Þjóðviljinn - 14.08.1977, Side 19

Sunnudagur 14. ágúst 1977 ÞJÖÐVILJINN — 19 SIÐA
kompan
Umsjón: Vilborg Dagbjartsdóttir
m-----------------------------
iFÍSCHe
(t'4* '• )

JM

Börnin voru of lítil til aö taka þátt í umræðufund-
um, en þau fengu að fara með í ferðir sem farnar
voru til að skoða landið. Þessa mynd teiknaði Simone
af Strokk i Haukadal. Það var sólskin og feykilega
gaman.
Þau skoðuðu auövitað ouiifoss lika. Hann Ijómaði eins
og gull og yfir honum glitraði regnbogi. Það eru
bræðurnir Thomas og Andreas sem standa á kletta-
nybbunni alveg út við fossinn. Thomas teiknaði mynd-
ina.
Laugardaginn 6. ágúst
lauk hér i Reykjavík 62.
alheimsþingi esperant-
ista, en þetta er í fyrsta
sinn sem heimsþing
þeirra er haldið á Islandi.
Þingið sóttu um 1200
manns frá 41 landi. Þetta
mun því vera ein fjöl-
mennasta ráðstefna sem
hér hefur verið haldin.
Þema, það er aðalefni,
þingsins var.Rétturinn til
samskipta.
Umsjónarmaður
Kompunnar brá sér í
heimsókn i höfuðstöðvar
esperantista, meðan á
þinginu stóð, í Árnagarði.
Sumir höfðu börnin sín
með,og í herbergi nr. 308
var eins konar leikskóli
fyrir þau sem voru of lítil
til að taka þátt í umræðu-
fundum fullorðna fólks-
ins. Gaman var að hitta
þessi börn sem áttu ekki í
neinum vandræðum að
tala saman þótt þau væru
af ólíku þjóðerni. Esper-
anto er talað á heimilum
þeirra.
i
Esperantó er
Sune Kehlet teiknar skrýmsli. Sune er gott dæmi um
það hve alþjóðlegir esperantistarnir eru. Þó hann sé
ekki nema 5 ára talar hann reiprennandi þrjú tungu-
mál: þýsku, dönsku og esperantó.
Kompan lagði nokkrar spurningar fyrir foreldra
hans. Þau heita Eliza og Torben Kehlet.
Kompan: Hverrar þjóðar eruð þið?
Eliza Kehlet: Ég er fædd i Danmörku. Móðir mín er
dönsk en faðir minn þýskur. Þegar ég var fjögurra
ára f luttum við til Þýskalands og þar ólst ég upp. For-
eldrar mínir eru esperantistar og töluðu æfinlega
esperantó á heimilinu.
Ég hitti manninn minn á esperantista þingi i Hol-
landi. Hann er danskur, en á heimili hans var lika tal-
að esperantó. Þegar við giftum okkur f lutti ég af tur til
Danmerkur.
Kompan: Esperantó er þá móðurmál barnanna?
Eliza Kehlet: Nei, föðurmál. Hann talar alltaf
esperantó við mig og börnin, en ég talaði þýsku við
þau. Sune lærði svo dönsku í leikskólanum og af félög-
um sínum, danska var töluð allt í kring. Nýlega f lutt-
um við til Antwerpen í Belgiu, þar er töluð hollenska,
þess vegna tala ég nú dönsku við börnin. Sune byrjar
bráðum í skóla og þá þarf hann að læra bæði hollensku
og frönsku seinna bætist svo þýska við.
Torbern Kehlet: Það er enginn munur á esperantó og
öðrum málum. Það var búið til f yrir 90 árum, en það
er ekkert gervimál. Börnin læra það bara eins og
hvert annað mál. Sumir hafa fordóma gagnvart
esperantistum og víða haf a þeir sætt of sóknum. Faðir
minn er þýskur.Hann varð að flýja frá Þýskalandi
vegna þess að nazistar of sóttu esperantista og samtök
þeirra voru bönnuð. Til dæmis eru samtök
esperantista bönnuð i Sovétríkjunum, en einstaklingar
eru látnir í friði. Ég er radioamatör og get náð sam-
bandi við esperantista um allan heim, þannig á ég vin í
Síberíu. Esperantó auðveldar samskipti.
ekkert gervimál
Þessir ungu esperantistar eiga ekki í neinum tungumálavandræðum. Þau heita tal-
ið frá vinstri: Simone Fischer, 6 ára, frá Rastatt i Þýskalandi, Thomas Kleemann,
7 ára, og bróðir hans Andreas Kleemann, 5 ára, frá Rastatt, Sune Kehlet, 5 ára, og
Karina Kehlet, 2 ára. Kehlet-systkinin eiga heima í Antwerpen i Belgiu.
La patrino ameme diras: “Onklo Bovo estas kaj alta kaj granda,
kompreneble li rigardas la riverakvon malprofunda; la sciuro estas ticl
malgranda, ke gi dronos ec en iom da akvo, tial gi rigardas la rivcrak-
von profunda. lli atnbau diris nur sian propran staton, sed kiel vi
statas? Vi devas kompari vin kun ili!” La cevalido ekkomprenas
kaj rekuras al la rjvero.
I sambandi við þingið
var bókasýning. Torben
Kehlet gekk með mér
um sýninguna. Hann er
sjálf ur útgáfustjóri
fyrir stærsta foriagi
esperantista og hafði
gefið út margar af þeim
glæsilegu bókum sem
þarna var stillt upp. Til
gamans má geta þess að
hann hef ur gef ið út Kór-
aninn, trúarbók þeirra
sem aðhyllast íslam.
Margar fallegar barna-
bækur voru á sýning-
unni, einkum virðast
Kínverjar duglegir að
gefa út glæsilegar
bærnabækur á
esperantó. Hérna er
mynd úr bók útgefinni í
Peking 1976. Hún heitir
Cevalido transiras
riverdon (Folaldið sem
fór yfir ána).
<3K