Dagur - 08.06.1995, Side 6

6 - DAGUR - Fimmtudagur 8. júní 1995
Fíkninefnaneysla hefur aukist á Akureyri:
Alíka mörg fíkniefnamál komið
upp nú í ár og allt árið í fyrra
- segir Daníel Snorrason, rannsóknarlögreglumaður - amfetamín og alsæla eru ný efni á markaðnum
Danícl Snorrason segir að það komi foreldrum alltaf jafn mikið í opna
skjöldu, þegar þau heyra fyrst af því að börnin þeirra neyti fíkniefna.
Mynd: KK
Mikilvægt að ná góðu
samstarfi við almenning
- Hvemig gengur ykkur að eiga
samskipti við unglingana í barátt-
unni við fíkniefnavandann.
„Það gengur í sjálfu sér nokkuð
vel. Okkar vandamál er fyrst og
fremst það að vió erum of fáliðað-
ir. Fíkniefnamál eru mál sem við
þurfum alla jafnan aó sækja út.
Þetta eru ekki eins og önnur mál
sem til okkar koma, þar sem um
er að ræóa t.d. líkamsárás eða inn-
brot en í þeim tilfellum eru lagðar
fram kærur. Það fer því mikið eftir
því hvernig staðan er á öðrum
verkefnum, hvemig gengur aó
vinna við fíkniefnamál.
Þess vegna er svo mikilvægt að
ná góðu samstarfi við almenning
og fá hann til að vinna með okkur
og skýra okkur frá því sem heyrist
og gerist. Jafnvel sögusagnir geta
orðið til þess að opna stór mál
sem við höfum verið að vinna í en
vantað einhvem áherslupunkt."
Fíkniefnamál eru oftast mjög
viðkvæm og því heitir lögreglan
því fólki sem vill leggja þeim lið í
baráttunni, algjörum trúnaði. „Við
hvetjum fólk til þess að hafa sam-
band við okkur en ef það er hrætt
við að koma fram undir nafni, get-
ur það haft samband í gegnum
símsvara okkar án þess aó láta
nafns síns getið. Það er mjög
nauðsynlegt að fólk hafi samband
við okkur á einn eðan annan hátt
en það er samt mun sterkara ef
fólk er tilbúið að koma til okkar
og ræða málin eða hringja og
ræöa við okkur persónulega. Þessi
símsvari er ekki bara hugsaóur í
sambandi við fikniefnamál og
hann getur komið að notum varö-
andi bruggmál og landasölu og öll
önnur sakamál.“ Símanúmer á
símsvara lögreglunnar er 462-
5784.
Þessar alsælutöflur eru ósköp sakleysislcgar að sjá. Hver tafla er scld á 5-
7 þúsund krónur og neysla þeirra er stöðugt að aukast.
Fíkniefnaneysla hér á landi fær-
ist stöðugt í vöxt og að undan-
förnu hafa fjölmiðlar fjallað
mikið um fíkniefnavandann í
Reykjavík og eru lýsingarnar
oftast ófagrar. Á Akureyri hefur
fíkniefnaneysla einnig aukist og
segir Daníel Snorrason, rann-
sóknarlögreglumaður, að á þess-
um fyrstu fimm mánuðum árs-
ins, hafi komið upp álíka mörg
ffkniefnatilfelli og allt árið í
fyrra. „Staðan í ffkniefnamálum
hér er kannski ekkert verri en í
mörgun öðrum sveitarfélögum
en það er ljóst að þessi vágestur
er kominn til vera.“
Fjórir rannsóknarlögreglumenn
starfa á Akureyri og nýlega bætt-
ist fimmti „liðsmaðurinn" við.
Sjóvá Almennar hafa gefió hund
sem Daníel er að þjálfa til fikni-
efnaleitar og bindur hann miklar
vonir við hundinn í framtíðinni.
„Vió höfum orðið þess áskynja
á margan hátt að fíkniefnaneyslan
hefur verið aö aukast í bænum.
Fíkniefnamálum hefur fjölgað og
umfang nokkurra þeirra er mun
meira en áóur var. Við byggjum
þetta líka á því að við heyrum um
aðila sem gefa sig út fyrir að út-
vega fíkniefni og þeir kynni sig
fyrir unglingum sem slíka.
Þar meó erum við komin með
nýtt stig í fíkniefnamálum hér en
áður fyrr var fyrst og fremst um
lokaða neysluhópa að ræða en
ekki beina dreifingu. Að auki
heyrum við af því að fíkniefnasal-
ar úr Reykjavík komi gagngert
norður til þess að selja hér fíkni-
efni.“
Ný efni komin á markaðinn
Daníel segir aö komin séu ný efni
á markaðinn. Áður fyrr var
eingöngu um hass að ræða en nú
er um ræöa amfetamín og alsælu
til viðbótar en það var í fyrsta sinn
um síðustu páska, að rannsóknar-
lögreglan á Akureyri náði í al-
sælu. Veitingahúsaeigendur í
bænum hafa orðið varir við aukna
neyslu í húsum sínum og Daníel
segir að þeir séu aö reyna að
spoma við fótum og útiloka menn
frá stöðunum.
