Þjóðviljinn - 17.02.1979, Side 7

Þjóðviljinn - 17.02.1979, Side 7
Laugardagur 17. febrúar 1979 ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 7 Hve vel sem heróp um baráttu gegn verðbólgunni kunna að hljóma, þá sýna bæði rök og svo reynsia Breta, að sú stefna sem Alþýðuflokkurinn boðar er ekki fýsileg, síst fyrir láglaunafólk. Engilbert Guömundsson, Vilmundarlausnir og ensk pólitík Þaö fer vart á milli mála hvert Vilmundur Gylfason og félagar sækja hugmyndir sinar um lausn á efnahagsvanda Islendinga. Þar er nánast um beina eftiröpun á efnahags- stefnu breska Verkamanna- flokksins aö ræöa. Alþýöuflokkurinn boöaöi fyrir kosningarnar aö hann myndi beita sér fyrir þjóöarsátt eöa kjarasáttmála í efnahagsmál- um kæmist hann til valda. Undanfarin þrjú ár hefur þjóöarsátt (social contract)' milli stjómar Verkamanna- flokksins og bresku verkalýös- hreyfingarinnar veriö horn- steinninn i efnahagsstefnu þeirrar stjórnar. Ætli munurin á þessum stefnumálum islenskra og enskra krata sé ekki fyrst og fremst fólginn i, aö hér á Englandi hefur þessi þjóöar- sáttmáli veriö raunverulegur sáttmáli, byggöur á samþykki verkalýöshreyfingarinnar, en Vilmundur og félagar hafa hins vegar veriö meö tilburöi til aö neyöa sáttmálunum upp á verkalýöshreyfinguna meö lögum, t.d. 5% hámarks visitölu hugmyndin. (Ein- hvern tima heföu þaö þótt undarlegar tilraunir til aö komast aö samkomulagi aö berja viösemjandann i haus- inn, en þannig viröist mér aö Alþýöuflokkurinn ætli aö semja viö verkalýöshreyfinguna, enda viröast skjalfest viöhorf áður- nefnds Vilmundar til verkalýös- hreyfingarinnar vera i sama dúr og yfirlýsingar hægri val- kyrjunnar Margaret Thatcher þessa dagana: rikisstjórnin á ekki að hlusta á verkalýösfor- ystuna, hún á aö hlusta á „þjóð- ina”.) En þrátt fyrir aö enski sátt- málinn sé byggður á raunveru- legu samkomulagi þá er árang- urinn öllum ljós um þessar mundir: hér logar allt i vinnu- deilum, svo jafnvel þeir sem dauöir eru komast ekki i gröfina fyrir verkföllum. Mitt i öllum vinnudeilunum hér I Englandi er ekki úr vegi aö lita um öxl og rýna nánar I áhrif þjóaörsáttmálans á kjör ensks verkafólks. Er siöast var kosiö hér, 1975, var veröbólga mikil i Bretlandi, yfir 20%, og fór hluta úr árinu upp i 28%. Atvinnuleysi var mikiö og vaxandi, kaupmáttur launa var kominn allnokkuö aftur úr því sem geröist i ná- grannalöndunum. Vinnudeilur, langar og hatrammar, höföu oröiö stjórn Heaths aö falli, og þvi var ekki óeölilegt aö hugmyndir um þjóöarsátt ættu hljómgrunn. Þjóöarsáttin átti aö tryggja vinnufriö og lækkun veröbólg- unnar. Verkamannaflokkurinn sagöi breskum almenningi nákvæm- lega sömu sögu og Alþýöuflokk- urinn segir islenskum: Besta kjarabótin til handa launþegum er minnkun veröbólgunnar. Nú þegar liðin eru 3 ár frá gildistöku þjóöarsáttmálans er þaö staöreynd aö veröbólgan hefur minnkaö, er nú milli 8 og 9%. Viöskiptahallinn er svo til horfinn. Atvinnuleysið hefur minnkaö, en þó aöeins ó- verulega. En hefur þessi efnahagsbati, sem fram kemur i