Þjóðviljinn - 21.08.1979, Blaðsíða 4

4 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Þriðjudagur 21. ágúst 1979.
MOÐVIUINN
Málgagn sósíaiisma, verkalýðs-
hreyfingar og þjóðfrelsis
t'tgefandi: Útgáfufélag þjóöviljans
Framkvæmdastjóri: Eiöur Bergmann
Kitstjórar: Arni Bergmann, Einar Karl Haraldsson.
Fréttastjóri: Vilborg Haröardóttir
L msjónarmaöur Sunnudagsblaös: Ingólfur Margeirsson.
Rekstrarstjóri: Úlfar Þormóösson
Auglýsingastjóri: Rúnar Skarphéöinsson
Afgreiöslustjóri: Filip W. Franksson
Blaöamenn: Alfheiöur Ingadóttir, Einar Orn Stefánsson, GuÖjón
FriÖriksson, Ingibjörg Haraldsdóttir, Magnús H. Glslason, Sigurdór
Sigurdórsson.
Erlendar fréttir: Halldór Guömundsson. íþróttafréttamaöur:
Ingólfur Hannesson.
Ljósmyndir: Einar Karlsson, Leifur Rögnvaldsson.
Útlit og hönnun: Guöjón Sveinbjörnsson, Sævar Guöbjörnsson.
Handrita- og prófarkalestur: Andrea Jónsdóttir, Ellas Mar.
Safnvöröur: Eyjólfur Arnason
Auglýsingar: SigríÖur Hanna Sigurbjörnsdóttir, Þorgeir ólafsson.
Skrifstofa: Guörún Guövaröardottir, Jón Asgeir Sigurösson.
Afgreiösla:Guömundur Steinsson, Kristln Pétursdóttir.
Slmavarsla: Ólöf Halldórsdóttir, Sigrlöur Kristjánsdóttir.
Bflstjóri: Sigrún Báröardóttir
Húsmóöir: Jóna Siguröardóttir
Pökkun: Anney B. Sveinsdóttir, Halla Pálsdóttir, Karen Jónsdóttir.
Útkeyrsla: Sölvi Magnússon, Rafn Guömundsson.
Ritstjórn, afgreiösla og auglýsingar: Siöumúla 6, Reykjavlk, slmi 8 13 33.
.Prentun: Blaöaprent hf.
Lœrdómurinn frá
Tékkóslóvakíu
• Áratugur og ár betur er nú síðan þau ótíðindi spurð-
ust að herir Varsjárbandalagsrikja hetðu farið inn yfir
landamæri Tékkóslóvakíu til að binda endi á //vorið í
Prag". íhaldsöflin iskruðu af „Þórðargleði" en sósíal-
ista setti hljóða. Með vopnavaldi var bundinn endir á þá
þróun sem sósíalistar í Vestur-Evrópu höfðu horft til
vonbjörtum augum. I naf ni sósíalismans höfðu Sovétrík-
in kæft tilraunina um „sósíalisma með mannlegt yfir-
bragð" sem svo er nefndur til aðgreiningar frá ritskoð-
uðum bákn-„sósíalisma" Sovétríkjanna.
• Islenskir sósíalistar lýstu því yf ir um leið og innrásin
spurðist hingað til lands að hún væri fordæmanleg og
ætti sér „enga stoð i hugsjónum sósíalismans". Þeim
mun meira hefði hún með skiptingu Evrópu í áhrifa-
svæði milli Sovétríkjanna og Bandaríkjanna að gera.
Enda var Bandaríkjunum gert viðvart um innrásina og
þau orð látin með fljóta af sovéskri hálfu að engin
ástæða væri til að óttast neitt af þeim sökum. Þetta væri
aðeins „innanhússmál" hjá Varsjárbandalagsríkjunum.
• I ályktun Sósíalistaf lokksins/ sem gerð var vegna inn-
rásarinnar, var lögð áhersla á þann lærdóm sem Islend-
ingar þyrftu að draga af innrásinni, en hann væri sá að
þátttaka i hernaðarbandalagi væri lítilli þjóð engin vörn
en stór háski. Segir í ályktuninni að það sé „réttur og
þjóðleg skylda hvers sósíalísks flokks að móta og berjast
fyrir sósíalisma í eigin landi í samræmi við sögulegar
aðstæður og hagsmuni eigin þjóðar. Flokkurinn telur að
innrásin í Tékkóslóvakíu sé hið alvarlegasta brot á þess-
um grundvallarreglum og lýsir eindregnum stuðningi
sinum við þjóðir Tekkóslóvakiu og forystumenn þeirra.
