Þjóðviljinn - 30.10.1979, Blaðsíða 4

4 SIÐA —' ÞJÓÐVILJINN Þriöjudagur 30. október 1979
DIOBVIUINN
Málgagn sósíalisma, verkalýös-
hreyfingar og þjóðfrelsis
(Jtgcfaodi: Útgáíufélag ÞjóOviljans
Framkvcmdactjóri: Eióur Bergmann
Riutjórar: Arni Bergmann, Einar Karl Haraldsson
FrétUstjórl: Vilborg Harbardóttir
Umsjónarmaóur Sunnudagsblaós: Ingólfur Margeirsson
Kekstrarstjóri: CJlfar Þormóösson
Augiýsingastjóri: Rúnar Skarphéöinsson
Afgreiöslustjóri: Valþór HlöÖversson
Blaöamenn: Alfheiöur Ingadóttir, Einar Orn Stefánsson, Guöjón Friöriks-
son, Ingibjörg Haraldsdóttir, Magnús H. Gíslason, Sigurdór Sigurdórsson.
Erlendar fréttir: Jón Asgeir Sigurösson
iþróttafréttamaöur: Ingólfur Hannesson.
Ljósmyndir: Einar Karlsson, Jón ólafsson
Ctlit og hönnun: Guöjón Sveinbjörnsson, Sævar Guöbjörnsson
Handiita- og prófarkalestur: Andrea Jónsdóttir, Elias Mar.
Safnvöröur: Eyjólfur Arnason
Auglýsingar: Sigriöur Hanna Sigurbjörnsdóttir, Þorgeir Olafsson.
Skrifstofa: Guörún Guövaröardóttir.
Afgreiösla: Einar Guöjónsson, Guömundur Steinsson, Kristín Péturs-
dóttir.
Símavarsla: ólöf Hálldórsdóttir, Sigriöur Kristjánsdóttir.
Bflstjóri: Sigrún BárÖardóttir
Húsmóöir: Jóna Siguröardóttir
Pökkun: Anney B. Sveinsdóttir, Halla Pálsdóttir, Karen Jónsdóttir.
(Jtkeyrsla: Sölvi Magnússon, Rafn Guömundsson.
Ritstjórn, afgreiösla og auglýsingar: Slöumdla 6, Reykjavfk.simi 8 13 33.
Prentun: Blaöaprent hf.
Afl gegn íhaldi
• ( kosningunum 1978 lagði Alþýðubandalagið mikla á-
herslu á nauðsyn þess að kjósendur losuðu sig við f jötra
vanans, að þeir gerðu málin upp við sig með sjálfstæðum
hætti hver og einn og án þess að láta vanann eða háværar
áróðursmaskínur stórnmálaflokkanna segja sér fyrir
verkum. Fyrir þessar kosningar leggur Þjóðviljinn enn
áherslu á þessi sömu atriði.
• Þjóðviljinn minnir nú á, að úrslitin í kosningunum i
fyrra virtust geta boðað þáttaskil; þá fengu Alþýðu-
bandalagið, Alþýðuflokkur og Samtök frjálslyndra og
vinstri manna um 50% atkvæða og 28 af sextíu þing-
mönnum kjörna. Jafnframt urðu þau þáttaskil sem
þekkt eru í stjórn Reykjavíkur — íhaldið tapaði
meirihluta sínum. Reynslan nú, aðeins 16 mánuðum síð-
ar, sýnir hins vegar ákaf lega nöturlegar pólitískar stað-
reyndir; þær fyrst og síðast að Alþýðuflokkurinn var
ekki verður þess trausts sem launafólk sýndi honum í
kosningunum í f yrra. I Reykjavík er þetta einna skýrast
þar sem f lokkur þessi hef ur bæði yf irgefið grundvallar-
atriði eðlilegs samstarfs á vettvangi landsstjórnar og
borgarstjórnar. Hin bitra staðreynd, sem kjósendur Al-
þýðuf lokksins frá í fyrra standa nú frammi fyrir er sú
að f lokkur þessi er ekki verkhæf ur, hann er ósamstæður
og ósamstarf shæf ur með öllu. Jaf nf ramt liggur f yrir að
hann hef ur ekki þrek til þess að standa að róttækum að-
gerðum í efnahagsmálum í þágu launafólks, þar sem
stefna hans öll virðist taka mið af sömu meginforsend-
um og stefna íhaldsins.
