Dagur - 20.07.1984, Blaðsíða 4

4 - DAGUR - 20. júlí 1984
ÚTGEFANDI: ÚTGÁFUFÉLAG DAGS
SKRIFSTOFUR:
STRANDGATA 31, PÓSTHÓLF 58, AKUREYRI
SlMI: 24222
ÁSKRIFT KR. 150 Á MÁNUÐI -
LAUSASÖLUVERÐ 22 KR.
RITSTJÓRI OG ÁBYRGÐARMAÐUR:
HERMANN SVEINBJÓRNSSON
RITSTJÓRNARFULLTRÚI: GlSLI SIGURGEIRSSON
BLAÐAMENN:
EIRlKUR ST. EIRlKSSON OG GYLFI KRISTJÁNSSON
AUGLÝSINGASTJÓRI: FRlMANN FRlMANNSSON
ÚTÐREIÐSLUSTJÓRI:
HAFDlS FREYJA RÖGNVALDSDÓTTIR, HEIMASlMI: 25165
FRAMKVÆMDASTJÓRI: JÓHANN KARL SIGURÐSSON
PRENTUN: DAGSPRENT HF.
Ríkisstjómin grípi til
markvissra aðgerða
Þjóðhagsspá fyrir líðandi ár
hefur nú verið endurskoðuð á
vegum Þjóðhagsstofnunar,
með hliðsjón af þróuninni það
sem af er árinu. Endurskoðunin
leiddi í ljós eftirfarandi megin-
atriði:
• „Þjóðarframleiðsla dregst
minna saman árið 1984 en
spáð var í ársbyrjun, eða um
1V2% í stað um 4% frá fyrra
ári. Hér veldur meðal annars
rýmkun aflakvóta, en einnig
almenn aukning eftirspurnar
í landinu frá fyrri spá. Ýmis
merki eru um það, að botni
hafi verið náð í hagsveifl-
unni.
• Hagur atvinnuvega er mis-
jafn um þessar mundir. Sjáv-
arútvegsfyrirtækin berjast
sum í bökkum vegna minnk-
andi þorskafla og mikilla
skulda, sem hvíla á fiski-
skipaflotanum og farið hafa
vaxandi samtímis þverrandi
afla. Hagur iðnaðar og ým-
issa annarra atvinnugreina
virðist á hinn bóginn með
besta móti, og sér þess stað
í áformum um framkvæmdir
og ný fyrirtæki.
• Atvinnuástand hefur, þegar
á heildina er litið, verið svip-
að og árið 1983 og ekki virð-
ast horfur á miklum breyt-
ingum á því á næstunni.
• Spár um þróun verðlags og
launa á árinu eru lítt breyttar
frá þeim, sem settar voru
fram að afstöðnum kjara-
samningum og fjármálaráð-
stöfunum, sem þeim fylgdu.
Spáð er 13-14% verðhækkun
frá upphafi til loka árs og um
10% verðbólguhraða um ára-
mót að óbreyttum kjara-
samningum og gengis-
stefnu. Kaupmáttur ráð-
stöfunartekna á árinu er tal-
inn verða svipaður og var á
síðasta fjórðungi ársins
1983, eða um 5—6% lakari en
að meðaltali það ár. Nokkur
óvissa ríkir um raunverulega
tekjuþróun, og fremur á
þann veg að tekjur og kaup-
máttur í heild verði meiri en
beinar áætlanir benda til.
• Samdráttur einkaneyslu
virðist lítill það sem af er ári,
og fyrir árið allt minni en
fylgja ætti beinum áætlunum
um kaupmátt tekna almenn-
ings. Endurskoðun á fjárfest-
ingarhorfum bendir nú til lít-
ilsháttar aukningar í stað
fyrri spár um nokkurn
samdrátt. í heild virðast
horfur á, að þjóðarútgjöld
minnki lítt eða ekki þetta ár.
• Vegna mikils innflutnings
það sem af er ári eru nú horf-
ur á mun meiri viðskipta-
halla en áður var gert ráð
fyrir, eða allt að 4% af þjóð-
arframleiðslu, þrátt fyrir
meiri útflutningsframleiðslu
og útflutning en áður var
spáð.
• Á bak við viðskiptahallann
gagnvart útlöndum býr mis-
vægi í innlendum fjármálum
og peninga- og lánamálum.