„Þótt við höfum ekki mörg
dæmi þess, eru að koma upp mál,
þar sem neytendur eru farnir að
sprauta sig með amfetamíni.
Einnig hefur verið nokkuð áber-
andi neysla á svokölluðu lækna-
dópi, lyfjum sem fólk fær ávísað á
hjá læknum. Eru dæmi þess að
menn hafí verið að mylja þessi lyf
niður og selja sem amfetamín,
bæði svefnlyf og róandi lyf.“
- Á hvaða aldri er þetta fólk?
„Ég mundi segja að þetta væri
aðallega fólk á aldrinum 18-20
ára. Nú í seinni tíð höfum við hins
vegar heyrt um yngri neytendur,
16 ára og jafnvel yngri og þá eru í
gangi sögusagnir um að þetta sé
eitthvað komið í yngri skólana.“
- Hvaó er þetta stór hópur
fólks sem tengist fíkniefnaneyslu í
bænum?
„Það er mjög erfitt að segja til
um það en á síðustu árum hafa á
milli 150 og 160 aðilar verið
kærðir fyrir fíkniefnaneyslu og
sölu.“
Auðgunarbrot fylgifískur
fíkniefnaneyslu
- Aukast ekki önnur afbrot með
aukinni fíkniefnaneyslu?
„Ég held að það sé engin
spurning að ýmis auðgunarbrot
eru fylgifiskur fíkniefnaneyslu.
Fíkniefni eru alla jafnan dýr og
þeir sem neyta fíkniefna að
einhverju marki flosna mjög oft úr
vinnu og grípa þá til einhverra
ráða til að fjármagna neysluna og
það eru mjög oft þessi auðgunar-
brot. Áður fyrr var mikið um
tékkafals en með tilkomu debet-
kortanna hefur þeim fækkað. Aft-
ur hefur innbrotum fjölgað og þau
eru bæði stærri og meiri.“
Innbrot sem framin eru af
fíkniefnaneytendum eru jafnan
öðruvísi en t.d. unglingainnbrot,
segir Daníel, þar sem litlu er stol-
ió og lítið skemmt. En fíkniefna-
neytendur sem eru famir af stað í
innbrot láta ekkert stoppa sig og
tjónið af innbrotunum er þá oft
mun meira en verðmæti þess sem
stolið er.
„Maður heyrir að í Reykjavík
sé svokallaður svartamarkaður þar
sem skipst er á þýfí og fíkniefnum
og það er mjög líklegt að þessi rán
sem hafa komið upp í Reykjavík
séu tengd fíkniefnaneyslu. Lík-
amsárásarmálum hefur fjölgað en
það er kannski erfítt að segja að
þeim hafí fjölgað vegna fíkniefna-
neyslu en þó höfum við nokkur
líkamsárásarmál sem eru bein-
tengd fíkniefnaneyslu og þau eru
kannski sérstaklega áberandi í
Reykjavík. Þar eru einnig dæmi
þess að menn gangi vopnaðir en
enn hefur ekki borið á því hér.“
Kemur foreldrum alltaf í
opna skjöldu
Daníel segir að það komi foreldr-
um alltaf jafn mikið í opna
skjöldu, þegar þau heyra fyrst af
því að börnin þeirra séu í fíkni-
efnaneyslu. Þau hafi jafnvel heyrt
af neyslu hjá einhverjum vinum
og kunningjum en alltaf talið að
þeirra börn væru utan við þetta.
„Foreldrar þurfa að fylgjast
með sínum börnum og unglingum
og því sem er að gerast í kringum
þau. Það er mun heppilegra ef
hægt er að grípa strax inní og þó
asnalegt sé að segja það, er það
hreinlega greiðasemi að taka
mann sem er að byrja í fíkniefn-
um, svo hægt sé að taka strax á
vandanum. Þaó er hægt að sjá á
ýmsum breytingum á lífsstíl við-
komandi að hann er farinn að
neyta fíkniefna. T.d. í breytingum
á fataburði, minnkandi áhuga á
skóla eða vinnu, lengri útivistar-
Fíknicfni - Frá fikti til dauða, er upplýsingarit frá lögrcglunni ætlað foreldr-
um og er það gefið út af Forvarnadcild Lögrcglunnar í Reykjavík og Lions-
klúbbnum Eir í Reykjavík. í ritinu cr fjallað um ýmis mál scm tengjast
fikniefnaneyslu og þar eru einnig ábcndingar til foreldra.