Þjóðviljinn - 02.03.1979, Blaðsíða 8

8 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Föstudagur 2. mars 1979
Hinir tveir stóru. Gonzáles og Suaréz.
Þeir stóru tala
Af
kosninga-
fundum
á Spáni:
„Félagar, vinir..."
Þannig var upphafið á
öllum þeim ræðum sem
haldnar voru hér í iþrótta-
höil Barceiona sl. föstu-
dagskvöld. Þar voru mætt
12 þúsund (15 þúsund að
sögn þeirra sem skipu-
lögðu fundinn) manns til
að hlusta á frambjóðend-
ur Sósíalistaf lokksins
(PSOE), hér i Katalóniu,
auk trompsins stóra,
Felipe Gonzáles. Fyrir 4
árum var Gonzáles tiltölu-
lega óþekktur lögfræðing-
ur í Sevilla — nú keppir
hann við Adolfo Suárez um
embætti forsætisráðherra.
Fyrrgreind íþróttahöll var
troöfull út úr dyrum, rauöir fánar
blöktu hvarvetna auk fána af öör-
um geröum; fáni Lýöveldisins,
fáni Katalóniu og loks fánar meö
merRi UGT, verkalýössambands
sóslalista. Aöur en ræöur hófust
hljómaöi tónlist um salinn,
misjafnlega framsækin. Þaö var
popp i bland viö katalónska
þjóöernis- og baráttusöngva, en
siöasta lag fyrir ræöur kom
óþægilega á óvart, Only you,
sungiö af amriskri innlifun og til-
finningu! Og ég hugsaöi meö mér
aö ekki einu sinni islenskir kratar
heföu leyft sér aö móöga áheyr-
endur meö svona tónlist á kosn-
ingafundi. Allt i einu rann upp
fyrir mér ljós. Þetta var auövitaö
liöur I undansláttarstefnu PSOE
gagnvart bandariskum áhrifum.
— forystumenn flokksins hafa
ekki minnst á utanrikispólitik, né
hinar bandarisku herstöövar á
Spáni siöan þeir fóru aö eygja for-
ystuhlutverkiö i spænskum
stjórnmálum. Þaö veröur aö
halda friö viö stóra bróöur i
vestri.
Atvinnuleysi,
sjálfstjórn og frelsi
1 upphafi fundar töluöu aö
venju minni háttar spámenn.
Engu aö siöur tókst þeim aö hita
salinn töluvert, illgjarnar
athugasemdir um UCD, rikis-
stjórnarflokkinn og Suárez hlutu
mikiö klapp, sem og staöhæfingar
um sigur PSOE f komandi kosn-
ingum. Einn talsmaöur UGT
fjallaöi um nauösyn þess aö
takast á viö atvinnuleysiö, sem er
eitt höfuömál kosninganna og
sem allir flokkarnir telja sig hafa
lausnir á — PSOE meö miklum
fjárveitingum til opinberra
framkvæmda, auk þess aö
styrkja stööu einkaframtaksins.
Um þaö sföarnefnda var ekki
mikiö rætt á þessum fundi. Einn
ræðumanna fjallaöi um sjálf-
stjórn Katalóniu — ef PSOE
kæmist til valda, liöi ekki langur
timi uns Katalónfa hlyti þaö sjálf-
stæöi sem hún haföi á ttmum
Lýöveldisins 193 1 — 39.
Aheyrendur fögnuöu óskaplega
og hrópuöu „Volem l’Estatut,
Volem í’Estatut — visca, visca,
visca — Catalunya soscialista! ”
Katalónska sem merkir: „Viö
viljum réttinn til sjálfstjórnar —
lifi sósfalfsk Katalónia!”
Felipe Gonzáles talaöi siöastur
og hélt klukkutimaræöu, blaöa-
' lausa. Röddin var ögn rám (aö
sögn eftir meira en 70 ræöur á
siöustu vikum, 3—5 á dag),
klæönaöur látlaus og ekkert
bindi. Bindi Gonzáles er mjög tii
umræöu; i kosningunum I júni
1977 sást aldrei bindi á hans hálsi,
en nú sjást þau á virðulegri fund-
um, sem og á kosningaspjöldum
þar sem stendur: PSOE — ábyrg-
ur og traustur. Þar getur aö lita
Felipe griöar alvarlegan, svo al-
varlegan og ábyrgan aö sumir af
yngri liösmönnum flokksins hafa
neitaö aö hengja þau spjöld upp!
