Þjóðviljinn - 07.10.1973, Blaðsíða 2

2 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Sunnudagur 7. október 1973.
f gærkvöldi var á dagskrá
sjónvarpsins franska kvik-
myndin Ótrú eiginkona,
gerð af Claude Chabrol |
1968. Myndin hefur áður
verið sýnd á mánudags-
sýningum Háskólabíós, en
á morgun sýnir bíóið
„Dýrið skal deyja" er
Chabrol gerði 1969, næst á
undan „Slátraranum",
sem bíóið hefureinnig sýnt.
I myndinni um ótrúu eigin-
konuna kynnumst viö vinnu-
brögöum Chabrol eins og þau
gerast best. Hér er framúr-
skarandi kunnáttumaöur á ferö.
Efni myndarinnar er ekki marg-
brotiö eöa frumlegt. Meö frábærri
tækni tekst Chabrol aö festa
áhorfandann upp á þráö. Samt
•sem áöur liöur myndin áfram
rólega, mjúklega og algerlega
áreynslulaust.
,,Ég er alltaf aö gera
kvikmyndir um burgeisana, þvi
þaö er sú stétt sem ég þekki best.
Hvers vegna? Vegna þess aö ég
er sjálfur einn þeirra, en mér
geöjast ekki aö þeim”. Myndin er
ótrúlega falleg; hús hjónanna og
umhverfi þess, eiginkonan og
sonurinn, o.s.frv. Á öllum ferli
slnum hefur Chabrol aöeins haft
tvo myndatökumenn. Fyrstu
fjórar myndirnar filmaöi Henri
Decae, en síöan hefur Jean
Rabier tekiö allar myndir
Chabrols.
Claude Chabrol fæddist áriö
1930 I þorpinu Sardent i Miö--
Frakklandi. Hann fékk ungur
áhuga á kvikmyndum, keypti
sýningarvél fyrir sparipeningana
og sýndi kunningjunum gamlar
kvikmyndir úti i hlööu. Aö
áeggjan fööur sins hélt hann til
Parisar og hóf nám i lyfjafræöi,
en kvikmyndirnar áttu hug hans
allan. Hann hætti námi, réöst
fyrst sem blaöafulltrúi 20th
Century Fox I Paris, en siöan tók
hann aö skrifa gagnrýni fyrir
Cahiers de Cinéma. A þessum
árum ritaöi hann m.a. bók um
Alfred Hitchcock ásamt Eric
Dýriö skal deyja. Háskólabió á morgun. ótrú eiginkona. Sýnd i sjónvarpinu f gærkvöld.
Hver
drepur
hvern?
Rohmer. Þrátt fyrir þetta hefur
Chabrol aldrei litiö á sig sem
gagnrýnanda, þaö var fyrst og
fremst kvikmyndagerö sem fyrir
honum vakti og ferill hans ber
vott um ákafa þörf fyrir aö halda
sifellt áfram aö gera kvikmyndir
i einhverri mynd. Aö þessu leyti
likist hann fremur eldri filmurum
en félögum sinum i Cahiers-
hópnum, sem létu þaö yfirleitt
vera aö gera kvikmyndir ef ekki
var um aö ræöa önnur verkefni en
venjulega verslunarvöru. Og
hann geröi ekki tilraunir meö
stuttræmur fyrst, eins og t.d.
Truffautog Godard. Fyrsta mynd
hans „Vinirnir” (Le Beau Serge)
Verksmiðjumarkaður
Hverfisgötu 44
Hefst á morgun og stendur
aðeins í eina viku
f Seljum m.a.
Værðarvoðir Endaband
Teppabúta Hespulopa
Vefnaðarbúta Flækjulopa
Bílteppabúta Prjónaband
^ Lopapeysur Nýjan tískufatnað
ÁLAFOSS H.F.
Verksmiðjumarkaður Hverfisgötu 44
eraf ölium kvikmyndafræöingum
talin fyrirrennari nýju bylgj-
unnar svonefndu. Þegar
,,Vinirnir‘'er gerö áriö 1958 var
kvikmyndagerÖ aöeins draum-
órar einir hjá Godard, Truffaut
og Resnais, en hinar prýöisgóöu
viötökur sem myndin hlaut uröu
beinlinis til þess aö hrinda skriö-
unni af staö. Chabrol haföi brotiö
mjög staönaöa og ófrjóa kvik-
myndagerö og sýnt fram á, aö
unnt var aö gera góöa kvikmynd
á einfaldan og ódýran hátt. Hann
átti og beinan þátt I þvi aö margir
ungir menn sem nú eru meöal
þekktustu leikstjóra heims, fengu
sin fyrstu tækifæri. A næstu þrem
árum gerir Chabrol sjö myndir,
en þrátt fyrir prýöisdóma gagn-
rýnenda og verölaun á kvik-
myndahátiöum voru myndir
þessar ekki vel sóttar. Ariö 1962
kvikmyndar hann Landru
(Bláskegg) eftir handriti
Francoise Sagan. myndin hlaut
mjög góöar viötökur og feykilega
aösókn enda efniö þekkt; sagan af
kvennamoröingjanum og fyrir-
myndar fjölskyldufööurnum sem
Chaplin lýsti svo eftirminnilega I
Monsieur Verdoux. Þótt vei
tækist til meö Landru fékk
Chabrol engin verkefni næstu tvö
árin nema stuttræmuna um
„Manninn sem seldi Effelturn-
inn”. Kreppa var aö skella á I
frönskum kvikmyndaiönaöi, ungu
leikstjórunum haföi ekki tekist aö
halda áfram aö gera kvikmyndir
sem fólk vildi sjá, og margir
þeirra helltust úr lestinni á
þessum árum. En áriö 1964
dembir Chabrol sér út I
skemmtanaiönaöinn og gerir
einar fimm leynilögreglu- og
njósnamyndir flestar um „Tigris-
dýriö”. Myndir þessar voru allar
geröar eftir formúlum fram-
leiöenda og gáfu Chabrol fá tæki-
færi til eigin hugleiöinga, og þó.
