Þjóðviljinn - 13.06.1974, Blaðsíða 3

Fimmtudagur 13. júni 1974 ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 3
Hefst framleiðsla
steypujárns hér?
Aform um að nýta betur innlent brotajárn til framleiðslu
styrktarjárns — ráðstefna um endurvinnslu haldin hér á landi
Dagblöðin i Reykjavík
nota árlega um 3000 tonn af
pappír. Allur þessi pappír,
hverfur út í veður og vind,
og kemur ekki að gangi ut-
an í það eina skipti, sem
prentað er á hann. Á hinum
Norðurlöndunum er allur
úrgangspappír, dagblöð
sem annað,, nýtt eins og
hægt er. Með endurvinnslu
pappírs ná Svíar t.d. aftur
um 25% af þeim pappír
sem þeir nota.
Endurvinnsla er nú talin mjög
þýðingarmikið atriði iðnaðarins i
öllum menningarlöndum, og á
hinum Norðurlöndunum heyrir
öll endurvinnsla hráefna undir
sérstök ráðuneyti.
Þessa dagana eru staddir hér á
landi norrænir menn, sem starfa
að endurvinnslumálam i heima-
löndum sinum.
Sveinn Björnsson frá Iðnþróun-
arstofnun boðaði i gær til fundar
með blaðamönnum, og kynnti
þeim nokkuð vandamál, sem hér
standa i vegi fyrir endurvinnslu,
en einnig var fjallað um áform i
sambandi við endurvinnslu
brotajárns.
17.500 tonn af
brotajárni 1990
Iðnþróunarstofnun lét fyrir
nokkrum árum kanna, hvort hægt
væri að framleiða hér á landi
steypustyrktarjárn úr brotajárni.
Mikill markaður er fyrir steypu-
styrktarjárn hérlendis, en einmitt
hinn þröngi markaður hér á flest-
um sviðum, stendur i vegi fyrir
endurvinnslu — t.d. á pappir og
þviumliku.
Iðnþróunarstofnun kannaði ár-
ið 1960 hve mikið gæti fallið til hér
OL skákmótið:
Anderson vann
Lothar Schmid
Því miður ætlar að
reynast erfitt að fá góðar
fréttir af skákmótinu i
Nissa. útvarpið flytur að
visu fréttir af riðlinum
sem ísland er í, en þaðan
voru þær f réttir siðastar að
íslenska sveitin vann
Guernsey 4:0.
Dagens Nyheter skýrir frá þvi
að Ulf Anderspn hafi sigrað
Lothar Schmid þegar Sviar tefldu
við Vestur-Þjóðverja, en eins og
menn muna þá var Lothar
dómari i einvígi Spasskis og
Fischers hér á landi. Ornstein,
sem fjallað var um hér i skák-
þætti á þriðjudaginn, á betri
möguleika i biðskák gegn
Unzicker, þannig að Sviar gera
sér vonir um jafntefli gegn V-
Þýskalandi og eru að vonum
ánægðir með það. Þá segir i
fréttinni að möguleikar Svia að
komast i A-riðil hafi stórum
aukist eftir ,,að einn af erfiðustu
andstæðingunum, Island, tapaði
mjög óvænt gegn S-Afriku.”
Sovétrikin unnu Skotland i 1.
umferðinni 3,5 gegn 0,5 og það
var Tal sem varð að láta sér
lynda jafntefli. Þá unnu Sovét-
menn Pólverja með 2,5 gegn 1,5,
og má ætla að Pólverjum hafi þótt
það góður árangur. Þá sáum við í
Politiken að Bent Larsen er ekki i
Ulf Anderson
dönsku sveitinni; hún er skipuð
eftirtöldum; Börge Andersen,
Urik Rath, Mogens Moe, Gert
Iskov, Jens Kolbæk og Bo
Jacobsen.
Vonandi verða betri fréttir af
mótinu þegar liða tekur á. sj
Alþýðubandalagið, Vestfjörðum:
Agœtur fundur á Suðureyri
I fyrrakvöld hélt Alþýðu- Steinsson, Sveinn Kristins-
bandalagið almennan son og Unnar Þór Böðvars-
stjórnmálafund á Suður- son. Var gerður góður
var boðaður fundur í Bol-
ungavík.
af brotajárni, og komst að þeirri
niðurstöðu, að árið 1970 myndi ár-
lega falla til ein 10.000 tonn.