Engin gagnrýni til vinstri
Felipe Gonzáles tók stjórnina
rækilega til bæna, en þó á
ábyrgan hátt. Eins og málgagn
PSOE, Ei Socialista, komst aö
oröi um ræöu Gonzáles I
góöborgaraklúbbi i Madrid og var
aðalfyrirsögn á forsföu: „Talaöi
eins og maöur í valdastól.”
Hann sagöist ekki gagnrýna
flokkana til vinstri, þvi „þaö sem
skiptir máli nú er að sigra hægri
öflin”. Þá harmaði González
gagnrýni Carrillos á sig, en
sagöist ekki svara henni af
fyrrgreindum ástæöum. Ulgjarn-
ir segja þetta þó ekki stafa af
einberri virðingu fyrir öörum
öflum á vinstri kantinum,
þaö sé ekki of þægilegt nú
aö verja alla stéttasamvinnuna
viö UCD, (eins og td. Moncloa-
samninginn) þar sem hún hefur
yfirleitt byggst á gagnkvæmum
, loforöum, en þaö sem sósialistum
og kommúnistum tókst aö koma á
verkefnalista rikisstjórnarinnar
hefur mestanpart ekki veriö efnt
til þessa. Þvf er auöveldast aö
gagnrýna engan til vinstri (og
svara engri þaðan), en tala jafn-
hliöa um aö PSOE sé hinn eini
raunverulegi vinstri valkostur.
Laugardagur — Suárez
Laugardagskvöld kl. 20.00 —
Adolfo Suárez, forsætisráðherr-
ann sjálfur, I Iþróttahöllinni.
Þúsundir plakata hengdar á
veggi Barcelona dagana á undan
— pappirsþykktin utan á veggjum
eykst dag frá degi, viöa 4—5
plaköt hvert ofan á ööru. (Auk
þess er fólk hætt aö sjá handa
sinna skil i simaklefum á götum
úti vegna lags af áróöursspjöld-.
um á glerrúðunum).
Utan Iþróttahallarinnar er allt
fullt af lögreglu — i Andalúsiu var
gert at i Suárez og fylgdarliöi,
vinstri sinnar eyöilögöu þar amk.
tvo fundi, svo þaö er eins gott aö
vera viö öllu búinn. Auk þess hafa
strákar úr hungherjadeild
nýfasista gert forsætisráðherran-
um skráveifur af og til.
Þegar inn er komíö sést tölu-
veröur fjöldi fundargesta — þó
nokkrum þúsundum færri en hjá
PSOE kvöldiö áöur. Þarna er
mikiö af eldra fólki, sem er
áberandi betur klætt en sósialist-
arnir. Fyrir framan ræöupallinn
feykistóran er fjöldinn allur af
starfsmönnum sjónvarpsins, auk
ljósmyndara. (Misnotkun UCD á
rikisfjölmiölunum er þegar oröin
eitt kosningahneyksliö).
Kynnirinn segir þetta ánægju-
legasta fundinn sem UCD hafi
haldiö til þessa. Engin ástæöa er
til aö draga þaö I efa — fundar-
sókn hjá Miöjubandalaginu hefur
veriö afar dræm og i Sevilla voru
öll fyrri met siegin, 3 mættir og
þaö voru 2 ræðumenn UCD og svo
einn dtsendari PSOE! Jafnvel
smáhópur eins og Fuerza Nueva
(Nýtt afl — nýfasistar) leyfir sér
að gera grin aö UCS vegna
fámennra funda. Þess vegna eru
þessi 9 þúsund stórsigur fyrir
rikisst jórnarflokkinn.
í upphafi eru sýndar á tjaldi
svipmyndir frá Katalóniu. 1 meö-
fylgjandi texta er stefnu UCD
gagnvart Katalóniu hælt á hvert
reipi. Siöan er ræöa og þar er var-
aö sterklega viö þvi aö kjósa
flokka sem aldrei hafa stjórnaö.
Reyndar dálitiö tviræöur áróöur
þegar talaö er um lýöræöisást
samhliöa aö megniö af forystu-
mönnum UCD hafa sina reynslu
frá þvi aö starfa á timabili
frankóeinræöisins.
Klukkan hálfniu gengur Suárez i
salinn. öllum ljósum er beint aö
honum, fólk stendur upp og
klappar. Suárez veifar kurteis-
lega.
