Þjóðviljinn - 15.03.1979, Blaðsíða 4

4 SIDA — ÞJÓÐVILJINn' Fimmtudagur 15. mars 1979
DJOÐVIUINN
Málgagn sósíalisma, verkalýðs-
hreyfingar og þjóðfrelsis
Ctgefandi: Útgáfufélag Þjóöviljans
Framkvæmdastjóri: Eiftur Bergmann
Ritstjórar: Arni Bergmann, Einar Karl Haraldsson.
Fréttastjóri: Vilborg Harftardóttir
Rekstrarstjóri: úlfar Þormóftsson
Auglýsingastjóri: Rúnar Skarphéftinsson
Afgreiftslustjóri: Filip W. Franksson
Blaftamenn: Alfheiftur Ingadóttir, Einar Orn Stefánsson, Guftjón
Friftriksson, Ingibjörg Haraldsdóttir, Ingólfur Margeirsson, Magnús
H. Glslason, Sigurdór Sigurdórsson. Erlendar fréttir: Halldór Guft-
mundsson. tþróttafréttamaftur: Ingólfur Hannesson. Þingfréttamaft-
ur: Sigurftur G. Tómasson.
Ljósmyndir: Einar Karlsson, Leifur Rögnvaldsson.
Útlit og hönnun: Guftjón Sveinbjörnsson, Sævar Guftbjörnsson.
Handrita- og prófarkalestur: Andrea Jónsdóttir, Elias Mar.
Safnvörftur: Eyjólfur Arnason
Auglýslngar: Sigrlftur Hanna Sigurbjörnsdóttir, Þorgeir Olafsson.
Skrlfstofa: GuftrUn Guftvarftardóttir, Jón Asgeir Sigurftsson.
Afgreiftsla: Guftmundur Steinsson, Hermann P. Jónasson, Kristln Pét-
ursdóttir.
Sfmavarsla: Olöf Halldórsdóttir, Sigrlftur Kristjánsdóttir.
Bflstjórl: Sigrún Bárftardóttir
HUsmóftir: Jóna Sigurftardóttir
Pökkun: Anney B. Sveinsdóttir, Halla Pálsdóttir, Karen Jónsdóttir.
Útkeyrsla: Sölvi MagnUsson, Rafn Guftmundsson.
Ritstjórn, afgreiftsla og auglýsingar: Slftumúla 6, Reykjavfk, sfml S 13 33.
Prentun: Blaftaprent hf.
Áfram án árásar
á launakjörin
• Nú þegar ríkisstjórnarsamstarf ið stendur tæpt
verður vart við mjög almennan vilja til þess að stjórnin
haldi áfram. Þjóðviljinn fékk í gær margar upphring-
ingar f rá vinnustöðum þar semgreint var f rá andanum í
umræðum í kaffitímum. Óttinn við það sem við tekur ef
upp úr slitnar er ríkur, um leið og gagnrýnin á rifrildið
innan stjórnarinnar er hörð.
• Rikisstjórnin á mörg góð verk eftir óunnin og fyrir
því er rík tilf inning hjá almenningi. Meðal annars á hún
eftir að standa við loforð sin um afgreiðslu á ýmsum
réttindamálum launafólks sem ákveðið var að hrinda i
framkvæmd í tengslum við niðurfellingu 3% verðbóta 1.
desember síðastliðinn. Þá liggur í ráðuneytunum f jöldi
óafgreiddra framfaramála sem ekki hefur unnist tími
til þess að koma í höfn vegna stöðugra átaka milli
stjórnarf lokkanna um stefnuna í efnahagsmálum. Loks
eru framundan mikilvægar ákvarðanir i ýmsum lífs-
nauðsynjamálum sem skipta þjóðlíf ið miklu meira máli
heldur en meira og minna torskilinn texti í lagafrum-
varpi um efnahagsmál. Krafan er þvi um að stjórnin
komi sér að verki.
