Dagur - 15.04.1989, Blaðsíða 4

4 * DA@UR - baugar<lagur‘15i.aprífc.1989
ÚTGEFANDI: ÚTGÁFUFÉLAG DAGS
SKRIFSTOFUR: STRANDGATA 31,
PÓSTHÓLF 58, AKUREYRI, Sl'MI: 24222
ÁSKRIFT KR. 900 Á MÁNUÐI
LAUSASÖLUVERÐ 80 KR.
GRUNNVERÐ DÁLKSENTIMETRA 595 KR.
RITSTJÓRI:
BRAGI V. BERGMANN (ÁBM.)
FRÉTTASTJÓRI: KRISTJÁN KRISTJÁNSSON
UMSJÓNARMAÐUR HELGARBLAÐS: STEFÁN SÆMUNDSSON
BLAÐAMENN:
ANDRÉS PÉTURSSON (íþróttir),
BJÖRN JÓHANN BJÖRNSSON (Sauöárkróki vs. 95-5960),
EGILL H. BRAGASON, INGIBJÖRG MAGNÚSDÓTTIR (Húsavík vs. 41585),
JÓHANN ÓLAFUR HALLDÓRSSON
(Reykjavík vs. 91-17450, pósthólf 5452, 105 Reykjavík),
ÓSKAR ÞÓR HALLDÓRSSON,
STEFÁN SÆMUNDSSON, VILBORG GUNNARSDÓTTIR,
LJÓSMYNDARI: TÓMAS LÁRUS VILBERGSSON,
PRÓFARKALESTUR: SVAVAR OTTESEN
AUGLÝSINGASTJÓRI: FRÍMANN FRlMANNSSON
ÚTBREIÐSLUSTJÓRI:
HAFDÍS FREYJA RÖGNVALDSDÓTTIR, HEIMASÍMI 25165
FRAMKVÆMDASTJÓRI: JÓHANN KARL SIGURÐSSON
PRENTUN: DAGSPRENT HF.
Alkóhólistar og
aðstandendur
Sjúkdómsheitið alkóhólismi er viðurkennt hér á landi
og íslendingar standa mjög framarlega á sviði með-
ferðar fyrir alkóhólista. Áfengismeðferð geta þeir
fengið hjá Ríkisspítölunum og SÁÁ, Samtökum
áhugafólks um áfengisvandamálið. SÁÁ starfrækir
afvötnunarstöðina Vog í Grafarvogi og meðferðar-
stöðvar að Staðarfelli í Dölum og Sogni í Ölfusi. Fjöl-
margir Norðlendingar hafa þurft að leita sér hjálpar
vegna áfengisvandamála og sú hjálp hefst gjarnan á
Vogi hjá SÁÁ. Meðferðina hafa þeir því orðið að
sækja suður líkt og svo ótal margt annað, en nú í vet-
ur varð nokkur breyting á högum norðlenskra alkó-
hólista með stofnun SÁÁ-N, Samtaka áhugafólks um
áfengisvandamálið á Norðurlandi.
Skrifstofa á vegum SÁÁ-N var opnuð á Akureyri 6.
janúar 1989 og má telja að þar hafi merkur áfangi
náðst. Þetta er fyrsta göngu- og ráðgjafardeild fyrir
alkóhólista og aðstandendur þeirra utan Reykjavík-
ur. Ráðgjafi er starfandi á skrifstofunni og SÁÁ-N
hefur einnig beitt sér fyrir því að fá námskeið og
fyrirlesara að sunnan til hjálpar norðlenskum alkó-
hólistum og aðstandendum þeirra.
Það er auðvitað réttlætismál að landsmenn allir
sitji við sama borð þegar um meðferð sjúkdóma er að
ræða og stefna SÁÁ hlýtur að vera sú að opna skrif-
stofu í hverjum landsfjórðungi. Þjónustustöð á borð
við þá sem opnuð var á Akureyri í upphafi ársins er
m.a. talin leiða til þess að viðkomandi alkóhólisti
horfist í augu við vandamál sitt fyrr en ella, en það
getur tekið viðkomandi mörg ár að viðurkenna að
hann eigi við vandamál að etja. Fyrsta skrefið er síð-
an í flestum tilfellum afvötnun og að henni lokinni
eftirmeðferð. SÁÁ-N stefnir að því að koma á fót
meðferðarstofnun á félagssvæðinu í framtíðinni en
hlutverk þjónustustöðvarinnar er í stórum dráttum
tvíþætt. Annars vegar er um að ræða aðstoð og leið-
beiningar fyrir fólk sem þjáist vegna eigin neyslu
eða annarra og hins vegar aðstoð við fólk sem er að
koma úr áfengismeðferð.
