Þjóðviljinn - 18.11.1976, Blaðsíða 4

4 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Fimmtudagur 18. nóvember 1976
DJOÐVIUINN
MÁLGAGN SÓSÍALISMA,
VERKALÝÐSHREYFINGAR
OG ÞJÓÐFRELSIS.
(Jtgefandi: Ctgáfnfélag Þjóöviljans.
Framkvæmdastjóri: Eiöur Bergmann
Ritstjórar: Kjartan ólafsson
Svavar Gestsson
Fréttastjóri: Einar Karl Haraidsson
Umsjón meö sunnudágsblaöi:
Arni Bergmann
(Jtbreiöslustjóri: Finnur Torfi Hjör-
ieifsson
Auglýsingastjóri: ÍJlfar Þormóösson
Ritstjórn, afgreiösla, auglýsingar:
Siöumúla 6. Simi 81333
Prentun: Biaöaprent h.f.
90 ÞÚSUND TONNUM MINNI ÞORSKAFLI NÆSTU TVO ÁR
Hafrannsóknastofnunin hefur nú gert
nýja úttekt á ástandi þorskstofnsins og
veiðihorfum á næstu árum. Þessi úttekt
liggur nú á borði rikisstjórnarinnar, en
hefur enn ekki verið birt opinberlega i
heild.
Forstjóri Hafrannsóknastofnunarinnar
hefur þó látið hafa eftir sér i blöðum, að
samkvæmt þessari skýrslu stofnunarinn-
ar megi þorskaflinn á næsta og þar næsta
ári ekki fara fram yfir 275.000 tonn, hvort
ár um sig, en það þýðir 550.000 tonn bæði
árin til samans.
Þetta er mun minna aflamagn en gert
var ráð fyrir i skýrslu Hafrannsóknastofn-
unarinnar i desember, fyrir tæpu ári, að
veiða mætti 1977 og 1978, en samkvæmt
þeirri skýrslu mátti þorskaflinn verða
samtals 640.000 tonn þessi tvö ár.
Hér blasir þvi við, að vegna óhóflegrar
veiði á árinu sem nú er að liða, þá verður
að skera þorskveiðarnar niður um 90.000
tonn næstu tvö ár, frá þvi aflahámarki,
sem gert var ráð fyrir um siðustu áramót,
eða ganga ella i berhögg við ströngustu
aðvaranir visindamanna um yfirvofandi
hættu á hruni þorskstofnsins.
Nú er sem kunnugt er gert ráð fyrir þvi,
að i ár verði þorskaflinn á íslandsmiðum i
allt um 340.000 tonn. Þetta er um 50%
meiri afli en gert var ráð fyrir i „svörtu”
skýrslunni á sinum tima að skynsamlegt
væri að veiða, og þetta er 60.000 tonnum
meira aflamagn, en það algera hámark,
sem forstjóri Hafrannsóknastofnunarinn-
ar gaf upp i desember i fyrra að alls ekki
mætti fara fram úr.
Hér er sérstök ástæða til að undirstrika
mjög alvarlega einu sinni enn, að þessi
60.000 tonn af þorski, sem hér verða veidd
i ár i blóra við ströngustu aðvaranir Haf-
rannsóknastofnunarinnar, þau verða öll
veidd af erlendum veiðiskipum. Okkar
eigin afli mun væntanlega verða rétt um
280.000 tonn, samkvæmt þeim upplýsing-
um, sem nú liggja fyrir.
Það er þvi vegna veiða hinna erlendu
togara á árinu 1976, að sú krafa kemur nú
upp frá visindamönnum að minnka verði
þorskaflann hér við land á næstu tveimur
árum um 90.000 tonn frá þvi sem reiknað
var með fyrir tæpu ári.
