Dagur - 02.12.1983, Blaðsíða 8
8 - DAGUR - 2. desember 1983
2. desember 1983 - DAGUR - 9
Heímsókn í Skinnadelld Sambandsins * Heimsókn í Skinnadeild Sambandsins * Heimsókn
Þeir eru fáir sem hefðu trúað því að óreyndu að skinnaiðnaðurinn á
injóg mikið sameiginlegt með einni af stærstu útflutningsatvinnugrein
landsmanna, saltfiskverkuninni. I báðum tilvikum er hráefnið saltað,
því stailað upp í stæður ug síöan snyrt og metiö af sérstökum mats-
mönnum. Aöstæöur á þessu stigi framleiðslunnar eru ótrúlega líkar
en samlíkingunni er samt sem áður langt frá því að vera lokið. Bæði
í skinnaiðnaðinum og sjávarútveginum cru gæðamálin í brennidepli.
Skinnaiðnaðarmenn fylgjast með sínu hráefni frá sláturhúsi þangað til
það kcmur á markað, nákvæmlega eins og aðilar í sjávarútvegi fylgj-
ast með fískinum frá því að hann er veiddur í gegn um öll fram-
leiðslustig, þangaö til hann fer í neytendaumbúðir og á markað. I
háðum greinum eru lausnarorðin nú: Vöruvöndun, aukið eftirlit, auk-
in gæði, meira kaup. Samsvörunin er ótrúleg og eins og tekið var fram
í upphafí þá heföu fáir líklega trúað þessu að óreyndu.
Blaðamaður Dags átti þess kost að fylgjast með framleiðslunni hjá
Skinnadeild Sambandsins, frá því að gærur koma í hús og þar til þær
lara út sem dýrindis pelsar, jakkar eða frakkar. Þetta feröalag með
framliðnum kindum, líður undirrituðum seint úr minni. „Flestir sem
koma hér inn í fyrsta sinn verða orðlausir,“ var sagt við undirritaöan
í upphafí ferðalags og þessi fullyrðing er langt því frá að vera svo
galin. Allt er stærra, magnaðra og öðru vísi en það lítur út að utan og
auk þess mikið merkilegra. I»aö ætti að skylda þá sem eiga mokka-
llíkur og pelsa að líta þarna inn, því að baki þessum fatnaði sem flest-
um fínnst sjálfsagður liggur ótrúleg vinna, þekking og þolgæði.
Myndirnar skýra hin ólíku framleiðslustig nánar en auk þess er rætt
við Jón Siguröarson, framkvæmdastjóra, Örn Gústafsson, markaðs-
stjóra og Bjarna Jónasson, framleiðslustjóra.
Her eru skinnin vegin og metin á
nýjan leik. Örn Gústafsson, mark-
aðsstjóri spáir hér í mokkahlið
skinnanna.
Nu eru gærurnar
klipptar niður í
17 mm þykkt.
Gærurnar eru komnar
í hús. Þeim er staflað
upp líkt og saltfíski,
þær saltaðar og í fyll-
ingu tíinans metnar af
matsmanni.
Stöðug þróunar- og rannsóknarstarfsenu fer
fram hjá skinnadeildinni. í því sambandi
hafa erlendir fagmenn verið fengnir til starfa
til lengri eða skemmri tíma og einn þeirra er
Spánverjinn Jordi Macia sem hér sýnir Erni
Gústafssyni réttu handtökin.
Búið er að þvo gærurn
ar í þvottakerum - sút
unarkerin eru fjær.
Niðurskurðurinn fer fram í hárbeittum
hnífum.
Fyrirtæki í örum vexti og:
Við ætlum
okkur að
vaxa áfram
— segir Jón Siguröarson,
framkvænidarstjóri Skinnadeildar
Það er ýmislegt í bígerð hjá Skinnaiðnaðardeild Sambandsins um þessar mundir og að sögn
Jóns Sigurðarsonar, framkvæmdastjóra eru þær nýjungar helstar að verið er að undirbúa af-
ullun á hrágærum með leðurvinnslu í huga og eins er í ráði að hefja vinnslu á því sem nefnt
hefur verið „Lamb-nappa“ á sænsku, en þessi aðferð felur í sér að leðuráferð er sett á
mokkahliðina á mokkaskinnum en útkoman er lík því sem gerist á gömlu flugmannajökk-
unum sem eru í tísku um þessar mundir.
- Við bindum miklar vonir við
Verkun refaskinna á vegum Skinnadeildar.
að þessar nýjungar í framleiðslu
verði til þess að í framtíðinni
verði hægt að fullvinna allar gær-
ur hér heima. Fram til þessa hef-
ur talsvert af hálfunnum gærum
verið flutt út en ef okkur tekst að
snúa þessari þróun við þá gætum
við hugsanlega tvöfaldað verð-
mæti framleiðslunnar, sagði Jón
Sigurðarson.
- Er þetta ekki kostnaðar-
samt?
- Við höfum keypt vélar og
stofnkostnaður er talsverður en
það liggur ekki síður mikill
kostnaður í því rannsóknar- og
þróunarstarfi sem stöðugt er í
gangi hjá okkur. Við eruin að
fjárfesta í þekkingu og það er
fjárfesting sem borgar sig.
- Hvað með afstöðu almenn-
ings til íslenskrar framleiðslu?
- Almennt séð þá þyrftu við-
horfin að vera jákvæðari. Því
miður þá eru þau sjónarmið of al-
geng að íslenska framleiðslan sé
ekki samkeppnishæf. Þetta er
auðvitað rangt og hvað skinna-
iðnaðinn varðar þá erum við
meira en samkeppnishæfir. Því
miður er innanlandsmarkaðurinn
ekki stór en við erum fyrirtæki í
örum vexti og við ætlum okkur
að vaxa áfram, sagði Jón Sigurð-
arson, framkvæmdastjóri.
