Þjóðviljinn - 21.09.1978, Blaðsíða 1

A fundi sinum i fyrradag ákvafi
ríkisstjórnin að skipa 10 manna
nefnd til þess að endurskoða
DIOÐVIUINN
Fimmtudagur 21. september 1978 — 205. tbl. 43. árg.
✓
Arsútgjöld visitölufjölskyldunnar fyrir búvörur:
Lækkuðu um 26,1%
eða 184 þúsund krónur
rvis r / •
Ttu i visi-
tölunefndinni
Auk þessstarfa 3 ráðherrar^að endurskoðun
Búvörur hefðu átt að hækka nú i
september um 17,5% við haust-
verðlagningu, og er þá átt við
meðalverð út úr búð á þeim
Islenskum landbúnaðarafurðum
sem háðar eru verðlagningu opin-
berra aöila og ganga inn I fram-
færsluvisitölu. Aðgerðir rikis-
stjórnarinnar til lækkunar vöru-
verðs gerðu miklu meira en vega
upp á móti þessu hækkunartilefni
þannig að útkoman varö sú, að
búvörur eru nú 13,2% ódýrari en
þær voru i ágústmánuöi.
Þjóðviljinn fékk upplýsingar
hjá Hagstofu Islands i gær um
þátt búvara i visitölu framfærslu-
kostnaðar.
Búvörur — þe. mjólk og
mjólkurvörur, kjöt og kjötvörur,
kartöflur — námu alls 599 þúsund
krónum i visitölugrundvellinum á
verðlagi ágústmánaðar. Það
þýðir að ársútgjöld visitölufjöl-
skyldunnar til kaupa á þessum
nauðsynjum voru talin nema
tæpum 600 þúsund krónum á þvi
verðlagi. Miðað viö óbreytt
ástand niðurgreiðslna og sölu-
skatts heföi búvöruliður visi-
tölunnar komist upp i 704 þúsund
krónur eftir haustverölagningu
nú i september. Auknar niöur-
greiðslur og afnám söluskatts olli
þvi að liðurinn er nú 520 þúsund
krónur af ársútgjöldum vísitölu-
fjölskyldunnar. Lækkunin er 184
þúsund kr. á ári.
Sú lækkun sem reiknast að
orðið hafi á búvöruliðnum við
bráðabirgðalög rikisstjórnar-
innar nemur þvi 26,1%. Þetta
þýðir aö búvörur eru nú rúmlega
fjórðungi ódýrari en þær hefðu
orðið, ef rikisstjórnin hefði ekkert
aðhafst til lækkunar vöruverðs.
—h
Sjá einnig ritstjórnargrein á síðu 4
Við munum
ekki brjóta lög
Ég vil fullyröa að það keraur
ekki til greina að KEA eða Kaup-
félögin brjóti þau lög sem sett
hafa verið i landinu hvort sem
þau eru góð cða ill og hugsum
okkur ekki til kæru i þeim efnum
Ilins vegar hef ég þegar gert við-
skiptaráðherra grein fyrir af-
komu verslunarinnar hjá sam-
vinnuhreyfingunni eins og hún
kemur nú fyrir sjónir eftir þeim
bráðabirgðauppgjörum sem við
höfumogégget fullyrt aö afkoma
smásöluverslunarinnar I sam-
bandi við svokallaðar dagvörur,
t.d. matvöru, nýlenduvörur og
hreinlætisvörur er slæm. Þetta
sagði Valur Arnþórsson kaupfé-
lagsstjóri KEA og stjórnarfor-
maður SIS I samtali við Þjóðvilj-
ann i gær er hann var spuröur um
afstöðu til svokallaðrar 30% regiu
i bráöabirgðalögum rikisstjórn-
arinnar sem kveður á um lækkun
hlutfallstölu álagningar.
Afkoman er nú verri en við höf-
um áður þekkt dæmi um, mjög
lengi, sagði Valur, og þarf ekki að
koma á óvart þvi aö kostnaður
hefur hækkað miklu meira en
salan. Við veröum aö ná endum
saman með aðfengnu lánsfé að
svo miklu leyti sem það er fáan-
legt en á þvi eru mjög háir vext-
ir og ekkert i rekstrinum getur
svaraö veröbótaþætti þeirra
vegna þess aö við erum sifellt að
selja vöru t.d. á 100 krónur og
þurfúm siöanaðkaupa sömu vöru
fyrir 120 eða 150 krónur.
A undanförnum misserum
hefur 1/5 verið tekinn af álagn-
ingarprósentunni og i fyrsta sinn
hefur 30% reglunni verið beitt tvi-
vegis án þess að leiðrétting
fengist og eftir að kostnaöur jókst
i kjölfar gengisfellingarinnar i
febrúar. Sú mynd blasir þvi við að
dagvöruverslunin er rekin meö
verulegum halla sem ég tel að sé
3% miðaö við veltu. Hann er um
1/5 af öllum brúttóhagnaði og er
þvi hrikalega mikill, sagði Valur
að lokum.
