplega leiðinlegurtími. Vinnu-
tíminn var til hálf sex á daginn og
hálftíma síðar þurfti ég að vera
kominn í skólann sem stóð yfir til
klukkan 10 á kvöldin. Þannig var
þetta í fjóra vetur. Kaupið var 90
krónur á mánuði en til viðmiðun-
ar má nefna að klipping kostaði
— Nú hafa auðvitað á öllum
þeim tíma sem þú hefurfengist við
að klippa hár manna, orðið mikl-
ar breytingar á því hvernig menn
vilja vera klipptir, tíska hvers tíma
og annað spilar auðvitað þar inn
í.
hef því miður ekki getað stundað
þetta nógu vel undanfarin ár en
ég ætla að breyta því, ég loka þá
bara stofunni og fer í golf
Þess má geta að Sigtryggur
vann til margra verðlauna í
golfinu þegar hann var upp á sitt
besta, varð m.a. Akureyrarmeist-
heilsu til þess að starfa við þetta,
ég hef ekki við neitt annað að
vera. Þó er ég kominn á ellilaun,
búinn að fá tvisvar borgað. Ég
var einmitt að fá greidd ellilaun í
dag, 1480 krónur sem er sú upp-
hæð sem greidd er mánaðarlega.
Það lifir enginn á þeirri upphæð.“
12. nóvember 1901- DAGUB -11