opinberum skýrslum,haft I för meö sér kjarabót fyrir breskan aimenn- ing? Þvi miöur, aöeins mjög ó- verulega kjarabót, og þaö er nú bakhliöin á medaljunni sem Callaghan og félagar reyna aö skreyta sig meö. Laun bresks verkafólks hafa haldiö áfram aö dragast aftur úr launum I ná- grannalöndunum, og t.d. I Ford verksmiöjunum eru laun svo miklu lægri i Englandi en i Þýskalandi, aö stjórnendur viöurkenna, aö meöan verkföll fari ekki mikiö yfir mánuö á ári i Englandi sé samt ódýrara aö framleiöa Ford4)ila i Englandi en i Þýskalandi. Eru laun hjá Ford þó meö þvl hæsta sem þekkist I Englandi. A meöan þjóöarsáttmálinn hefur haldið launum breskra launþega niöri, og þá fyrst og fremst opinberra starfsmanna, hefur hagnaöur bre$kra fyrir- tækja rokiö upp úr öllu valdi. 1977 og 1978 voru met gróöaár hjá breskum fyrirtækjum yfir- leitt, og 1978 þaut t.d. hagnaöur stóru verslunarkeöjanna upp úr öllu velsæmi. Þaö er þvi ljóst aö veröbólgu- draugurinn hefur veriö kveöinn niöur einvöröungu á kostnaö launþega. Atvinnurekendur hafa þar ekkert lagt af mörkum. Og nú þegar launþega- hreyfingin vill fá þaö staöfest i launaumslaginu aö minni verö- bóiga sé kjarabót fer allt I bál og brand. Þegar upp er staðiö hefur stefna rikisstjórnar Verka- mannaflokksins fyrst og fremst oröið til aö gleöja stjórnarmenn Marks og Spencer og þeirra lika, og sllkt hiö sama yröi I enn rikarimæliuppáteningnum ef Vilmundisminn yröi stjórnar- stefna á tslandi. Þar meö er þvl á engan hátt neitaö aö samkomulag milli velviljaörar rikisstjórnar og verkalýöshreyfingarinnar sé af hinu góöa. En þar er margs aö gæta. Ekki hvaö sist veröur aö gæta þess vandlega aö sáttin felist ekki aöeins I frestun stéttaá- taka, þvi þaö er til þess eins falliö aö gera átökin harkalegri þegar loks til þeirra dregur. Þaö kom t.d. berlega I ljós I haust hér i Englandi aö þótt verkalýösforystan heföi gjarn- an viljaö semja viö rikisstjórn- ina þá var hún alls ekki i neinni aöstööu til þess. Stifla óánægj- unnar var brostin aö baki verkalýðsforingjunum og þeir bárustfram meö straumnum og gátu ekki annaö. Máttu jafnvel þakka fyrir aö drukkna ekki. Þaö er llka jafnljóst aö hvort sem viö 'völd situr hægri stjórn (Heath eöa Geir Hallgrimsson) eöa vinstri stjórn (Callaghan eöa Óli Jó og Bensi Grön) þá veröur ekki stjórnaö gegn haröri andstööu verkalýös- hreyfingarinnar. Callaghan er nú aö bita I það súra epli, aö hann getur ekki upp á eindæmi neytt þjóöarsátt- mála upp á þjóöina. Vilmundur og co myndu einnig fá aö kynn- ast hinu sama ef ekki væru þeim vitrari menn meö i stjórnar- samstarfinu til aö foröa þeim frá illu. Þaö er lika lærdómur sem draga má af þróun mála hér i Englandi undanfarin ár, aö þótt verkalýöshreyfingin haldi aftur af launakröfum slnum er engin trygging fyrir þvl aö atvinnu- reksturinn taki sinn hluta af byröunum. Beinna kjarabóta er þvi varlegt aö vænta, jafnvel þótt veröbólgan minnki jafn- mikiö og hér i Englandi hefur orðið tilfelliö. Þaö veröur aö fara aörar leiö- ir, leiöir i ætt viö þær „félags- legu