Þjóðviljinn - 12.07.1980, Blaðsíða 20

20 SÍÐA V- ÞJÓ&VIJLJINN Helgin 12,—13. jUH.
I DAG MA.
„Frambjóöanúi kvenfélagsins"
örnólfur Thorlacius, kunnur fyrir þættina //nýj-
ustu tækni og visindi", var nýlega settur rektor
Menntaskólans við Hamrahlíð. Opnuviðtalíð er
við örnólf, um námsár hans, kennsluna i MH,
hlut vísindanna í nútímaþjóðfélagi og loks „litlu,
grænu mennina."
„Husgögnin borin úl...”
Hvað myndir þú gera ef þú værir staddur —
stödd á skrifstofu eða í opinberri byggingu og
þangað komi maður i vinnugalla sem færi að
bera út húsgögnin og ýmislegt fleira verðmætt?
Heigarblaðið kannaði viðbrögð fólks við slíkri
uppákomu.
„Draugar, mannabein og
bryggjur á burru”
Gísli Gíslason heitir maður og býr á Hreggsstöð-
um á Barðaströnd. Gísli er maður fróður og
skemmtilegur og kann frá mörgu að segja. i við-
tali i blaðinu á morgun fjallar hann m.a. um
drauga, mannabein og bryggjur á þurru...
„Kæruleysi aöalorsök flugslysa”
Með vissu millibili berast fréttir af mannskæð-
um flugslysum. Hvers vegna verða flugslys?
Bandarískur blaðamaður telur kæruleysi og mis-
skilning aðalástæðurnar.
Grabam Parker. hestamót og fleira
Fast efni er á sínum stað þar sem allir geta
gengið að því. Helgarpoppið fjallar að þessu
sinni um Graham Parker og i Mannlífi er frá-
sögn með myndum af fjórðungsmóti.
Tryggvi Felixsson skrifar frá Mexikó:
Undir
eldfjalli
i Mexiko
Kirkjugaflinn, útveggirnir fallnir
og hraunið allt I kring.
Eldfjall sem heitir Paricutrln er
að finna I Michoacanfylki I
Mexikó. Það fæddist síödegis einn
dag I febrúar 1943. Indlánabóndi
að daglegum störfum sá
gufustrók og fann fyrir smá jarð-
hræringum og vissi ekki fyrr til
en gróöursæll maísakurinn var
tekinn upp á þvl að spýja eldi of
ösku. Næstu 9 árin varð fólk á
þessum slóðum að sætta sig viö
duttlungafull eldgos úr kjafti
Paricutrln, gróðursælt hérað var
að auðn, u.þ.b. 6000 manns misstu
heimili sin og þúsundir urðu að
finna sér nýjan bústað I öðrum
héruðum.
Paricutrln eldfjallið og örlög
nágranna þess minna á þær eld-
raunir sem Islendingar hafa svo
oft þurftað ganga I gegn um. Sem
Islenskur ferðamaður I Mexikó
gat ég ekki látiö hjá llöa að heim-
sækja þessar stöðvar; sjón er jú
sögu rlkari.
Eins og svo oft áður hefst feröin
I yfirfullri rútu og I þetta sinn I
borginni Uruapan. Ég fæ mér
sæti á einni stólbrlkinni og nota
ferðina til að skoða mannlífið I
hnotskurn og dáist af tigulegu
fjalllendinu. Leiðin liggur upp I
fjöllin. Allt er þakið greniskógi,en
á milli glittir I sandgráa akra og
fátæka timburkofa.
Eftir rúmlega klukkustundar
ferð stöðvast blllinn og bllstjórinn
hrópar til mln spyrjandi: „el
volcán?” (eldfjallið?). Ég jánka
þvl og brölti út úr bllnum. Fyrir
augum er sólbaðið lágreist þorp,
Angahuan, og I fjarlægð glittir I
eitthvað sem kemur kunnuglega
fyrir sjónir — eldfjalliö Paricu-
trln.
