Dagur - 04.09.1993, Blaðsíða 14

14 - DAGUR - Laugardagur 4. september 1993
Um víðan völl
Umsjón: Stefán Sæmundsson
Furður
Mestu bókaútgefendur
í heimi eru væntanlega
hjónin Ian og Betty
Ballantine í Bandaríkj-
unum. Þau hafa stofn-
að þrjú risavaxin út-
gáfufyrirtæki; Penguin
Books árið 1939,
Bantam Books árið
1945 og Ballantine
Books árið 1959.
Fyrst bækur og
Bandaríkin eru til um-
ræðu má geta um
könnun sem gerð var
þar í landi fyrir nokkr-
um árum. Niðurstöð-
Alfræði
Risaeðlur (trölleólur): Sundurleit-
ur hópur fornra eðla sem voru
uppi á miðlífsöld. Ættbálkar risa-
eðla voru tveir, eðlungar (Sauri-
schia), sem voru einkum rándýr,
og fleglar (Ornitischia), sem voru
grasbítar. Risaeðlur voru brcyti-
legar aó stærð, allt frá 60 cm að
30 m á lengd og vógu allt að 50 t.
Fleglar voru m.a. stökkeólur (Igu-
anodorí), nashyrningscðlur (Tric-
eratops) og kambcólur (Stego-
umar sýndu að 40% af
öllum ódýrum kiljum í
Bandaríkjunum eru
keimlíkar rómantískar
ástarsögur. Þær eru á
engan hátt klámfengn-
ar heldur áferðar-
fallegar frásagnir um
hvemig góði drengur-
inn eignast stúlkuna
sína sem ekki er síðri.
Það kom í ljós aö
margar konur lásu 3-4
slíkar bækur daglega.
Svokallaður alvarlegur
skáldskapur átti ekki
upp á pallborðið hjá
þeim.
saurus) og eðlungar voru t.d.
skolleðlur (Allosaurus) og gram-
eðla (Tyrannosaurus rex). (Is-
lcnska alfræðiorðabókin, Örn og
Örlygur 1990)
M Daguk
HnM uSgHiðnt bugardag Bæjarsljórn Akureyrar sækir um heimild
y rwit i ntnu onum ----------------- fil að innheimla fasteigiu-
gjold meí 400 prc. ðlagi
nilljfln Ir.ina - lútU- op liUripiM-
Úr
gömlum
Degi
Áll við Eyjafjarðará
Nokkrir álar, sumir allvæn-
ir, hafa undanfarið veiózt á
stöng nálægt Akureyrar-
flugvelli. Er líklegt að þeir
séu á fleiri stööum í pollum
og síkjum við Eyjafjarðará.
Helzt taka þeir maök hjá
stangveiðimönnum en kom-
iö hefur fyrir, aó spónn hafi
í þá krækzt. Ekki er blað-
inu kunnugt um, að ála-
gildrur hafi verið lagðar
hér eóa í nágrenni síóan
Pétur Hoffmann Salómons-
son lagði þær fyrir nokkr-
um árum, en þá án árang-
urs.(Dagur 31. ágúst 1966)

Þemaverkefni í 7. bekk við
ónefndan skóla fjallaói um
lífshætti fólks um aldamótin.
Rætt var fram og aftur um
þéttbýlismyndun, orsakir
hennar og afleióingar. A loka-
prófi þótti vel vió hæfi aó
spyrja vel út í þemaverkefnió
og því fengu nemendur 50%
ritgerðarspumingu sem hljóð-
aði eitthvaó í þessum dúr:
„Um aldamótin 1900 uróu
miklar breytingar á búsetu
fólks á íslandi. Fólki í sveit-
um fækkaói mjög en þéttbýl-
iskjamar mynduóust. Ræóió
hvað gerðist."
Skilmerkilegasta eða a.m.k.
stysta ritgerðin var svona:
„Því fólkió flutti úr sveit í
borg.“
Einn óbreyttur í hernum var
þekktur fyrir að finna upp alls
konar ástæður til aó fá frí.
Dag nokkum sótti hann um
helgarfrí og bar því vió aó
konan hans væri aó ala hon-
um barn.
„Nú genguróu of langt,“
sagói liöþjálfinn. „Það vill
svo til að ég fékk bréf frá
konunni þinni þar sem hún
varar mig vió því aö þú gætir
notað þessa afsökun og þar
segir hún líka aö hún eigi alls
ekki von á barni og aó hún
vilji ekki fá þig heim um
þessa helgi því hún standi í
vorhreingemingum."
„Jæja,“ sagði hermaðurinn.