úrbætur” sem veriö er aö reyna á Islandi um þessar mundir. Þá leiö má hins vegar þræöa af miklu meiri festu, t.d. meö þvi aö i staö launataps launþega komi grundvallar- breytingar á eignarrétti i þjóö- félaginu, gengum þjóönýtingu en þó einkum gegnum efna- hagslýðræöi, sem væntanlega gæti haft i för meö sér aö islensk launþegahreyfing eign- aðist lungann úr islenskum at- vinnurekstri á næsta aldarfjórö- ungi. Sú umræöa öll, efnahagslýö- ræðisumræöan, er efni sem þarf aö fara aö taka til vandlegrar skoöunar i Islenskri vinstri- hreyfingu i náinni framtiö, en aö fara út i þá sálma er efni I aöra dagskrárgrein. Efni þessarar greinar er fyrst og fremst aö minna menn á aö hve vel sem heróp Vilmundar og félaga um baráttu gegn verö- bólgunni kunna aö hljóma, þá sýna bæöi rök og svo reynsla Breta okkur aö leiö Alþýöu- flokksins er ekki fýsileg, og þá allra sýst fyrir láglaunafólkiö. Norwich á Englandi i febrúar-' byrjun. Engilbert Guömundsson. Lágt geta menn lotið ef varnarliðið á í hlut Eiga leigjendur að borga fasteignaskatt? Fyrirspurn frá Markúsi B. Þorgeirssyni til Benedikts Gröndals, utanríkisráðherra frá Hafnfiröingur hringdi i blaðið og fórust honum svo orð: Er möguleiki á þvl I dag aö ef vörublll frá Vörubilastöð Kefla- vlkur fer ferö á vegum varnar- liösins meö vörur frá Keflavlkur- flugvelii til Reykjavikur eöa frá Reykjavik og suöur á völl, aö þá sé feröin seld á kr. 20 þús., en ef sömu aöilar fara meö fullan bil af saltfiski til útskipunar i skip I Reykjavlk þá sé feröin farin fyrir 38 þús. kr. ? Góövinur minn á Vörubilastöö Hafnarfjaröar tjáöi mér I morgun aö færu þeir ferö frá skipinu Bif- Barna- skemmtun á Konudaginn Kvennadeild Skag- firöingafélagsins i Reykja- vlk heldur skemmtun fyrir börn Skagfiröinga i Reykja- vlk og nágrenni næstkom- andi sunnudag, 18. febrúar, á Konudaginn, kl. 14 I félags- heimilinu aö Síöumúla 35. Þar veröur ýmislegt til gam- ans og gleöi fyrir börnin og hafa félagskonur unniö aö undirbúningi þessarar sam- komu af áhuga og dugnaöi. Þetta er önnur barnagleö- in, sem félagiö heldur og vona félagskonur aö henni veröi vel tekiö. — röst meö varning frá Hafnarfiröi og suöur á völl væri hún seld á lægra veröi en ef hún væri farin fyrir íslendinga. Þvi spyr ég ráöherra: Er ekki þörf á allsherjar rannsókn á alla þá aöila, sem viöskipti hafa viö varnarliöiö á Miönesheiöi, i hvaöa formi og mynd sem þaö á sér staö? Mér Framhald á 18. siöu tesendum Ég er aö byggja á leigulóö og borga kr. 10.700 i leigu eftir lóðina á ári. En svo fæ ég aö auki rukkun fyrir fasteignaskatti af lóöinni. Ég er meö 142 ferm. hús og lóðin er 850 ferm. Nú veit ég ekki hvort eigandi lóðarinnar, bærinn, borgar fast- eignaskatt af lóöinni en mér er sagt af manni, sem vita á um Að ræða við Pál með því að ræða Mig langar aö gera nokkrar at- hugasejndir viö svar Sólrúnar Gisladóttur (Rauösokkahreyf- ingin) I Þjóöviljanum 3. febr. til tveggja kvenna sem gagnrýna Rsh. í allri Dagskrárgrein Sólrúnar ræöir hún um afstööu og tiltektir „eikara” — þ.e. félaga I