„Stefhum að því að Island verði ekki
hráefhisframleiðandi fyrír aðrar þjóðir'
Jón Sigurðarson, framkvæmdastjóri þreifar á framtíðarframleiðslu skinna
deildarinnar. Innan tíðar munu húðastaflarnir breytast í leðurjakka.
- Það er okkar stefna að ís-
land verði ekki hráefnis-
framleiðandi fyrir skinnaiðn-
að annarra þjóða, sagði Örn
Gústafsson, markaðsstjóri í
viðtali við Dag.
Að sögn Arnar þá hefur orðið
talsverð söluaukning hjá skinna-
deildinni frá síðasta ári og t.a.m.
hefur sala á fullunnum mokka-
skinnum aukist um liðlega 50%.
Reyndar hefur salan verið það
góð að vonir standa til að hægt
verði að selja allar fullunnar
mokkavörur sem framleiddar
verða á næsta ári, nú fyrir ára-
mót.
Auk fullunninna mokka-
skinna, selur skinnadeildin tilbú-
inn mokkafatnað og það sem Örn
nefnir önnur skinn, en það eru
m.a. hálfunnar gærur, tryppa-
húðir o.fl. Það er einmitt þessi
liður framleiðslunnar sem kemur
til með að breytast hvað mest í
framtíðinni.
- Þessar hálfunnu gærur hafa
verið hálfgert vandræðabarn hjá
okkur. Við höfum fiutt talsvert út
en nú hyggjumst við einbeita
okkur að því að fullvinna eins
mikið og mögulegt er hér heima.
Þetta skapar auðvitað aukin
verðmæti en auk þess þá verðum
við að taka tillit til þess að það
hefur orðið verulegur samdráttur
í sölu á þessum gærum erlendis.
Viðskiptavinir sem áður tóku við
250 þúsund gærum eiga nú í
vandræðum með að kaupa 100
þúsund gærur og í þokkabót þá
lokaðist Póllandsmarkaðurinn
sem hefur verið talsvert stór.
Þetta olli okkur engum teljandi
erfiðleikum en ég veit til þess að
bæði Loðskinn á Sauðárkróki og
Sláturfélag Suðurlands lentu i
vandræðum vegna Póllandsmark-
aðarins, sagði Örn Gústafsson.
- Hvað með samningana við
Sovétmenn?
- Það voru gerðir stórir samn-
ingar við Sovétmenn um sölu á
tilbúnum fatnaði sl. ár. Við höf-
um ekki haft undan að framleiða
hér heima og þess vegna höfum
við m.a. orðið að láta sauma
fatnaðinn bæði í Noregi og Finn-
landi. Það er auðvitað slæmt að
geta ekki fullunnið vöruna hér, en
þessir samningar við Sovétmenn
eru það nýtilkomnir að við vitum
enn ekkert um áreiðanleika
þeirra þegar til lengri tíma er
litið. M.a. þess vegna höfum við
ekki viljað fjárfesta í dýrum
tækjabúnaði og húsnæði hér
heima en það verður sjálfsagt
gert um leið og vissa fæst um að
Sovétmenn vilji kaupa ákveðið
vörumagn árlega.
- Hvernig er staða ykkar á
Evrópumarkaðnum nú?
- Staðan í dag er þannig að
allir bestu skinna- og kápufram-
leiðendur í N.-Evrópu eru í við-
skiptum við okkur. Markaðurinn
hefur þó almennt séð verið á
hraðri niðurleið undanfarin ár en
okkur hefur reitt betur af en
flestum. Við höfum komist í betri
búðir og okkar vörur hafa selst
best, þannig að á meðan heildar-
samdrátturinn er nálægt 50%,
þá hefur aðeins orðið um 15-
20% samdráttur hjá okkur. Þetta
er t.d. mjög greinilegt í Svíþjóð.
A nnorc Kpfiir xtprAift vprift nnlfk-
Örn Gústafsson, markaðsstjóri virðir fyrir sér einn pelsanna. Til
vinstri á myndinni er Steindór Kárason.
Myndir og texti: ESE
- Rætt við
Öm Gústafsson
markaðsstjóra
uð stöðugt á markaðnum, þannig
að sölusamdrátturinn hefur ekki
haft nein áhrif á það, hvorki til
hækkunar né lækkunar.
- Hvað veldur því að sala hef-
ur dregist saman?
- Það eru margir samverkandi
þættir sem þar hafa áhrif á en það
sem mestu skiptir er hin almenna
kreppa sem verið hefur í efna-
hagslífinu í Vestur- og Norður-
Evrópu, tískan hefur verið okkur
andstæð og svo hefur veðurfar
verið alltof gott. Það hefur verið
hlýtt á þessu svæði undanfarna
vetur og það hefur haft áhrif á
söluna eins og nærri má geta. Þáð
eina sem við getum gert er að
biðja á hverjum degi að veður
kólni og það er margt sem bendir
til þess að okkur verði að þeirri
ósk. Það var t.d. 25 gráðu frost í
Helsinki í gær, þannig að þetta er
allt á uppleið, segir Örn og hlær.
- Hvað með innanlandsmark-
að?
- Innanlandsmarkaðurinn er
að sönnu ekki stór en samt sem
áður mjög mikilvægur. Ég gæti
trúað því að um 20% af þeim
mokkakápum og jökkum sem við
framleiðum fari á markað hér
heima en við stefnum auðvitað
að því að bæta okkur á þessu
sviði sem öðrum, sagði Örn
Gústafsson.