Þjóðviljinn - 25.09.1977, Qupperneq 2
2 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Sunnudagur 25. september 1977
tíl hnífsog skeidar
Umsjón: Þórunn Sigurðardóttir
Bakað með súrmjólk
og
ými
Enda þótt framboð af hollu,
grófu brauði hafi aukist mjög á
siðustu tveimur árum, heldur
heimabakað brauð þó alltaf sínu
ágæti. Það er ekkert sem jafn-
ast á við heitt brauð úr ofninum
og það verður lika oftast mun
ódýrara en brauð sem keypt er I
verslun. Hér eru nokkrar upp-
skriftir af góðu brauði og eru
flestar þeirra með annaðhvort
súrmjólk eða ými, en hann er
mjög góður i brauðdeig. Þar að
auki er hægt að frysta öll þessi
brauð með góðum árangri. Þau
eru þá látin kólna og fryst siðan
(eins ný og mögulegt er). Siðan
eru þau velgd I ofni, eða við
stofuhita, þegar þau á að borða
og eru þá eins og ný.
Grahamsbrauð
50 g ger
1/2 1 súrmjólk eða ýmir
2 msk olia
1 msk salt
2 dl mulin hveitikorn
7 fl grahamsmjöl
5 dl hveiti
Hrærið mulið gerið út i súr-
mjólkinni eða ýminum sem á
ekki að vera iskaldur. Bætið við
oliu, salti, hveitikornum,
grahamsmjöli og 2-3 dl af hveiti.
Hrærið deigið i hrærivél eða
með trésleif þar til deigið verð-
ur létt og þétt. Bætið afgangnum
af hveitinu Ut i smátt og smátt
og látið deigið siðan standa i
skálinni með dUk yfir i 1 klst.
Setjið deigið á borð, sem hveiti
hefur verið stráð á, eltið það og
hlutið I tvennt. Gerið tvö brauð
Ur helmingunum og setjið hvort
um sig i stór brauðform (1 1/2
1). Látið standa með dúk yfir i
30-40 minútur og bakið þá I 30
minUtur i 220 g heitum ofni.
Setjið dúkinn utan um brauðin
og látið standa og kólna á rist.
Ef brauðin á að frysta eru þau
svo sett i þykkan álpappir og
þiddihonum við stofuhita þegar
þeirra er neytt.
Finnskt rúgbrauð
50 gr ger
1/2 1 súrmjólk eða ýmir
2 tsk salt
2 tek edik
1 msk kúmenfræ
7 dl gróft rúgmjöl
6 di hveiti
mulinn rúgur eða hveiti
Grahamsbrauð
Heiisubollur
Finnskt rúgbrauð er súrara
en venjulegt rúgbrauð og heldur
ljósara á litinn. Það er bakað i
langpönnu og skipt I ferhyrnda
bita.
Hrærið gerið Ut i súrmjólk eða
ými. Bætið salti,ediki, kúmeni,
rúgmjöli og megninu af hveitinu
út i. Eltið deigið og látið afgang-
inn af hveitinu út i. Setjið dúk
yfir deigið og látið það standa i
tæpa klukkustund. Eltið deigið á
borði, sem hveiti hefur verið
stráð yfir og fletjið það siðan Ut á
langpönnu sem hefur verið
smurð vel. Setjið hveiti á hnifs-
egg og skerið rúður i deigið,
þannig að auðvelt verði að
brjóta það i ferkantaða bita
þegar það er bakað. Deigið er
svo látið standa i pönnunni (eða
öðru stóru, grunnu formi) i 30
minútur. Penslið með ými og
stráið muldum rúg- eða hveiti-
kornum yfir. Bakið i 12-15 min-
Utur við 240-250 gr. hita. Látið
kólna aðeins og vefjið siðan i
dúk, áður en brauðið er brotið I
bita og borðað með smjöri.
Ef brauðið er fryst má það að-
eins vera örstutta stund i ofni,
þegar það er þitt, þvi annars er
hætt við að það veröi of þurrt.
Setjið brauð aldrei beint Ur
frystinum i' ofn, en látið þau
þiðna að mestu við stofuhita, en
setjiö svo örstutta stund I ofn
rétt áður en brauðið er borið
fram. Látið brauðið vera inn-
pakkað i álpappír i ofninum.
Heilsubollur
50 g ger
1/2 I blandað (til helminga)
mjóik og undanrenna
50 g smjör
2 tsk salt
2 tsk ljós púðursykur
5 dl rúgsigtim jöl
5 dl heilhveiti
1 dl hveitiklið
1 dl mulin hveitikorn
6-7 dl hveitikorn
Hrærið gerið Ut i, mjólkina og
bráðið smjörið. Bætið salti,
sykri, rúgsigtimjöli rUgmjöli,
hveitikliði og hveitikornum Ut i.
Eltið deigið og bætið hveitinu
smdtt og smátt Ut i. Setjið i skál
og breiðið dUk yfir. Látið hefast
i 30-40 minUtur. Eltið á borði
með hveiti á og gerið Ur tvær
lengjur, sem skornar eru i 12-14
bita hvor. Gerið bollur Ur hverj-
um bita og leggið á smurða
plötu. Leggið dUk yfir og látið
standa þar til bollurnar hafa
stækkað um helming. Penslið
þær með ými og stráið muldu
hveiti yfir hverja bollu. Bakið i
10-12 mínUtur i vel heitum ofni
(230-250 gr.). Látið kólna undir
dúk á rist. Séu bollurnar frystar
má þfða þær i ofni á 10 minútum
við um 170 gr. hita.