Sósíalistaflokkurinn er þeirrar skoðunar að fyrir okkur
Islendinga, vopnlausa smáþjóð, sé sjálfsákvörðunar-
réttur þjóðanna svo mikilvægur að frá honum megi ekki
víkja. En þessi sjálfsákvörðunarréttur verður jafnan í
hættu meðan hernaðarbandalög stórvelda og erlendar
herstöðvar þeirra í öðrum löndum eru til. Þess vegna
áréttum við enn einu sinni kröfu okkar að við Islendingar
skipum okkur í sveit þeirra f jölmörgu þjóða sem standa
utan hernaðarbandalaga og neita um erlendar herstöðv-
ar i landi sinu". Þannig fordæmdum við þá aðför að
mannlegum sósíalisma og lýðfrelsi sem innrásin var og
bentum jaf nf ramt á þá lærdóma sem draga mætti af um
eðli hernaðarbandalaga.
• Á þeim ellef u árum sem liðin eru hef ur margt breyst i
henni veröld. En það sem mótmælt var íágúst 1968 stend-
ur því miður enn óhaggað: Tékkóslóvakia er enn undir
rússneskum hæl, og Island er enn undir bandarískum. í
báðum löndum er að finna hóp fólks sem lætur sér á
sama standa um auðmýkinguna, sumir njóta lífsins í
auðmýkingu og sökum auðmýkingar. Enn aðrir hafa
gef ist upp þótt þeirsjái auðmýkinguna, líta undan, yppta
öxlum og segja „þetta þýðir ekki neitt" þegar minnst er
á andóf. En til allrar hamingju er þá að finna í báðum
löndum er hafa til þess þor og dug að synda á móti
straumnum og rísa upp gegn kúgun og auðmýkingu.
• (slenskir sósíalistar og hernámsandstæðingar for-
dæma því enn sem fyrr innrásina í Tékkóslóvakíu og
taka undir með þeim sósíalistum sem þar halda uppi
andófi í heimalandi sínu, að full mannréttindi verði hið
fyrsta endurreist í Tékkóslóvakíu. Sá kyndill sósíalisma
og mannréttinda sem andófsfólkið heldur á lofti getur
orðið okkur að birtu í baráttunni gegn því herveldinu sem
hef ur okkur undir hæl sér. Því helgar Þjóðviljinn andóf-
inu í Tékkóslóvakíu nokkurt rúm í dag og minnir enn á
fordæmingu íslenskra sósíalista á innrásinni með þvi að
taka undir slagorð herstöðvaandstæðinga: GEGN HER-
VALDI — GEGN AUÐVALDI.
— eng
Eyjan Jan Mayen hefur veril
sannkölluö Jan Mayen vikí
dagblaöanna.
Þeir hafa gripiö til þess ráös aö
reyna aö rugla menn f riminu
meö dæmalausum gauragangi i
fjölmiölum.
Snjöll
samlíking
Menn eru misjafnlega heppn-
irmeð samlíkingar i pólitiskum
skrifum. Ein sú langsóttasta
sem sést hefur á prenti kom i
Alþýöublaðinu sl. laugardag.
Þaðmætti halda aö Jón Baldvin
Hannibalsson væri þegar tekinn
við ritstjórninni,svo langt er sótt
til þess aö koma höggi á Dag-
blaðs-Jónas og Ólaf Ragnar:
Pol Pot og
Dr. Ieng
Hvað skyldi vera lfkt með
þeim Pol Pot og Dr. Ieng Sari,
sem til skamms tima réðu
rikjum i Kampucheu annars
vegar og þeim Dr. Ólafi Ragn-
ari Grimssyni og Jónasi Krist-
jánssyni hins vegar?
Svariö kemur kannski mönn-
um á óvart, en það er, að þeir
hafa allir numið þjóðféiagsfræði
I háskólum V-Evrópu. Um
árangur námsins má deila, en
þeir Dr. Ieng og Dr. ólafur
munu menntaðastir af þeim
fjórmenningum þótt Jónas og
Pol Pot standi þeim skammt að
baki.
Þegar þeir PolPot og Dr. Ieng
hófu að láta ljós sitt skína I
heimalandi sinu þótti innfædd-
um heldur litið til þekkingar
þeirra koma. Það vandamál
leystu þeir eftir að þeir höfðu
komizt til vaida i landinu meö
aðstoð voldugs nágranna. Þeir
afnámu þegar i stað Iestrar-
kunnáttu meðal almennings svo
aö enginn gæti skyggt á þekk-
ingu þeirra. ÖUum, sem kunnu
aðlesa, var einfaldiega útrýmt.