—GFr
Bensínlítrinn
í 167 krónur
1 gær varö hadtkun á bensini
og gasoli'u og eru ástæðurnar
gengisfelling og verðhækkanir
erlendis. Hver bensinlitri
hækkar úr 145 kr. i 167 kr. en
gasoliulítrinn hækkar minna
eða úr 63 kr. i 69 kr. Gasolia frá
leiðslu hækkar úr 45 kr. i 49.70
kr. Oft hefur verið samsvörun
milli verðs á mjólk og bensini en
nú hefur dregið i sundur vegna
mikilla niðurgreiðslna á mjólk-
inni og er munurinn 24 krónur
en mjólkurlitrinn kostar nú 143
krónur. Þessi hækkun á bensini
nú sem nemur rúmum 15
prósentum veldur 0,4% hækkun
á framfærsluvisitölu.
núverandi visitölukerfi. óskað er
eftir tilnef ninguni frá aðilum
vinnumarkaðarins i nefndina.
1 henni veröa 2 fulltrúar frá
Alþýðusambandi íslands og 2 frá
Vinnuveitendasambandi Islands.
Þá er óskað eftir þvi aö eftirtalin
samtök tilnefni einn fulltrúa
hver: Bandalag starfsmanna
rikis og bæja, Bandalag háskóla-
manna, Farmanna og fiski-
mannasamband tslands og
Vinnumálasamband samvinnu-
félaganna. Rikisstjórnin mun til-
nefna formann nefndarinnar, en
ekki er enn ákveðið hver það
verður. Þrir ráðherrar munu
starfa meö nefndinni aö endur-
skoðuninni án þess að eiga form-
lega sæti i henni. Það eru ráð-
herrarnir Svavar Gestsson,
Kjartan Jóhannsson og Tómas
Arnason. Búast má viö að nefndin
geti hafið störf i næstu viku.
—ekh
Mál Hauks Heiðars:
Á lokastigi
hiá rann-
sóknarlög-
reglunni
t allt sumar hefur verið unnið
að öflun gagna og úrvinnslu
þeirra og verður málið sent rikis-
saksóknara til ákvörðunar nú i
haust, sagði Hallvarður
Einvarðsson rannsóknarlög-
reglustjóri er hann var spurður
að þvi i gær hvernig liði rannsókn
á fjársvikamáli Hauks Heiðars i
Landsbankanum frá þvi á siöasta
ári.
Hallvarður sagöi aö rann-
sóknarlögreglan hefði tilnefnt
endurskoöanda til innanhúss-
rannsóknr i bankanum og kæmi
það i ljós þegar rikissaksóknari
fengi málið i hendur hvort sú
rannsókn væri talin fullnægjandi.
Hann sagði ennfremur að málið
heföi reynst umfangsmeira en i
upphafi hafi verið gert ráð fyrir.
—GFr
Lidsmannafund-
ur Samtaka
herstödvaand-
stæðinga er í
Félagsstofnun
stúdenta á laug-
ardaginn.
Sjá siðu 14
Valur Arnþórsson: Afkoman ei
nú verri en við höfum áður þekkt
dæmi um mjög lengi.
Hjörleifur Guttormsson iðnaðarráðh. um vísitölunefnd
Mikid 02 vanda-
samt verkefni
„Visitölunefndarinnar biöur
ntikið og vandasamt verkefni og
ástæða er til að óska henni far-
sældar I störfum”, sagði Hjör-
leifur Guttormsson iðnaðarráð-
herra i samtali viö Þjóðviljann i
gær. Blaðiö fór þess á lcit við ráð-
herrann að hann segöi álit sitt á
nefndarskipuninni og verkefnum
visitölunefndar.
,,Ég vil ekki tjá mig i ein-
stökum atriöum um ákvörðun
rikisstjórnarinnar um þessa
nefndarskipan, þar eö fréttatil-
kynningar er aö vænta frá for-
sætisráðuneytinu þar aö lútandi.
1 nefndinni verða fulltrúar aðila
vinnumarkaðarins og frá rikinu,
en rikisstjórnin á þar ekki beina
aðild, þótt fulltrúar hennar og
einstakir ráðherrar muni fylgjast
með framvindu mála.
Skipan þessarar nefndar er i
samræmi við samstarfsyfirlýs-
ingu stjórnarflokkanna og laun-
þegasamtökin höfðu áöur lýst sig
reiðubúin tii aö eiga þar aöild að.
Það hlýtur aö vera áhugamál
launþega aö takast megi aö finna
leiðir til aö hamla gegn verðbólgu
og endurskoðun núverandi verð-
lagskerfis getur verið einn liður-
inn í þeirri viðleitni.
Varla þarf aö rifja upp að sam-
kvæmt bráðabirgöalögunum
gilda verðbótaákvæði kjara-
samninga til l.desember ánæsta
ári nema um annað verði samiö
sérstaklega viö samtök launa-
fólks.
Það er ljóst aö heildarendur-
skoðun á visitölugrundvellinum
mun óhjákvæmilega taka all-
langan tima og þá er eftir að sjá,
hvort samkomulag veröur um
einhver áfangaskref t.d. fyrir
næsta verðbótatimabil frá 1.
desember næstkomandi.” —ekh
Hjörleifur Guttormsson: Varla
þarf að rifja það upp að sam-
kvæmt bráöabirgöalögunum
gilda verðbótaákvæði kjara-
samninga til 1. des. 1979nemaum
annað verði samið.