Dagblaðið Vísir - DV - 23.01.1995, Síða 26
38
MÁNUDAGUR 23. JANÚAR 1995
Fréttir
DV
Hópur hrossabænda telur sig blekktan vegna fyrirtækis um hrossaræktarbúgarð í Litháen:
Þjónar frekar hagsntunum
útvalinna einstaklinga
segir í ályktun - beðið eftir fundi með stjóm Félags hrossabænda
„Við viljum fá fund með stjórn
Félags hrossabænda þar sem starfs-
menn félagsins verða ekki viðstadd-
ir. Við erum orðnir langþreyttir á að
bíða eftir þessum fundi og viljum að
hann verði haldinn strax. Það þarf
að fá öll þessi mál á hreint sem
fyrst,“ sagði Baldvin Kr. Baldvins-
son, hrossabóndi í Torfunesi, við DV.
Mikil reiði er meðal hóps hrossa-
bænda vegna sem rekja má til af-
skipta Félags hrossabænda af stofn-
un búgarðs til hrossaræktar og sölu
hrossa í Litháen. Telja nokkrir
hrossabændur sig hafa verið blekkta
um tilgang búgarðsins, hann hafi
alltaf verið kynntur sem sölustöð
fyrir hross en eigi fyrst og fremst að
vera ræktunarstöð.
Forsaga málsins er sú að stofnað
var hlutafélag, ísen hf. Það á rúman
helming hlutabréfa í ISAVSA, hluta-
félagi Litháa og íslendinga, sem
stofnað var um rekstur búgarðsins í
Litháen. Hafa þegar verið send um
60 hross til Litháen en DV hefur
greint frá ævintýralegum móttökum
sem hrossin fengu á ílugvellinum
ytra.
Sóttum 50milljóna
króna lán
Isen hf. er í eigu Halldórs Gunnars-
sonar í Holti, framkvæmdastjðra
Félags hrossabænda og formanns
markaðsnefndar félagsins, Sigurjóns
Pálssonar að Steinum, bróður form-
anns Félags hrossabænda, Bergs;
Reynis Sigursteinssonar að Hlíðar-
bergi, Friðriks Hrafns, sonar Reynis,
og Félags hrossabænda að hluta.
ísen hefur fengið 1,5 milljóna króna
styrk frá Framleiðnisjóði landbúnað-
arins, fyrir milligöngu Félags
hrossabænda, 150 þúsund króna
styrk frá Félagi hrossabænda og 4
milljóna króna lán frá Byggöastofn-
un auk norræns styrks upp á rúmar
3 milljónir. Þá hefur ISASVA sótt um
rúmlega 50 milljóna króna lán hjá
Norræna fjárfestingabankanum.
Reynir, Sigurjón og Friðrik Hrafn
voru tilnefndir af Félagi hrossa-
bænda í verkefnanefnd sem hafði
það viðfangsefni „að koma upp sölu-
stöð í Litháen fyrir íslensk hross“. í
greinargerð sem fylgir lánsumsókn
til Norræna fjárfestingabankans seg-
ir ennfremur að ISASVA sé ætlað að
verða sterk ræktunarstöð fyrir ís-
lenska hesta í Litháen.
Stjórnin í hættu
Aform um hrossaræktarstöð í Lit-
háen hafa vakið hörð viðbrögð í hópi
hrossabænda. Kröfðust þeir svara á
aðalfundi Félags hrossabænda í nóv-
ember en sögðust engin svör hafa
fengið. Var þá samþykkt ályktun sem
birtist í síöasta tölublaði Eiðfaxa. Þar
segir: „Virðist stefnt að því að rækta
íslenska hestinn í Litháen og selja
víðs vegar um Evrópu i samkeppni
við íslenska framleiðend-
ur . . . virðast félagsmenn í Félagi
hrossabænda hafa verið blekktir um
tilgang ísen hf. . . .“ og..þjóni
frekar hagsmunum útvalinna ein-
staklinga en félagsmönnum al-
mennt. . . Viljum við skora á félags-
menn alla að ræða þessi mál með til-
liti til stöðu stjórnarinnar og eins að
fá fyrirætlunum ísen hf. hnekkt ef
unnt er.“
Hrossabændur sem DV ræddi við
vildu ekki tjá sig mikiö um máhð
fyrr en að afloknum fundi með stjórn
Félags hrossabænda sem áætlaöur
er fljótlega.
