Þjóðviljinn - 07.12.1975, Blaðsíða 2

2 StÐA — ÞJ'ÓÐVILJINN Sunnudagur 7. desember 1975.
Uwijá: Vilborg llarftardóttir.
Viö kvikmyndaupptökuna
Ný dönsk
kvikmynd, sem
sýnd er viö
mikla aösókn á
Noröurlöndum
- Hvenær fáum
viö
hana hingaö?
Hugmyndin fæddist í
tjaldi á Femö, þar sem
danskir rauösokkar hafa
sumarbúðir sínar. Þær
Mette Knudsen, Elisabeth
Rygaard og Li Vilstrup
lentu af tilviljun saman í
tjaldi og fóru þá ma. aö
spjalla um hvernig á því
stæði, hve fáar konur
fimmtugar og eldri væru
þar eöa í nýju kvenna-
hreyfingunni yfirleitt, og
útfrá þvi um stööu mið-
aldra kvenna.
Þær létu ekki sitja við
orðin tóm, en hóf ust handa
um að skrifa kvikmynda-
handrit. Árangurinn getur
nú að lita í dönskum,
norskum og sænskum bíó-
um, þar sem kvikmyndin
,,Taktu þvi eins og maður,
kona" gengur fyrir fullum
húsum.
Þeir sem séð hal'a segja mynd-
ina stórskemmtilega og er það
kannski aðalkosturinn, að þótt i
henni felist ákveðin ádeila er efn-
ið sett fram af hugkvæmni og
þeim húmor sem yfirleitt reynist
betra tæki til að ná til fólks en
prédikunin, sem stundum iþyngir
svokölluðum ,,tilgangs”leikritum
eða bókmenntum. Ádeilan bein-
ist, eins og við er að búast hjá
kvenfrelsiskonum, að karl-
mannaþjóðfélaginu og þeim bási
sem konum er þar markaður.
Myndin segir frá Ellen Ras-
mussen fimmtugri konu úr borg-
arastétt, húsmóður i venjulegu
hjónabandi, Henni leiðist einver-
an og iöjuleysið og fer að drekka
til að deyfa tómleikatilfinning-
una. Eiginmaðurinn skilur ekki
hvaðgengur að henni, finnst hann
hafa uppfyllt skyldur sinar gagn-
vart fjölskyidunni, en læknirinn
Þegar hlutverkunum er
snúið við sjá allir hvaö
skiptingin er fáránleg
TAKTU ÞVÍ
EINSOG
MAÐUR,
KONA!

oaksk
‘tsrsP.i
kennir breytingatimabilinu um
ig skrifar uppá valium.
Draumurinn
Hápunktur myndarinnar er
draumur Ellenar eftir að hún fær
taugaáfall. Hana dreymir að
hlutverkin hafi snúist við. 1
draumnum hefur karlmanna-
þjóðfélagið breyst i andstæðu
sina, kvennaþjóðfélag, þar sem
karlmennirnir eru hinir bældu og
kúguðu.
Nú er það Ellen sem er i vel
launaðri ábyrgðarstöðu og hefur i
kringum sig sæg af ungum skrif-
stofupiltum og einkariturum.
Þeir stelast til að lesa vikurit i
vinnutimanum og kjafta saman
um mataruppskriftir, börn og
nýjustu snyrtivörurnar. Allir yf-
irmennirnir eru konur, sem lita
niður á karlana og þeirra ,,smá-
mál”, en tala saman um bila og
hvað karlar séu ómögulegir bil-
stjórar, en sætir og indælt að hafa
þá i kringum sig og hvað það sé
nú i rauninni hagkvæmt fyrir
bisnisskonur að vera giftar. Þeg-
ar vinnutima lýkur setjast skjala-
töskuprýddar konurnar úti bilana
sina og keyra heim eða á fund, en
karlmennirnir biða eftir strætó
eða hjóla af stað með innkaupa-
töskur og poka, en heima biður
eldamennskan þeirra og önnur
hússtörf.
Heima hjá Ellen hrærir eigin-
maðurinn dauðleiður i pottunum
og ljómar þégar hann fær klip i
kinnina. Siðan er dömumiddagur,
þar sem konurnar stynja yfir
kynferðislegum hömlum karl-
anna og öryggisleysi þeirra.
Tiskulæknir (kvenkyns) sem á
marga elskhuga fer á næturklúbb
með ungum vini sinum. Þegar
nektardansinum (karldansari að
sjálfsögðu!) lýkur sitja piltarnir
og horfa feimnir niðurfyrir sig
meðan konurnar skemmta sér hið
besta og reyna til við þá. A kló-
settinu greiða karlarnir sér og
bera saman bækurnar. Þessar
konur, — þær vilja bara þetta
eina!
