Dagur - 11.03.1989, Blaðsíða 4
3 - íRJÐAÖ - HísQS eism .f t lugBbiRousJ
4 - DAGUR - Laugardagur 11. mars 1989
ÚTGEFANDI: ÚTGÁFUFÉLAG DAGS
SKRIFSTOFUR: STRANDGATA 31,
PÓSTHÓLF 58, AKUREYRI, SÍMI: 24222
ÁSKRIFT KR. 900 Á MÁNUÐI
LAUSASÖLUVERÐ 80 KR.
GRUNNVERÐ DÁLKSENTIMETRA 595 KR.
RITSTJÓRI:
BRAGI V. BERGMANN (ÁBM.)
FRÉTTASTJÓRI: KRISTJÁN KRISTJÁNSSON
UMSJÓNARMAÐUR HELGARBLAÐS: STEFÁN SÆMUNDSSON
BLAÐAMENN:
ANDRÉS PÉTURSSON (íþróttir),
BJÚRN JÓHANN BJÖRNSSON (Sauðárkróki vs. 95-5960),
EGILL H. BRAGASON, INGIBJÖRG MAGNÚSDÓTTIR (Húsavík vs. 41585),
JÓHANN ÓLAFUR HALLDÓRSSON
(Reykjavík vs. 91-17450, pósthólf 5452, 105 Reykjavík),
ÓSKAR ÞÓR HALLDÓRSSON,
STEFÁN SÆMUNDSSON, VILBORG GUNNARSDÓTTIR,
LJÓSMYNDARI: TÓMAS LÁRUS VILBERGSSON,
PRÓFARKALESTUR: SVAVAR OTTESEN
AUGLÝSINGASTJÓRI: FRÍMANN FRlMANNSSON
ÚTBREIÐSLUSTJÓRI:
HAFDlS FREYJA RÖGNVALDSDÓTTIR, HEIMASIMI 25165
FRAMKVÆMDASTJÓRI: JÓHANN KARL SIGURÐSSON
PRENTUN: DAGSPRENT HF.
Eitt ráðuneyti
iimhverfismála
Umhverfismál eru og hafa verið hornreka í
íslenska stjórnkerfinu. Þó er mönnum að verða
æ betur ljóst mikilvægi þessa málaflokks.
Undanfarin ár hefur verið rætt um nauðsyn þess
að samræma stjórnun umhverfismála og þá með
því að stofna sérstakt umhverfismálaráðuneyti
að hætti annarra þjóða á Vesturlöndum. Eins og
staðan er nú væri svo sem hægt að móta sam-
ræmda stefnu í umhverfismálum til langs tíma
og sú stefnumótun er reyndar þegar hafin. Það
verður þó örugglega þrautin þyngri að framfylgja
þeirri stefnu, því enginn einn aðili öðrum fremur
hefur með stjórn umhverfismála að gera. Þvert á
móti hafa hin ýmsu fagráðuneyti með einum
eða öðrum hætti umsjón með þessum viðamikla
málaflokki. Þar má m.a. nefna menntamálaráðu-
neytið, samgönguráðuneytið, sjávarútvegs-
ráðuneytið, heilbrigðisráðuneytið, iðnaðarráðu-
neytið, utanríkisráðuneytið og síðast en ekki
síst landbúnaðarráðuneytið. Það segir sig sjálft
að svo dreifð yfirstjórn getur aldrei orðið
skilvirk. Hún þarf nauðsynlega að vera á einum
stað - í einu ráðuneyti.
Sökum þess hve umhverfismál eru viða- og
þýðingarmikill málaflokkur hefur verið talið best
að stofna um hann sérstakt ráðuneyti. Frum-
varp um samræmda stjórn umhverfismála ligg-
ur nú fyrir Alþingi. Stefnt er að afgreiðslu þess
fyrir þinglok og talið að það eigi stuðning mikils
meirihluta þingmanna vísan.
Á nýloknu Búnaðarþingi var mörgum á óvart
samþykkt ályktun sem gengur þvert gegn þeirri
stefnu sem stjórnvöld eru að móta um stjórnun
umhverfismála. Búnaðarþing mælir gegn sam-
þykkt ofangreinds frumvarps og telur að ein-
stakir þættir í stjórnun umhverfismála séu að
meginhluta til best komnir í umsjón hinna ýmsu
fagráðuneyta. Þó er fallist á nauðsyn þess að
„fyrir hendi sé ákveðinn aðili eða ráðuneytis-
deild sem hafi á hendi samræmingu á verka-
skiptingu hinna einstöku ráðuneyta og komi
fram sem sameiginlegur fulltrúi þjóðarinnar í
samskiptum hennar við umheiminn um þessa
mikilvægu málaflokka, “ eins og segir í ályktun
Búnaðarþings.
