Þjóðviljinn - 16.11.1973, Page 2
2 SIÐA — ÞJÓDVILJINN Föstuaagur lti. nóvember 1973.
Krasflnikof fyrrum sendiherra talar á fundi f tilefni af aö 30 ár eru liöin
siöan stjórnmálaskipti hófust milli tslands og Sovétrfkjanna.
Stjórnmálasamskipti
Islands og Sovétríkj-
anna í þrjátíu ár
Fyrir stultu var haldinn I
Moskvu fundur til aö minnast
þess, aö 30 ár voru liöin frá þvi
komiö var á stjórnmálasambandi
milli islands og Sovctrikjanna. Á
þcssum fundi var Krasilnikof
prófessor, fyrsti scndihcrra
Sovélrikjanna á íslandi, aöal
ræöumaöurinn.
Ilér hirtist kafli úr ræöu hans,
sem flutt var viö þetta tækifæri:
1 október 1943 ákvaö islenska
rikisstjórnin að taka upp stjórn-
málasamband við Sovétrikin.
Sama ár setti sovéska stjórnin
sendinel'nd i Keykjavik. Höfundur
þessarar greinar hafði þann
heiður að veita sendinelndinni
forstöðu. Leiöin frá Murmansk
var löng og hættuleg á
80 ára
Áttræð er i dag, 16. nóvember,
Stefania Kristjánsdóttir, Borgar-
holtsbraut 11, Kópavogi, fyrrum
húsfreyja á bórshöfn á Langanesi
Með manni sinum Tryggva Sig-
fússyni útvegsbónda eignaðist
hún 15 börn, og eru 9 þeirra á lifi.
Stefania tekur á móti gestum að
Hallveigarstöðum i kvöld mili kl.
18 og 23.
KOPAR
HÆKKAR
13/11 — Koparverð hefur það sem
af er árinu hækkað úr 450 sterl-
ingspundum tonnið i 915 pund i al-
þjóðaviðskiptum. Eins og menn
muna var verðlækkun á kopar,
helstu útflutningsvöru Chilej eitt
af þvi sem olli stjórn alþýðufylk-
ingarinnar i þvi landi undir for-
ystu Allendes mestum erfiðleik-
um. bað sér á, að nú er Allende
fallinn — koparhækkunin kemur
nú herforingjastjórninni til góða,
og er það eflaust i samræmi við
vilja fjölþjóðlegu koparhring-
anna.
striðstimum um Barentshaf,
Grænlandshaf og Noregshaf og
siðan yl'ir Atlantshafið. En mót-
tökur tslendinga, þegar við
stigum á islenska jörð, voru
hlýjar og glaðlegar.
Við vorum spurð spjörunum úr
um baráttu sovésku þjóðarinnar,
um ástandið i landi okkar og um
þær framfarir, er þar höfðu
orðið. lslenskir áhorfendur
horfðu fullir áhuga á kvikmyndir,
sem við höfðum komið með eða
fengum seinna, um hetjulegar
orrustur hersins og skæruliða við
hernámslið nasista.
Enn i dag man ég vel
hátiðafund Alþingis, sem haldinn
var 17. júni 1944 á þeim fallega
stað bingvöllum. bar var lýst yfir
stofnun islenska lýðveldisins og
Sovétrikin urðu fyrsta rikið sem
viðurkenndu sjálfstæöi þess.
Tvisvar afhenti ég Sveini
Björnssyni, æðsta manni islenska
rikisins, trúnaðarbréf, i fyrra
skiptið meðan hann var rikis-
stjóri og siðan er hann varð fyrsti
forseti lýðveldisins.
Arið 1955 var sendinefndunum i
Reykjavik og Moskvu breytt i
sendiráð, og var það i samræmi
við ágæta þróun sovésk-islenskra
samskipla.
Anægjulegt er að geta þess, að
gagnkvæmar heimsóknir þing-
mannasendinefnda eru orðnar að
hefð i sovésk-islenskum
samskiptum. Annað mikilvægt
atriði þessara samskipta eru
verslunarviðskipti. Eínsog menn
vita eru tslendingar háðari
tryggum sölumarkaði en aðrar
þjóðir, og Sovétrikin hafa tekið og
taka tillit til þessarar sérstöðu
islensks efnahags. Arið 1971 hófst
áætlanagerð i verslunar-
viðskiptum landanna, þegar
undirritaður var samningur um
gagnkvæm vöruviðskipti á tima-
bilinu 1972-1975.