Ungi elskhugi læknisins segir
frá gamla pabba sinum. Konan:
Mikið verða augun i þér falleg
þegar þú ert sorgbitinn! og þegar
þau eru búin að vera saman keyr-
ir hún raulandi heim og mætir i
vinnunni næsta morgun, frisk og
Ellen Rasmussen i nýju stöðunni, leikin af Tove Maes.
upplögð. Hún fer á stofugang —
með hala af þöglum, virðingar-
fullum hjúkrunarkörlum á eftir
sér.
Ellen vaknar
Draumurinn endar með ópi Ell-
enar. Svona má þetta þó ekki
verða heldur! En Ellen vaknar
ekki aðeins af svefni, heldur og til
meiri vitundar um sjálfa sig og
stöðu sina. Hún fer á endurhæf-
ingarnámskeið og fær að lokum
stöðu á skrifstofu verksmiðju
einnar eftir að hafa leitað fyrir
sér viða en verið neitað vegna
aldurssins. t lok myndarinnar er
Ellen farin að gera sér grein fyrir
nokkrum af orsökum þess að kon-
ur eru undirokaðar. Til að undir-
strika samtöðuna fer hún i
samúðarverkfall með iðnverka-
Framhald á 22. siðu.
hugsa málið. En ekki veit ég
til að hún hafi þó enn fengið
boð um að koma.
Konur eru menn
Guðrún Gisladóttir sendir
auglýsingu frá verðlagsstjóra,
og segir þarna gerðan at-
hyglisverðan greinarmun á
mönnum og konum. Máske
hafi viðhorf verðlagsstjóra
eitthvað mótast af hinu lága
verðlagi á vinnu konunnar...
En það sýnist mér satt að
segja ekki i fljótu bragðí, án
þess þó að ég þekki nokkuð til
verðlagsstjóra eða hans
vinnubragða. I þessu tilfelli
held ég ekki að um það sé að
ræða, að borga eigi konunum
minna kaup, enda er óskað
eftir ákveðinni menntun eða
þekkingu. Ég imynda mér
þvertámóti, að ætlunin sé að
undirstrika að starfið sé ætlað
konum jafnt sem körlum, en
það sé svo klaufaskapur eða
fljótfærni auglýsanda að
hugsa ekki úti, að þótt allir
menn séu ekki konur, þá eru
allar konur menn.
—vh
Starf fyrri hiuta dags
Verölagsstjóri óskar að ráða nú þegar
nokkra menn eða konur til verðlagseftir-
lits fyrri hluta dags, i einn til tvo mánuði.
Æskilegt er, að umsækjendur hafi
verslunarpróf eða sambærilega þekkingu.
Upplýsingar veitir skrifstofustjóri.
Verðla gsst jóriim,
Borgartúni 7, Reykjavflc.
ORÐ
í
BELG
Hvar voru konurnar?
— Hvar voru islenskar kon-
ur? spurði Gunna eftir úti-
fundinn á Lækjartorgi á
fimmtudaginn, fundinn sem
haldinn var til aö mótmæla
smánarsamningum við vest-
ur-þjóðverja og herskipainn-
rás breta. Henni taldist til að
þar hefði verið ein kona af
hverjum tiu fundarmör.num.
Og vissulega hlýtur það að
vekja upp spurningar hve til-
tölulega fáar konur virtust
telja sér landheligsmálið við-
komandi. Reyndar hafa vist
fleiri hugsað eins, þvi enginn
ræðumanna var heldur kona,
enda þótt sú atvinnugrein, fyr-
ir utan sjósóknina sjálfa, sem
mest er ógnað af afleiðingum
aukinna veiða útlendinga á is-
lenskum fiskimiðum, fisk-
vinnslan, sé i raun borin upp
af vinnuafli kvenna.
Enn um kyngreindar
auglýsingar
Ég var um daginn að hvetja
til þess að fólk hætti að taka
mark á kyngreiningu i at-
vinnuauglýsingum og sækti
um þau störf sem það hefði á-
huga á, án tillits til þess, hvort
óskað væri eftir karli eða
konu, og gat þess þá, að gam-
an væri að frétta af viðbrögð-
um auglýsenda við sliku.
Nú hefur mér verið sagt frá
nýlegu dæmi, stúlku, sem sótti
um vinnu i kjötiðnaðarstöð hér
i bæ, þótt auglýst væri eftir
„mönnum” og hún vissi full-
vel, að þar væri átt við karl-
menn. En þarsem hún hafði
unnið hjá sláturhúsi sama fyr-
irtækis úti á landi samskonar
vinnu og karlmenn, og skilað
sinu verki vel þar eftir þvi sem
hún best vissi, hélt hún að það
ætti að mæla með henni. En
nei: Henni var bent á, að ekki
hefði verið auglýst el'tir kven-
fólki og það vantaði ekki. Eftir
nokkurt þref var þó lofað að