Þjóðviljinn - 19.01.1975, Qupperneq 15

Suiuiudagur 19. janúar 1975. ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 15
Tengingar prófaöar
Áfram heldur undirbúningi aö sameiginiegri geimferö sovéskra og
bandariskra á Sojús og Apollo-geimförum. Þessi mynd sýnir nýlega
prófun á tengibúnaði geimfaranna, en eitt helsta atriöi þessa geimflugs
veröur samtenging geimskipanna og munu þá áhafnir ganga á milli
þeirra og vinna hver meö annarri. (Ijósm. Apn).
Neandertalsmaöurinn leit svona út.
Nýtt um Neandertalsmann:
Dó af því hann
kunni ekki að tala
VISNA-
ÞÁTTUR
S.dór.1
Þegar Matthías var
kjörinn á þing
Um það bil er siöustu meiri-
háttar isöld lauk, leiö undir lok sú
forna manntegund sem kennd er
viö Neandertal. Neandertalmað-
urinn haföi ráöið rikjum á jörö-
inni I 4000 kynslóðir. Hann haföi
gcrt sér verkfæri og vopn úr
tinnu, og haföi lifaö af þrautatima
isalda, enda var heilabú hans aII-
mikið —heili hans liklega þyngri
en á nútiinamönnum. Engu aö
siöur leið hann undir lok fyrir uni
þaö bil 35 þúsund árum (ekki siö-
ar) og vék þá fyrir forföður nú-
tim a ma nnsins, Cro-Magnon-
manninum, á furöulega skömm-
um tíma.
Ekkert bendir til þess, að Ne-
andertalmaðurinn hafi blandast
Cro-Magnonkyni, að þvi er mann-
fræðingar herma. Likamsbygg-
ing þessara manntegunda forald-
ar var mjög ólik.
Lengi hafa menn velt þvi fyrir
sér, hvernig á'hinum skjóta ósigri
Neandertalsmannsins hafi staðið.
Nú hafa bandariskir mannfræð-
ingar, Philip Lieberman og Ed-
mund Crelin borið fram þá kenn-
ingu, að Neandertalmaðurinn
hafi haft miklu vanþroskaðri
raddfæri en Cro-Magnonmenn.
Barkakýlið sat ofar i honum og
ýmislegt annað gerði það að
verkum að hann átti erfitt með að
mynda hin ýmsu hljóð hratt og
greiðlega. Visindamennirnir hafa
búið til apparat sem þeir telja að
likist raddfærum Nea:n:dértal-
manns, og gat það ekki myndað
suma hina veigamestu sérhljóða
eins og a, i, og u.
í upphafi var orðið, segir i
frægri bók. Og Neandertalsmenn
vantaði þetta orð — þeir gátu ekki
komið nema einföldum skilaboð-
um sin á milli. beir dóu út úr tján-
ingarskorti.
SITT
ÚR
HVERRI
ÁTTINNI
GLEYMSKA
1 Köln tókst ræningjanum
Emil Ernst nýlega að komast
yfir 20.400 mörk (rúml. 900 þús.
kr. isl.) i árás á banka. Allt var
nákvæmlega undirbúið og eftir
að hann hafði skipt um föt i biln-
um sem hann notaði til flóttans,
kastaði hann jakkanum sinum
útum gluggann. En eitt
gleymdist: að taka nafn-
skirteinið úr vasanum. Fimm
dögum siðar náðist hann, en átti
þá að visu aðeins eftir 15 þús.
mörk. Hinu hafði honum tekist
að eyða.
Lítil
morgunbæn
Ó, Herra, veit þá náö, aö ég
gifti mig aldrei.
Ó, Herra, ef ég gifti mig, veit
þá náö, aö ég veröi ekki dreginn
á tálar.
Ó, Herra, veröi ég táldreginn,
gef að ég frétti þaö aldrei
Ó, Herra, ef ég frétti þaö, gef
að ég trúi þvi aldrei.
Ó, Herra, ef ég trúi þvi, veit
þá náö, aö þaö skipti mig engu.
Lítil morgunbæn eftir frans-
manninn Bernardo de
Fontenelle, — uppi á 18. öld.
LÆRDÓMUR
Tveir innbrotsþjófar dýrkuðu
upp peningaskápinn á skrifstofu
meþódistakirkjunnar i Jackson
i Mississippi. bað sem þeir
höfðu uppúr krafsinu voru 200
fjölrituð eintök hugleiöingar um
temað: ,,bú skalt ekki stela!”
Hefur reynt öll
stigin sjálfur
Blaðið „Giornale d’Italia”
skýrði nýlega frá þeim niður-
stöðum dr. Marinelli i Róm, aö
gáfur mannsins entust tak-
markaðan tima.
Samkvæmt skoðun hans getur
maður aflað sér vitneskju og
lært til 16 ára aldurs. Fram að
28 ára aldri má viðhalda kunn-
áttunni, en þaðanaf fer gáfunum
að hnigna og jfrá fimmtugu
kemur fákunnátta og heimska æ
betur í ljós.
Við þetta er engu bætandi
nema þvi, að dr. Marinelli er nú
74 ára og getur þvi væntanlega
trútt um talað.