Að rugla
menn
i ríminu
Þeim Jónasi og Dr. ólafi
kemur ekkert slikt til hugar, en
vandamálið er lika erfitt úr-
iausnar fyrir þá félaga. Hvernig
á að telja almenningi á tslandi
trú um, að þeirhafi manna mest
vit á hafréttarmálum, þegar
læsir menn sjá, að svo er ekki?
Þeir hafa gripiö til þess ráðs að
reyna að rugla menn I rtminu
með dæmalausum gauragangi I
fjölmiðlum sinum og annarra.
L
Norska leiöin
og 1975
Timinn hefur að undanförnu
verið að brýna menn til atlögu
viö visitölubætur á laun og hefur
flokkaö það undir pólitlskt hug-
rekki ef menn létu hafa sig til
■ þess að fjarlægja verðbæturnar
af launum verkafólks og skildu
þaðeftir varnarlaust gegn verö-
bólgunni.
Hefur Timinn hampað mjög
svokallaðri „norskri leið”, sem
felur I sérstöðvun verðhækkana
og kauphækkana. A móti hefur
Þjóöviljinn t.d. bent Tima-Jóni
á aö ef þeir framsóknarmenn
treysti sér til þess að stöðva
Asmundur Stefánsson: Vafa-
söm lausn að stöðva kauphækk-
anir einar.
veröhækkanir þá þurfi þeir ekki
að hafa áhyggjur af kauphækk-
unum, og verkalýðshreyfingin
yrði vafalaust til viðtals ef
treysta mætti þvi að verölag
héldist stöðugt.
1 viðtali viö Dagblaöið fyrir
helgina segir Asmundur
Stefánsson framkvæmdastjóri
ASI þetta um fjarlægingu verö-
bóta:
„Það er alveg Ijóst, að meðan
verðbólgan geisar er það vafa-
söm lausn að fara að stöðva
kauphækkanir einar,” sagði As-
mundur. „Við minnumst þess,
að árið 1975 féll kaupmátturinn
en verðbólgan náði um leið
toppi. Stöðvun verðbóta leysir
engan vanda, menn verða að
stöðva veröbólguna jafnframt.
Menn skyldu athuga, að visi-
tölukerfið leiðir auðvitað ekki til
kauphækkunar fyrr en verð-
hækkun hefur orðið. Ég treysti
þvi, að þessi rikisstjórn fari
aörar leiðir en að klippa sifellt á
kaupið,” sagði Asmundur.
Fráleitar fram-
sóknarkröfur
í þvi Alþýðublaði sem sú stór-
fenglega samliking birtist er
fyrr hefur veriö klippt úr er Vil-
mundur Gylfason aö skamma
Framsóknarflokkinn. Merkilegt
nokk tekur Vilmundur undir
með Asmundi Stefánssyni um
vfeitölubæturnar, þótt það slái
hinsvegar út I fyrir honum
þegar hann fjallar um bændur:
Nú þykist Tíminn hafa fundið
ný töframeðöl, sem aHt snúist
um: Það er að taka visitölu-
kerfið úr sambandi.
Kjarni málsins er sá, að efna-
hagskerfið er allt of sjálfvirkt.
Þegar milli fimmtán og tuttugu
af hundraði fjárlaga fara I það
aö flytja fjármuni frá skatt-
greiðendum til landbúnaöar á
formi niöurgreiðslna, út-
flutningsbóta og til skrifstofu-
halds, þá erþað sjálfvirkni, sem
er stórkostlega skaölegog held-
ur niðri lifskjörum I landinu og
veldur auk þess ómældri verö-
bólgu. A slika sjálfvirkni hefur
Framsóknarflokkurinn reynzt
ófær um að geta skorið, enda
krefst skrifstofukerfið og
StS-valdiö þess, aö við þessu
kerfi verði ekki hreyft.
Visitölukerfið er sjálfvirkt
varnarkerfi launafólks, sem
veröur aö beita, ef rikisvaldið
sjálft hefur ekki getu til þess að
skera á þá eyðsluþætti, sem þaö
ræður yfir og mikiUi verðbólgu
valda. En kröfur Framsóknar-
flokksins um það, að skera á
vlsitölukerfið eitt, án þess að
snert verði á öðrum þáttum
hins sjálfvirka efnahagslifs, eru
auðvitað fráleitar og út I hött.
Hvar á að skera
Einhver góöur maður lét svo
um mælt að þaö sem skildi milli
stjórnarflokkanna væri hvar
þeir vildu skera til aö lækka
verðbólguna. Kratarnir vildu
skera bændur, framsókn vildi
skera launþega en Alþýðu-
bandalagið vildi skera versl-
unarauðvaldið.
Við slikan dóm getum við
fyllilega sætt okkur.
e.k.h./eng.