Þjóðviljinn - 15.03.1979, Blaðsíða 7
Fimmtudagur 15. mars 1979 ÞJóÐVILJINN — SIÐA 7
Ég held að heiðarlegir og málefnalegir skólamenn i
Sjálfstæðisflokknum hafi orðið fyrir mestu
óþægindunum af hræðsluofstæki sumra
flokksbræðra sinna um„vinstri innrætingu” i skólum
Gisli
Gunnarsson:
Friðhelgi einkahfeins
Ég var aö lesa i Morgunblaö
inualls kyns greinar um „friö-
helgi einkalifsins”. Greinarnar
\iröast vera eins konar uttekt á
ráöstefnu sem haldin var á veg
um Sjálfstæðisflokksmanna um
svipaöefni. Tilefni ráöstefnunn-
ar var augsýnilega hræösla
margra hægrimanna viövinstri
innrætingu i skólum, en þessi
hræðsla kemur m.a. skýrt fram
i nýlegu frumvarpi Eagnhildar
Helgadóttur á Alþingi.
Aöeins hluti greinanna
endurspegla áöurgreinda hægri
hræöslu og er sú staöreyno
ánægjuleg og er vert aö veita
henni athygli. Sumir greinar-
höfundar leggja sig raunar
fram viö að draga úr óttanum
um „vinstri innrætingu”, aörir
reyna hins vegar að auka hann,
Augljósastaíog grófastaidæmiö
um hiö slöarnefnda er framlag
Halldóru Rafnar, kennara, en
hún telur að kommúnistar séu
stööugt meö pólitiskan áróður í
skólum. Ein helsta uppistaöa
greinar hennar (Mbl. 1/3) eru
samhengisslitnar tilvitnanir úr
grein eftir Helgu Sigurjónsdótt-
ur sem veigamiklar ályktanir
eru síðan dregnar af.
Af allt annarritegundog i alli
öðrum gæöaflokki er grein eftir
Sigriöi Jónsdóttur, námsstjóra
(Mbl. 24/2), en þar segir m.a.
orðrétt: „Varöandi pólitiska
innrætingu þekki ég hana ekki
af eigin reynslu hvorki sem
nemandi eöa kennari”. Greirí
Sigriðar er aö ööru leyti eitt
besta framlag sem ég hef lengi
lesiö um skólamál.
Ég ætla ekki aö reyna aö
' ryfja hér vandamáliö um skól
ann og „pólitíska innrætingu”
til mergjar. Morgunblaösgrein-
arnar hafa hins vegar vakið hjá
mér vissar endurminningar
bæöi frá þeim tima sem ég var
nemandi og kennari,sem á ýms-
an hátt tengjast þessu margum-
rædda fyrirbæri. ótti hægri-
manna viö „vinstri innrsétingu”
i skólum er nefnilega ekki ný af
nálinni. Hann er jafn gamall og
sósialisk hreyfing á íslandi, frá
sjónarmiði hægri manna hefur
sósialismi ávallt verið innrás i
friðhelgi hefðbundinnar þjóöfé-
lagsvitundar. Þetta sjónarmið
er ekki fasismi eins og einhver
dagskrárhöfundur i Þjv. hefur
skrifað. Þetta er mjög gamal-
gróin ihaldshræösla. Ragnhild-
ur Helgadóttir er i frumvarpi
sinu með eldgamlar lummur,
sem eru aö uppruna hliöstæöa
banns Hriflu-Jónasar á pólitisku
starfi menntaskólanema.
Barnaskólanám mitt hófst viö
lokseinni heimstyrjaldarinnar i
stærsta barnaskóla borgarinnar
sem þá var samkvæmt Morgun-
blaöinu i höndum vondra
kommúnista. Eitt kvenfélag i
Reykjavik skoraði á foreldra aö
senda ekki börn sin i þennan
skóla. Brynjólfur Bjarnason
haföi veriö menntamálaráð-
herra itvö ár og á þessum stutta
tima haföi honum tekist, skv.
viröulegum hægri blööum, aö
umróta öllu skólakerfi, grafa
þar undan kristilegu siögæði og
troöa kommúnistum hvarvetna
i kennarastöður. Skv. blaöa-
skrifum þess tima hefur engin
kynslóö islenskra skólabarna
veriö i eins mikilli hættu gagn-
vart kommúniskri innrætingu
og sú sem gekk i barnaskóla
1945-1950. Núverandi hætta sem
Ragnhildur Helgadóttirog fleiri
þykjast greina er, eftir blaöa-
skrifum aö dæma ,litil miöaö viö
stórkostlegu hættuna þá. (Þessi
kynslóö skólabarna reyndist
samt mjög ihaldssöm þegar hún
fékk kosningarétt ef marka má
kosningatölur. Styrmir Gunn-
arsson, eitt fórnarlamba vinstri
innrætingarinnar, átti þar
miklu fleiri skoöanabræöur en
dg-
Þjóöviljinn var um tima
keyptur á æskuheimili minu,
þ.á.m. hiö örlagarika vor 1949
þegar Island gekk i Nató.