1968 kemur i ljós hversu
þýöingarmikillþessi timi er fyrir
Chabrol, og ekki aöeins hann
einan, heldur samstarfsfólk hans,
sem vann allt meö honum I
„útlegöinni”. Leikstjóri mynda-
tökumaöur, klippari, tónsmiöur,
hljóömaöur, arkitekt eru allir svo
þrautreyndir og samæföir, aö frá
og meö myndinni ótrú eiginkona
geta þeir hreiniega allt. (Þaö
mætti til gamans benda á faglega
fullkomnun Bergmans I þessu
sambandi, hann vinnur alltaf meö
sama fólkinu og árangurinn eftir
þvi).
Þaö væri ekki vel gert viö
væntanlega áhorfendur aö rekja
söguþráöinn i „Dýriö skal
deyja”. Myndin er á yfirboröinu
einföld sakamálasaga meö rætur
I grlskum harmleikjum. Höfuö-
stefiö i verkum Chabrols er sú
hugmynd, aö dýriö og maöurinn
séu eitt, tvær hliöar sömu
persónu, eöa aö þau dragist
hvort aö ööru og séu háö hvort
ööru. „En hver fremur moröiö i
„Dýriö skal deyja”, þaö er
spurninginj' segir Chabrol. Já þaö
er spurning sem áhorfendur fá aö
glima viö og geta sjálfsagt rifist
um endalaust.
Háskólabió á von á fleiri
myndum Chabrols, Hindunum
(1968), Rauöu brúðkaupi (1973)
og ef til vill fleirum.
—Þ.S. tók saman.
vor
Homabrandarar
Morgun blaðsim
A fimmtudag skemmti Velvak-
andi Morgunblaösins lesendum
sínum. Þar er um aö ræöa ýmis
dagskrárheiti sem koma til
greina I sjónvarpinu. Þessa
fyndni skilja menn ekki nema
þeir sem VINNA hjá sjónvarpinu.
Nýir þættir eru nú aö hefja
göngu sína og nefnast þeir frétta-
skýringaþættir. Annar er erlend-
um málefnum helgaöur, hinn inn-
lendum. Tveir blaðamenn af
Þjóöviljanum taka þátt I gerö
þessara þátta. Arni Bergmann I
Heimshorni, en þaö er fréttaskýr-
ingarþáttur um erlend málefni.
Landshorn heitir innlendi frétta-
skýringarþátturinn, þar er Vil-
borg Haröardóttir þátttakandi.
Nú er rétt aö vekja athygli á aö á
fimmtudag hefur þátturinn
Landshorn ekki birst ís
Islenskum sjónvarpsáhorfendum,
þar sem hann verður ekki sendur
útfyrr en á föstudagskvöld. Ekki
getur þaö veriö á margra manna
færi aö henda þaö svo á lofti aö
FYNDNI veröi úr, hvernig vlxla
megi þáttanöfnum þessum upp á
hinar ýmsu persónur. Ekki hefur
svo ég viti til, komiö fram • i fjöl-
miölum hvaö þessir þættir ættu
aö heita. En þaö vissu þaö allir á
fréttastofu sjónvarpsins. A
þriöjudaginn var, fyrsta útsend-
ingardag Heimshorns, var þessi
fyndni meö HORNIN komiö vél-
rituö upp á vegg hjá fréttamönn-
um sjónvarpsins. Þar gat hver
sem vildi lésið griniö. Og þá
vitum við hvernig þeir grinast
fréttamenn sjónvarpsins og lika
hvaöan Velaakandi hefur fyndni
sina. j.B.
Visa
Þeir eiga ættjörö enga,
ekkert feöramál,
heidur engan anda.
Auöur er þeirra sál.
Haft eftir Jóhanni Sveinssyni
frá Flögu vegna háttarlags Versl-
unarráösins hér á dögunum.