Þjóðviljinn - 09.02.1980, Blaðsíða 7

Laugardagur 9. febrúar 1980 ÞJÓÐVILJINN — StÐA 7
Dagvistarstofnanir Reykjavíkurborgar:
Aukin vistun fyrir
börn meö sérþarfír
Rætt við Sigmar Karlsson sálfræðing
A dagvistunars tofnunum læra börn meö sérþarfir aö lifa I venjulegu
umhverfi og umhverfiö lærir aö umgangast þau eins og venjulegar
manneskjur. Myndin er tekin á Múlaborg. (Ljósm.: Jón)
S.l. sumar hóf sáifræöingur
störf viö dagvistunarstofnanir
Reykjavfkurborgar og hefur
hann m.a. umsjón meö fram-
kvæmd á vistun barna meö sér-
þarfir ásamt talkennara, sem
starfaöhefur 12 ár. Þá var á sfö-
asta ári veitt heimild fyrir ráön-
ingu I 4 stööur viö dagvistunar-
stofnanirnar sem einkum eru
hugsaöar sem stuöningur viö
þroskaheft börn. Þetta ásamt
nýrri löggjöf, sem gekk i gildi um
áramótiivhefur leitt tii aö fleiri af
SHÍ
er
andvígt
leíkunum
í
Moskvu
Stúdentaráð Háskóla Is-
lands hefur mótmælt harð-
lega fyrirhuguðum
ólympíuleikum í Moskvu
og lagt til að Islendingar
hætti þegar i stað við þátt-
töku í leikunum.
I samþykkt SHl kemur fram,
aö það telur óeölilegt aö leikarnir
skuli haldnir I riki, þar sem
mannréttindieru fótum troöin og
hvetur ráöiö til þess aö skyssan
frá 1936 og þátttaka I heims-
meistarakeppninni i Argentlnu
1977 veröi ekki endurtekin.
Meö þvl aö taka ekki þátt I leik-
unum telur ráöiö aö Islendingar
geti sýnt öörum frelsisunnandi
þjóöum gott fordæmi og lagt
mannréttindabaráttu um allan
heim gott lið.
Skynsam-
legur,
ekki
syndsam-
legur
Meinleg prentvilla slæddist inn
I grein Guöjóns Sveinssonar
„Þögn er sama og samþykki —
eða hvaö?”, sem birt var I Þjv.
þriðjudaginn 5. feb. s.l. Þar hefur
oröiö „skynsamlegur” óvart
oröið aö „syndsamlegur”, og
veröur af talsverö merkingar-
breyting.
Setningin sem viö er átt er i
næstsíöasta kafla greinarinnar,
undir millifyrirsögninni „Þvi vil
ég gera fyrirspurnir”, og á aö
vera svona: „Ef svar fyrstu
spurningar er jákvætt, fer ekkert
á milli mála, aö þessi lög verður
aö afnema, eöa réttara sagt finna
þeim annaö form, þvi 15%
skyldusparnaöur er aö mlnu viti
skynsamlegur”.
Greinarhöfundur og lesendur
eru beönir velviröingar.
þessum börnum eru nú komin
inn á almennar dagvistunar-
stofnanir i borginni. Þjóöviljinn
ræddi viö umræddan sálfræöing,
Sigmar Karlsson, um þessi mál.
— Er þaö stefnan aö börn meö
sérþarfir séu vistuö meö öörum
börnum á dagvistunarstofnun-
um Reykjavlkurborgar, Sig-
mar?
— Já, félagsmálaráð sam-
þykkti aö stefnt skyldi aö þvi aö
auka vistun þroskaheftra barna
á dagvistunarunarstofnunum
Reykjavlkur og var þá skipuö
nefnd i málinu. I samræmi viö
niöurstöður hennar var svo
samþykkt af borgaryfirvöldum
aö styöja og auka dagvistun
þessara barna^en fara þó hægt I
sakirnar til aö byrja meö. Var
taliö aö beina ætti þeim fremur
inn á leikskólana.
— En hafa ekki þroskaheft
börn alltaf veriö á þessum stofn-
unum?