A vegarkantinum stendur
snaggaralegur indjáni I rauö-
köflóttri ameriskri blússu. Hann
spyr mig hvort ætlunin sé að
skoða eldfjalliö. begar ég jánka
þvi kynnir hann sig sem Sr. José
Cruz Gómez og dregur fram
landslag þar sem grenitré,
blómstrandi kaktusar og öskugrá
jörö leika aðalhlutverkin. Eftir
u.þ.b. klukkustundar reiötúr birt-
ist hraunbrúnin. Upp úr ýfðu
apalhrauninu gnæfir kirkjuturn
sem einasta vitni um þorpið San
Juan —• „þetta er sklrnarkirkjan
mln” segir herra Gómez og tekur
svo til viö að útskýra jarðfræði
hraunsins. Mér tekst að leggja á
minnið aö meðalþykkt hraunsins
sé 18 metrar og rennslishraði
hraunsins hafi verið um 6 metrar
á klukkustund.
Kirkjan er mjög vegleg þarna
sem hún stendur upp úr hrauninu.
Otveggirnir sem stóðu þvert á
hraunstrauminn, eru fallnir, en
kórinn og turninn standa
óskemmdir upp úr 12 metra
þykku hrauninu. U.þ.b. 25
metrum fyrir norðan kirkjuna
hefur hraunið staðnæmst.„Þeir
hafa ekki haft neinn eldprest I San
Juan eins og frændur minir I
Skaftafellssýslu hér um árið”,
dettur mér I hug þegar ég sé hve
litlu munaöi að guðshúsið slyppi.
Hraunið er hrjóstrugt yfir að
llta. Einstaka djarfar jurtir hafa
fest rætur sinar I gjótum og
sprungum. Náttúran á eftir að
vinna mikið starf áður en fátækir
bændur geta plantað mais I þessa
gömlu akra sina.
Regnský leggst yfir eldfjallið
og nálgast okkur. Herra Gómez
sannfærir mig um þaö að hann
ætli að rigna og að feröin upp á
gígbarminn taki þrjár klukku-
stundir. Með þetta I huga og hasta
hestana milli fótanna snúum viö
þvl til baka. Leiðsögumaðurinn
kemur mér heilum á húfi að
rykugum þjóðveginum. Rútan
birtist og herra Gómez fær um-
samda þóknun. Ég held til
Uruapan og leiðsögumaðurinn
sest inn I timburkofann sinn og
blöur eftir aö næsti feröalangur
birtist. Og svo byrjar hann að
rigna.
Gomez fyrir framan skirnar
kirkjuna sina.
margskonar skjöl þar sem fullyrt
er um hæfileika herra Góméz sem
leiðsögumanns á eldfjaliaslóðum.
Frá veginum löbbum viö herra
Gómez að lágreistu timburhúsi.
Okkur semst um þóknun fyrir
þjónustuna og hann söðlar hesta.
Við rlðum af staö. A eftir okkur
hleypur ungur sonur leiðsögu-
mannsins með rls I hendi.
Snáðinn á að sjá um að óviljugar
bikkjurnar dragist úr sporunum.
Leiðin liggur eftir sandmiklum
fátæklegum stigum þorpsins.
Þegar litiö er yfir háa grjótgarða
sjást fábrotin timburhús, konur
að störfum og tötraleg börn að
leik. Fátæktin á heima I hverju
húsi.
Þegar við komum út úr þorpinu
byrja ég aö spyrja herra Gómez
um eldfjalliö og fólkið. Hann
rifjar upp þá sögu sem hér á
undan er getið og segir aö allir
Ibúar þorpanna tveggja sem fóru
undir hraun, Paracutl og San
Juan, hafi komist undan. Stjórn-
völd hafai veitt þessu fólki nýtt
land I útjaðri Uruapanborgar —
„mikið og gott land og nóg af
vatni”. Verra er ástandið fyrir þá
sem eftir urðu I nágrannaþorpun-
um, s.s. Angahuan. Þangaö hafi
hraunið ekki náð að renna, en
askan eyðilagði allan gróður.
öskufullir akrarnir gefa rýra
uppskeru og Ibúarnir hafa þvi
neyöst til að snúa sér meira að
skógarhöggi.
Leiöin liggur gegnum Hflegt