Dagur - 01.08.1996, Blaðsíða 5

Fimmtudagur 1. ágúst 1996 - DAGUR - 5
Grunnskólarnir á Akureyri:
Aukin þjónusta
vió Heimilin
- af hálfu bæjaryfirvalda, segja Ingólfur Armannsson og Ásta Sigurðardóttir
í dag er komið að þeim tímamót-
um sem sveitarstjómarmenn,
kennarar og annað starfsfólk
gmnnskólans hefur beðið eftir,
sumir með eftirvæntingu, en aðrir
með beyg. Hljóðið í Astu Sigurð-
ardóttur, formanni skólanefndar
gmnnskólans á Akureyri og skóla-
ráðs Eyþings, og Ingólfi Ar-
mannssyni, skóla- og menningar-
fulltrúa Akureyrarbæjar, er gott,
enda hefur Akureyrarbær ýmislegt
á prjónunum sem ætla má að geti
bætt hag nemenda grunnskólans á
Akureyri.
/
I kjölfar flutningsins
Ingólfur segir allt frágengið sem
þurfti að ganga frá fyrir þessi
mánaðamót, og voru laun kennara
keyrð út í fyrradag. Hann segir
ekki ástæðu til að ætla annað en
að allt sé eins rétt og vera má á
þessu stigi, og flutningur grunn-
skólans til sveitarfélagsins ætti því
að ganga áfallalaust fyrir sig.
Að sögn Ástu bætast um 190
starfsmenn við á launaskrá bæjar-
ins og er það ásamt breytingu á
húsbóndavaldi yfir skólanum
helsta breytingin. „Það sem snýr
að húsbóndavaldinu færist bæði til
sveitarfélaga og skólastjórnenda."
Asta Siguröardóttir og Ingólfur Ármannsson, segja margt á prjónunum hjá Akureyrarbæ, sem ætla má að muni bæta hag nemenda grunnskólans. Mynd: BG

H LÍ ^

Aukin þjónusta við heimilin
Starfshópur á vegum bæjarins
vinnur að því að móta framtíðar-
stefnu fyrir grunnskólastarfið, og
er reiknað með að hópurinn skili
af sér á næsta ári. Fram til þessa
hefur starf hans aðallega beinst að
því að kanna viðhorf fólks til
grunnskólans, og segir Ingólfur að
þegar sé sumt af því, sem fram
hefur komið í viðhorfskönnuninni,
komið í framkvæmd. Meðal ann-
ars hefur ötullega verið unnið að
því að allir skólar bæjarins yrðu
einsetnir sem fyrst, þrátt fyrir að í
grunnskólalögunum sé gefið svig-
rúm til ársins 2001 til að ljúka ein-
setningunni, auk þess sem þjón-
usta utan skólatíma hefur verið
aukin.
„Aðalstefna skólanefndarinnar,
sem nú situr, hefur verið að koma
einsetningunni sem fyrst ásegir
Ásta. „Það hefur gengið ótrúlega
vel og í vetur verða einungis fimm
deildir eftir í 1.-4. bekk í Síðu-
skóla sem þurfa að vera í skólan-
um eftir hádegi. Annars staðar er
skólinn einsetinn. Við höfum þurft
að grípa til bráðabirgðalausna,
nemendum í Bamskóla Akureyrar
er kennt í íþróttahöllinni og nem-
endur Síðuskóla hafa fengið að-
stöðu í Glerárkirkju og nokkrum
öðrum lausum kennslustofum, en
með góðum vilja gengur þetta.“
Skólavistun er nokkuð sem
hefur verið að ryðja sér til rúms
og síðasta vetur var rými fyrir 164
nemendur í vistun í skólunum eftir
að kennslutíma lauk, og er það
meira en helmings aukning; skóla-
árið 1993/1994 gat vistunin ein-
ungis tekið við 72 nemendum. I
skólavistuninni felst að foreldrum
gefst kostur á að fá gæslu fyrir
böm sín á aldrinum 6-9 ára eftir
skóla. Vistunin er mjög sveigjan-
leg, börnin þarf einungis að skrá
mánuð fram í tímann og er þá
ákveðið hversu marga daga í vik-
unni, eða mánuðinum bamið þarf
að fá vistun og hversu niarga
klukkutíma í senn. Greiða þarf
lágmarksgjald, sem er miðað við
20 klst. vistun í mánuðinum, og
síðan fyrir þann tíma sem nýttur
er aukalega, ef einhver er.