Visinda- og menningar-
samskipti hafa lengi verið
mikilvægt atriði i sovésk-
islenskum samskiptum. Siðan i
upphafi sjöunda áratugsins hafa
þau einnig farið fram á grundvelli
millirikjasamninga. Arið 1961 var
undirritaður i Reykjavik
samningur um sovéskt-islenskt
samstarf á sviði visinda, tækni og
menningar. Árið 1968 var gerður
sérstakur samningur um
samstarf á sviði útvarps og sjón-
varps.
Félög þau, er sjá um
menningartengsl og stofnuð hafa
verið bæði i Sovétrikjunum og á
Islandi, gegna mikilvægu hlut-
verki isamskiptum landanna. Við
Sovétmenn erum snortnir af þvi,
að á Islandi hlaut þetta félag
nafnið MIR (friður), vegna þess
að baráttan fyrir friði og öryggi i
heiminum er stærsta verkefni
nútimamanna. (Frá APN)
sjónvarp nœstu viku
Sunnudagur
17.00 Endurtekiö efni.
Vandséð er veður að
morgni. Bandarisk fræðslu-
mynd um veðurspár og
veðurfarsrannsóknir. býð-
andi og þulur Jón D. bor-
steinsson. Aður á dagskrá 1.
september sl.
17.30 Jóreykur úr vestri.
Skemmtiþáttur i „kúreka-
stil” með hljómsveitinni
Brimkló. Aöur á dagskrá 1.
október sl.
18.00 Stundin okkar.
Brúðurnar Súsi og Tumi
koma f heimsókn. Flutt er
saga meö teikningum 'óg
siðan sýnd mynd um Róbert
bangsa. Ben Bennis. sýnir
látbragðsleik og litið er inn
hjá kaninunum i Sædýra-
safninu. Loks veröur svo
spurningakeppninni haldið
áfram. Umsjónarmenn
Sigriöur Margrét
Guðmundsdóttir og Her-
mann Ragnar Stefánsson.
18.55 Hlé.
20.00 Fréttir.
20.20 Veður og auglýsingar.
20.25 Ert þetta þú? Stuttur
fræðslu- og leiðbeiningaþátt-
ur um akstur og umferö.
20.40 Striö og friöur. Sovésk
framhaldsmynd, byggð á
sögu eftir Leo Tolstoj. 5.
þáttur. býöandi Hallveig
Thorlacius. Efni 4. þáttar:
Natsja situr i festum i
fööurhúsum og saknar sárt
Andréi unnusta sins. Kvöld
eitt hittir hún ungan liðs-
foringja, Kúragin að nafni,
sem dregur hana á tálar og
þykist ætla að taka hana
meö sér til útlanda. begar
Natasja kemst að hinu
sanna um hagi Kúragins,
verður hún harmi slegin.
Hún veikist, og er um skeið
ekki hugað lif. Andrei slitur
trúlofuninni, en Pierre gerir
allt, sem I hans valdi stend-
ur, til að hugga hana og
styrkja i veikindum hennar.
21.40 „Olé José”.Upptaka frá
tónleikum I Kaupmanna-
höfn, sem söngvarinn og
gitarleikarinn José
Feleciano hélt þar nýlega.
José Feleciano er blindúr,
hefur þó náð miklum vinsæld
um, ekki aðeins sem
söngvari, heldur einnig sem
hermikráka. 1 þessum þætti
flytur hann vinsæl lög úr
ýmsum áttum og hermir
eftir nokkrum frægum
mönnum eins og t.d. Marlon
Brando, Bob Dylan og
Louis Armstrong. býðandi
Jóhanna Jóhannsdóttir.
(Nordvision — Danska sjón-
varpið).
22.05 l)on ltua tekinn i
dýrlingatölu. Mynd frá
guðsþjónustu I Péturs-
kirkjunni i Róm. I myndinni
sést meðal annars
„beatifikastjón” á dýrlingi,
það er taka látins manns i
tölu heilagra. býðandi og
þulúr Gylfi Pálsson.