Vonandi láta þingmenn þessa íhaldssömu
afstöðu meirihluta Búnaðarþingsfulltrúa ekki
hafa áhrif á sig þegar frumvarpið um samræmda
stjórnun umhverfismála verður afgreitt. Stofnun
sérstaks umhverfismálaráðuneytis yrði tvímæla-
laust stórt skref fram á við og í raun staðfesting
þess að umhverfismál þarf að taka mun fastari
tökum en gert hefur verið fram til þessa. BB.
myndbandorýni
Spilltar löggur
ogmellumaimna
Videoland: Sliakedown on the Sunset Strip
Útgefandi: Steinar hf.
Leikstjóri: Walter Grauman
Aðalhlutverk: Perry King, Season Hubley,
Joan Van Ark
Sýningartími 90 mínútur
Bönnuð börnum yngri en 12 ára
Shakedown on the Sunset Strip
er byggð á sannsögulegum
atburðum um spillingu innan lög-
reglunnar í Los Angeles. Efnið
býður upp á snarpa kvikmynd,
spennumynd þar sem enginn veit
hverjum er í rauninni hægt að
treysta, því spillingin er alls ráð-
andi. Walter Grauman hefur hins
vegar greinilega hafnað þessari
leið og búið til all sérstæða
Marlow-stælingu með gaman-
sömu ívafi.
Drottningin í spillingarnetinu
er mellumamman Brenda Allen
(Joan Van Ark) sem starfar undir
vernd háttsettra manna í lögregl-
unni. t>ar erum náin tengsl að
ræða. Charlie Stoker (Perry
King) er metnaðarfull lögga í
spillingardeild sem ætlar sér að
komast á toppinn með því að
negla Brendu, en það er hægara
sagt en gert.
í fyrstu er Charlie aðeins að
hugsa um eigin frama. Hann er
líka í aukavinnu til að græða
peninga, en lífsviðhorf hans
tekur nokkrum breytingum þegar
ekkert gengur með Brendu.
Hvað eftir annað snúast
valdamenn innan lögreglunnar
gegn honum og niðurlægja hann
með því að setja hann í umferð-
arlögregluna. Loks fer frama-
vonin að víkja fyrir göfugari
hugsunum á borð við þá að upp-
ræta spillingu innan lögreglunnar
í Los Angeles.
Þessi mynd er býsna óvenju-
leg. Sögusviðið er Los Angeles á
fimmta áratugnum og er flakk-
að á milli fortíðar og nútíðar.
Aragrúi af spilltum og óspilltum
lögreglum gerir það að verkum
að myndin verður ruglingsleg á
köflum. Hún er eiginlega ekki
spennandi en nokkuð gamansöm
og líflegt handrit rétt lyftir henni
yfir meðalmennskuna. Persónu-
sköpun er fábrotin og er það
kannski helsti galli annars þokka-
legrar myndar. SS
Óvenjuleg
beEibrögð
Videoland: House of Canies
Útgefandi: Skífan
Leikstjóri: David Mamet
Aðaihlutverk: Lindsay Crouse,
Joc Mantegna
Sýningartími: 98 mínútur
Bönnuð yngri en 16 ára
Petta hefði getað orðið ansi góð
mynd. Söguþráðurinn er nefni-
lega slunginn eða a.m.k. 3A hand-
ritsins. Þess vegna er best að
segja sem minnst frá efninu því
óvænt atburðarás er það besta
við House of Games. Þó er í lagi
að geta þess að myndin fjallar um
sálfræðingin Margaret Ford, sem
er virt í sínu starfi og hún er
höfundur metsölubókar.
Hún er á kafi í vinnu, henni
vegnar vel, hún er rík, en ekki
hamingjusöm. Reyndar ákaflega
dauf og þurr persóna. Þá kynnist
hún Mike, smáglæpamanni og
klækjaref. Hún heillast af lífi
hans og langar til að skrifa bók
um þennan framandi heim. Jafn-
framt fjarlægist hún sinn eigin
örugga heim og kemst fljótlega í
mikil vandræði.