• Þess i stað er stjórnin að hruni komin vegna
óbilgjarnrar kröfu Alþýðuflokksins og Framsóknar-
flokksins um 6 til 7% kauplækkun. Fyrir liggur að i
megindráttum hafa stjórnarf lokkarnir komið sér saman
um ef nahagsstef nu til nokkurrar frambúðar.
Samstarfsflokkar Alþýðubandalagsins hafa haldið því
fram að það stæði í vegi fyrir mótun f ramtíðarstef nu í
ef nahagsmálum, en nú þegar hún liggur því sem næst á
borðum þingmanna snúa þeir við blaðinu og stefna öllu
efnahagsmálafrumvarpinu í hættu vegna eindreginna
úrslitakrafna um stórfellda kauplækkun.
• „Þetta f rumvarp Olafs Jóhannessonar hef ur verið til
umræðu í ríkisstjórninni í heilan mánuð og verið mikið
átakamál", sagði Svavar Gestsson viðskiptaráðherra í
viðtali við Þjóðviljann í gær. „Alþýðubandalagið hefur
mótmælt harðlega samdráttar- og kauplækkunarákvæð-
um þessa frumvarps og vegna þeirra mótmæla hafa
fengist fram á frumvarpinu umtalsverðar breytingar
sem eru til bóta og vil ég þar sérstaklega minna á kaf I-
ann um verðlagsmál og atvinnumál."
• Talsmenn samstarfsflokka Alþýðubandalagsins
viðurkenndu í útvarpsviðtölum í fyrrakvöld að á frum-
varpinu hefðu orðið miklar breytingar f yrir kröf ur þess.
Þegar hinsvegar kom að síðasta kaf la frumvarpsins um
verðbætur á laun kom það fram enn einu sinni af hálfu
þessara flokka að kauplækkunin er aðalatriðið en allt
annað virðist vera aukaatriði.
• Afstaða Alþýðuf lokksins í þessu máli vekur sérstaka
athygli og furðu, þvi fulltrúar hans í miðstjórn ASI og
Alþýðuf lokksmenn í stjórn BSRB stóðu ásamt öðrum að
einróma ályktunum gegn verðbótakaf lanum í
frumvarpinu sem felur í sér 6.6% skerðingu verðbóta i.
júní næstkomandi.
• Það má hverju barni vera augljóst að stjórnarsam-
starfinu er stefnt í hættu vegna kauplækkunarkröfunn-
ar, sem kemur þvert á yf irlýsingar í samstarfssamningi
stjórnarflokkanna. Um efnahagsmálastefnuna f heild er
enginn sá ágreiningur uppi að hann standi í vegi fyrir
samþykkt efnahagsmálafrumvarpsins á næstu vikum.;
• Það er því ekkert annað en kauplækkunarkraf an sem
stendur því fyrir þrifum að ríkisstjórnin geti haldið
áfram og gengið í verkin. Ef samstarfsflokkar Alþýðu-
bandalagsins féllust á það að starfa áfram í samræmi
við samstarfsyfirlýsinguna frá því í haust og leituðu
annarra ráða en sífelldrar kauplækkunar í baráttunni
við verðbólguna á stjórnin stuðning þorra launafólks til
áframhaldandi starfa. Allt þrefið mun henni þá fyrir-
gefast sem barnabrek, en þótt árásir á kjörin kunni að
eiga hljómgrunn í augnablikinu má minna á að þeim hef-
ur áður verið svarað í kosningum.
I Bréfritari
„Rauöu-
bókarinnar”
I' Skúli Magnússon skjala-
vörður hjá Vegageröinni og sér-
fræöingur I kinverskri heim-
speki hefur ritaö nokkrar at-
I' hyglisveröar greinar i Timann
aö undanförnu um málefni stöf-,
veldisins Kina. Hér er á ferö sá
, hinn sami Skúli og á nokkur
Iágæt Pekingbréf i „Rauðu bók-
inni” svonefndu sem félags-
skapurinn Heimdallur gaf út
, fyrir hálfum öörum áratug.
