Þjóðviljinn - 31.03.1979, Blaðsíða 4

4 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN’ Laugardagur 31. mars 1979
UOBVIUINN
Málgagn sósíalisma, verkalýös-
hreyfingar og þjóðfrelsis
L'tgefandi: LJtgáfufélag Þjóöviljans
Framkvæmdastjóri: Eiöur Bergmann
Kitstjórar: Arni Bergmann, Einar Karl Haraldsson.
Fréttastjóri: Vilborg Harftardóttir
Kekstrarstjóri: ÍJlfar Þormóösson
Auglýsingastjóri: Rúnar Skarphéöinsson
Afgreiöslustjóri: Filip W. Franksson ,
Blaöamenn: Alfheiöur Ingadóttir, Einar Orn Stefánsson, Guöjón
Friöriksson, Ingibjörg Haraldsdóttir, Ingólfur Margeirsson, Magnús
H. Gislason, Sigurdór Sigurdórsson. Erlendar fréttir: Halldór Guö-
mundsson. iþróttafréttamaöur: Ingólfur Hannesson. Þingfréttamaö-
ur: Siguröur G. Tómasson.
Ljósmyndir: Einar Karlsson, Leifur Rögnvaldsson.
CJtlit og hönnun: Guöjón Sveinbjörnsson, Sævar Guöbjörnsson.
Handrita- og prófarkalestur: Andrea Jónsdóttir, Elias Mar.
Safnvöröur: Eyjólfur Arnason
Auglýsingar: Sigríöur Hanna Sigurbjörnsdóttir, Þorgeir Ólafsson.
Skrifstofa: GuÖrún Guövaröardóttir, Jón Asgeir Sigurösson.
Afgreiösla:Guömundur Steinsson, Hermann P. Jónasson, Kristln Pét-
ursdóttir.
Sfmavarsla: Olöf Halldórsdóttir, Sigriöur Kristjánsdóttir.
Bflstjóri: Sigrún Báröardóttir
Húsmóöir: Jóna Siguröardóttir
Pökkun: Anney B. Sveinsdóttir, Halla Pálsdóttir, Karen Jónsdóttir.
CJtkeyrsla: Sölvi Magnússon, Rafn Guömundsson.
Ritstjórn, afgrelösla og auglýsingar: SÍÖumúla 6, Reykjavik, slmi 8 13 33.
Prentun: Blaöaprent hf.
Það eitt getur
dugað til vinnings
• Nú liggur fyrir að stjórnarflokkarnir hafa náð
samkomulagi um breytingar á frumvarpstexta
þeim sem Ólafur Jóhannesson hafði soðið saman og
lagði fram i rikisstjórninni 12. febrúar sl. Frá þeim
frumvarpstexta hafa átt sér stað verulegar
breytingar og ber að leggja á það áherslu að þær
hafa allar orðið fyrir kröfugerð Alþýðubandalags-
ins og verkalýðshreyfingarinnar. Alþýðuflokkurinn
samþykkti nefnilega strax og athugasemdalaust
það sem kom upp úr pottinum hjá Ólafi Jóhannes-
syni.
• Veigamestu breytingarnar á frumvarpinu eru
þessar:
• 1. í upphaflegri gerð þess voru engin ákvæði um
sérstakar ráðstafanir til eflingar atvinnulifsins,
aukinnar framleiðslu og framleiðni. Þar var alfarið
gert ráð fyrir þvi að brugðist yrði við vandamálum
efnahagslifs með neikvæðum hætti, þ.e. með niður-
skurði og samdrætti, sem hefði haft i f ör með sér at-
vinnuleysi. í núverandi gerð frumvarpsins er sér-
stakur kafli um eflingu atvinnulifs, ný stjórnartök á
þeim málum og samdráttarákvæðin eru ýmist
numin brott eða breytt svo að þau eiga að vera
skaðlaus. 1 þvi sambandi ber að nefna ákvæðin um
allskonar varhugaverðar prósentubindingar við
þjóðhagsstærðir og um stórauknar bindingar fjár-
magns frá þvi sem verið hefur.
• 2. Annað megineinkenni upphaflegrar gerðar
frumvarpsins var fólgið i verðbótakafla þess: þar
var að finna kauplækkunarákvæði, sem hefðu haft i
för með sér um 8% skerðingu launa 1. júni. í núver-
andi gerð frumvarpsins eru um 2/3 félagsmanna
ASÍ varðir fyrir viðskiptakjaraskerðingunni 1. júni
og siðan i hálft ár.