• Sjálfstæðisflokkurinn á nú allskostar við Alþýðu-
flokkinn — því miður. Þannig er komið — en þessar
ömurlegu pólitísku staðreyndir mega ekki verða til þess
að kjósendur Alþýðuf lokksins frá í fyrrasumar gefist
upp við að knýja fram þau málefni sem þeir vildu hafa
áhrif á með atkvæði sínu þá. Þeir mega ekki falla í f jötra
vanans á nýjan leik.
• Stærri og stærri hópur kjósenda Alþýðuf lokksins frá
síðustu kosningum gerir sér þetta Ijóst og þar með hef ur
þetta fólk ákveðið að snúast til liðs við Alþýðubandalag-
ið, þann eina flokk sem er reiðubúinn til þess að leggja
allt í sölurnar fyrir það að myndað verði sterkt pólitískt
og faglegt einingarafl gegn afturhaldinu. Alþýðubanda-
lagið er nú í greinilegri sókn og sú sókn mun halda áf ram
eftir því sem f leiri launamenn gera sér Ijóst að í Alþýðu-
bandalaginu einu er að f inna það einingaraf I gegn íhaldi
sem nú þarf að efla og treysta fremur en nokkru sinni
fyrr.
— s.
Frambjóðandi í felum
• Eins og kunnugt er var mikið um það rætt, að Ölaf ur
Jóhannesson gæfi kost á sér til forsetaframboðs. Töldu
margir forvígismenn Framsóknar Ölaf svo sterkan
frambjóðanda að slíkt yrði flokknum vafalaust til
styrktar. Þegar ákveða átti framboðslista Framsóknar-
flokksins í Reykjavík urðu forsetahugleiðingarnar að
víkja um sinn. Ástæðan er sú að f lokksforystan vissi sem
var að Guðmundur G. Þórarinsson, eftirlæti hennar,
myndi tapa eina þingsæti flokksins í Reykjavík. Eina
vonin var að bregða fyrir hann skildi f ram yf ir kosning-
ar. Þess vegna var Ólafur settur í fyrsta sætiðhér í
Reykjavík; hlutverk hans er að fela Guðmund í kosn-
ingabaráttunni. Sannarlega er þessi afstaða Framsókn-
arforystunnar óvenjuleg, þar sem venjan er sú að f lokk-
arnir sýni f rambjóðendur sína. Framsókn býður nú kjós-
endum upp á frambjóðanda í felum.
— s„
Vinstri sigur
• Astæða er til þess að vekja sérstaka athygli á glæsi-
legum sigri vinstri manna í Háskóla Islands er kosið var
um fullveldisdagskrána 1. desember. Að þessu sinni
fengu vinstri menn 60% atkvæða. Sannast hér að ,,hægri
sveif lan" sem íhaldið gumar af um þessar mundir er á-
róðurinn einber; í raun er vinstristefna í sókn, einkum
meðal yngri kynslóðarinnar.
— s.
Framsóknar-
galdrar
Finnbogi Hermannsson, NUpi
Dýrafiröi, skrifar hugvekju i
Timinn og leggur nokkuö þunga
áherslu á þaö, aö sér sé meinilla
viö erlenda stóriöju. Hann segir
meöal annars:
„Þvi kemur þaö mér á óvart
ef kjósendur í væntanlegum Al-
þingiskosningum veita þeim
mönnum brautargengi sem
predika innrás erlends fjár-
magns aö búa til meiri eimyrju i
Islenskum fjöröum og dölum”.