Bréfum þessum ásamt mörgum
öörum einkabréfum haföi einn
tiltekinn ólánsmaöur stoliö úr
vörslu Skúla og afhent þau siöan
málvinum sinum i Heimdalli,
■ Styrmi Gunnarssyni (nú rit-
Istjóra Morgunblaösins) og
Heröi Einarssyni (nú ritstjóra
Vísis). Hafa aöalatriöi þess
■ undarlega máls veriö staöfest
Imeð vitnaleiðslum fyrir dómi,
og veitir þaö tilefni til aö ihuga
þann iðgæðisgrundvöll sem
• felst i kjöroröi Heimdallar:
|,,gjör rétt, þol ei órétt”.
Þötflexía
IAf einkabréfum þeim sem
fyrrgreint samfélag þjófa og
þjófenauta gaf út að Skúla for-
Ispurðum, mátti merkja, að
bréfritarinn haföi fyrst og
fremst lært þá þörfú lexfu i
námi sinu austur i Peking aö
Svaldhöfum hvers lands skyldi
trúaö rétt mátulega. Hins vegar
skyldu skilningarvitin höfö opin
fyrir ym þjóölifsins og hugað aö
Iarfi fortiöarinnar. Heimkominn
hefur Skúli Magnússon sett ljós
sitt undir mæliker og haft þaö
þar helsti lengi, þó ber aö þakka
I' vandaöa þýöingu hans á kin-
verskum heimspekiritum sem
birtust i bók fyrir 10 árum
ásamt fróðlegum inngangi.
| Óbundin skrif
i Skrif Skúla nú um kinverska
Idrekann eru skemmtilega
óbundin af þeim stórvelda-
túlkunum sem svo mjög lita
• allar þær frásagnir sem ættaöar
Ieru frá alþjóölegu fréttastofun-
um. Einnig gerir Skúli hlut
menningarsögulegra áhrifa
i meiri en almennt er i hinum
Íleiöinlega nútima, þegar menn
eru vandir viö aö einblina á for-
tjöld efnahags og herstyrks.
• I siðustu Kinagrein sinni segir
ISkúli Magnússon aö kinverskur
kommúnismi sé þjóöleg endur-
skoöunarstefna og raunar harla
* litiö skyldur evrópskum marx-
I isma. Hins vegar séu Klnverjar
vanir mikilli sammiöjun valds,
3 búi i þröngu sambýli og lúti
I* ströngum aga. Þvi megi á viss-
an hátt segja aö Kinver jar passi
vel fyrir kommúniskt skipulag
(þe. eins og þaö hefur veriö
Í' iökaö I Sovétrikjunum — at-
hugasemd Þjóöviljans), og
jafnvel aö Kina hafi alla tiö ver-
iö „kommúniskt” land. Kina sé
!J sjálft svo sterkt menningarlega
aö þaö muni breyta
kommúnismanum eftir eigin
þörfum, rétt eins oggert var viö
j Búddhismann hér á öldum áöur.
I Hiö sterka Kina
I' Skúli segir aö valdhafar i
Kina hafi ,,svo sterk tök á þjóö-
lifinu öllu, aö ekkert getur bró-
ast innan rikisheildarinnar sem
I' ekki er þeim aö skapi. I þessu
sambandi tala fræöimerin um
rlki sterkara þjóöfélaginu, rikiö
beri samfélagiö raunar ofúrliöi.
I' Hins vegar er þar sterk em-
bættismannastétt”, en hún á allt
undir húsbændur sína aö sækja,
l"""* «*,
"l»»!r .„.J
w ■ '
ráðstefnu Samtaka um vestrœna samvinnu: Frá vinstri Magnús bórðarson, framkvœmdast
ivatur BjörKvinsson, alþingismaöur, Einar Ágústsson, alþingismaður, Guðmundur H. Garöan
naður Samtaka um vestræna samvinnu, Ólafur G. Einarsson, alþingismaður, ok Björn Bjarn
itefnustjóri. I ræðustól er Benedikt Gröndal utanríkisráðherra. _ ólk.iv
Dr. I»ór
Whitehead
ílytur
erindi sitt á
ráðstefnunni.
