Dagur - 19.10.1989, Blaðsíða 7

Fimmtudagur 19. október 1989 - DAGUR - 7
hlutföll eru þau sömu og áður
tíðkaðist.
Eftir að fyrri nefndin skilaði
tillögum um að ríkið greiddi
stofn- og reksturskostnað við
framhaldsskóla voru samþykkt
ný lög á Alþingi um að viðkom-
andi sveitarfélög greiddu 40%
stofnkostnaðar, og að rekstrar-
framlög ríkisins til framhalds-
skóla skuli miðast við ákveðna
greiðslu á nemanda.
Þótt þetta gengi gegn yfirlýstri
stefnu Sambands íslenskra sveit-
arfélaga kom það hvergi fram að
fulltrúar þess gerðu um þetta
ágreining eða að stjórn sam-
bandsins gerði um þetta ályktan-
ir, þegar frumvarpið var til
afgreiðslu hjá Alþingi.
Fyrri verkaskiptinganefnd
lagði til að sú verkefnatilfærsla
sem fyrirhuguð var fyrir grunn-
skólann væri upphaf að því að
færa aílan þann rekstur yfir til
sveitarfélaganna, og að ríkið
greiddi kennslulaunin í einu lagi
til hvers fræðsluumdæmis, sem
síðan skipti launum í samræmi
við setta námsskrá.
Það var ekki vilji verkaskipt-
inganefndanna, þótt þær legðu til
að kostnaður fræðsluskrifstofa
skyldi færast til ríkisins, að
fræðsluráðin væru gerð nánast
valdalaus. í umsögn um frum-
varp um breytta verkaskiptingu
taldi Samband íslenskra sveitar-
félaga ekki ástæðu til að gera um
þetta athugasemdir við frum-
varpið þó hér væri verið að ganga
á hlut sveitarfélaganna án allrar
nauðsynjar vegna verkaskipting-
arinnar.
Þarna var verið að ýta undir þá
stefnu sem í meginatriðum er
andstæð hinni eiginlegu verka-
skiptingastefnu, sem áður var
minnst á. Ætlast er til að sveitar-
félög verði þolendur að verkefn-
um sem greiðendur, þ.e. verk-
efnum sem væru alfarið á vegum
ríkisins. Samtímis og sveitarfé-
lögin fá leiðréttingu til að fá með
tilfærslu sjúkrasamlög og At-
vinnuleysistryggingasjóð til ríkis-
ins eru þau áfram knúin til að
greiða vanskilaskuldir við Trygg-
ingastofnun ríkisins vegna óinn-
heimtra barnsmeðlaga.
Ekki er að finna mótmæli við
þessu frá fulltrúum Sambands
íslenskra sveitarfélaga og stjórn
þess, meðan frumvarpið var til
umsagnar.“
Pakki upp á hundruði
milljóna króna
- Voru einhver hrossakaup um
verkaskiptinguna?
„Ekki er vafi á að meðan síðari
verkaskiptinganefndin starfaði
hafi átt sér stað hrossakaup milli
fulltrúa ráðuneytanna og Sam-
bands íslenskra sveitarfélaga
með vitorði stjórnarmanna sam-
bandsins. Þetta kom greinilega
fram í samtölum við stjórnar- og
nefndarmenn, og menn töldu að
um ákveðinn pakka væri að
ræða, þ.e. ákveðna fjárhæð sem
verkaskiptingin mátti kosta ríkið.
Samkvæmt útreikningum síð-
ari verkaskiptinganefndar var
verkaskiptingin hagstæð sveitar-
félögunum sem nam um 630
milljónum króna á verðlagi í
upphafi árs 1988. Með niðurfell-
ingu framlags ríkisins í Jöfnunar-
sjóð Sambands sveitarfélaga
hefði ríkið sparað sér á sömu
verðlagsforsendum 1275 milljón-
ir. Þarna skapaðist munur, ríkinu
í hag, sem mátti nota til að færa
til ríkisins stofnkostnað sveitar-
félaga vegna sjúkrahúsa og
heilsugæslu, og framhaldsskóla,
ásamt eftirstöðvum vangoldinna
barnsmeðlaga.
Þetta var ekki gert því reikn-
ingsfróðir menn fundu út að
tekjustofnabreytingin væri það
hagstæð sveitarfélögum að þau
gætu borið þetta. Ekki var hugs-
að um að jafna fyrri halla gagn-
vart sveitarfélögunum, vegna
stöðugrar íþyngingar með laga-
boðum. Ljóst var af niðurstöðum
um verkefnatilfærsluna að víðtæk
hrossakaup áttu sér stað, þar sem
meira var hugsað um greiðslu-
upgjör en meginatriðin, eflingu
sveitarfélaganna og um valdatil-
færslu til þeirra, með hreinni
verkaskiptingu við ríkið.“
- Er ábyrgðin ekki hjá stjórn
Sambands íslenskra sveitarfé-
laga?