Nokkur halli er á ríkisbú-
skapnum, og þenslu gætir á
lánamarkaði þrátt fyrir
hækkun raunvaxta. Erlendar
lántökur verða afar miklar á
árinu og skuldir þjóðarinnar
erlendis lækka ekki í hlutfalli
við þjóðarframleiðslu. “
Þróunin það sem af er árinu í
efnahagsmálum þjóðarinnar
sýnir, að verulegur árangur hef-
ur náðst í baráttunni við verð-
bólguna. Launþegar í landinu
eiga mestan heiðurinn af þeim
árangri, enda hefur kaupmátt-
ur þeirra verið um 9% lakari
það sem af er árinu, sé miðað
við fyrra ár. Launþegar hafa
verið tilbúnir til að taka þessa
kjararýrnun á sig, en nú ætlast
þeir líka til þess að ríkisstjórnin
grípi til markvissra aðgerða í
endurreisn atvinnu- og efna-
hagslífs þjóðarinnar. — GS
Þátturinn hefst með þrem svip-
hýrum vísum eftir Sigríði Sigfús-
dóttur í Forsæludal.
Kyssir vanga vorsól hlý,
vermir drang og haga.
Blómaangan blænum í
bjarta, langa daga.
Lída i kvöld með léttum svip
lofts á öldum bláum
gulli tjölduð skýjaskip
skautuð földum háum.
Vakir þreyði vorblærinn,
vona greiðast böndin.
Huga seiða sífellt minn
sólbjört heiðalöndin.
Örn Arnarson skáld sendi Morg-
unblaðinu á sínum tíma kvæði til
birtingar. Þegar neitun barst frá
blaðinu, orti skáldið:
Segðu heimskum hnyttna stöku.
Hentu perlum fyrir svín
Bjóddu hundi heila köku.
Honum Mogga kvæðin þín.
Skagfirskur bændahöfðingi ók
heim af samkomu ásamt frú
sinni. Hafði hann tæpast náð full- •
um tökum á jeppanum og fór
hann hvimandi mjög á milli veg-
arkantanna. Auðvitað var frúin
dauðhrædd. Aftur í bílnum sat
Jóhann Ólafsson bóndi í Miðhús-
um og kvað:
Pað er afleitt ástandið,
enda er frúin slegin.
Hann er alltaf utan við
öðru hverju megin.
Vatnsdælingurinn Björn S.
Biöndal mun hafa búið á Blöndu-
ósi á efri árum. Þar kvað hann:
Draumar inn í dalinn ná.
Dýrð yfir minningunni.
En Blönduós vinnur ekkert á
auknu kynningunni.
Guðni Þorsteinsson kvað:
Margir ljúga helst til hratt,
haft er það í minnum,
en vilja reyna að segja satt
svona stöku sinnum.
Steingrímur Baldvinsson f Nesi
kvað á þorrablóti:
Bændur þjóta á þorrablót,
þreyta fótasnilli.
Hafa ótal úti spjót
eftir snóta hylli.
Matur er hér af mörgum sortum,
mjöður eins og girnist hver.
Sjaldan hef ég áður ort um
efni sem er kærra mér.
Aðalsteinn Ólafsson frá Melgerði
leit í eigin barm og kvað:
Öll mín fegurð var eilíft tap.
Engin frægð né gróði.
Viðsjált, blendið skáldaskap
skilar engu í sjóði.
Vors ég bíð með von og þrá
vetrarhríðum kvalinn.
Stunur hlíðum streyma frá,
stormar hýða dalinn.
Benedikt Valdemarsson frá
Þröm ljóðaði á gestgjafann í
veislulok:
Ekki bresta vínsins völd,.
veislan besta sýnir.
Munu flestir fara í kvöld
fullir gestir þínir.
Þá koma vísur úr minni eigin
skjóðu:
Pó ei breytist vatn í vín,
við skulum leita í skjólin.
Enginn veit hvar okkur skín
auðnu heitust sólin.
Hlýjast skjól ég hafði fyr
hjá heimili og búi.
Nú er oft sem allar dyr
upp í vindinn snúi.
Ég hef kvatt mitt starf og stétt.
Strokið dögg af enni.
Furða hve mér lætur létt
að leika gamalmenni.
Jón Bjarnason.
í mömmuleik.
Mynd: KGA.