Sesambrauð
50 gr ger
1 1/2 I mjólk
2 msk smjör
2 tsk salt *
1/2 tsk sykur
5 dl heihreiti
8 dl hveiti
1 egg
sesamfræ
Bræðið smjörið og setjið Ut i
mjólkina. Hrærið gerið út i
volga mjólkina (37 gr.) þar til
það er uppleyst. Bætið salti,
sykri, heilhveitiog helmingnum
af hveitinu Ut i. Eltið deigið og
bætið afgangnum af hveitinu
smátt og smátt út i. Látið deigið
standa undir dúk i 30 minútur,
eltið siðan á borði eins og hin
brauðin. Hlutið deigið i tvennt
og rúllið Ut aflöng brauð. Látið
hefastá smurðri plötu þar til
brauðir, hafa tvöfaldað stærð-
ina. Penslið með þeyttu eggi og
stráið semsamfræi yfir. Einnig
má nota birkifræ i staðinn. Bak-
ið brauðin i 30 minútur við 200
gr. hita. Þegar brauðin eru full-
bökuð á að heyrast holt hljóð ef
bankað er i þáu. Látið þau kólna
á rist.
Rúgsigtibrauð
50 gr ger
3 dl volgt vatn
3 dl rúgsigtimjöl
7 dl vatn
1 msk salt
2 msk olía
1 1 rúgmjöi
1 1 rúgsigtimjöl
6 dl hveiti
Þetta brauð er bakað Ur súr-
deigi, sem látið er standa i 1
sólarhring áður en það er sett i
ofninn. Gerið er hrært Ut i vatnið
og blandað út I 3 dl af rúgsigti-
mjöli. Breittyfirskálina og látið
standa á vel volgum staö I einn
sólarhring. Siðan er bætt út i
deigið 7 dl af volgu vatni, salt,
olia, rúgmjöl og rUgsigtimjöl.
Deigið elt og hveiti bætt Ut i
smátt og smátt. Látið standa
undir dUk 11 klst. Elt á borði og
deiginu skipt i tvennt. RUlluð af-
löng brauö og sett á smurða
plötu. Skerið rákir meö beittum
hnif ofan i brauðið. Látið standa
undir dúk i 30-40 minUtur. Bakið
við 200 g hita i 35 mlnútur.
Einnig má pensla yfir brauðið
með þeyttu eggi, rjóma, mjólk
eða kaffi.
Flestar verslanir selja nU orð-
ið ýmiss konar mjöl og korn til
brauðgerðar, en ekki er vist að
allar verslanir eigi allar þær
tegundir, sem notaðar eru i
þessi brauð.
j '
1111
Ungur
maður
yrkir
um
drullu-
sokka
Nýtt kver bætist i hóp þeirra
sem ungir menn gefa Ut sjálfir,
hið islenska Samizdat. Kverið
nefnist „Drullusokkar, skithælar
og algerir brjálæðingar,”
höfundurerer Gústaf Óskarsson,
bókin kemur út á ísafirði.
Bókin hefst á skilgreiningu
höfundar á þeim manntegundum
sem kver hans erkennt við. Þar á
eftir fara útlistanir á boðskap
Maós formanns og hæpinni fram-
göngu liðsmanna hans i Tibet,
ótiðindi af nýjum valdhöfum i
Kambódiu eru einnig á dagskrá.
Sömuleiðis tvær sögur— af Alex-
ander Dubcek og Allende Chile-
forseta. Undir lokin er svo
komið, að Gústafi Oskarssyni
þykir svo mörg vá fyrir dyrum i
heimi , .drullusokka og brjál-
æðinga” að hann setur
spurningarmerki við þau vigorð
sem hannvillþó rétttelja: Island
Ur Nató — herinn burt.
Bókin fæst hjá BókabUð
Safamýrar og i BókabUðinni
Ulfarsfell.
Glens
Jón er að segja vini sinum frá
þvi, hvernig hann fari að þvi að
láta sér græðast fé.
— Ég veiði birni i Kanada. Það
ermjög einfalt. Maður leitar uppi
stóra holu, spennir net fyrir hana
og hrópar: HUUUU. Bjarndýrið
fellur I netið, maður flær af
þvi skinnið og selur það.
Það er best að ég geri þetta
lika, segir vinur hans.
Ári siðar hittast þeir aftur og
vinurinn er þá allur i gipsi frá
hvirfli til ilja.
— Hvernig fórstu að þessu?
spyr Jón
— Ég ætlaði að veiða birni. Ég
leitaði uppi stóra holu og spennti
net fyrir og svo hrópaði ég:
Huuuu.
— Og hvað svo?
— Svo kom járnbrautarlestin.
ÞU verður að vera sniðug elsk-
an, og neita þinum kalli um allt
gaman þangað til hann er bUinn
að láta undan og gefa þér pelsinn,
segir besta vinkonan við eigin-
konuna.
Timinn liður og eftir fjórar vik-
ur spyr besta vinkonan:
— Jæja elskan, ertu bUin að fá
pelsinn?
— Nei, ekki ég, heldur ritari
hans.
Hjón hafa verið I sumarleyfi við
sjóinn og eru á heimleið. Eigin-
maðurinn spyr:
— Finnst þér ekki gaman að
þviað ég skuli hafa lært svona vel
að kafa?
— Nei, af hverju? ÞU kemur
alltaf upp aftur.
— Ég vil láta taka þessar þurrkur.
Lögreglan gerir ekki annaö en stinga
miðum undir þær.