Morgunblaðið flytur i gær þær fréttir frá
James Johnson, þingmanni i Hull á Bret-
landi, að liklegt sé að breska rikisstjórnin
muni nú fara fram á sérstakar viðræður
við rikisstjórn íslands um áframhald fisk-
veiða Breta hér eftir 1. des. n.k., þar sem
ekki verði gengið frá samningum islend-
inga og Efnáhagsbandalagins fyrir þann
tima. Morgunblaðið hefur það jafnframt
eftir hinum breska þingmanni, að hann
voni ,,og það ekki að ástæðulausu” að
samkomulag takist, enda séu Bretar og
íslendin^ár” eins konar gamlir veiðifé-
lagar”, eins og svo smekklega er komist
að orði. I
Frá isjensku rikisstjórninni hefur þvi
miður ekkert heyrst marktækt i þá veru,
að veiði^m breskra togara hér við land
ljúki endanlega þann 1. des., er núverandi
samkorrAilag rennur út. Þvert á móti hef-
ur t.d. íslenski sjávarútvegsráðherrann
látið séi* þau ummæli um munn fara á
opinberúm vettvangi, að við islendingar
„þurfum” að^ná samkomulagi við Efna-
hagsbandalagið og þar með Breta um
gagnkvæm fiskveiðiréttindi.
Sú hættá vofir yfir, að fyrst verði samið
við Bretá um einhvers konar framleng-
ingu á yeiðiréttindum þeirra hér, og siðan
verði -gert langtimasamkomulag við
Efnahagsbandalagið.
Það sem nú riður á er að öll alþýða á Is-
landi taki höndum saman áður en i óefni
er komið og stöðvi alla frekari samninga
við erlendar þjóðir um fiskveiðar hér við
land. Það dugar ekki að biða átekta uns
menn standa frammi fyrir gerðum hlut.
Byrgja verður brunninn i tima.
Nú standa mál þannig, að við Islending-
ar höfum það að einu og öllu leyti i hendi
okkar, hvort við leyfum Bretum hér
áframhaldandi veiðar. Ekkert her-
skipaofbeldi getur lengur verið á dagskrá,
þvi að sjálfir munu Bretar taka sér 200
milna efnahagslögsögu nú um áramótin,
eftir rúman mánuð.
Þvi aðeins getum við islendingar haldið
nokkurn veginn óbreyttu aflamagni næstu
tvö ár, að þorskveiðum breskra togara
ljúki nú hér við land.
Hver togarafarmur, sem Bretar flytja
héðan er tekinn beint frá okkur sjálfum, —
beint frá fólkinu á Bildudal og i ólafsvik,
þar sem neyðarástand ýmist rikir, eða er
á næsta leyti, m.a. af þvi rikisstjórnin
neitar fólkinu á þessum stöðum um heim-
ild til togarakaupa.
Og samdráttur i okkar eigin þorskveið-
um mun sannarlega ekki bitna eingöngu á
ibúum sjávarþorpanna, heldur með full-
um þunga á þjóðinni allri. Svo háð erum
við þeirri undirstöðu, sem fiskveiðarnar
eru.
Tökum þvi höndum saman strax i dag,
og stöðvum áform ráðherranna um á-
framhald veiða Breta.
Það er hægt. Vilji og virk barátta er allt
sem þarf.
k.

Hvar er kopp-
urinn? '
Firöurfé, timburmenn og
emaleraðir koppar geta orðið
skáldum efni i forystugrein.
Vanstillingarskrif ber að leiöa
hjá sér, enda verða þau höfund-
um til meiri skapraunar heldur
en þeim sem geirinn beinist að.
Viðbrögðin við skrifum Þor-
björns Broddasonar og útlegg-.
ingu á þeim i Klippt og skorið (
eru þó á þann veg að helst er við |
hæfi að hafa yfir orð sálma- j
skáldsins:
Sárlega samviskan
sekan áklagar
innvortis auman mann
angrár og nagar.
Annars vakna nokkrar spurn-
ingar i framhaldi af leiðara
sálmaritstjórans I gær: Hvenær
eru menn alþýðumenn og hve-
nær ekki? Við hvaða prófstig
hættir verkamanns- eöa bónda-
sonur að vera alþýðumaöur?