Ein- ingarsamtökum kommúnista (m- 1) — gegn Rauösokkahreyfing- unni og reyndar I ýmsu ööru sam- hengi. Töluveröur hluti greinar- innar fjallar um EIK (m-l) aö þvl er viröist vegna þess aö Sólrún telur eöa þykir mikilvægast aö þær stöllur andmælendur hennar, séu bundnar Einingarsamtök- unum. Nema þá ein tilvisun I Þjóðviljagrein tvimenninganna i tímarit EIK(m-l) dugi til. Þaö er oröin plagsiöur flestra andstæöinga EIK(m-l) og reyndar margra ágætismanna, sem eru samtökunum ósammála, aö tafsa sýnkt og heilagt á aö „eikarar” geri hitt og segi þetta — i hvert sinn sem einhver opnar munninn eöa tekur þátt i aö- geröum sem ýmsum pólitískum samtökum likar ekki. Þannig eru allir stuöningsmenn 8. marshreyfingarinnar I kvenna- baráttunni orðnir „eikarar” meöal rauösokka, Þjóöviljinn og Morgunblaöiö eru sammála um aö allir verjendur Kampútseu séu „eikarar”, andstaöan gegn stéttasamvinnunni á siðasta Iönemasambandsþingi var „eikaraliö”, allir sem eru and- stæöir báöum risaveldunum eru „eikarar” og þannig mætti lengi telja. Engin þessara ljósmæöra allra „eikaranna” þorir aö lita á ein- staklingsbundnar samfylkingar sem samtök einstaklinga meö ólikar skoöanir hver svo sem kann aö hafa frumkvæði að þeim. Meö þessu er umræöa um ýmis mál ávallt dregin inn á þaö plan aö taka fyrir alla stefnu EIK(m- 1) og helst starfshættina lika — Kina,kók og Angóla þegar rætt er t.d. um Kampútseu eöa Samtök herstöðvaandstæöinga þegar rætt er um kvennabaráttuna. Til hvers? Þetta minnir á tilraunir krata og ihaldsins til aö komast hjá skörpum umræðum um afmörkuö mál meö þvi aö stimpla alla rót- tæka menn sem kommúnista eöa minna á Stalln. Sllkt hlýtur aö þykja lágkúruleg umræöuaöferö. En svo reynist EIK(m-l) allt aö þvi ókleift aö fá einstaklinga þessa og sum pólitlsk samtök t.d. Alþýöubandalagiö, út i beinar umræöur augliti til auglitis viö alla „eikarana” Reyndar gildir þetta, aö ef maöur t.d. leigir land undir sumarbústaö, þá veröi maöur aö greiöa fasteignaskatt af þeirri lóö og eigandi hennar einn- ig- Er það ekki dálítiö einkennilegt og ósanngjarnt aö leigjandi lóöar, sem auövitaö greiöir eiganda hennar leigugjald, skuli lika þurfa aö borga fasteignaskatt af eign, sem hann ekki á? Húsbyggjandi. við Pétur þetta ekki um Rauðsokkahreyf- inguna. Sem sagt: Ræöiö viö ein- staklinga sem ekki tala f.h. EIK(m-i'l) eöa I minnsta lagi um EIK(m-l) sem einstaklinga, ræöiö viö samfylkingar sem slikar og viö EIK(m-l) þegar viö á. Ég ætla ekki aö blanda mér inn I deilur Sólrúnar og tvlmenn- inganna. Þó get ég ekki stillt mig um aö benda á eitt atriöi. Sólrún ver þá skoöun aö til sé „borgara- legur” femlnismi og „byltingar- sinnaöur” feminismi. Siöasttalin stefna á þá trúlega að vera not- hæf. Feminismi er ekki erlent orð yfir safn stefnutegunda i kvenna- baráttunni — borgaralegar eöa verkalýössinnaöar. Oröiö merkir ákveöna tegund kvennastefnu — borgaralega kvenrembu. Ekki hef ég séö einn einasta byltingar- Framhald á 18. siöu

x

Þjóðviljinn

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.