Gott og vel. En nú mætti þvi
viö bæta, aö þetta er Finnbogi
einmitt aö gera sjálfur. Hann
hefur tekiö sæti á lista þess
flokks fyrir vestan sem hér fyrir
sunnan lagö^í anda ólafslaga,
fram drög aö þjóöhagsáætlun
þar sem eitt helsta bjargráöiö
átti aö vera aukin erlend stór-
iöja. Og ööru hvoru hefur Tim-
inn tekiö svipaöa stefnu i póli-
tiskri umfjöllun og sagt aö m.enn
megi ekki vera meö úrelta for-
pokun I garö erlendrar stóriöju.
En þaö er svo margt sem get-
ur gerst fyrir vestan, þar sem
loftiö er hreint og tært, en þó
blandaö galdri aftan úr forn-
eskju. bar er Karvel Pálmason,
verkalýösforingi sem finnst ein-
mitt þá nauösyn aö sameinast
Alþýöuflokknum þegar sá
flokkur hefur neglt sig upp viö
Sjálfstæöisflokkinn I efnahags-
og kjaramálum rækilegar en
lengst af fyrr.
Vestfirðir
skólabóka
dæmi
Finnbogi
Hermannsson
Núpi
Dýrafirði:
Smáfjóla
En áöur en viö þessi efni er
skiliö — einn af vinum Jóns Sól-
ness Bjarni Sveinsson skrifar
grein i Morgunblaöiö honum til
málsbóta. Þar er aö finna gull-
korn sem vert er aö halda til
haga, meöal annars þetta hér:
,,Ég þarf ekki aö taka upp
hanskann fyrir Jón G. Sólnes,
vegna þess aö hann hafi i
bankastjóratiö sinni lánaöi mér
eöa fyrirtækjum þeim sem ég er
einn aö aöaleigendum aö. Ég
minnist þess ekki aö haffn hafi
nokkurn timann keypt af mér
vöruvlxil eöa lánaö mér per-
sónulega stórar upphæöir.”
Rússadindlar
tala?
Hér i blaöinu hefur veriö tl-
unduö ýmisleg gagnrýni, sem
fram hefur komiö á þau áform
sem uppi eru I Nató um aö setja
upp I Vestur-Evrópu 570 nýjar
meöallangdrægar eldflaugar
búnar kjarnorkuskeytum. Visir
og Morgunblaöiö flýttu sér aö
lýsa yfir þvi, aö nú væri Þjóö-
viljinn rétt einu sinni búinn aö fá
Hnuna frá Rússum um þaö
hvernig eigi aö vinna gegn vörn-
um Vestur-Evrópu.
Aldrei dettur þessum gaurum
neitt nýtt i hug.
Nema hvaö: Viö skulum til
gamans þjappa saman nokkr-
um staöhæfingum um þessi mál
úr nýlegu viötali viö tvo menn.
Bjarni Sveinsson:
Framboð Sjálfstæðisflokksins til kom-
andi alþingiskosninga í Norðurlands-]
kjördæmi eystra og Jón G. Sólnes
Gunnar hjá
öllum flokkum
Þegar þetta er skrifaö eru
menn enn aö biöa spenntir eft-
ir úrslitum I prófkosn-
ingum. Framb jóöendur
Sjálfstæöisflokksins hafa aö þvi
leyti sérstööu aö þeir hafa
óspart rekiö fyrir sér persónu-
legan áróöur, fengiö stuönings-
menn sína til þess eöa keypt
auglýsingar f blööum f stórum
stfl. Hafa út úr þeim gaura-
gangi komiö mjörg óvart
gamanmál, eins og litillega
hefur veriö á minnst hér.
Yfirieitt stilltu áróöursmenn
sig um aö höföa til stuönings-
manna annarra flokka I sam-
bandi viö þennan áróöur. Þó var
á þvi fróöleg undantekning.