Sköllóttir frankóistar
Ræöumenn koma og fara. Þeir
halda stuttar ræöur, sumir á
katalónsku til aö sýna aö UCD-
menn hafa lika lókalpatriotisma
til aö bera. Þeir eru af gerö eldri
embættismanna, litlir og feitir
meö smávegis af gráu strýi á
kollinum — minna óþægilega á þá
hjörö frankóista sem flatti út fés-
iö á sjðnvarpsskerminum þegar
slátrarinn frá Astúrias var enn
viö völd.
Gonzáles. Hann er kominn meö bindi og spilar bandarfska slagara fyrir fundargesti.
HOY,DOMlNGO 25,12 HORA5
1VIITIN
MARQUESdeVIANA
METRO TETUAN
ERNEST MANDEL
DIRIGENTE IV INTERNACIONAl
ANA M’ FANLO
CANDIDATA SENADO FJCR
JAIME PASTOR
CANDIDATO AL CONGRESO
LCR skartar meö höfuöpauri
trostkista, Mandel hinum
belgfska.
Sumir ræöumenn æsa sig upp og
patamjögmeö lúkunum; stundum
fylgir salurinn hógværlega meö,
en baráttuandi er takmarkaður
miöaö viö fundi þeirra róttækari.
Ræöumenn ávarpa fundargesti
lika ööruvisi núf amigos, amigos
— en hjá vinstri flokkunum fylgir
ávallt compatleros, compaHeros
— vinir og félagar!
Næstsiöastur talar Carlos
Sentés, leiötogi UCD I Katalóniu.
Róttækur sessunautur minn
hvislar aö hann hafi i striöinu haft
samvinnu við Gestapo af hálfu
Francos; spænskum útlögum á
yfirráðasvæði Þjóöverja hafi ver-
iö boöiö aö snúa til Spánar viö
fulia sakaruppgjöf, en þeir sem
féllu I gildruna hafi slðan veriö
skotnir viö heimkomuna.
Hvort sem sagan er sönn eöur
ei, er Sentés einkar óviöfelldinn
og heggur setningarnar I sundur
með allt aö þvi þýskum hreim.
Ár eða aldir?
Loks kemur Suárez i pontuna,
vel klæddur og vatnsgreiddur.
Hann segist ekki vita hvaö segja
skuli, hinir ræðumennirnir hafi
þegar sagt allt sem hann hafi ætl-
aö aö tala um. Fundargestir
hlæja og klappa af miklum fögn-
uöi. Fer svo aö hæla Katalóniu og
Katalóniumönnum. Siðan er
frelsiö á dagskrá. UCD kom á
frelsi á Spáni — fyrri leiötogar
skildu ekki aö þaö þyrfti frelsi.
En þaö skilja ekki allir hvaö felst
i frelsinu. Td. ekki hermdar-
verkamennirnir. Viö veröum aö
hjálpa drengjunum I lögreglunni,
sem sumir hverjir hafa látiö lifiö
fyrir frelsiö. Nú höfum viö frelsið
sem Spánverjar hafa beðið eftir
öldum saman. Og þaö endurtekur
hann aftur og aftur.öldum saman
Felipw Gonzáles talaöi alltaf um
siöustu 40 ár — þaö getur Suárez
ekki, umvafinn gömlum
frankóistum. Og fyrir meiri-
hlutann af fundargestunum voru
sl. 40 ár ekkert slæmur timi. Enda
fátt þar um verkalýð og blankari
þjóöfélagshópa — þessir fundar-
gestir þekkja ekki kylfur og
gúmmikúlur nema af afspurn.
1 lokin lofar Suárez sjálfstjórn,
góöu lifi, minnkandi atvinnuleysi
og engri verðbólgu. „Meö ykkar
þátttöku” — og viö klappiö hitnar
salurinn ögn, en fellur svo aö nýju
— einsog vonandi sem flestir af
frambjóöendum UCD — hins
pólitlska lifsakkeris spænsku
burgeisastéttarinnar.
Sunnudagur
með Carillo
Kl. 18.00/ klukkutima áður en
fundur hefst, eru margar
þúsundir manna mættar utan
dyra Iþróttahallar Barcelona.
Rauöir fánar PSUC (Komm-
únistaflokks Katalóniu) blakta
hvarvetna, auk þess sem hinn
rauöguli Katalóniufáni sést viöa.
Þrátt fyrir ástarjátningar
Carillos til Juans Carlos og kon-