— Jii, þau hafa veriö þaö I lang-
an tlma en meö nýjum stöðuveit-
ingum er viöurkennd þörfin á aö
sinna þeim sérstaklega innan
þeirra. NU hefur veriö samþykkt i
félagsmálaráöi aö fjölga stööum
úr 418 tílstuöningsviöþroskaheft
börn, en ekki er btlið aö afgreiöa
þá samþykkt i borgarráöi.
Reykjavik 29. jan. 1980.
Heill og sæll Gvendur minn!
Fyrirgeföu aö ég skuli verá svo
formlegur aö byrja þetta bréf til
þin á þingsályktunartillögu
ásamt greinargerö og þaö meira
aö segja eftir Albert Guömunds-
son. Hiln er frá 6. april 1978:
„1977-78 (99. löggjafarþing) —
260. mál.
503. Tillaga til þings-
ályktunar
um ráöstafanir gegri útflutnings-
banni.
Flm.: Albert Guömundsson.
Alþingi ályktar aö fela rikis-
stjórninni aö beita áhrifum sinum
til, aö Verkamannasamband
íslands dragi til baka samþykkt
sinaum bann viö útskipun á varn-
ingi, sem ætlaöur er til Ut-
flutnings. Beri sú tilraun ekki til-
ætlaöan árangur, ályktar Alþingi
jafnframt aö fela rikisstjórninni
aöleggja fram frumvarp til laga,
er banni verkföll og aörar þær
aögeröir, er torvelda þaö aö koma
megi útflutningsafuröum lands-
manna á erlenda markaöi.
Greinargerö.
Akvöröun sú, sem Verka-
mannasamband Islands hefur
tdciö um bann viö útskipun á
öllum varningi, sem ætlaöur er til
útflutnings, hefur vakiö ótta hjá
fólki, og tel ég rétt, aö rikis-
stjórninreynitilhins Itrasta aö fá
forustu Verkamannasambands-
ins til þess aö draga til baka þessa
samþykkt sina. Beri slik tilraun
ekki árangur, tel ég óhjákvæmi-
legt, að gripiö veröi til aögeröa af
hálfu rikisstjórnarinnar.
Þrátt fyrir þá óánægju, sem
risið hefur meöal launþega vegna
samþykktar laga nr. 3 frá 17.
febr. 1978, tel ég aðgeröir, sem
forustumenn Verkamannasam-
bandsins hafa nú boöaö til, svo
alvarlegar og stefna útflutnings-
verömætum, vinnumarkaöinum
og viöskiptasamböndum út-
flutningsaöila i svo mikla hættu,
aö rikisstjórninni beri skylda til
aö gripa til þeirra einu aögeröa,
sem eru á hennar valdi, svo aö af-
stýra megi aö tjón veröi unniö,
sem mundi valda efnahag þjóöar-
innar áfalli, sem seint yröi aö
fullu bætt.
Þeirsem berjast haröri baráttu
— Er þaö stefnan aö börn meö
sérþarfir séu inni á almennum
deildum?
— Já, það er taliö mjög já-
kvætt,og I lögunum sem gengu I
gildi um áramót um aöstoö viö
þroskahefta er gert ráö fyrir
þeirri meginstefnu. I samræmi
viö þau hefur Margrét Mar-
geirsdóttir veriö skipuö sem
fulltrúi I félagsmálaráöuneyt-
inu og á hún aö sjá um málefni
þeirra. Annars eru lögin frekar
óljós um ýmis framkvæmdaat-
riöi og er nú beðið eftir reglu-
gerö til aö skýra þau nánar.
— En hvernig er dagvistunar-
stofnanir i stakk búnar til aö
taka viö börnum meö sérþarfir.
— Dagheimilin eru allvel i
stakk búin til þess varðandi hús-
næöi og fjölda barna á hverju
heimili,en eins og er geta þeir
ekki einu sinni sinnt þörfum svo-
kallaðra forgangshópa, ein-
stæöra mæöra og námsmanna,
svo aö erfitt er aö koma börnum
meö sérþarfir þar inn. Hins veg-
ar er takmarkað hvaö hægt er aö
sinna þroskaheftum börnum á
leikskólum. Þeir búa flestir viö
mjög þröngan húsakost og þar
sem 2 stúlkur eru með allt upp I
22 börn i einu herbergi er nánast
útilokað aö setja þangaö börn
gegn þvi þjóöskipulagi, sem viö
búum viö, æsa nú launþega til
uppþota, en almenningur gerir
sér grein fyrir markmiöum
þeir ra, sem nota hvert tækifæri til
aö veikja þaö lýöræöisfyrirkomu-
lag, sem islenskt þjóöfélag bygg-
ist á, i von um aö upp úr rústum
ringulreiöar fái þeir tækifæri til
þess aö skapa sér valdaaöstööu.