Einn af stuöningsmönnum
Gunnars Thoroddsens lagöi sinn
málflutning upp á þann veg, aö
Gunnar Væri svo nytsamur
maöur i stjórnarskrárstarfi, aö
án hans mættu menn ekki vera,
„hvar sem þeir 1 fylkingu
standa flokkslega”. Eöa eins og
I þessari Morgunblaösgrein ség-
ir: „Þeir sem þetta skilja þurfa
þá aö greiöa Gunnari greiöa leiö
nú gegnum forkosninguna. í
þessu efni mætast hagsmunir
allra stjórnmálaflokka”.
Þaö er vert aö gefa gaum
þessari visbendingu um aö
Gunnar Thoroddsen standi þaö
höllum fæti meöal stuönings-
manna sins flokks, aö þaö skuli
taliö rétt aö skirskota til ann-
arra meö þessum hætti.
Jón píslarvottur
Viö vitum ekki enn hvort Jón
Sólnes fer I sérframboö fyrir
noröan. En viö höfum spurt, aö I
þvi máli sé aö gerast þaö séris-
lenska undur, aö Jón muni
standa uppi sem einskonar
píslarvottur — en fyrrum meö-
frambjóöandi hans, Halldór
Blöndal, veröi haföur fyrir aöal-
sökudólg I málinu. Haföi Hall -
dór þó I þessu máli ekki gert ann
aö en aö gegna skyldum sinum
sem ' endurskoöunarmaöur
rikisreikninga og basta.
Þaö er merkilegt skoöunar-
efni hvers vegna þaö gerist hvaö
eftir annaöhér á landi, aö þegar
einhver veröur uppvís aö hæpnu
bókhaldi, þá fær hann úm leiö
talsveröa samúö. Samúöin
byggist aö visu á þeirri nei-
kvæöu forsendu, aö „allir eru
þeir eins” og þvl sé rangt, aö
taka einhvern höföingja út úr og
stilla upp viö vegg. En þessi for-
senda nægir ekki ein til skýring-
ar. Og viö munum áfram búa
viö þann absúrdskóla I almenn-
ingsálitinu, aö annarsvegar
heimta háttvirtir kjósendur:
Afhjúpiö spillinguna, flettiö
ofan af mafiunum! En um leiö og
eitthvaö pinulitiö gerist I þeim
efnum, þá krefjast þessir sömu
fræknu firar og fullgild atkvæöi
þess, aö aumingja maöurinn
veröi látinn i firöi.
Þeir segja m.a.:
Eldflaugarnar nýju auka
styrjaldarhættu. Torvelda öll
áform um niöurskurö á vlgbún-
aöi. Þaö er óþarft aö setja niöur
þessar eldflaugar til aö mæta
sovéskum yfirburöum I eld-
flaugabúnaöi — vegna þess aö
þaö eru Bandarikin sem hafa
þessa yfirburöi. Viö vitum aö
hernaöarútgjöld Sovét-
manna eru 3/4 af
hernaöarútgjöldum Bandarlkj-
anna — og einn þriöji af hinum
sovésku útgjöldum fer þar aö
auki til aö byggja upp herstyrk
gegn Kínverjum. Þaö ber aö
taka alvarlega tilboöi Brésjnéfs
um fækkun meöallangdrægra
eldflauga. Þeir sem vilja nú
fleiri, atómeldflaugar eru m.a.
fulltrúar þess hugsunarháttar
sem telur mögulegt aö vinna
sigur í „takmörkuöu” atóm-
striöi.
Hvaöa Rússadindlar eru hér
aö tala?
Þeir eru bandariskir. Annar
er Herbert Scoville, fyrrum aö-
stoöarforstjóri bandarlsku
leyniþjónustunnar CIA, og hinn
er Arthur Cox, var fyrrum
Evrópusérfræöingur innan CIA.
Viötaliö kom I vikublaöi norskra
sósialista, Ny Tid. Amen.
AB
«NAT0s atomplanar i Vest-Europa<
fprer til ukontrollert opprustning»