Þjóðviljinn - 31.08.1979, Blaðsíða 4

4 SIÐA — ÞJÖÐVILJINN Föstudagur 31. ágúst 1979.
DWDVnilNN
Málgagn sósíalisma, verkalýðs-
hreyfingar og þjóðfrelsis
Ctgefandi: Útgáfufélag Þjóöviljans
Framkvcmdastjóri: Eifiur Bergmann
Riutjórar: Arni Bergmann, Einar Karl Haraldsson.
Fréttastjóri: Vilborg Haröardóttir
Umsjónarmaöur Sunnudagsblaös: Ingólfur Margeirsson.
Rekstrarstjóri: Olfar Þormóösson
Auglýsingastjóri: Rúnar Skarphéöinsson
Afgreiösiustjóri: Valþór Hlööversson
Blaöamenn: Alfheiöur Ingadóttir, Einar Orn Stefánsson, GuÖjón
Friöriksson, Ingibjörg Haraldsdóttir, Magnús H. Glslason, Sigurdór
Sigurdórsson.
Erlendar fréttir: Halldór Guömundsson.
iþróttafréttamaöur: Ingólfur Hannesson.
LjóSmyndir: Einar Karlsson, Leifur Rögnvaldsson.
Otlit og hönnun: Guöjón Sveinbjörnsson, Sævar Guöbjörnsson.
Handrita- og prófarkalestur: Andrea Jónsdóttir, Ellas Mar.
Safnvöröur: Eyjólfur Arnason
Auglýsingar: Sigrföur Hanna Sigurbjörnsdóttir, Þorgeir ólafsson.
Skrifstofa: Guörún Guövaröardóttir, Jón Asgeir Sigurösson.
Afgreiösla : GuÖmundur Steinsson, Kristín PétUrsdóttir.
Sfmavarsla: Ólöf Halldórsdóttir, Sigrlöur Kristjánsdóttir.
Bflstjóri: Sigrún BárÖardóttir
Húsmóöir: Jóna SigurÖardóttir
Pökkun: Anney B. Sveinsdóttir, Halla Pálsdóttir, Karen Jónsdóttir.
Otkeyrsla: Sölvi Magnússon, Rafn Guömundsson.
Ritstjórn, afgreiösla og auglýsingar: Sföumúla 6, Reykjavík, sfmi 8 13)8.
Prentun: Blaöaprent hf.
Vandræði
hávaxta-
postulanna
• Á undanförnum dögum hefur mátt sjá þess ýmis
merki aö fylgismenn hávaxtastef nunnar eru orðnir ugg-
andi og ráðvilltirsökum þeirra vandræða sem þeir eru nú
að komast i með framkvæmd Ólafslaganna í vaxtamál-
um. I kjölfar þess undansláttar Seðlabankans að hækka
vextina um aðeins 5% í stað rúmlega 9% eins og Ólafs-
lögin sögðu til um, hef ur hver talsmaður vaxtahækkunar-
flokkanna af öðrum dregið í land með japli og jamli.
Þannig segir Sighvatur Björgvinsson í viðtali við
Morgunblaðið að það sé „engin leið að halda vaxtapólit-
íkinni einni úti", Steingrímur Hermannsson talar um að
vaxtapólitík Olafslaganna hafi verið miðuð við 30%
verðbólgu og Halldór Ásgrímsson segir í grein mikilli að
„verðtryggingastefnan (sé) dæmd til að mistakast ef
ekki er spyrnt fast í verðbólguhjólið". Vaxtapólitíkin
sem átti að hala verðbólguna niður er nú allt i einu orðin
óf ramkvæmanleg sökum verðbólgu. Er nema von að vér
dauðlegir eigum erfitt með að skilja þann æðri vísdóm
sem vaxtapólitík þessi er.
• En einn er sá sem engan bilbug lætur á sér f inna. Það
er löghyggjumaðurinn Vilmundur Gylfason, sem dag
eftir dag lætur nú á þrykk út ganga þann vísdóm að há-
vaxtastefnan hafi verið lögfest á Alþingi og því eigi
menn að fylgja henni fram í rauðan dauðann, jafnvel
þótt öllum sé orðið Ijóst að hin samþykkta stefna er
endaleysa. Hið forna spakmæli „nauðsyn brýtur lög"
gildir víst ekki á þeim bæ. Og svo mikill er löghyggju-
hamagangurinn að jafnvel hjáseta fulltrúa Alþýðu-
bandalagsins í bankaráði Seðlabankans þegar fjallað
var um vaxtahækkunina flokkast í augum Vilmundar
undir fyrirlitningu á lögunum og nánast lögbrot.
• En þótt Framsóknarmenn séu farnir að tvístíga í
vaxtamálunum eru þeir harla ákveðnir í því nýja bar-
áttumáli sínu að hækka söluskattinn til að ná saman end-
um hjá ríkissjóði, samfara afnámi verðbóta á laun.