(Nordvision — Danska sjón-
varpið)
22.35 Aö kvöldi dags. Séra
Guðmundur Óskar ólafsson
flytur hugvekju.
22.45. Dagskrárlok.
Mánudagur
20.00 Fréttir.
20.20 Veöur og auglýsingar.
20.35 Maöurinn. Fræðslu-
myndaflokkur um hegðun
og eiginleika mannsins. 8.
þáttur. 1 leikaragervi.
býðandi og þulur Óskar
Ingimarsson.
21.05 Siðasti þröskuldurinn.
Á næsta ári rætist sá
langþráði draum-
ur að hægt verði að
ferðast hringinn i
kringum lsland á venju-
legum bilum. I þessum
þætti er brugðið upp
myndum af Skeiðarársandi
og hinum nýju mannvirkj-
um þar og rætt um áhrif
þau, sem hinn nýi vegur
mun hafa. Umsjónarmaður
Magnús Bjarnfreðsson.
21.40 „Vitlaust fólk” Breskur
gamanleikur, byggður á
sögu eftir irska rithöfundinn
Frank O’ Conner. Leikstjóri
Donald McWhinnie. Aðal-
hlutverk Donald McCann,
Brigit Forsyth og James
Kerry. býðandi Jón Thor
Haraldsson. Aðalpersónur
leiksins eru piltur og stúlka,
sem verið hafa i miklu vin-
fengi allt frá barnsaldri.
Loks kemur að þvi, aö
stúlkan verður ástfangin af
ungum nanni, sem hún
kynnist af tilviljun. En þau
kynni verða endaslepp, og i
vonbrigðum sinum yfir þvi
ákveður hun að giftast
fyrsta piltinum, sem stigur
inn fyrir dyr á heimili
hennar tiltekið kvöld.
22.30 Dagskrárlok.
Þriðjudagur
20.00 Fréttir.
20.25^Veður og auglýsingar.
20.35 Bræðurnir. Nýr breskur
framhaldsmyndaflokkur.
Leikstjóri: Ronald Wilson.
Aöalhlutverk: Jean Ander-
son, Julia Goodman, Glyn
Owen, Richard Easton,
Robin Chadwick og Jennifer
Wilson. 1. þáttur. Endir
upphafsins.býðandi Jón O.
Edwald. Myndin hefst við
jarðarför Roberts
Hammond, sem á langri og
starfsamri ævi hefur byggt
upp stórt flutningafyrirtæki.
Að athöfninni lokinni biður
Iögfræðingur fjölskyldunnar
ekkjuna og synina þrjá aö
hlýða á lestur erfðaskrár-
innar, og þangað er einnig
boðuð Jénnifer Hammond,
einkaritari hins látna.
21.25 Heimshorn. Frétta-
skýringaþáttur um erlend
málefni. Umsjónarmaður
Sonja Diego.
22.00 Skák. Stuttur, banda-
riskur skákþáttur. býðandi
og þulur Jón Thor Haralds-
son.
22.05 Heimsböl. Mynd frá
Sameinuðu þjóðunum um
hið sivaxandi vandamál,
sem stafar af neyslu eitur-
lyfja. bessi mynd er sú
fyrsta af þremur samstæð-
um myndum um þetta efni,
og er i henni fjallað um
ópiumræktun i Asiulöndum.
býðandi og þulur Ellert
Sigurbjörnsson.
22.35 Dagskrárlok.
Miðvikudagur
18.00 Kötturinn Felix. Tvær
stuttar teiknimyndir.
býðandi Jóhanna Jóhanns-
dóttir.
18.15 Skippi. Astralskur
myndaflokkur fyrir börn og
unglinga. býðandi Jóhanna
Jóhannsdóttir.
18.40 Svona cru börnin — á
Madagskar. Norskur
fræðsluþáttur. býðandi og
þulur Ellert Sigurbjörnsson.
19.00 Illé.
20.00 Fréttir.
20.25 Veður og auglýsingar.
20.30 Lif og fjör i iæknadeild.
Breskur gamanmynda-
flokkur. Litla bókin bláa.
býðandi Jón Thor Haralds-
son.
21.00. Krúnkaö á skjáinn. bátt-
ur með blönduðu efni
varðandi fjölskyldu og
heimili. Umsjón Magnús
Bjarnfreðsson. Stjórn
upptöku Sigurður Sverrir
Pálsson.