Hvaða trúnaðarstörfum þarf
maður að gegna i verkalýðs-
hreyfingunni til þess að verð-
skulda ekki lengur heitið al-
þýðumaður? Það væri gaman
að ræða hugtakið alþýðumaöur
frekar viö Matthias, en þá verð-
ur hann að skilgreina afstöðu
sina til þess betur.
Gróðafyrirtœki ?
Dagblaðiö gumar af þvi á
Hver hellir
út koppnum?
Fym skommu sagði Þor-
b|orn Broddason. borgar-
fultlrúi Alþýfiubandalágsins og
leklor I félagsfræði vifi'Háskóla
Islands. (vesalings nem
enduimr!). afi Reyk|avikurbiéf
Morgunblaösins um afmaeli
Þ|óðvil|ans væn skrifafi i
..gobbelskum anda' Einar Karl
Haralds^on fréllasijón hins
,.ný|a og endurfaedda Þjóð
vilja er svo lálinn draga jafn-
afiarmerki milli ritsijóra Mbl og
Gobbels gamla Frumleiki
þeirra Þjófiviljamanna rlður
ekki vifi einteyming Blað
þeirra varfi feriugi um dagmn
Emhver sagfii af þvi tilefni (það
var ekki alþýfiumaflur þvi þeir
skrifa ekki lcngur i Þjóðviljann
ems og kunnugf er) Alli er
fertugum færl
En nú baf.i þeir kommúruslar
við Þ|úðviljann jafnvcl af-
sannað þolla Þeim cr ekki
einu smni fært að halda smá
vei/lu án þess að vcrða sér
raekilega til skamrnar Samt e'
okkur sagt. að i þjóðviljnvci/l
unni hafi menn einungis fengifi
kaffi og mefi þvi En þeu eru á
vifisloðulausu fyllerli á slðum
blafisms hver um annan þveran
— og ekkert lái á þvi ef marka
má andlega reisn blafisms um
þessar mundir
Leklorinn og nýi frélla
sljórmn eru þó farnir afi sýna
merki um timburmcnn En
Þjóðvilpnn er samur við sig þar
er aldrei neill nýit allt gamalt
og útþvælt. afsiaðan viguiðin
— jafnvel limburmenmrnir
Og húmorleysifl '
Stemn Stemarr minntist eitt
smn á hænsni í sambandi vifi
Þjóðviljann Og harm mmnti á
að framkvæmd kommúmsm
ans i Sovéfríkjunum vaeri ..eins
og Hornstrendingur fengi
scndari cmelcraðan kopp og
siillti hoinini upþ á siofuborfii
Þjóðviljinn er slikur kopp.
Og það scm vena
er ckki tómur
baksiðu i gær að hagnaöur þess
á fyrri helmingi þessa árs sé um
hálf miljón króna. Ekki dettur
okkur i hug að Dagblaðsmenn
fari rangt með tölur eða hafi
ekki talið allt með. En hvernig
stendur þá á þvi að gróðafyrir-
tæki getur ekki borgað starfs-
mönnum sinum kaup skilvis-
lega á siöari helmingi ársins?
Annaðhvort hefur sigið á ógæfu-
hliðina eða féð er notað til ann-
ars.
11-12 þúsund
Fréttin unT hagnaöinn af
rekstri Dagblaðsins er athyglis-
verð fyrir fleiri hluta sakir. Þar
kemur meðal annars fram að af
tekjum blaðsins fyrstu sex mán-
Dagblaðii með hálfa milljón
í hagnað fyrri helming árs
Rekslur Dagblaðsins skilaði
hálfri mrlljón í hagnað fyrri
helming þessa árs. Fyrri hlutinn
er jafnan erfiðari hluti ársins i
rekstri dagblaðanna.
Uppkast að rekstraryfirliti
Dagblaðsíns fyrir timabilið 1.
janúar til 30. jún: þessa árs var
nýlega lagt fram frá endur-
, skoðanda. Niðurstöðutölur voru
uði ársins hafi 68 milljónir kr.
komið inn fyrir blaðsölu.