Þjóðviljinn hefur að undanförnu eytt í það nokkru plássi
að benda f jármálaráðherra á hvernig hann getur rétt
stöðu ríkiskassans af án þess að fara út í aukna skatt-
lagningu. Höfum við bent honum á ýmsa pósta í ríkis-
kerfinu þar sem koma má við sparnaði og einnig bent
honum á hvernig hann getur aukið tekjur ríkissjóðs. (
Þjóðviljanum í dag er f jármálaráðherra bent á hvernig
olíufélögin hafa skotiðsér undan eðlilegri skattlagningu
svo miljörðum og miljarðatugum nemur.
• En það er f ull ástæða til að benda sámstarfsf lokk'um
Alþýðubandalagsins í ríkisstjórn á þaðað ef farið verður
í öllu eftir þeim hugmyndum sem þeir hafa sett f ram að
undanf örnu þá verða vextirnir komnir upp í tæp 50% um
áramótin, söluskatturinn verður þá orðinn 2% hærri og
verðbætur á laun horfnar eða skertar verulega frá því
sem nú er. Að sjálfsögðu hafa slíkar lausnir ekkert með
stefnu Alþýðubandalagsins að gera, og jafnvel þótt svo
væri er alveg fráleitt að ímynda sér að verkalýðs-
hreyf ingin gæti setiðaðgerðarlaus undir slíkum árásum.
• Alþýðubandalagið hefur jafnan boðað og boðar enn
að í stað vandræðalegra samdráttaraðgerða beri að snú-
astgegn efnahagsvandanum með uppskurði á efnahags-
kerf inu— svo sem þjóðnýtingu olíusvikamyllunnar, sem
frá er sagt í fréttum blaðsins í dag — og með aukinni
framleiðslu og framleiðni. Það hef ur jafnan verið skoð-
un okkar að það sé vænlegra hungruðum manni að leysa
þann vanda sinn með því að af la sér matar heldur en að
þrengja sultarólina.
Fyrstur með
fréttirnar
Morgunblaöiö mun seint fyr-
irgefa Guörúnu Helgadóttur aö
hún velti þunga hlassinu af
Reykvikingum i siöustu borgar-
stjórnarkosningum. Sérstak-
lega hefur Morgunblaöiö haft
gaman af þvi aö etja þeim sam-
an Sjöfn og Guörúnu en gengur
misvel eins og þegar Guörún
svaraöi þvl til aö hún væri him-
inlifandi yfir þvi aö Sjöfn heföi
veriö kvödd sem varamaöur i
. hennar staö á fund borgarráös.
t þessu tilefni hefur Morgun-
blaöiö ekki minna viö en aö
draga fram tveggja mánaöa
gamlar umræöur i borgarstjórn
og rifja upp sex ára gamalt
ráöningarmál frá þvi aö
Magnús Kjartansson skipaöi
Guörún Helgadóttur deildar-
stjóra i Tryggingastofnun góöu
heilli.
Það verður ekki ofsögum
sagt af þvf aö Morgunblaöiö er
fyrst meö fréttirnar.
Upplýsingasókn
Klippari sér sérstaka ástæðu
til þess aö taka undir orö Þórar-
ins Þórarinssonar ritstjóra
Timans iforystugrein l gær, þar
sem hann endurtekur kröfur
Þjdðviljans um aö sérstakur
blaöafulltrúi veröi sendur til
Osló til þessaö túlka málstaö Is-
lendinga i Jan Mayen deilunni.
Minna má á aö Þjóöviljinn hefur
einnig lagt til að myndaöur
verði hópur samansettur af
kunnáttumönnum í fjölmiölum I
ráöuneytum, sérfræöingum
okkar i hafréttarmálum svo og
fjölmiölamönnum á Alþingi til
þess aö skipuleggja upplýsinga-
herferö ogútbúa fjölmiölagögn i
aögengilegu formi.
Röksemdafærsla Þórarins er
nóg staðfesting fyrir réttmæti
þessarar kröfu, en hún er svo-
hljóöandi:
Blaðafulltrúi í
Noregi
„Margt bendir orðiö til þess,
aö Norömenn ætli aö fara sér
hægt i viöræöum viö Islendinga
um Jan Mayen-máliö. Þeir ætli
sér að reyna að þreyta Islend-
inga og tefja viöræöur meö þvi
aö segjast þurfa aö ræða máliö i
þingnefridum og jafnvel við önn-
ur riki, t.d. Sovétrikin og Efna-
hagsbandalagsrikin.
Af þessum ástæðum er nauö-
synlegt aö sýna Norömönnum
aö tslendingar ætli ekki aö vikja
frá þeirri stefnu, sem sam-
komulag er oröiö um milli þing-
flokkanna. Eitt þýöingarmesta
skrefiö i þeim efnum er aö veita
norskum almenningi sem
gleggstar upplýsingar um af-
stööu Islands i Jan Mayenmál-
inu. Þetta veröur tæpast vel
gert, nema sérstakur blaöafull-
tr.úi veröi starfandi viö sendiráö
tslands i' Osló og annist þaöan
sh'kt upplýsingastarf. Sendiráö-
iö er ekki nægilega mannaö til
þess aö geta leyst þaö af hendi.