Einu sinni las ég bráðsmellna
frétt um þaö hvernir þrir ráð-
herrar fengu glæsilega fylgd og
vernd lögreglu frá flugvelli þeg-
ar þeir voru nýkomnir frá
Washington. Ég stakk Þjóövilj-
anum I leyfisleysi i skólatösk-
una til aö sýna skólafélögum
brandara. Svo þegar kennarinn
var ekki viöstaddur sýndi ég
þeim fréttina.
Nokkrum dögum siöar birtist
i Morgunblaðinu erein þar sem
skýrt var frá þvi aö skólastrák-
ur heföi aö frumkvæði kennar-
ans lesiö upp úr viöbjóölegasta
sorpblaöi landsins fyrir öllum
bekknum i viöurvistkennarans.
Endanleg sönnun var komin
fyrir skemmdarverkastarfsemi
kommúnista i skólum landsins.
Ég man að mér fannst Morg-
unblaðiðvera ósköp ómerkilegt
blaö þegar ég las lygagreinina
um ástkæran kennara minn i
blaöinu. Égverð aö viöurkenna
aö mér hefur gengiö fremur illa
viö að losna viö þessa skoðun
siöar.
Af þessu má þann lærdóm.
draga aö pólitisk innræting er
flókiö og margþætt fyrirbæri.
Hræðsluofetæki hægri manna
viö vinstri innrætingu getur
auöveldlega valdiö þvi *sem
hindra átti.
Aldrei kynntist ég sem nem-
andi eöa kennari pólitiskri inn-
rætingu I skólum. Hins vegar
varö ég stundum var viö sigilda
hræöslu sumrahægri manna viö
slika „innrætingu”. Slikt kom
venjulega frá fólki sem haföi
litla reynslu eöa skilning á dag-
legu skólastarfi.Þaökom einnig
nokkrum sinnum fyrir aö
greindir nemendur reyndu aö
skapa tilbreytingu i gráu hvers-
dagsllfi skólastarfeins meö „i-
smevgilegum" spurningum i
sögu-eöa félagsfræöitimum um
Rússland, Berlinarmúrinn,
Keflavikursjónvarpiö, VÍet—
Nam o.fl. Þetta endaöi venju-
lega meö þvi aö þeir uröu uppá-
haldsnemendur mínir og bestu
vinir (og höföu auövitaö áfram
sömu stjórnmálaskoöun og þeir
höföu áöur). Þannig aö fólki af
gerö Halldóru Rafnar, sem
minnst var áhér i upphafi, tókst
aldrei meö dæmum aö staöfæra
hræösluofstæki sitt á mig.
Sennilega hef ég valdiö þvi von-
brigöum.
En sem kennari kynntist ég
lika annarri og viturlegri gerö
hægri manna. sem voru dauö-
þreyttir á þessu hræösluofstæki
og töldu þaö ekki aöeins vera
meööllu ástæöulaust heldur lika
byrði fyrir skólastarfið. Ég man
sérstaklega eftir einum ráöa-
manni i' fræöslumálum, sem oft-
ar sætti árásum vinstri manna
en flokksbæröur hans i kennara-
stétt. Ég hitti hann einu sinni
rétt eftir kosningar, þar sem
Sjálfstæðisflokknum hafði
gengiö fremur illa, og spuröi ég
hann um hrofurnar. Svar hans
var efnislega á þá leiö aö sem
Sjálfstæöismanni likaöi honum
kosningaúrslitin illa en sem
skólamanni vel þvi aö nú yröu
fyrst um sinn sumir flokksbræð-
ur hans ekki eins borubrattir og
áður viö aö biöja hann um póli-
tiskar stööuráðningar.