„Það má segja að þetta sé þjón-
usta sem þjóðfélagið var farið að
kalla á,“ segir Ásta. „Visst loka-
átak hefur verið unnið í þessu nú,
og frá og með þessu hausti verður
vistun í öllum skólunum. Síðasta
vetur þurftum við að reka skóla-
heimili utan skóla fyrir hverfi
norðan ár, en með stækkun Gler-
árskóla fá nemendur þar vistun í
sínum skóla og eins er verið að
breyta í Síðuskóla til að hægt
verði að koma vistun fyrir þar.“
Ingólfur segir það hafa komið í
ljós að um 25% nemenda á aldrin-
um 6-9 ára þurfi, a.m.k. tímabund-
ið, á þessari þjónustu að halda og
Ásta segir það hafa verið markmið
sitt á sínum tíma þegar vistunin
var að fara af stað, að útrýma
lyklabörnum, en því miður þurfi
að greiða fyrir þessa þjónustu við
heimilin.
Allir skólar bæjarins geta nú
boðið léttar máltíðir og nestisað-
stöðu, þó ekki sé hægt að segja að
mötuneyti sé að finna í þeim. Ásta
segir bæjaryfirvöld líka hafa
áhuga á að bæta nestismenningu
hér, svo það verði sjálfsagður og
eðlilegur hlutur að hafa með sér
mat í skólann.
í júní 1995 var í fyrsta sinn
boðin sumarvistun, en í sumar
stendur vistunin til boða allt sum-
arið. Milli 50 og 60 nemendur
nýttu sér vistunina í júní, í tveimur
skólum, og segist Ingólfur draga
þá ályktun af aðsókninni að úti-
vinnandi foreldrar og börn þeirra
hafi þörf fyrir þennan kost yfir
sumarið.
Tómstundastarf
Þjónusta við eldri nemendur hefur
eimjjg verið aukin, og bjóðast
þeim nú ýmis tómstundanámskeið
í skólunum.
„Tómstundastarf fyrir eldri
nemendur er unnið í samstarfi við
íþrótta- og tómstundaráð, og fer
fram síðdegis í skólaltúsnæðinu.
Þetta hófst síðasta vetur og ætlun-
in er að þróa þetta starf og auka
við það,“ segir Ásta.
„Fyrstu námskeiðin voru sett
upp eftir könnun á áhugasviðum
nemenda,“ segir Ingólfur. „Síðasta
vetur voru svo haldin ýmiss konar
föndumámskeið, námskeið í
skartgripagerð, myndlist og mat-
reiðslu. Þetta starf er allt í end-
urskoðun nú, þar með talið starf
félagsmiðstöðva í skólunum.
Stefnt er að því að efla þær, og
tengja þetta tómstundastarf þeim
enn frekar. Félagsmiðstöðvamar
hafa hingað til eingöngu verið fyr-
ir unglingastigið, og kvöldstarf-
semin verður það áfram, en mögu-
legt er að víkka út starfsemina síð-
degis, þannig að hún nái allt niður
til fjórða bekkjar."
Ásta segir hugsunina bak við
þetta, eins og vistun yngri
bamanna, vera þá breytingu sem
orðið hefur á þjóðfélaginu á und-
anfömum árum og áratugum.
„Samfélagið var ekki samferða
þeirri breytingu sem varð þegar
báðir foreldramir fóru út á vinnu-
ntarkaðinn og heimilin tæmdust af
fullorðnu fólki. í raun var ekkert
gert fyrir börnin og við vitum að
fjöldi bama neyðist til að vera
einn heima, eða að eldri systkini
eru að gæta þeirra yngri. Þetta er
ekki eðlilegt ástand, og þessari
þróun viljum við sporna við. Það
er mun ákjósanlegra fyrir foreldra
að hafa bömin sín í öruggu og
vemduðu umhverfi, þar sem þau
fá uppeldislega þjónustu, heldur
en að hafa þau á götunni.“
Þjónusta við fatlaða
Akureyri hefur verið framarlega í
þróun þjónustu við fatlaða nem-
endur, og meðal annars fékk verk-
efni urn þjónustu við fatlaða nem-
endur á vegum sveitarfélagsins,
tilnefningu til verðlauna hjá Evr-
ópusambandinu fyrir skömmu.