Það ár voru flutt inn 5—6 þús-
und tonn af steypustyrktarjárni.
1968 kannaði Haukur Sævalds-
son verkfræðingur möguleika á
þvi að koma hér á fót stáliðjuveri,
sem framleiddi steypustyrktar-
járn. Niðurstaða athugunar hans
var mjög jákvæð, og leiddi til
þess að hann stofnaði ásamt fleir-
um hlutafélagið Stálfélagið h.f. —
Haukur áætlaði að 1990 fengjust
hér 17.500 tonn af brotajárni. Nú
vænta forsvarsmenn Stálfélags-
ins svars frá lánastofnunum um
fyrirgreiðslu vegna slikrar verk-
smiðju.
Vélsmiðjan Sindri, hefur nú um
25 ára skeið verið sá aðili hér-
lendis, sem keypt hefur brotajárn
i einhverjum mæli. Asgeir
Einarsson hjá Sindra tjáði Þjóð-
viljanum, að á næsta ári myndi
fyrirtækið fá stórvirka pressu
sem gæti pressað saman bilaflök i
heilu lagi. Hingað til hefur verið
erfitt að nýta það brotajárn sem i
bilum liggur, þar eð þurft hefur
að mola bilana i sundur.
Það brotajárn, sem safnað hef-
ur verið hér á landi, svo sem af-
lóga skip, bilar eða annað slikt,
hefur hingað til verið selt úr
landi, og á árunum 1951 til 1965
voru að meðaltali seid úr landi
3800 tonn árlega.
2000 tonn af
bildekkjum
Arlega eru flutt til landsins
2000 tonn af bildekkjum. Þegar
dekk ganga úr sér hér á landi, er
þeim einfaldlega fleygt, þau
koma ekki að neinum notum eftir
að bileigendur hafa fleygt þeim.
Erlendis eru þau m.a. nýtt sem
rykbindiefni á vegi eða undirlag
undir gólfteppi og sitthvað fleira
þess háttar.
Sveinn Björnsson tjáði blaða-
mönnum, að erlendis væri öll
endurvinnsla þýðingarmikið at-
riði iðnaðar, og að þvi hlyti að
koma að þeim málum yrði sinnt
hér eins og annars staðar — og
m.a. ýttu auknar kröfur um nátt-
úruvernd og bætta umgengnis-
hætti mjög undir þá þróun. —GG
Lindberg sést hér skoða fisk i
fiskeidisstöðinni að Laxaióni i
fylgd stjórnarmanna Félags
áhugamanna um fiskirækt.
Nýjung í
laxarœkt
Jon M. Lindberg
flytur erindi
um laxarœkt i sjó
i kvöld
Lindberg er lærður haffræð-
ingur og hefur sérhæft sig i
sambandi við undirbúning og
tilraunir með nýjar eldisað-
ferðir að þvi er varðar ræktun
lax og annarra fisktegunda i
söltu vatni, en einnig hefur
hann haft yfirumsjón með vali
laxfiska með tilliti til þess, hve
harðgerar og heppilegar á-
kveðnar tegundir eru til eldis.
Hér á íslandi hefur laxarækt
i sjó litið verið stunduð og þá
svotil eingöngu af einkaaðil-
um, en i Kollafirði hefur þó
starfað slik eldisstöð i um 2 ár.
Hún er rekin af opinberum,
aðilum og áhugamönnum.
Lindberg kemur hingað á
vegum félags áhugamanna
um fiskirækt, og á blm.fundi
félagsins kom fram, að is-
lenskir áhugamenn vonast til
að erindi hans, sem flutt verð-
ur i kvöld klukkan 20.30 á
Hótel Loftleiðum, muni ýta
verulega undir ræktun fiskteg
unda i sjó. Markaður fyrir
fiskinn er nægur um allan
heim, og má nefna sem dæmi,
að fyrirtæki Lindbergs, sem
hóf starfsemi fyrir rúmum
þremur árum, hefur aukið af-
köst sin verulega, eða úr 50
tonnum fyrsta árið og upp i 250
tonn i ár. Eftir tvö ár stefnir
Lindberg að framleiðslu á 500
tonnum aflaxi, sem hann seg-
ir að muni þó ekki nándar
nærri fullnægja eftirspurn-
inni, sem er gifurleg.