„I sambandi við fjármáláráð-
stefnu Sambands íslenskra sveit-
arfélaga í nóvember 1988 hélt
stjórn sambandsins fund með
formönnum og framkvæmda-
stjórum landshlutasamtakanna.
Formaður Sambands íslenskra
sveitarfélaga lagði á það ríka
áherslu að nú væri lag og ekki
mætti stefna langvinnu starfi í
tvísýnu því loks væru líkur til að
hægt væri að ná langþráðu mark-
miði um breytta verkaskiptingu
ríkis og sveitarfélaga, ásamt
tekjustofnalögum sem aðlöguð-
ust þessu langþráða markmiði.“
Hvers vegna náðust ekki
fleiri nauðsynlegar
breytingar?
- Hver var svo niðurstaða
Alþingis?
„Við landshlutamenn lögðum
áherslu á það á kynningarfundin-
um þar sem málin voru kynnt að
við áskildum okkur rétt til
athugasemda í umsögn á síðari
stigum. Síðar kom í ljós að stjórn
Sambands íslenskra sveitarfélaga
hafði að kröfu félagsmálaráð-
herra lagt blessun sína yfir verka-
skiptingafrumvarpið og tekju-
stofnafrumvarp, þannig að ráð-
herrar hefðu þetta sem veganesti
gagnvart ríkisstjórninni. Við
landshlutamenn fengum bréf stíl-
að á Seltjarnarnesi, þar sem til-
kynnt var að við hefðum fallist á
efnisatriði frumvarpanna á sam-
starfsfundinum.
Eitt veigamikið atriði vantaði
upp á þetta, fulltrúar landshluta-
samtakanna lögðu til að laun
vegna tónlistarfræðslu fengju
sömu kostnaðarlegu meðferð og
laun við grunnskóla. Hér var tal-
að fyrir daufum eyrum, og reynd-
ist það einnig svo er.frumvarpið
lá fyrir þingnefnd í fyrri þing-
deild.
Það merkilega er að engar
breytingar fengust á verkaskipta-
frumvarpinu nema þær sem Sam-
band íslenskra sveitarfélaga
mælti með í umsögn sinni. Má
vera að þar hafi félagsmálaráð-
herra verið að verki þótt sökin
dæmist á annan aðila, sem er
stjórn Sambands íslenskra sveit-
arfélaga.“ EHB
Akureyringar
Ferskar
fréttir með
morgunkaffinu
AskriftarSSf 96-24222
hvaut*..
en rrtargir
ekki um 'il
Satnae^,
'xflo
warf,
aðard;
• (.kK'"
ÍUS1"’
tlrfí’1*
»era i S)(V
'S“%.arp6^’’::L
B2B‘A
i- V*b

°9 ví^rurn09uré»ník"] f'ÖWa!
Þá siÍnn n k- teuflðr-
^ ^&pdur t/j •>* trift .. »
09
rvtsW1

.V.M
m*i,n
Dalvík
«r
a
Hún ,,Gróa" er flutt í bæinn
Bxjarpósturinn kemur út á hverjum fimmtudegi
og flytur fréttir af því sem hæst ber á Dalvík
hverju sinni. Blaðið er prentað í um 600 eintökuin
og eru um 70% áskrifenda á Dalvík og í Svarfað-
ardal.
„Það er mjög svo erfitt að fá fólk til að skrifa í
biaðið“. Guðmundur Ingi Jónatansson, ritstjóri
og ábyrgðarmaður Bæjarpóstsins á fullu við að
líma „spalta“ upp á síður.
Bæjarpósturinn á Dalvík fagnar brátt pgurra ára afmæli:
„Fólki þykir vænt um þetta blað“
„Bæjarpósturinn hefur, á og
getur, miðlað okkur sem hér
búum þeim upplýsingum sem
okkur varða mest. Sú skylda
hvílir þó ekki eingöngu á vilja
útgefenda til góðra verka,“
skrifar núverandi bæjarstjóri á
Dalvík, Kristján Þór
Júlíusson, í grein í Bæjarpóst-
inum á Dalvík fyrir rétt rúmu
ári. Þar rifjar hann upp
aðdraganda og fyrstu skref
þessa staðarblaðs sem nú hefur
komið út í hartnær fjögur ár.
Kristján Þór var fyrsti ritstjóri
Bæjarpóstsins en við honum
tók Björn Þórleifsson, oddviti
á Húsabakka í Svarfaðardal.
Þriðji ritstjóri Bæjarpóstsins
var Heimir Kristinsson, kenn-
ari á Dalvík en nú stýrir blað-
inu Guðmundur Ingi Jónatans-
son, sem jafnframt rekur
prentsmiðju þá sem prentar
blaðið, Fjölrita sf.
Fjölriti sf. var stofnaður seint á
árinu 1984 en hjól hans byrjuðu
fyrst að snúast á árinu 1985.