Stefnan er að hafa fatlaða nem-
endur sem getu hafa til, í almenna
skólanum, frekar en á stofnunum
eða í sérskólum. í dag em sex
nemendur, bæði andlega og lík-
amlega fatlaðir, í grunnskólum á
Akureyri og segir Ingólfur já-
kvæðu hliðamar við það mun
fleiri en hinar neikvæðu. Þessir
nemendur þurfa þó meiri þjónustu
en alheilbrigðir og í vetur á að
bæta þjónustuna við þá enn frekar.
„Fatlaðir nemendur hafa fengið
þjónustu hjá skóladagheimilunum
og skólavistuninni upp að tíu ára
aldri, en síðan hefur verið viss
eyða, þar sem þeim hefur ekki
boðist nein þjónusta og bænum
hafa borist erindi frá aðstandend-
um þessara bama um að leitað
verði leiða til að leysa þetta. Það
hefur verið gert og í vetur býðst
einnig fötluðum nemendum á
aldrinum 10-15 ára vistun.“
„Sveitarfélögin á Norðurlandi
eystra hafa gert samning, um sér-
fræðiþjónustu sálfræðinga og
kennslufræðinga, ýmsa rekstrar-
þjónustu og um að sveitarfélög
yfirtaki rekstur sérskóla á hverjum
stað. Akureyrarbær tekur því að
sér rekstur gmnnskóladeildar
Hvammshlíðarskóla, sem er sér-
skóli fyrir fatlaða nemendur og
Bröttuhlíðarskóla, sem er skóli
fyrir atferlistruflaða nemendur.
Þessar stofnanir þjóna líka öðrum
sveitarfélögum og greiða þau fyrir
þá þjónustu. Þau hafa síðan endur-
kröfu í Jöfnunarsjóð sveitarfélag-
anna og er hún hugsuð í og með
til að mæta vanda lítilla sveitarfé-
laga, þar sem svona tilvik geta
verið mjög þungur baggi," segir
Ingólfur.
Bjartsýn
Ásta segist vera bjartsýn, þegar
hún er spurð hvemig henni lítist á
skólastarfið á næstunni, með öll-
um þeim verkefnum sem liggja
fyrir og segist hún vera ánægð
með að geta boðið nemendum
betri þjónustu. Þjónusta eins og
vistun og tómstundastarf er ekki
lögboðin, og veltur það á metnaði
og tjárstyrk hvers sveitarfélags
hvemig að slíkum málum er stað-
ið. „Það er lrka skemmtilegt að
segja frá því,“ segir Ásta, „að síð-
asta vetur var tekin upp dans-
kennsla, sem er utan við skyldu-
námið í skólanum. I haust á að
auka tónlistarkennslu, og þegar
hefur verið sett upp áætlun um að
forskólakennsla Tónlistarskólans
verði nú hluti af kennslu í 1. og 2.
bekk grunnskólanna á Akureyri.
Tilraun hófst í einum skóla síðasta
vetur, og annar bætist við í haust,
en í framtíðinni verður þetta í öll-
um skólunum."
Hún segir að ekki sé ætlunin að
fara í umfangsmiklar breytingar á
skólaltaldinu sjálfu, á þessu fyrsta
ári eftir að bæjarfélagið tekur al-
farið við rekstri skólans. „Það má
segja að við ætlum okkur ákveð-
inn aðlögunartíma, skólaskrifstof-
an og skólanefndin hafa fyrst og
fremst það að markmiði að tryggja
að hlutimir gangi eins og hingað
til. Það er ljóst að ýmsar vænting-
ar eru til flutningsins, skólamenn
eru að láta sig dreyrna um að ým-
islegt geti breyst til batnaðar, en
þar sem fjárhagsár og skólaár fara
ekki saman, er nauðsynlegt að
taka ekki of stór skref í einu.“
Ásta og Ingólfur em sammála
urn að það bjóði upp á talsverða
hagræðingu að rekstur grunnskól-
ans skuli nú allur vera á einni
hendi, sérstaklega hvað félagslega
þjónustu snertir. „Ég held að við
þetta opnist vissir möguleikar til
að samnýta starfsfólk við kennslu
og vistun, þannig að fyrir álíka
fjármagn sé hægt að fá meiri og
heilsteyptari þjónustu," segir Ing-
ólfur.
„Ég lít svo á að fiarnafræðslan,
svo ég noti nú þetta gamla og
góða íslenska orð, sé ein af frum-
skyldum sveitarfélagsins og menn
verða að standa vel að henni,“
segir Ásta. „Það á að vera hægt,
og nú þegar við getum ekki sett
ábyrgðina yfir á neinn annan,
verðum við að standa undir henni
sjálf.“ shv