• 3. Þriðja einkennið á frumvarpsgerð forsætisráð-
herra voru einskonar leifar frá valdatima Fram-
sóknar með Sjálfstæðisflokknum. Bar þar hæst á-
kvæðin um að flýta ætti gildistöku laganna um
frjálsa verslunarálagningu og að nema ætti úr
gildi ákvæði laga núverandi rikisstjórnar um af-
skipti rikisvaldsins af verðlagsmálum. 1 núverandi
gerð frumvarpsins er þessum fráleitu ákvæðum
hins vegar algerlega vikið til hliðar. Verður það að
teljast beint hagsmunamál launafólks.
• Að öllu samanlögðu sést, að á frumvarpi þessu
hafa átt sér stað jákvæðar breytingar frá sjónar-
miði Alþýðubandalagsins. En þær hafa sjálfsagt
alls ekki verið nógu stórfelldar eða nógu jákvæðar,
um hvert smáatriði i verðbótakaflanum til dæmis
hefur verið tekist á af hörku og niðurstaða sú sem
nú er fengin i þeim efnum hlýtur að sæta gagnrýni,
enda þótt á siðustu stundu tækist að forða launafólki
frá enn meiri búsifjum. Það verður mjög greinilegt
af reynslu undanfarinna mánaða, að sókn kaup-
lækkunaraflanna er svo hörð að ekki dugir eitt sér
afl Alþýðubandalagsins til viðspymu. Þar dugir
heldur ekki svonefndt samráð, þvi ihaldsöflin i búð-
um samstarfsflokka Alþýðubandalagsins telja sér
það til dyggða að virða samráðið að vettugi. Kaup-
lækkunaröflin þurfa að fá að finna fyrir afli samtak-
anna sjálfra af fullri hörku og reisn. Það sýnir
reynslan að eitt getur dugað til vinnings.
Börn og leikhús
Oddur Björnsson samdi i til-
efrii alþjóölegs leikhúsdags fyrr
i vikunni ágætt ávarp, þar sem
hann meöal annars tengir sam-
an börn og leikhiis. Hann segir
svo:
í leikhúsinu sjálfu er um aö
ræöa samspil tveggja aöila, eins
nákomiö, lifandi og mikilvægt
og þegar tvær manneskjur tjá
hvor annari ást sina. Þaö er
stórt ánægjuefni aö fá tækifæri
til aö auösýna leikhúsinu þakk-
lætisitt,ekkisist á barnaári. Ég
býst viö, aö viö séum öll sam-
mála um, meöan viö trúum þvi
aö kærleikurinn falli aldrei úr
gildi, aö ungviöinu sé hollt aö
kynnast viö listgrein sem vekur
til umhugsunar og glima þegar i
æsku viö spurninguna ,,aö vera
eöa vera ekki”.
Ég trúi þvi llka aö börn eigi
erindi i leikhús iúlloröinna og
fullorönir i' leikhús barnanna....
Gefum börnum tækifæri aö taka
þátt i ævintýrinu. Leyfum þeim
aö kynnast viö Ibsen og Shake-
speare og alla stóra höfunda
fortiöar og samtiöar. Viö ættum
lika aö leggja okkur fram viöaö
kynnast hugarheimi barnanna,
minnug þess aö þaö á aö um-
gangast þau meö þeirri virö-
ingu,sem viöauösýnum öllu viti
bornu.”
Þetta er allt vel til fundiö á ári
sem kennt er viö börn. Hér er
Uka vikiö aö þeirri Ufsnauösyn
listamanna aö vanda þau verk
sem unnin eru fyrir börn — af
þeirri einföldu ástæöu, aö séu
þau störf illa unnin, þá eignast
listirnar ekki þann stuöning og
vinfengi I næstu kynslóö sem
þær geta ekki án veriö.
Grjót og lýðrœði
Viö höfum stundum veriö aö
rekja þaö, aö undanförnu hve
fastir hálsliöir Natóvina eru:
svo viröist einatt sem greinar
þeirra og ræöur gætu jafnt hafa
veriö haldnar fyrir 30 árum og i
dag — allt er i heiminum hverf-
ult nema Nató, sem bjargar
okkur frá kommúnistum, sem
hentu grjóti i lýöræöiö og munu
halda þvi áfram. Eöa svo segir i
leiöara Morgunblaösins i gær:
„Þaö, sem geröist á Austur-
velli fyrir 30 árum, sýndi, aö þá
voru til þau öfl I þessu landi,
sem voru tilbúin til þess aö beita
ofbeldi til þess aö koma I veg
fyrir aö lýöræöi og þingræöi
gæti starfaö meö eölilegum
hætti. Þessi sömu öfl eru enn aö
verki. 1 30 ár hafa þau barizt
gegn aöild Islands aö Atlants-
hafsbandalaginu. 1 30 ár hafa
þau beitt öllum hugsanlegum
brögöum til þess aö koma
áformum sinum fram. Menn-
irnir, sem grýttu alþingishúsiö
30. marz 1979, eru enn starfandi
á vettvangi islenzkra stjórn-
mála, i Alþýöubandalaginu og i
Samtökum herstöövaandstæö-
inga, sem svo eru neftid. Þessir
menn og þessi öfl munu hvenær,
sem þautelja færi á, vera reiöu-
búin til þess aö gripa til ofbeld-
isaögeröa á ný.”