„Þessi herdeild viröist nú eiga
tvo fyrsta flokks lygara því ég
er alls ekki giftur...“
Þetta hafði bandaríski kvik-
myndaleikarinn Bob Hope að
segja um konuna sína:
„Konan mín eignast furóu
margt þegar þess er gætt aó
hún veit aldrei hvaó hún vill.“
Orðabókin
sköndull, -uls, -lar K 1 sí-
valningur af e-u tagi. 2
kandís á þræói. 3 skökull,
reóur. 4 endagörn í hákarli.
Málshættir
Aldrei er þýður óþjóðalýður.
Fríð kona og blíð byrgir oft
stríð.
Dagskrá fjölmiðla
Sjónvarpið
Laugardagur 4. september
09.00 Morgunsjónvarp barn-
anna.
Sinbað sæfari (4).
Sigga og skessan (13).
Börnin í Ólátagarði (3).
Dagbókin hans Dodda (9).
Galdrakarlinn í Oz (13).
10.40 Hlé.
13.30 Mótorsport.
14.00 íþróttir.
Bein útsending frá leik á
lokasprettinum í 1. deild
karla í knattspymu.
16.00 HM í frjálsum íþróttum.
18.00 Bangsi besta skinn (29).
18.25 Flauel.
18.50 Táknmálsfréttir.
19.00 Væntingar og vonbrigði
(8).
20.00 Fróttir.
20.30 Veður.
20.35 Lottó.
20.40 Fólkið í Forsælu (4).
(Evening Shade.)
21.10 Þrettán til borðs.
(Thirteen at Dinner.)
Bandarísk sakamálamynd
frá 1985 byggð á sögu
Agöthu Christie. Spæjarinn
slyngi, Hercule Poirot, rann-
sakar dularfullt morð á
breskum lávarði.
Aðalhlutverk: Faye Duna-
way, Peter Ustinov, David
Suchet, Lee Horsley og
Amanda Pays.
22.45 Ástarraunir.
(Crossing Delancy.)
Bandarísk bíómynd frá 1988.
Ung kona í New York á í ást-
arsambandi við rithöfund.
Amma hennar er ekki sátt
við þann ráðahag og fær
hjónabandsmiðlara til þess
að finna stúlkunni verðugan
eigiimiann.
00.20 Útvarpsfréttir í
dagskrárlok.
Sjónvarpið
Sunnudagur 5. september
09.00 Morgunsjónvarp barn-
anna.
Heiða (36).
Litla gula hænan.
Gosi (11).
Maja býfluga (3).
Flugbangsar (8).
10.45 Hlé.
15.10 Friðarhorfur í Austur-
löndum nær.
Nokkur styr stóð á dögunum
um opinbera heimsókn
Shimonar Peres utanríkis-
ráðherra ísraels hingað til
lands.
Áður á dagskrá 25. ágúst.
15.30 Hver er réttur okkar til
að standa utan félaga?
í þessum umræðuþætti er
leitast við að finna svör við
ýmsum spurningum sem
hafa vaknað í kjölfar aukinn-
ar umræðu um félagafrelsi á
íslandi síðustu misserin. í
þættinum koma fram ýmis-
ar hliðar á þessu máli og er
meðal annars fjallað um
skylduaðild að verkalýðsfé-
lögum. Einnig er velt upp
þeirri spurningu hvort kjara-
barátta leiði til raunveru-
legra kjarabóta. Þátttakend-
ur eru Jón Steinar Gunn-
laugsson hæstaréttarlög-
maður, Benedikt Davíðsson
forseti ASÍ, Helga Kristjáns-
dóttir hagfræðingur, Flosi
Eiríksson húsasmiður og
Hörður Helgason háskóla-
nemi.
Stjórnandi umræðnanna er
Gísli Marteinn Baldursson.
16.40 Slett úr klaufunum.
Áður á dagskrá á miðviku-
dag.
17.30 Matarlist.
Þórhildur Þorleifsdóttir leik-
stjóri eldar ýsu hinnar hag-
sýnu húsmóður.
17.50 Sunnudagshugvekja.
Séra Gunnlaugur Garðars-
son prestur í Glerárpresta-
kalli flytur.
18.00 Börn í Nepal (1).
(Templet í haven.)
18.25 Falsarar og fjarstýrð
tæki (6). Lokaþáttur.
(Hotshotz.)
18.50 Táknmálsfréttir.
19.00 Roseanne (19).
19.30 Auðlegð og ástríður
(143).
20.00 Fréttir og íþróttir.
20.35 Veður.
20.40 Leiðin til Avonlea (9).
(Road to Avonléa.)
21.35 Söngur - hestar - lífið.
í þættinum er Sigurjón
Markússon Jónasson á
Syðra-Skörðugili í Skagafirði
tekinn tali um hesta og
menn.
Hann er þekktur fyrir sér-
staka kímnigáfu og ákveðn-
ar skoðanir sem hann fer
ekki í grafgötur með.
22.05 Flagarinn.
(The Perfect Husband.)