Suðumes:
Lögbrotum fjölg-
ar en umferðar-
brot og slys færri
Ægir Már Kárasan, DV, Suðumesjum:
Innbrotum á Suðurnesjum íjölgaði
á síðasta ári. Einnig líkamsárásum
sem kærðar voru til lögreglunnar í
Keflavík. Umferðarbrot og slys voru
færri. Vegna minni fjárveitinga til
lögreglunnar vegna sparnaðar hins
opinbera var minna eftirlit hjá lög-
reglunni á síðasta ári en 1993.
Samkvæmt skýrslum Keflavíkur-
lögreglunnar var 591 ökumaður tek-
inn fyrir of hraðan akstur 1994 en
voru 732 árið 1993 og 1992 voru þeir
1270 - flestir teknir utan þéttbýlis.
Umferðarslys voru færri. Voru 168
Aktu eins og þú viit
OKUM EINS OG MtNN
að a
u
aor
rir aki!
3
en 1993 voru þau 215.
Innbotum fjölgaði. Voru 144 í fyrra
en 1993 voru þau 129. Þjófnaðir voru
81 á móti 88 árið 1993. Skemmdar-
verkum fækkaöi lítillega, voru 123
en 130 árið 1993. Líkamsárásum fjölg-
aði milli ára. 48 manns voru teknir
en 1993 voru þeir 39.
Ölvunarakstur er minni flest síð-
ustu ár. 100 voru teknir í fyrra en
1993 voru þeir 80. Hins vegar voru
þeir 160' árið 1991. Þá er minna um
en áður að ölvaðir ökumenn valdi
tjóni. Ein nauðgun var kærð á móti
tveimur 1993. Lögreglan þurfti að
aðstoða 198 ökumenn vegna tjóna-
skýrslna en voru 215 árið 1993. Núm-
er voru tekin af 400 bílum en voru
638 árið 1993. Rúðubrotum fjölgaði,
voru 108 á mótið 93 árið 1993.
Heildarskýrslum hjá hinni al-
mennu deild lögreglunnar fækkaði
milli ára. Voru 2614 en voru 3200
árið 1993. Lögreglan í Keflavík sinnir
öllum Suðumesjum og eru vega-
lengdir miklar milli staða.
Halldór Gunnarsson, framkvæmdastjóri Félags hrossabænda:
Alltaf Ijóst að þarna
yrði ræktunarstöð
„Ég lít á þetta mál sem storm í
vatnsglasi sem byggist á misskiln-
ingi. Félag hrossabænda vildi sér-
staklega styðja stofnun sölustöðvar
í Litháen en það var alltaf kynnt,
bæði fyrir stjórn félagsins og öðr-
um, að þarna yrði einnig ræktun-
arstöð. Það hefur alltaf verið ljóst,“
segir Halldór Gunnarsson í Holti,
framkvæmdastjóri Félags hrossa-
bænda og formaður markaðs-
nefndar félagsins.
Halldór hefur sent þeim hrossa-
bændum, sem stóðu að ályktuninni
sem birtist í Eiðfaxa, bréf þar sem
hann gerir grein fyrir aðdraganda
að samstarfi íslendinga og Litháa
um rekstur sölu- og ræktunar-
stöðvar fyrir íslensk hross í Lithá-
en. Um áskorun bændanna þess
efnis að fyrirætlunum ísens verði
hnekkt segir Halldór: „Það eru
fram undan fundir með þessum
mönnum og unnið að því að út-
skýra málin betur.“
Varðandi skipun í verkefnanefnd
um Litháenverkefnið segir Halldór
Framúrakstur í kvóta:
verkefnanefndina starfa á eigin
ábyrgð. Verið sé að styðja bændur
sem hafa frumkvæði að því að ná
viðskiptum erlendis og breikka
viðskiptasviðið.