Hér má rifja það upp að ýmsir höfðu uppi efasemd-
ir um að þörf væri fyrir þjónustustöð á vegum SÁÁ á
Norðurlandi og kváðu upp dauðadóm yfir skrifstof-
unni um leið og hún var opnuð. Skemmst er frá því
að segja að þessar efasemdir hafa verið afmáðar því
reynslan af skrifstofunni fyrstu mánuðina sýnir ber-
lega að þörfin var brýn. Aðsóknin hefur farið fram úr
öllum vonum og ástæðan er önnur og betri en sú að
æ fleiri leggist í drykkjuskap því svo virðist sem
alkóhólistar á Norðurlandi hafi í ríkara mæli viður-
kennt vandamál sitt og vilji leita sér hjálpar. Einnig
hafa aðstandendur notið góðs af þjónustunni, en að
baki hverjum alkóhólista eru aðstandendur sem
þjást, ekki síður en alkóhólistinn sjálfur.
Boðberar góðra tíðinda eru ávallt velkomnir og til-
koma þjónustustöðvar SÁÁ-N á Akureyri er vissu-
lega fagnaðarerindi. Hvert skref sem stigið er í bar-
áttunni gegn þjóðarbölinu alkóhólisma er skref til
góðs. SS
úr hugskotinu
Kjamorka og kjarafár
Vonir þeirra Ólafsfirðinga um
snjólétt sumar virðast, að
minnsta kosti í augnablikinu,
ætla að rætást. Að sönnu er
nokkuð erfitt að geta sér til um
það hvort framhald verður á
þíðunni sem ríkt hefur þessa síð-
ustu daga, þar sem Páll Berg-
þórsson og þeir hinir á veður-
stofunni eru í verkfalli, ekki
ánægðir með launin sín, fremur
en þorri þjóðarinnar, þó svo að
þorri þjóðarinnar sé nú ekkert
að rjúka í verkfall út af því.
Hann lætur sér einfaldlega
nægja að semja að gömlum og
góðum t'slenskum sið um ein-
hverja tiltekna verðbólgu. Það
er nefnilega svo gaman að fá ja,
helst nokkrar milljónir upp á
ítölsku í launaumslögin og þurfa
að borga, meðal annars nýum-
samdar orlofsferðir hærra verði,
því vitaskuld hafa þeir ekki
meiri skilning á gengisfellingun-
um íslensku hjá Sterling en
Flugleiðum.
Vorgalsi
Já, það virðist vera að hlaupa
einhver vorgalsi í verðbólguna
blessaða, enda mun hún vini
eiga á hinum ólíklegustu
stöðurn, rétt eins og Útvarps-
ráð. Það er eins og menn vilji
halda dauðahaldi í þessi sérís-
lensku steinaldarfyrirbæri, lík-
lega til að geta nöldrað út í þau
bara svona af gömlum vana, því
svo virðist sem íslenska þjóðin
sé ekki nægilega hugmyndarík
til þess að geta fundið sér ný
nöldursefni þegar þau gömlu
hverfa.
Líklega má flokka blessaða
verndarana okkar á Miðnes-
heiðinni hér líka. Sennilega eru
þeir ekki mjög margir sem í
alvöru vilja þá burt og líklega
síst af ölíum forkólfar banda-
lagsins, sem við það myndu
missa sjálfa forsenduna fyrir
höfuðnöldri sínu innan stjórna
og utan, nöldri sem þeim er
ekki síst nú alger lífsnauðsyn að
eiga í bakhöndinni, eftir allt
Sjafnaryndisklúðrið hjá Svav-
ari, sem að vísu hefur ekki held-
ur orðið krötum til neins fram-
dráttar, því hvern fjárann varð-
ar krata eða aðra á landsbyggð-
inni um það, þó upphlaup verði
útaf einhverri skólastjóra-
kvensu suður í Reykjavík, þó
svo eflaust þætti mörgum ekki
amalegt að flokkurinn manns
styddi mann svo dyggilega við
að halda starfi, eða þá hreinlega
fá það . . .
Sá vorgalsi sem þetta Sjafnar-
yndi verður eiginlega að kallast
varð ríkisstjórninni ekki að
falli, en það gæti hins vegar vor-
Reynir
Antonsson
galsi fyrrnefndra verndara á
Miðnesheiðinni orðið. Þeir ætla
nefnilega að fá til liðs við sig
einhverja ævintýraþyrsta amer-
íska pabbastráka, sem hingað
hyggjast leggja leið sína til að
kynnast háttum „rauða storms-
ins“ íslenska, það er að segja
blessaðrar kríunnar, og tekst
vonandi betur til en fyrri hópum
að verjast henni. Það er annars
fáránlegt að við skulum ekki
grfpa þetta gullvæga tækifæri og
koma þeim í eitthvert almenni-
legt kríuvarp gegn greiðslu í
dollurum sem okkur sárvantar.