Bresk/spænsk sjónvarps-
mynd. Sagan gerist í Prag
um síðustu aldamót og segir
frá togstreitu milli tveggja
manna sem eru helteknir af
ást og sektarkennd.
23.35 Útvarpsfréttir í dag-
skrárlok.
Sjónvarpið
Mánudagur 6. september
18.50 Táknmálsfréttir.
19.00 Töfraglugginn.
20.00 Fréttir og íþróttir.
20.35 Veður.
20.40 Já, ráðherra (5).
(Yes, Minister.)
21.10 Fólkið í landinu.
Það er mikil vinna að full-
gera son.
Sonja B. Jónsdóttir ræðir við
Bryndísi Víglundsdóttur
skólastjóra Þroskaþjálfa-
skóla íslands.
21.35 Úr ríki náttúrunnar.
Skallaörninn.
22.00 Skuggahliðar paradísar
(1).
(The Other Side of Parádise.)
Breskur myndaflokkur um
ástir og örlög ungs læknis á
eyju í Suðurhöfum í upphafi
seinni heimsstyrjaldar.
23.00 Ellefufréttir.
23.10 Meistarinn.
Á morgun hefst á Sovoy-
hótelinu í Lundúnum einvígi
þeirra Garrís Kasparovs og
Nigels Shorts um heims-
meistaratítilinn í skák.
Einvígið hefur valdið miklu
fjaðrafoki í skákheiminum
og er ekki viðurkennt af-
Alþjóða skáksambandinu. í
þessum1 þætti er rætt við
Garrí Kásparov húverandi
heimsm'eistara og segir
hann meðál annars frá skák-
ferli sinúm og viðureignúm
þeirra Ánatólís Karþovs á
liðnum árum.
23.55 Daskrárlok.
Stöð 2
Laugardagur 4. september
09.00 Með afa.
10.30 Skot og mark.
10.50 í blíðu og stríðu.
11.15 Ævintýri Villa og
Tedda.
11.35 Ég gleymi því aldrei.
(The Worst Day of My Life.)
Fjórði þáttur.
12.00 Dýravinurinn Jack
Hanna.
(Zoo Life With Jack Hanna
n.)
12.55 Nútímastefnumót.
(Can't Buy Me Love.)
Eins og aÚir á aldrinum átta
ára til áttræðs hefur Ronald
Miller löngun til að njóta vin-
sældar og virðingar á meðal
félaga sinna. Hann er alls
staðar utangátta og enginn
virðist taka eftir honum
nema helst þegar hann bor-
ar í nefið eða dettur um
skólatöskuna. En Roger er
með áætlun. Hann dregur þá
ályktun að það skipti engu
máli hver maður sé heldur
hverja maður umgengst og
borgar vinsælustu stúlku
skólans, Cindy, til að þykjast
vera kærastan sín.
14.25 Gerð myndarinnar
Jurassic Park.
(The Making of Jorassic
Park.)
Fróðlegur og skemmtilegur
þáttur þar sem farið verður
að tjaldabaki.
15.00 3-bíó
Hugdjarfi froskurinn.
Falleg og vel gerð teikni-
mynd um hugrakka froskinn
hann Jónatan og vinkonu
hans, hans hana Púkku.
16.35 Gerð myndarinnar Last
Action Hero.
(The Making of Last Action
Hero.)
17.00 Sendiráðið.
(Embassy II.)
18.00 Popp og kók.
19.19 19:19.
20.00 Fyndnar fjöiskyldu-
myndir.
20.30 Morðgáta.
(Murder, She Wrote.)
21.20 Ungi njósnarinn.
(Teen Agent: If Looks Could
Kill.)
Sjónvarpsstjarnan Richard
Grieco er hér í hlutverki
ósköp venjulegs mennta-
skólastráks sem fer í lestar-
ferðalag um Frakkland með
bekkjarfélögum sínum en
fær heldur óvenjulega
kennslustund í njósnafræð-
um.
Bönnuð börnum.
22.50 Svarta ekkjan.
(Black Widow.)
Það er ekki mikið að gerast í
tilveru alríkislögreglukon-
unnar Alex Barnes. Upp á
síðkastið hefur hún unnið
við tölvuna í leit að vísbend-
ingum um fjöldamorðingja;
konu sem tjáir ást sína með
því að drepa vellauðuga eig-
inmenn sína.
Bönnuð börnum.
00.30 Miami blús.
(Miami Blues.)-
Alec Baldwin er í hlutverki
Juniors, afbrotamanns sem
er nýkominn úr fangelsi og
ætlar að hefja nýtt líf á
Miami.
Stranglega bönnuð
börnum.
02.05 Rocky V.
Rocky er nýbúinn að sigra
rússneska risann Drago og
lífið virðist brosa við honum.