Þaö eitt, að senda sérstakan
blaðafulltrUa til Noregs i þessu
tilefni, myndi vekja verulega
athygli þar.”
Meiri vitneskja
„Staðreyndin er sU, að norsk-
ur almenningur veit hvergi
Bara vinstri
menn í
embætti?
Mikill gauragangur haf-
ur orðiö í rööum
kommúniata og Fram-
sóknarmanna vagna
réöningar Ómars Einars-
sonar í stööu fram-
kvæmdastjóra Æskulýös-
ráös Reykjavíkur. Ekki er
Þaö Þó vegna Þess, að
honum sé ekki treyst til
aö rækja Þaö embætti
vel. Þannig hefur Þjóövilj-
inn farið lofsamlegum
oröum um starfshæfni
hans og getiö Þess, aö
hann hafi unnið hjá ráö-
inu um skeiö og haft
„stuöning starfsfólks og
hiö bezta orö á sér“. A
hinn bóginn hefur Ómar
alvarlegan ókost aö mati
Þjóöviljans: Hann er
hægri maöur, segir
blaöiö. — „Gylfi Þótti
almennt góóur vinstri
kostur, sem tefla mætti á
móti góöum hægra kosti.
Og nú héldu ýmsir aö
málið væri klappaö og
klárt úr pví aó vinstri öfl
eru í hinum nýja meiri-
hluta hjá borginni eins og
kunnugt er“.
Þetta er sá hugsunar-
háttur, sem ýmsir í hinum
nýja borgarstjórnarmeiri-
hluta eru sýktir af. Þaö er
alveg sama, hversu vel
maður stendur sig í starfi
og Þótt samstarfsfólk
hans kunni vel aó meta
hans veróleika, — samt
Þykir hinum nýju herrum
rátt aö sækja mann út á
götuna, — bara ef hann
er vinstri maöur. Fremst í
flokki Þvílíkra er Guörún
Helgadóttir, enda ekki aó
furöa, ef rifjaó er upp,
hvernig hún komst á sín-
um tíma í stööu sína hjá
Tryggingarstofnun ríkis-
ins. Sú embættisveiting
Magnúsar Kjartanssonar
mun ávallt talin táknrænt
dæmi um misbeitingu
ráöherra á pólitísku valdi
sínu.
Herstöövaand-
stæöingur,
— hvaö er
þaö?
í Þjóöviljanum í gær
birtist athugasemd frá
„herstöðvaandstæöingi",
sem lýkur á Þessum orö-
nærri nógu mikiö um þessa
deilu. Honum er kunnugt um, aö
Noregur er bUinn aö hafa form-
leg yfirráö yfir Jan Mayen I
hálfa öld, án mótmæla annarra
rikja. Hann álítur þvi réttar-
stööu Noregs allgóöa. Honum er
ekki nægjanlega ljóst, aö allt
byggðist þetta á þvi, að Jan
Mayen var álitin verömætalaus
Þórarinn Þórarinsson.
eyja, sem væri ekki til annars
gagns en aö hægt væri aö hafa
þar veöurathugunarstöö. Menn
mátu þaö viö Norömenn, aö þeir
ráku þar slika stöö, sem kom
mörgum öörum en þeim að not-
um. Heföi þaö hins vegar verið
grunur manna, aö á grundvelli
þessara formlegu yfirráða
Norðmanna á Jan Mayen,
myndu þeir siöar krefjast 200
mflna efnahagslögsögu, heföu
mótmælin streymt Ur öllum átt-
um, þegar Norðmenn lögöu Jan
Mayen undir sig.”
Siðferðilegur
réttur
„Afstaöa tslands i Jan May-
en-málinu byggist á svipuðum
grundvelli og i þroskastyrjöld-
unum viö Breta. Samkvæmt
rikjandi hefö áttu Bretar þáorö-
iö vissan sögulegan rétt á Is-
landsmiðum. tslendingar sóttu
mál sitt þvi fyrst og fremst á
grundvelli hins siöferöilega
réttar. Þaö var á grundvelli
hans, sem íslendingar unnu
þorskastriöin. tslendingar telja
sig hafa mikinn siöferöilegan
rétt til að gera kröfur um vissan
forgang á Jan Mayen-svæöinu.
Þetta sjónarmiö viröast norsk
stjórnarvöld lika skilja og þvi
hafiö viöræöur viö tslendinga
um Jan Mayen á undan öörum.
Þennan skilning þarf aö efla hjá
norskum almenningi og fá hann
til aö knýjastjórnarvöldin til aö
leysa þessa deilu á þann veg, aö
góö vinátta megi haldast áfram
milli Norðmanna og íslend-
inga.”
—e.k.h.
— eng.