Enn er af nógu aö taka af þvi
efni sem okkur hefur verið sent
upp á siðkastið. Viö byrjum
þáttinn á þvi að sjá lokakaflann
úr bréfi Magnúsar J. Jóhanns-
sonar til okkar.
begar Matthias Mathiesen
var kjörinn á þing:
Cr þvi drottinn ekki skóp
eik af krækilyngi,
hvi skyldi hann þá gera glóp
aö gæfusmiö á þingi?
Verkstjóri einn, Einar að
nafni, gekk æfinlega með hend-
ur á baki er hann leit eftir verk-
um undirmanna sinna. Hafði
veriö talinn góður verkmaður.
Vist er Einar verklaginn
vinur, enda séröu
aö hann gerir gallann sinn
götugan aftanveröu.
Eðlilega:
Ef á rússa einhver lýgur
ihaldssamur sláni,
af trúgirni á sig migur
auminginn hann Stjáni.
Það er nú svona:
Þegar lit ég hlýlegt hold,
af hjarta glaöur
alltaf verð og upptendraður,
allur nýr og betri maöur.
Um Hannibal:
Situr nú I Selárdal
sist þó elski friöinn.
Hafiö þiö séö Ilannibal
höggva rekaviðinn?
Þegar lundin gerist grá,
— gleymdur kratabubbum —
skaöræðis hann skeytir þá
skapi á viðarkubbum.
Nokkrar stökur úr litlu Ijóði er
ég kalla ,,Að kvöldi”:
Yfir voga bliöur blær
blæju togar gára.
Geislum logar svalur sær,
sandi aö rogast bára.
Döggin mjúka leggst i laut,
lindir strjúka bakka.
Feröasjúkur þeyr ei þaut
þá um hnjúk og klakka.
Svanir vogum synda á,
sig I bogum hneigja,
Aldan sogast hleinum hjá,
hún er og aö deyja.
Kemur ótta hljóö og hlý,
húmiö fljótt aö skundar.
Sina nóttin sveipar I
svæfla, rótt allt blundar.
Magnús J. Jóhannsson.
Svo er hér annað bréf sem
bingeyingur með stórum staf
sendi okkur:
V.isa Adoifs Petersen um
Flosa, 5/1, minnir á alþekkta
þingeyska visu, er ort var um
slægnalán prests nokkurs,
þæ a.s. svarvisan var á þessa
)c-ið:
Ságt er aö viö höfunt selt
fyrir hi
suána vorra gengi.
Konsi lýgur þessu, þvi
þaö var hleikjucngi.
Þingeyingur með stórum staf.
bá er hér bréf sem Valdimar
Lárusson sendi okkur:
Agæti þáttur!
Heill og sæll, gleðilegt nýtt ár
og þökk fyrir liðna árið. Eg vona
að þú haldir áfram með þitt á-
gæta visnaspjall og farir nú að
koma með nýja fyrriparta fyrir
mann aö spreyta sig á, það lifg-
ar svo ansi mikið upp á, jafnvel
Ben. Ax i Visi er tekinn upp á
þessu.
Hér eru nokkrar visur, gaml-
ar og nýlegar, áður óbirtar.
Ég sat að tafli, og átti i nokkr-
um erfiðleikum, þá kvað ég:
Löngum kátt ég lék og dátt
lifs aö sáttaboðum.
Nú er fátt um finan drátt,
fækkar máttarstoðum.
Staka
Óös af staupi oft ég saup
oröaskaupiö hressti geöiö.
Annars hlaup og engin kaup,
aöeins raup þá skást var
kveöiö.
Staka
Þegar bjátar eitthvaö á
eöa lengist vaka,
gaman er aö geta þá
gripið til þin, staka.
Maður að nafni Kjartan
reyndi krafta sina á gormum,
þá kvað ég:
(Sléttubönd)
Storma Gandi, óöur ár
yfir landiö þeytti.
Gorma þandi Kjartan knár,
krafti andans beitti.
Valdimar Lárusson.
Þá höldum við áfram að taka
úr syrpunni sem velunnari okk-
ar sendi okkur á dögunum og við
byrjuðum að birta úr i siðasta
þætti.
Fyrst koma visur eftir Stefán
Stefánsson frá Móskógum:
Margt ég prófað misjafnt hef,
en mestan halla geröi,
er hamingjunnar hlutabréf
hröpuöu úr öllu veröi.
Þeim ég sýni vinarvott,
sem vel ég þekki.
Og vildi öllum gera gott,
en get þaö ekki.
Sagnir fornar sækja fram,
sist iná liönu gleyma.
Eflaust færi ég út i Hvamm
ef Auðor væri heima.
Ástin finnur afdrep nóg,
á sér leynistaöi.
Faömast enn I rökkurró
Ragnheiöur og Daði.
Nú hefur storminn loksins lægt,
Ijúfur saminn friður.
Yfirsængin hægt og hægt
hreyfist upp og niður.
Loks koma svo nokkrar visur
sitt úr hverri áttinni:
Ein er mcyjan öörum vænni
iöju vafasama stundar.
Eftir þvi sem þúfa er grænni
þefa af henni fleiri hundar.
????
Get ég þeigi gert aö þvi,
guös þó feginn vildi,
þó aö smeygist þankann i
það, sem eigi skyldi.
Gamall húsgangur.
Margt er það sem milli ber,
mikinn þótt ég rói.
Ekki má ég unna þér,
álfakroppurinn mjói.
Steinn Steinarr (?)