Til þess aö koma i veg fyrir til-
gang verkalýösforustunnar veröa
rikisstjórnin og Alþingi aö beita
þvi eina valdi, sem lög leyfa, og
láta reyna á þaö, hvort lands-
menn vilja fara aö lögum eöa
ganga meö opin augun inn i nýja
tima ófrelsis, sem stjórnaö er frá
skrifstofum verkalýösfélaganna.
Astæöan fyrir þvi, aö ég flyt
þessa þingsályktunartillögu, i
staö þess aö flytja frumvarp til
laga, sem banni umræddar aö-
geröir, er sú, aö ég tel rétt aö
fyrst veröi reynt aö leiöa forustu-
menn Verkamannasambandsins
I þann sannleik, aö þeir, meö
boðuöum aögeröum sinum, eru aö
skaöa málstaö og stööu umbjóö-
enda sinna og stefna þjóöarhag i
voöa. Þá tel ég liklegra til árang-
urs, aö rikisstjórnin leggi slikt
frumvarp fyrir Alþingi, en aö
þingmaöur geri þaö.
Hver þingmaöur hefur unniö
eiö aö þvi aö standa vörö um
þjóöarhag, og er þaö von mln og
trú, aö hver og einn geri þaö meö
þvi aö leggja sitt af mörkum til
þess aö koma I veg fyrir þær
aögeröir sem boöaöar hafa veriö
af forustu Verkamannasambands
tslands.
sem aö einhverju leyti eru fötluö,
likamlega eöa andlega.
— Er mikiö aö gera hjá ykkur
sem annist þessa þjónustu?
— Viö höfum meira en nóg aö
gera og varla er hægt aö fjölga
börnum með sérþarfir nema
fleira starfsfólk komi til. Þar
þarf fleiri fóstrur og þroska-
þjálfara svo aö dæmi séu nefnd.
— Er skortur á fóstrum á
dagvistunarheimilum borgar-
innar?
— Já, þaö er mikill skortur á
þeim og ör skipti á heimilunum.
Stafar þaö sjálfsagt af þvi
hversu illa borguö þessi störf
eru og einnig hversu slitandi þau
eru. Sjálfur starfaöi ég á sinum
tima i nokkra mánuöi sem fóstri
á barnaheimili og hef sjaldan
unniö eins erfiöa og slitandi
Aö lokum er rétt aö geta þess,
aö enginn vissa er fyrir þvf, aö
meiri hluti félaga innan laun-
þegasamtakanna standi aö baki
þeim aögeröum, sem boöaöar
hafa veriö.”
Já þaö er stundum svolitiö
erfitt aö velja oröum sinum
upphaf þegar skrifað er út fyrir
vinahópinn. Svo aftur sé vikiö aö
þessari þingsályktunartillögu Al-
berts,frá þvihérum áriö, þá þótti
hún miklum tiöindum sæta,
meður þvi, aö aldrei fyrr, I þaö
minnsta ekki i minni yngri
manna, haföi nokkur burgeis
gengiö svo langt I ósvifni sinni, aö
krefjastþess á Alþingi, aö verka-
fólk yröi svift verkfallsréttinum.
Þaö er nú svo meö þá sem langan
ogstrangan hafa vinnudaginn, aö
þeir eru seinþreyttir til vandræöa
og hættir jafn vel til aö gleyma
þeirri ósvifni sem þeim er sýnd.
Mér er þó nær aö halda aö þessi
tillaga Alberts sitji enn i mörgum
Eyrarkarlinum. Viö vitum auö-
vitaö báöir jafnvelhvar á spjöld-
um sögunnar hliöstæöna hennar
er helst aö leita.