Islenskir laxveiðiáhuga-
menn hugsa sér gott til glóðar-
innar og segja að hér á landi
megi byggja upp blómlegan
atvinnuveg á þessum grunni.
—gsp.
eyri við Súgandaf jörð.
Fundurinn var fjölsótt-
ur, en þar voru um sjötíu
manns. Ræðumenn á fund-
inum voru fjórir efstu
menn G-listans, þeir
Kjartan Ólafsson, Aage
rómur að máli þeirra fé-
laga.
Áður hafði Alþýðu-
bandalagið haldið vel-
heppnaða almenna stjórn-
málafundi á Patreksfirði
og ísafirði, og í gærkvöld
Snarpur jarð-
skjálfti í gœr
Allt lék á reiðiskjálfi —
og eldhússkápar tœmdust
Tveir snarpir jarðskjálftakipp-
ir urðu siðdegis i gær, og áttu þeir
upptök sin I Sfðufjalii i Borgar-
firði. Annar varð laust fyrir kl. 16
og mældist hann 5,4 stig á Richt-
ers-kvarða. Hinn var um kl. 18 og
mældist hann 6,3 stig.
Báðir þessir jarðskjálftakippir
fundust viða á Vesturlandi.
Suðurlandi og á Vestfjöröum. i
grennd við upptökin lék allt á
reiðiskjálfi I hibýlum fólks, og allt
lauslegt hrundi niðrá gólf. Mikill
hvinur fylgdi jarðskjálftanum i
Hvitársiðu og grennd. I Reykja-
vik urðu sumir skelfingu lostnir
og þustu út úr húsum.
Glœsileg Landnáms-
hátíð Arnesinga
Arnesingar efna til glæsi-
legrar hátiðar dagana 14.-17.
júni, en hátiðina nefna þeir
Landnámshátið Árnesinga.
Verður margt á dagskránni og
má þar nefna myndlistar-
sýningar, sem haldnar verða i
nýju safnahúsi Arnesinga að
Selfossi, en þar fara dagskrár-
atriði fram. Þar verður einnig
sýning á Frimerkjum, og af-
hjúpuð verður mynd af
Ásgrimi Jónssyni, listmálara,
en myndina gerði Sigurjón
ólafsson. Ekki má gleyma að
geta heimilisiðnaðarsýningar,
né sýningar á listaverkum
eftir Arnesinga.
I Héraðsbókasafninu verður
bóka- og handritasýning, og
einnig verða skólasýningar og
sýning á verðlaunatillögum
um skipulag Þingvalla og
sýning á likani sögualdar-
Sigurður Agústsson.
alla
bæjar. Iþróttir verða
hátiðardagana.
Sunnudaginn 16. júni verður
frumflutt hátiðarkanata eftir
Sigurð Agústsson i Birtinga-
holti, við ljóð eftir Guðmund
Danielsson, rithöfund á Sel-
fossi. 120 manna kór mun
flytja verkið undir stjórn
Sigurðar, en einsöngvarar
verða Elin Sigurvinsdóttir og
Garðar Cortes. Undirleik
annast Einar Markússon.
Hátiðarræður flytja Kristinn
Kristmundsson, skóla-
meistari, þann 16. júni, en 17.
júni Matthias Johannessen,
skáld. Hátiðaljóð verða flutt
eftir Gunnar Benediktsson og
Rósu B. Blöndal.
17. júni syngur Karlakór
Selfoss undir stjórn Asgeirs
Sigurðssonar, en hann stjórn-
ar einnig Lúðrasveit Selfoss
sem leika mun meira og
minna alla hátiðardagana.
Gefin hefur verið út vönduð
dagskrá landnámshátiðar-
innar. rl.