„Bændur vilja komast í bein við-
skipti með hross og við viljum
stuðla að því eins og við getum. Það
er tiltölulega nýtt að Félag hrossa-
bænda stofni verkefnanefndir til
að víkka svið sölustarfseminnar og
kalla bændur beint til sölustarf-
semi á erlendri grund. Nefndirnar
eru tilkomnar vegna þess að þegar
veriö er í samningaviðræðum við
erlenda aðila er kallað eftir þvi að
það sé hálfopinber eða opinber
stuðningur við sölustarfið. Það eru
síðan ákveðnir einstaklingar sem
hafa frumkvæði að því aö ná við-
skiptum og það eru þessir einstakl-
ingar sem fá þann stuðning að heita
verkefnanefnd. Félaghrossabænda
velur ekki menn í verkefnanefnd.
Bændur hafa sjálfir frumkvæði að
því.“
Halldór segir stofnun sölu- og
ræktunarstöðvar í Litháen vera
langtímaverkefni og hugsjónastarf
sem ekki er víst að beri árangur.
Borguðu með
hrossunum
„Við lögðum til 63 hross i þetta
viöfangsefni án þess að fá krónu
fyrir og þurftum að borga með
þeim svo þau kæmust til Litháen.
Ég vísa öllum ásökunum um per-
sónulegan ávinning því heim til
fóðurhúsanna."
Um samkeppni frá væntanlegri
ræktunarstöð í Litháen við ís-
lenska hrossabændur segir Hall-
dór: „Samkeppni er alls staðar milli
þeirra sem eiga hross. í Þýskalandi
eru um 40 þúsund íslensk hross og
gleði Þjóðverja ræðst einkum af
þeim möguleika að geta stundaö
ræktun. Það er ekkert nýtt að við
séum í samkeppni við erlenda
ræktendur íslenska hestsins en það
nýja er að þarna erum við að koma
upp búgarði sem við eigum meiri-
hluta í.“
Almenningur fái að
vita hverjir eiga í hlut
- segir varaþingmaður Framsóknar á Suðurlandi
„Eg vil bara að almenningur fái
að vita hveijir fara fram úr í kvóta.
Við eigum þennan fisk í sjónum og
kemur það þess vegna við. Önnur
ástæða fyrirspurnar minnar er sú
að svo virðist sem útgerðir greiði
mismunandi gjald vegna umfram-
afla. Ég vil beita þá harðari refsing-
um sem þetta gera,“ segir Þuríður
Bemódusdóttir, varaþingmaður
Framsóknar á Suðurlandi, sem lagði
fram fyrirspurn á Alþingi til sjávar-
útvegsráðherra um það hverjir hefðu
farið fram úr kvóta og hversu háar
sektir þeir hefðu greitt.
„Það hefur verið mikio spurt um
þetta í gegnum tíðina og við höfum
velt þessu tálsvert fyrir okkur. Við
höfum haft þá skoðun að okkur væri
ekki heimilt að gefa þetta upp og það
kom á daginn að álit ríkislögmanns
er samhljóða því,“ segir Jón B. Jón-
asson, skrifstofustjóri í sjávarútvegs-
ráðuneytinu, vegna upplýsinga-
skyldu stjórnvalda þegar um er að
ræða upptöku afla og sektir.
Jón segir að vegna fyrirspumar-
innar á Alþingi hafi verið ákveðið
að leita álits ríkislögmanns. Hans
niðurstaða hafl verið samhljóða
þeirra áliti.
„Að því áliti fengnu er ljóst að
ráðuneytinu er óheimilt að birta þaö
hveijir eiga í hlut. Við getum ekki
annað en farið eftir því. Það voru þó
skoðanir margra okkar að það væru
í því viss varnaðarorð að birta það
opinberlega hverjir eiga í hlut,“ segir
Jón. -rt