Brellurnar sem Mike og félag-
ar hafa í frammi eru oft kostuleg-
ar og atburðarásin verður óvænt
fyrir vikið. Reyndar er ekki laust
við að maður sjái í gegnum plott-
ið þegar líður á myndina en eigi
að síður er handritið ágætur
grunnur. Undir lokin dettur
botninn hins vegar úr þessu og
þegar á heildina er litið skemmir
útfærslan annars bærilegt efni.
Að nokkru leyti er við leik-
stjórann að sakast, en þó á hann
ágæta spretti í myndinni. Leikar-
amir em hins vegar æði misjafnir
og sérstaklega átti ég erfitt með að
sætta mig við Lindsay Crouse í
hlutverki sálfræðingsins. Vissu-
lega átti hún að vera doðaleg en
varla svona hroðalega dauðyflis-
leg og einhæf. Joe Mantegna
leikur hana auðveldlega í kaf, án
þess þó að vera framúrskarandi.
Umhverfi myndarinnar er trú-
verðugt. House of Games er
kvikmynd sem er öðruvísi en
flestar aðrar og ágæt tilbreyting
að horfa á hana. En hana skortir
margt til þess að komast upp úr
meðalmennskunni, en hér er
meðalmennskan óvenjuleg og
vissulega er það kostur. SS
Bjór!!!
Videoland: Bjór (Beer)
Útgefandi: Skífan
Leikstjóri: Patrick Kelly
Aðalhlutverk: Loretta Swit, Rip Torn,
Kenneth Mars
Sýningartími: 90 mínútur
Aldurstakmark: Bönnuð yngri en 12 ára
Bjór kom á markaðinn 1. mars,
bæði í útsölum ÁTVR og á
myndbandaleigunum. Hér ætla
ég fjalla um síðarnefnda bjórinn,
nefnilega gamanmyndina Bjór
(Beer), sem er hreint ekki svo
galin þótt hún sé galin! Hér er
auglýsingamennskan í algleym-
ingi og við getum prísað okkur
sæla yfir því að bjórauglýsingar
skuli ekki vera leyfðar hér á
landi, þótt vissulega geti þær ver-
ið hallærislega skemmtilegar eins
og í þessari mynd.
Salan á Norbecker bjór er á
hraðri niðurleið og hafa verk-
smiðjurnar ákveðið að rifta
samningum við Feemer auglýs-
ingastofuna. Þá dettur kvenlegg
auglýsingastofunnar, B.D. Tuck-
er (Loretta Swit), snjallræði í hug
og hún skapar nýja ímynd með
hjálp þriggja auðnuleysingja.
Þeir verða brátt þekktir sem
Norbecker-mennirnir og Nor-
becker bjór verður tákn karl-
mennskunnar og salan blómstrar.
Skemmst er frá því að segja að
hér er um stórskemmtilegt hand-
rit að ræða og leikstjórinn kemur
bæði gríninu og boðskapnum vel
til skila. Mörg atriði eru spreng-
hlægileg enda Norbecker-
mennirnir ekki neinar venjulegar
týpur. Geðveikur glæpamaður
kemur líka við sögu og gamall
alki (Rip Torn). Atriðið þegar
svertinginn úr Norbecker-klík-
unni er að reyna að vera svartari
og kallar son sinn negra er óborg-
anlegt og áhrifamáttur fáránlegra
neðanbeltisauglýsinga er vægast
sagt skoplegur.
Norbecker-gengið stefnir beint
á toppinn með B.D. í broddi
fylkingar. Ádeilan á ósvífni aug-
lýsingamennsku er berskjölduð
en þó yndislega lúmsk á köflum.
Bjór er mynd sem kom mér á
óvart. Loretta Swit (Hot lips) er
bara góð í þessu hlutverki svo og
Norbecker-mennirnir og Rip
Torn. Öðrum hættir til að ofleika
hastarlega eins og gengur og
gerist í myndum af þessu tagi, en
myndin er skemmtileg og einnig
umhugsunarverð á þessum
bjórtímum. SS
ÞJÓÐRÁÐ í HÁLKUNNI Tjara á hjólböröum minnkar veggrip þeirra verulega. Ef þú skrúbbar eða úöar þá meö olíuhreinsiefni (white spirit / terpentína) stórbatna aksturs- eiginleikar í hálku. y | UMFERÐAR Uráð
1 Gleymið ekki að gefa smáfuglunum.