Sé gert ráð fyrir þvi að út-
gáfudagar séu 150 á þessu tima-
bili og blaðið hafi að jafnaði
veríð selt á kr. 40 fæst út úr þvi
dæmi að Dagblaðið hafi verið
selt i 11-12 þúsund eintökum að
jafnaði fyrstu sex mán. ársins.
Meira getur það ekki verið,
jafnvel þó reiknaö sé með að
áskriftartekjur séu mun minni
en kr. 40 á blað og afsláttars.
eigi sér stað á götum úti. Ná-
kvæm útkoma úr dæminu sé
reiknað með kr. 40 er rétt innan
við 11 þúsund. eintök. Óvissu-
þættirnir i dæminu hlaupa ekki
á þúsundum eintaka, þannig að
raunhæft virðist að ætla að Dag-
blaðið sé selt i 11-12 þúsund ein-
tökum.Nýting á prentuðum ein-
tökum miðað við það sem dag-
blaðsmenn gefa upp er þvi ekki
nema 60%.
Við tökum þvi að heilum hug
undir kröfu Jónasar Kristjáns-
sonar, ritstjóra, um upplags-
eftirlit með blöðunum, og að það
verði ekki bara yfirlit um prent-
aðan eintakafjölda hefur einnig
um nýtingu upplags.
rúmar 109 milljónir króna.
Af gjöldum fór 21 milljón 1
prentun, 21 milljón I pappirs-
notkun, 45 milljónir til launa-
greiðslna og 22 milljónir f aðra
rekstrarliði.
Af tekjum komu <J§._niiHjónir
inn fyrir b!aðasöiu~ og 41,3
milljónir fyrir auglýsingar.
HM.
Pappir er dýrmætt hráefni.
Er það virkilega nauðsynlegt að
prenta þúsundir umframein-
taka á dag bara til þess að
ganga i augun á auglýsendum?
Forsendur
brostnar
A. sýnir fram á I þriðjudags-
grein sinni að forsendur núver-
andi kjarasamninga séu brostn-
ar. Astæða er til þess að minna
á röksemdafærslu hans.
„Sú breyting á gengi islensku
krónunnar sem jafnt og þétt
hefur orðið á undanförnum
mánuðum jafngildir i reynd
verulegri gengisfellingu og
skapar þannig fullgildan grund-
völl fyrir uppsögn samning-
anna. Það skiptir engu máli þótt
stjórnvöld hafi af klókindum
látið þá gengisfellingu gerast i
smáum skömmtum með gengis-
sigi. Launþegahreyfingin mun
ekki láta slik brögð blekkja sig.
Þegar samningarnir voru
gerðir var gengi krónunnar
gagnvart bandariskum dollar
um 170 krónur. I lok
aprilmánaðar hafði það fallið i
179 krónur, i júlimánuði i 184
krónur og hefur um þessar
mundir náð um 190 krónum.
Þegar samningarnir voru gerðir
þurfti 170 krónur til að kaupa
einn bandariskan dollar. Nú
þarf 190 krónur til þess. A aðeins
þremur ársfjórðungum hefur
munurinn orðið 20 krónur. Þetta
jafngiidir 12% gengisfellingu.
Og gengisfallið mun tvimæla-
laust halda áfram á næstu mán-
uðum.
Sú 12% gengisfelling sem
þegar er orðin er meira en full-
gildur grundvöllur til að segja
nú þegar upp samningum
verkalýðsfélaganna. Slik upp-
sögn gæti orðið upphaf að sam-
tengdri sókn allrar launþega-
hreyfingarinnar, bæði félaga
ASÍ, opinberra starfsmanna og
námsfólks. Taki þessir armar
launþegahreyfingarinnar hönd-
um saman munu ummæli for-
manns Verkamannasambands
tslands um siðustu helgi reynast
orð að sönnu. A flokksráðsfundi
Alþýðubandalagsins mælti Guð-
mundur J. Guömundsson að
yrði þeirri öldu sem nú væri að
risa fylgt eftir með réttum að-
gerðum og samstilltum kröfum
gætu orðið pólitisk straumhvörf
landinu”
ekh.