Tómas
Tómasson,
sendiherra
fjytur
erindi sitt á
ráðstefnunni.
Illuti ráðstefn
Kesta á ráðstel
SVS
þá sem sitja i valdastólunum.
„Þegar stjórn er hrundiö og ný
tekur viö, getur nýja stjórnin
ekkert annað en stuöst viö það
stjórnmynstur, sem fyrir er i
landinu”.
Enn fremur segir Skúli
Magnússon: „Karl Marx ritaöi
ekki sjaldan i þá veru aö i
Austurlöndum (Indlandi og
Kina) væri allt annar þjóö-
félags-„strúktúr” en á Vestur-
löndum. Eftir hann eru til um-
mæli I þá átt, aö lögmál þau er
hann þóttist hafa fundiö, myndu
naumast gilda um Kina. Allar
kenningar i þessa vegu voru for-
dæmdar ' (fyrir forgöngu
Stalins) á kommúnistaþingi i
Leningrad áriö 1930. Upphófst
þá ógurlegt puö sovéskra „þjóö-
félagsfræöa” aö hreinþvo Marx
af and-Staliniskum hugrenning-
um. Marx var merkur visinda-
maöur, þótt honum skjöplaöist
stundum (eins og Njáli)”.
,,Vaki, vaki vaskir
menn”
„Mamma — mamma”
hrópaði 6 ára hnáta á móöur
sina i vikunni, merka jafnréttis-
konu. „Af hverju eru tómir kall-
ar hérna i’Mogganum?” Hún
„ Vaki, vaki,
vaskir menn”
Tryggvi Ólafsson
haföi nefnilega verið aö skoða
myndasiöu Morgunblaösins i
fyrradag frá ráöstefnu „Sam-
taka um vestræna samvinnu”,
og viti menn! Þar var ekki
nokkurn kvenmann aö sjá.
Jaftiréttiskonan brá á það ráö,
til að útskýra þessa furöulegu
hluti fyrir dóttur sinni, aö segja
henni frá þeim skipulögöu
manndrápum sem kaliast her-
mennska. Þar eru yfirleitt karl-
ar einir aö verki enda finnst
konum það sviviröilegt athæfi.
Þaö er islenskum konum til
sæmdar og vegsauka aö þær
skyldu sniöganga hermála-
ráðstefnu Atlantshafsbanda-
lagsins, sagöi móöirin efnislega
við dóttur sina meö þvi oröalagi
sem þroska barnsins hæfði.
Með listina til
atlögu við
efnahags-
vandann
„Þjóöfélag lista er uppbyggi-
legt þjóðfélag”, segir Tryggvi
Ólafsson listmálari i Kaup-
mannahöfn i viötali viö Visi um
siöustu helgi. „Góö menningar-
stefna getur bætt þjóðfélagiö til
muna og þaö er enginn vafi, aö
kostnaöurinn mundi skila sér
meö rentum. Hvaö heldurðu að
mundi sparast mikiö, ef ung-
lingum yröi kennt aö finna full-
nægju i listum, i staöinn fyrir
brjálæöisle gum fatakaupum?
Þeir læra snemma aö telja sér
trú um aö viðurkenning félag-
anna grundvallist á klæðaburöi
og glingri. Sá sem á flottustu
fötin er mestur, þótt hann sé i
raunogveru algjörtnúll! Þetta
er hreint afturhvarf til stein-
aldarinnar, hreinn fetismi.
Steinaldarmenn trúöu á stokka
og steina, en nú trúa menn á
glys og glingur.”
—ekh