En þegar Rocky kemur heim
frá Moskvu kemur í ljós að
hann hefur orðið fyrir alvar-
legum heilaskemmdum og
að endurskoðandi hans hef-
ur tapað megninu af auðæf-
unum í fjármálabraski.
Stranglega bönnuð
börnum.
03.55 CNN-Kynningar-
útsending.
Stöð 2
Sunnudagur 5. september
09.00 Skógarálfarnir.
09.20 í vinaskógi.
09.45 Vesalingarnir.
10.10 Sesam opnist þú.
10.40 Skrífað í skýin.
11.00 Kýrhausinn.
11.40 Með fiðring í tánum.
(Kid’n Play.)
Í2.00 Evrópski vinsældalist-
inn.
13.00 íþróttir á sunnudegi.
14.00 Sayonara.
Það eru þeir Marlon Brando,
James Garner og Red
Buttons sem fara með aðal-
hlutverkin í þessari sígildu
Óskarsverðlaunamynd um
ástir og örlög þriggja her-
manna í seinni heimsstyrj-
öldinni.
16.30 Imbakassinn.
17.00 Húsið á sléttunni.
18.00 Olíufurstar.
(The Prize.)
19.19 19:19.
20.00 Handlaginn heimilis-
faðir.
20.30 Lagakrókar.
(L.A. Law.)
21.20 Til varnar.
(Bed of Lies.)
Spennandi og átakanleg
kvikmynd sem byggð er á
sönnum atburðum. Myndin
segir sögu einnar umdeild-
ustu réttarhalda sem haldin
hafa verið í Texasfylki í
Bandaríkjunum; sögu konu
sem snerist til varnar þegar
ofbeldisverk eiginmanns
hennar keyrðu um þverbak.
Bönnuð börnum.
22.50 í sviðsljósinu.
23.45 Úr hlekkjum.
(The Outside Woman.)
Sharon Gless leikur Joyce í
þessari sannsögulegu kvik-
mynd um konu sem fórnar
öllu fyrir manninn sem hún
elskar. Joyce býr í smábæ
þar sem lítið er um að vera
og hennar helsta skemmtun
er að syngja í kirkjukórnum.
Hún er óhamingjusöm og vill
flýja frá leiðindunum og á vit
ævintýranna.
Bönnuð börnum.
01.15 CNN-Kynningar-
útsending.
Stöð 2
Mánudagur 6. september
16.45 Nágrannar.
17.30 Súper Maríó bræður.
17.50 í sumarbúðum.
18.10 Popp og kók.
19.19 19:19.
20.15 Eiríkur.
20.35 Covington kastali.
21.30 Matreiðslumeistarinn.
í þessum fyrsta þætti vetrar-
ins ætlar Sigurður L. HaU að
bjóða upp á.íslenska fisk-
rétti.
22.00 Vegir ástarinnar.
(Love Hurts.)
22.55 Blaðasnápur.
(Urban Angel.)
23.45 Ekki segja til mín.
(Don’t Tell Her It’s Me.)
Þetta er glettin og rómantísk
gamanmynd um mann sem
er nýbúinn að ganga í gegn-
um geislameðferð og farinn
að fóta sig úti í lífinu á ný.
Gus er sköllóttur og hálf-
tuskulegur eftir meðferðina
en batinn er góður og hann
er hæstánægður með lífið.
Systur hans, Lizzie, finnst þó
að bróður sinn vanti smá
rómantík og reynir að finna
stúlku sem hæfir honum.
01.25 BBC World Service -
Kynningarútsending.
Rásl
Laugardagur 4. september
HELGARÚTVARPIÐ
06.45 Veðurfregnir.
06.55 Bæn.
07.00 Fréttir.
07.03 Söngvaþing.
07.30 Veðurfregnir.
- Söngvaþing heldur áfram.
08.00 Fréttir.
08.07 Músík að morgni dags.
09.00 Fréttir.
09.03 Funi.
10.00 Fréttir.
10.03 Öngstræti stórborgar -
Lundúnaborg.
1. þáttur. Umsjón: Sverrir
Guðjónsson.
10.45 Veðurfregnir.
11.00 í vikulokin.
12.00 Útvarpsdagbókin og
dagskrá laugardagsins.
12.20 Hádegisfréttir.
12.45 Veðurfregnir • Auglýs-
ingar.
13.00 Fréttaauki á laugardegi.
14.00 Hljóðneminn.
16.00 Fróttir.
16.05 í þá gömlu góðu.
16.15 Rabb um Ríkisútvarpið.
Heimir Steínsson úrvarps-
stjóri.
16.30 Veðurfregnir.
16.35 „Tom Törn og svart-
klædda konan“ eftir Liselott
Forsmann.
Endurfluttur 5. þáttur.
17.00 Tónmenntir.