Ég held aö heiðarlegir og
málefnalegir skólamenn i
Sjálfstæöisflokknum hafi oröiö
fyrir mestum óþægindum af
hræðsluofstæki sumra flokks-
bræöra sinna um „vinstri inn-
rætingu” i skólum. Þaö eru
nefnilega þeir sem mest veröa
við þaö varir og þurfa fyrstir aö
standa fyrir svörum þegar
hræösiuofstækiö gripur um sig.
Lundi 9. mars 1979
Gisli Gunnarsson
Samstarf ungra
og aldraðra
Unnur Jörundsdóttir hringdi:
í framhaldi af umræöum um
hlutskipti aldraöra kom mér
þaö I hug, hvort ekki væri ráö aö
koma á samvinnu milli aldraöra
og ungs fólks sem báöum gæti
veriö hagur af.
Ég á viö þaö, aö oft á ungt fólk
erfitt meö aö fá gæslu fyrir börn
heilsu, einmana og einnig tekju-
rýrt.
Væri það ekki sæmilega skyn-
samleg tilhögun, aö gamalt fóik
sem vildi vinna sér inn nokkrar
aukatekjur, og þá i leiöinni um-
gangast yngra fólk og börn,
skráöi sig hjá Félagsmálastofn-
un. Þangað gæti svo fólk hringt
sem vantaöi pössun og fyrir
milligöngu Félagsmála-
stofnunarinnar mætti leysa
vanda beggja.
Aldraöa fólkiö gæti aö sjálf-
sögöu valiö hve oft það vildi
taka slikt aö sér, og á hvaöa
timum, og miöaö væri viö ein-
hvern ákveöinn launataxta meö
greiösluákvöröun.
Aldraö fólk hefur oft ánægju af aö umgangast börn, og börnin geta
margt lært af gamla fólkinu. Væri ekki hægt aö stuöla aö nánari
kvnnum elstu kynslóöarinnar og þeirrar yngstu?
frá
lesendum
Olíuleki og
náttúruvernd
sin þegar þaö vill gera sér daga-
mun, þótt ekki væri nema aö
skreppa i bió. A meðan er margt
gamalt fólk, sem er viö allgóða
Náttóruverndarmaöur
skrifar:
„Nýlega las ég i blaöi, aö i
veröútreikningum á oliu og
bensfni hérlendis væri oliufélög-
unum reiknaö 2% álag vegna
leka á sjó og vegna leka I
leiöslum. Ég hef einhversstaöar
lesiö aö heildarinnflutningur á
þessu sé i kringum 500 þús. tonn
á ári. Samkvæmt þvi leka ár-
lega uþb. 10. þús tonn af olfum
og bensfni i sjó og á land. Þaö er
ljóst aö svo stórfelldur leki
hlýtur aö valda stórkostlegum
spjöllum á umhverfinu. Maöur
hlýtur þvf aö spyrja hvort þetta
Sé rétt, eöa hvort þetta sé bara
skattfrjáls álgning sem hefur
þessa „saklausu” nafngift.
7909-1952
Tyo
alþjód-
leg nám-
skeid
á vegum
Sameinuöu þjódanna
Sameinuöu þjóöirnar efna aö
vanda til tveggja alþjóölegra
námskeiöa á sumri komanda,
sem islenskum háskólastúdent-
um og háskólaborgurum gefst
kostur á aö sækja um. Annaö
námskeiöiö er haldiö i aöalstööv-
um Sameinuöu þjóöanna i New
York.
Hitt námskeiöiö veröur haldiö I
Genf, dagana 16.-27. júli oger þaö
ætlaö háskólaborgurum. Við-
fangsefni þess er starfsemi Sam-
einuöu þjóðanna meö sérstöku til-
liti til starfseminnar i Genf.
Megintilgangur námskeiöanna
er aö gefa þátttakendum kost á aö
kynnast til nokkurrar hlitar
grundvallarreglum, markmiöi og
starfi S.Þ. og sérstofnana þeirra.
Námskeiöin eru ekki haldin með
tilliti til vinnu hjá S.Þ.
Hver þátttakandi greiöir
sjálfur feröakostnaö og dvalar-
kostnaö.
Sameinuöu þjóöirnar annast
sjálfar val þátttakenda, en Félag
Sameinuöu þjóðanna á Islandi
hefúr milligöngu um tilnefningu
úr hópi islenskra umsækjenda.
Skriflegar umsóknir, ásamt
upplýsingum um ástæöur fyrir
umsókninni, skulu sendar Félagi
Sameinuöu þjóöanna á Islandi,
pósthólf 679, fyrir 21. mars næst-
komandi.