Nema hvaö. Nú er Albert
oröinn leiöur á þrasinu i sextiu-
manna hælinu viö Austurvöll og
stefnir á önnur miö. Og þar sem
hann hefur þegar látiö ljós sitt
skina i borgarstjórn og á þingi
og auk þess i Samtökum áhuga-
fólks um áfengisvandamáliö
(SAA) og þess utan i hópi
umsvifamestu brennivinsinn-
fiytjenda landsins, hvernig sem
þaö kemur nú heim og saman, þá
hefur þessivor elskulegibróðir I
vinnu. Þetta er að sjálfsögðu
mjög slæmt fyrir börnin sem
þurfa á þvi að halda aö tengjast
starfsfólkinu tilfinningaböndum.
— Hvaö er unniö viö að hafa
börn með sérþarfir á almennum
deildum dagvistunarstofnana?
E'g get nefnt sem dæmi 6 ára
gamla stúlku sem fékk heila-
himnubólgu 2 1/2 árs gömul og
missti heyrnina. Hún er á dag-
heimili og stendur sig mjög vel.
Hún hefur lært aö lifa i venjulegu
umhverfi og ekki siöur hefur
umhverfiö lært aö umgangast
hana eins og venjulega mann-
eskju. Annars er margt sem
þarf aö fylgja þessari þróun.
Þaö þarf t.d. miklu meira aö upp-
lýsa foreldr a hinna barnanna um
hana og um þroskaheft börn al-
mennt. —GFr
Kristi tekiö kúrsinn á Bessa-
staöi.
Manninn langar sem sagt tiTaö
setjast I þann stólinn, sem lik-
astur er hásæti i voru landi þar
sem kóngar eru afsagöir. Forseti
vill hann veröa og hana nú, svo
vitnað sé I þá landsfrægu kerlingu
sem enginn þekkir.
Nú er þaö fjærri mér aö halda
þvi fram aö hann Albert sé ver aö
þeirri vegsemd kominn en ýmsir
aörir. Þettaervörpulegur maöur,
kann meira aö segja aö sparka 1
bolta. Þaö vitum viö báöir aö
hann hefurhyglaöað mörgum illa
stöddum manninum og þetta meö
bókvitiö og askana er nú eins og
þaö er.
Satt best aö segja get ég ekki
álasaö nokkrum manni fyrir aö
skjóta undir hann truntu, aö hún
megi bera hann suður á Bessa-
staöi. En meö tilliti til þessarar
þingsályktunartillögu og þeirrar
snotru greinargeröar sem henni
fylgir, þykir mér ekki óeölilegt,
aö stuöningsmenn Alberts á titla-
brokkinu komi úr þeim hópi
manna þar sem hann á heima, en
þar t ég viö prúöbúna borgara
sem reykjasveravindla og kunna
aö hneigja sig i vestur meö til-
hlýöilegri viröingu um leiö og
sindrar á glösin I hverjum hin
frönsku eöalvin freyöa. Mér er
meö öörum oröum lfisins ómögu-
legt aö skilja hvaö fær venjulega
neftóbakskarla, sem þar á ofan
eru I forsvari fyrir skituga Eyrar-
karla, til aö skrifa upp á frama-
vlxil fyrir svo aristókratiskan
kavaler sem Albert Guömunds-
son. Þó má vera, aö þú minn kæri
bróöir i baráttunni, sem hvor
okkar heýr reyndar meö sinum
hætti, sért farinn aö finna þig
svona dulitiö ofan viö þá sem
skitinn hafa undir nöglunum
vinnu sinnar vegna, eftir aö þú
byrjaöir aö spranga um sali
hælisins viö Austurvöll. Þvi á ég
þó erfitt meö aö trúa, enda væri
þá jakinn sem fleytt var inn á
þing i vetur bráöinn og búinn aö
vera.
Af þvi viö höfum nú báðir obbu-
litið gaman af aö þenja okkur á
burstinniigóöuveöri.þá treysti ég
þvi Gvendur minn, aö þú útskýrir
þetta mál fyrir mér fávisum á
siöum Þjóöviljans.
Svo skrifar i vinsemd þinn
elskelig,
PjeturLárusson.rithöf.
Opið bréf til Guðmundar J.