í stað þess að vera að efna til
úlfúðar og deilna útaf þessum
greyjum.
Rússarnir komu ekki
Við fengum annars smjörþef af
því hversu mikið hald er í bless-
uðum verndurunum okkar um
síðustu helgi. Það hefur verið
undir miðnætti á föstudags-
kvöldið, þegar maður sat fyrir
framan imbann sinn, eitt augna-
blik stilltan á Stöð 2, þegar á
skjánum birtist fagurlega
íhaldsblátt skilti sem boðaði
aukafréttatíma innan stundar
vegna kjarnorkuslyss á Atlants-
hafi, og vitaskuld tók hjartað
snöggan kipp. Þar sem nær var
miðnætti stillti maður transis-
tortækið sitt á gufuna öðru
nafni „Útvarp Reykjavík". Þar
var þá grautfúll og eins og hálf-
tinibraður þulur að lesa fréttir
af einhverju allt öðru. En síðar
um nóttina kom svo fréttatími
Stöðvarinnar þar sem skýrt var
frá því að rússneskur kafbátur
hefði sokkið sextán hundruð
mílur norður af Langanesi, og
möguleiki væri á stórfelldri
geislamengun.
Nú kom það í sjálfu sér ekki á
óvart. þó að þeir í Sovét væru
dálítið seinir á sér blessaðir að
skýra frá þessu, glasnost og
perestrojka hafa nefnilega enn
sínar takmarkanir. En hitt vek-
ur athygli hversu seint verndar-
arnir okkar voru upplýstir um
málið. Er málið ef til viil þannig
vaxið að verndararnir séu hrein-
lega ekki færir um að gegna
gæsluskyldu sinni, eða telji ís-
lensk stjórnvöld svo lítils virði
að þeir þurfi ekki að vera að
ómaka sig við að upplýsa smá-
atriði á borð við eitt kjarnorku-
slys? Rússarnir komu ekki í
þetta sinn, en maður spyr
stundum sjálfan sig hvað hefði
gerst hefðu þeir nú komið?
Hvað hefði gerst ef þetta kjarn-
orkudót þeirra hefði farið að
springa í grennd við ísland? Það
er hætt við að ekki hefði verið
mikið eftir af aurum til að borga
BHMR eða öðrum eftir slíkan
skell.
Draslið burt
Það virðist vera einhvern veg-
inn harla fánýtt að vera að kýta
eitthvað útaf þéssum amerísku
strákagemlingum sem hingað
hafa boðað komu sína í júní.
Þeir munu vitaskuld aldrei gera
nokkurt gagn þó svo að Rússarn-
ir einhvern tímann geri innrás í
landið, en geta sjálfsagt nýst,
þurfi að grisja kríustofninn, og
því eru menn einfaldlega að
gera moldviðri útaf engu. Miklu
nær fyndist manni nú að um-
ræðan færðist á ögn hærra og
nytsamlegra plan, til að mynda
það hvernig koma megi Rússum
og öðrum í skilning um það, að
þetta drasl þeirra sem er að
þvælast á fiskimiðunum verður
að fara burt hið bráðasta, að
stríðsleiki sé best að leika ein-
hvers staðar þar sem þeir trufla
ekki nytsama fæðuöflun mann-
kynsins, og þar sem þeir ógna
ekki lífríki umhverfisins.
Einhver myndi sjálfsagt segja
að hér væri kjörið verk fyrir
Grínpísið, óg mikið óskaplega
væri það nú gaman ef það stillti
útblásnum kjarnorkukafbátum
fyrir framan skrifstofur Aero-
flot og annarra rússneskra fyrir-
tækja, í stað hvalanna fyrir
framan staðina er selja lífs-
björgina okkar. Þá væri jafnvel
hægt að taka til athugunar þann
möguleika að Grínpísið fengi
hér höfuðstöðvar. Sömuleiðis
mætti þá athuga hvort við ætt-
um ekki að gefa úrsögn í afmæl-
isgjöf til NATO, nema það
beitti sér í alvöru fyrir því að
farið yrði með þetta kjarnorku-
drasl stórveldanna burt af
höfunum áður en einhver óbæt-
anlegur skaði yrði . . . í dag
gerir kjarnorkan það að verkum
að hið barnalega íslenska kjara-
fár sem nú geisar, ekki síst með-
al þeirra sem gleymt hafa forn-
um bræðralagshugsjónum ný-
trotskiismans, verður hjóm.
Menntun kann að vera peninga
virði, en einmitt hálaunuðum
menntamönnum hættir oft til að
selja sig eyðingaröflunum.