21.40 Kúba i þrettán ár.Sænsk
yfirlitsmynd um þjóðfélags-
þróun og efnahags-
uppbyggingu á Kúbu fyrir
þrettán árum.sem liðin eru
frá byltingunni. Meðal
annars er lýst þætti unga
fólksins i uppbyggingar-
starfinu. býðandi og þulur
Jón O. Edwald. (Nordvision
— Sænska sjónvarpið)
22.30 Jóga til heilsubótar.
Bandariskur myndaflokkur
með kennslu i jógaæfingum.
býðandi og þulur Jón O.
Edwald.
23.00 Dagskrárlok.
Föstudagur
i 'i " " —
20.00 Fréttir.
20.25 Veöur og auglýsingar.
20.35 Hljómar. Endurt. þáttur
frá árinu 1967. Hljómar frá
Keflavik flytja islenzk og
erlend lög við texta eftir
Omar Ragnarsson og Olaf
Gauk. Hljómsveitina skipa
Engilbert Jensen, Erlingur
Björnsson, Gunnar bórðar-
son og Rúnar Júliusson.
bessi þáttur var frum-
sýndur 6. nóvember 1967.
21.00 Landshorn. Frétta-
skýringaþáttur um innlend
málefni. Umsjónarmaður
Guðjón Einarsson.
21.30 Mannaveiðar. Bresk
framhaldsmynd. 17. þáttur.
Ranghverfa striösins,
býðandi Kristmann Eiðs-
son. Efni 16. þáttar. Gratz
sendir breskan fanga til
fundar við Ninu, en hún
neitar að hlusta á þær frétt-
ir, sem hann hefur að segja.
Meðan Bretinn er I ibúð
Gratz komá stormsveitar-
menn i leit að honum. Gratz
tekst að fela Ninu og flótt.a-
manninn og þau heyra'átal
Gratz og komumanna. Bret-
anum verður nú ljóst sam-
band Ninu við Gratz, og
hann sér nú að vonlitið er að
koma henni úr landi. Han
reynir að skjóta hana, en
tekst ekki. bá ræöst hann á
Gratz, en Nina bregður við
og leggur tilhans með hnifi
og bjargar þannig Grats.
22.25 Dagskrárlok.
Laugardagur
17.00 tþróttir. Meðal efnis er
mynd frá Norðurlandamóti
kvenna i handknattleik og
Enska knattspyrnan, sem
hefst um klukkan 18.15.
Umsjónarmaður Ómar
Ragnarsson.
19.15 bingvikan. báttur um
störf Alþingis. Umsjónar-
menn Björn Teitsson og
Björn borsteinsson.
19.45 Hlé.
20.00 Fréttir
20.20 Veður og auglýsingar.
20.25 Brellin blaðakona.
Breskur gamanmynda-
flokkur. býðandi Heba
Júliusdóttir.
20.50 Ugla sat á kvisti.
Skemmtiþáttur með söng og
gleði. Meðal gesta eru
hljómsveitin Litið eitt,
Magnús Sigmundsson og
Jóhann Helgason.
Umsjónarmaður Jónas R.
Jónsson. Stjórn upptöku
Egill Eðvarðsson.
21.20 Serengeti lifir. Bresk
fræðslumynd um dýralif i
Serengeti-þjóðgarðinum i
Tansaniu i Afriku. býðandi
og þulur Gisli Sigurkarls-
son.
21.50 Ég heiti Jerikó. (Je
m’apelle Jerico). Frönsk
biómynd, byggð á sögu eftir
Catherine Paysan. Aðal-
hlutverk Marie Dubois,
Jules Borkon, Michel Simon
og Yves Lefebvre.
Leikstjóri Jacques
Poitrenaud. býöandi Dóra
Hafsteinsdóttir. Aðalper-
sónur myndarinnar eru ung
hjón. Sambúð þeirra hefur
gengið heldur brösótt, og
þau hafa ákveðið að skilja,
en dag nokkurn fá þau
óvænt boð frá afa gamla i
sveitinni, sem biður þau að
koma og eyða sumarleyfinu
hjá sér.
23.30 Dagskrárlok.