Menn voru bjartsýnir á að mark-
aður væri nógu stór til að bera
uppi litla prentsmiðju og það
sýndi sig fljótlega að fyrirtæki á
Dalvík kunnu vel að meta þessa
þjónustu og keyptu svo til allt
smáprent frá Fjölrita. Guðmund-
ur Ingi segist ætla að um 95% af
öllu smáprenti sem fyrirtæki á
Dalvík þurfi á að halda sé nú
unnið hjá Fjölrita.
„Að ílytja ábyggilegar fréttir“
Fyrsta tölublaðið af Bæjarpóst-
inum kom fyrir almenningssjónir
þann 21. nóvember 1985. Ef
marka má skrif í því blaði höfðu
eldhugarnir, sem að útgáfunni
stóðu, ekki mjög markaða rit-
stjórnarstefnu. Hún var citthvað
á þá leið „að flytja ábyggilegar
fréttir af markverðum viðburðunt
í bæjarlífinu.“ Þegar öllu er á
botninn hvolft er þessi ritstjórn-
arstefna blaði eins og Bæjarpóst-
inum nóg. Staðreyndin er sú að
íbúar á smærri stöðum kunna vel
að meta að fá sínar „lókalfréttir“
í eigin blaði. Staðarblaðið stend-
ur jafn traustum fótum þótt
útvarþsstöðvum og sjónvarps-
stöðvum fjölgi eða dagblöðin
birti þessar sömu fréttir. Bæjar-
pósturinn hefur reyndar ekki
neina sérstöðu í þessu. íbúar
smærri þéttbýlisstaða slá skjald-
borg um sitt eigið málgagn.
Spurningin er hins vegar sú hvort
einhverjir fáist til að leggja á sig
alla þá gífurlegu vinnu sem
útgáfu blaðs er samfara.
Bæjarpósturinn og Fjölriti sf.
hafa í dag tvo starfsmenn í fullu
starfi, bræðurna Guðmund Inga
og Helga Jónatanssyni. Blaðið er
til húsa í lágreistu húsi við Karls-
rauðatorg, sem títt er nefnt
Hóllinn. Þarna er allt í senn
prentsmiðja, umbrot, setning,
pökkun o.s.frv.
Blaðið, sem er að jafnaði 8 síð-
ur í litlu broti, kemur út á hverj-
um fimmtudegi og er þá borið í
hús á Dalvík og fer í dreifingu út
fyrir bæinn fyrir tilstilli Pósts og
síma. Upplagið er um það bil 600
eintök og er markaðurinn vita-
skuld lang stærstur á heimaslóð-
um, um 70% áskrifta eru á Dal-
vík og í Svarfaðardal, en þó fá
nokkrir brottfluttir Dalvíkingar
og Svarfdælingar hér á landi og
erlendis blaðið í hendur.
Reynum að vera sjálfstæðir
Að sögn Guðmundar Inga sest
ritstjórnin niður síðla fimmtu-
dags og ákveður í stórum drátt-
um efnisöflun fyrir næsta blað. í
vetur er Sæmundur E. Andersen
þeint bræðrum til aðstoðar við
greinaskrif. Textinn þarf að
mestu að vera tilbúinn síðla
ntánudags og á þriðjudag en þá
kernur Anna Sigríður Hjaltadótt-
ir til skjalanna og setur textann á
setningartölvu. Prófarkalesarinn
Guðný Ólafsdóttir fær „spaltana"
í hendur og sér til þess að textinn
fari óbrenglaður til lesenda. Síð-
an eru leiðréttingalínur keyrðar
út og límdar upp á spalta áður en
sjálft umbrotið hcfst á miðviku-
degi. Þeirri vinnu lýkur að jafn-
aði um kl. 16 og þá tekur prentun
blaðsins við. Að því búnu er
blaöinu pakkað og við þá vinnu
njóta Guðmundur Ingi og Helgi
aðstoðar eiginkvenna.
Helgi orðar það svo að efnis-
öflun og söfnun auglýsinga í
Bæjarpóstinn sé oft á tíðum
erfið. „Auglýsendur utan Dalvík-
ur vita hreinlega ekki af þessu
blaði og því er tímafrekt að láta
vita af okkur.“
„í greinaskrifum reynum við
að vera sem sjálfstæðastir. Við
erum gagnrýnir þegar það á við
og jákvæðir þegar við teljum það
við eiga,“ segir Guðmundur Ingi.
Og hann bætir við: „Það er mjög
svo erfitt að fá fólk til að skrifa í
blaðið. Fólk er einfaldlega hrætt
við að láta í ljós skoðanir sínar á
prenti. Hins vegar hefur það oft á
tíðum ekkert á móti því að láta
taka við sig viðtöl. Við fáum oft
upphringingar og okkur bent á
ýmislegt sem fólk telur að mætti
betur fara í bæjarlífinu. Fólki
þykir vænt um þetta blað og það
heldur m.a. lífi í því.“ óþh