Styrkur stráa
Eftir þus af þessu tagi er þaö
mjög ljúft aö vitna til greinar
sem Jakobina Siguröardóttir
skrifar i nýútkomiö tölublaö
Dagfara, málgagn herstööva-
andstæöinga. Þar fjallar hún ■
um stööu kynslóöanna i þjóö- i
frelsisbaráttunni og segir á [
þessa leiö:
„Okkur hefir mistekist, en I
viö höfum ekki gefizt upp ■
þótt litt viröist hafa miöaö |
i andófi okkar á þessum ára- ■
tugum. Og þiö, unga fólk, I
sem haldið baráttunni áfram "
viö ófreskjur hernáms, erlendr- i
ar stóriöjuásóknar og innlends j
þýlyndis: Læriö af mistökum !
okkar, hinna eldri, nýtiö þaö I
sem bar áleiöis i sigurátt, hikiö ■
ekki né gefizt upp. Þiö munuö |
gera ýmislegt flónslegt eins og ■
viö, en ekki hiö sama. Ef til vill I
hefir sambýliö viö vopn og her- j
numiö land frá ómuna bernsku i
ykkar mótaö meö ykkur önnur I
viöhorf en okkar tÚ þess fyrir-
bæris, gleggri yfirsýn og harö-
ari afstööu. En vonandi aldrei
trúna á „stáliö”. Lífsvon okkar
og alls mannkyns er „styrkur
stráa”, þegar allt kemur tilalls.
Þess vegna höfum viö, hin
eldri, ekki gefizt upp i striöinu
viö ófreskjurnar, heimseyðing-
aröflin og myrkriö. Þessvegna
munuö þiö halda þvi striöi
áfram — og sigra.”
AB
Hljómsveitin De Danann leikur jig. (Ljósm. Leifur).
Þjóðleg tónlist á írskum dögum
Fram á sunnudagskvöld eru
írskir dagar haldnir á Þórskaffi. 1
þvi tilefni leikur ágæt hljómsveit
Irsk á staönum, De Danann, og
fer hún eingöngu meö þjóölega
tónlist.
De Danann hafa verið aö auka
oröstisinn. Þéirhafa gert viöreist
m.a. fariö þrisvar I langar hljóm-
leikareisur til Bandarikjanna og
fyrir skömmu fóru þeir spilandi
um Noreg.
De Danann leggja sem fyrr
segir stund á þjóölega tónlist og
reyna að hafa hana sem mest
„ómengaöa”, þ.e.aö hún,sé ekki i
feröamannabúnaöi einhvers
konar, heldur sem næst þvi sem
Irsk tónlist er iökuö til aö bæta
mönnum I geöi þegar þeir koma
saman á krám eöa bregöa á dans
á palli á vegamótum. Spilararnir
hafa allir iökaö list sina frá þvl I
bernsku, sumir tekiö köllun sfna I
arf frá feörum sinum.
Gestum er einnig boöiö upp á
irskt brauö og súpur frá Erin og
aö sjálfsögöu irskt kaffi.
Þaö eru Samvinnuferöir-Land-
sýn sem standa aö þessum irsku
dögum (eöa kvöldum). Þaö fyrir-
tæki hefur aö undanförnu unniö
mikiö aö Irlandsferöum — og til
dæmis aö taka koma hingaö um
300 Irar um páskana meöan þrjú
hundruö Islendingar fara suöur.
Nokkrar hópferöir veröa seinna i
sumar. Meöal annars er boöiö
upp á sex vikna feröir fyrir
unglinga fyrir þá sem vilja bæta
enskukunnáttu sina. Ganga þeir I
sérstaka enskuskóla og búa á
einkaheimilum. Einnig veröur
fariö i margskonar kynnisferöir.
Páskaferöinsem fyrr var nefnd
kostar innan viö 100 þúsund
krónur. Enskunámsferöin kostar
296 þúsund — gisting, skólagjöld
og fullt fæöi innifalin.