Þjóðviljinn - 03.10.1980, Síða 4

4 stÐA — ÞJÓÐVILJINN Föstudagur 3. október 1980
UOÐVIUINN
Málgagn sósíalisma, verkalýös-
hreyfingar og þjódfrelsis
Otgefandi: Útgáfufélag Þjóöviljans
Framkvemdastjóri: Eiöur Bergmann
RiUtjórar: Arni Bergmann, Einar Karl Haraldsson. Kjartan Olafsson
Auglýsingastjóri: Þorgeir Oiafsson.
t’msjónarmaftur sunnudagsblaós: GuÖjón Friöriksson.
Rekstrarstjóri: Úlfar Þormóösson
Afureiöslustióri: Valbór Hlööversson
Blaöamenn: Alfheiöur Ingadóttir, Einar Orn Stefánsson. Ingibjorg
Haraldsdótiir. Kristin AstgeirsdóttMagnús H. Gislason, Sigurdór
Sigurdórssor.
Þingfréttir: Porsteinn Magnússon.
Iþróttafréttamaöur: Ingólfur Hannesson.
Ljósmyndir: Einar Karlsson, Gunnar Ellsson
ilandrita- og prófarkalestur: Andrea Jónsdóttir, Ellas Mar.
Safnvöröur:Eyjólfur Arnason.
Auglýsingar: Sigrlöur. Hanna Sigurbjörnsdóttir.
Skrifstofa:Guörún Guövaröardóttir.
Afgreiösla: Kristín Pétursdóttir, Bára Halldórsdóttir, Bára Siguröardóttir
Slmavarsla: Olöf Halldórsdóttir, Sigrlöur Kristjánsdóttir.
Bílstjóri: Sigrún Báröardóttir.
Husmóöir: Anna Kristln Sverrisdóttir.
Pökkun: Anney B. Sveinsdóttir, Halla Pálsdóttir, Karen Jónsdóttir.
Útkeyrsla: Sölvi Magnússon, Rafn Guömundsson.
Ritstjórn, afgreiösla og auglýsingar: Slöumúla 6, Reykjavfk, slmi 8 13 33.
Prentun: Blaöaþrent hf.
Réttindamálin
• Yfirstandandi kjarasamningar ganga alltof hægt. At-
vinnurekendur gripa sérhvern spotta, sem þeir ná í til að
tef ja viðræðurnar og draga þær á langinn.
• Það er enn ekki farið að ræða um sjálfa kaupkröf una
né um vísitölumálin þrátt fyrir ítrekaðar kröfur samn-
ingamanna verkalýðsfélaganna um að þær viðræður
verði hafnar þegar í stað. Við svo búið má ekki lengur
standa. Neiti atvinnurekendur enn að ræða þessa megin-
þætti samninganna, þá eru þeir að kalla yfir sig verk-
falisaðgerðir í einu eða öðru formi, og það áður en langt
um líður. Þaðer fásinna af hálfu atvinnurekenda að láta
sér detta í hug að endanleg niðurstaða kjarasamninga
verði þeim hagstæðari, ef þeir með þvermóðsku sinni
neyða verkalýðsfélögin til verkfallsaðgerða.
• En það er f leira en kaupliðurinn og vísitölumálin sem
eftir er að ganga frá í kjarasamningunum. Enn eru
ýmsar sérkröfur ófrágengar og svo eru það þeir mála-
flokkar, sem snúa beint að ríkisvaldinu. Um þau mál
hefur verið fjallað undanfarna daga í viðræðum milli
samningamanna verkalýðsfélaganna og fulltrúa ríkis-
stjórnarinnar. Þær viðræður eru i fullum gangi.
• Þar verður að sjálfsögðu rætt um lífeyrismálin, sem
verkalýðsfélögin leggja þunga áherslu á. Allt það kerfi
þarf uppstokkunar við og samræmingar í átt til jafn-
réttis. Einn lifeyrissjóður með jöfnum rétti fyrir alla
landsmenn á að vera markmiðið. Þótt því markmiði
verði ekki náð í einum áfanga, þá þarf að þoka málum i
rétta átt nú þegar.
• Hér skulu nefnd nokkur önnur atriði, sem snerta
kjarasamningana og snúa að ríkisvaldinu:
• l. Atvinnuleysistryggingar. Þar þarf að rýmka
bótarétt verulega og m.a. að koma í veg fyrir að tekjur
maka skerði rétt fólks til atvinnuleysisbóta eins og nú er.
• 2. Fæðingarorlof. I þeim efnum þarf að auka rétt
verkafólks. Hverfa verður f rá því — máske i áföngum —
að atvinnuleysistryggingasjóði sé gert að greiða
fæðingarorlofið. Þess í stað eiga greiðslur fæðingaror-
lofs að falla undir Tryggingastofnun ríkisins, og at-
vinnurekendur að greiða til hennar þau gjöld, sem þeir
óhjákvæmilega verða að bera i því sambandi. Réttlátast
væri að öllum konum yrði greitt fæðingarorlof og ekki
þannig að orlofið verði mest hjá þeim sem hæst hafa
launin. Að þessu þarf að hyggja við samningsgerðina nú.
• 3. Skattamál. Þar kæmi til greina að bæta hlut lág-
tekjufólks, en hækka þá skatta stóreignamanna og há-
tekjufólks að sama skapi. Hér þarf sérstaklega að leið-
rétta til lækkunar skatta lágtekjufólks í hópi einstæðra
foreldra með eitt barn, og einnig væri ástæða til að at-
huga um lækkun sjúkratryggingagjalds.
#4. Orlofsvextir. Þótt vextir af orlofsfé hafi verið stór-
hækkaðir að undanförnu vantar enn mikið á að orlofsféð
haldi verðgildi sínu. Alveg sérstaklega þarf nú að koma í
vec f yrir að verkaf ólk bíði í vaxtagreiðslum skaða af því
þecar atvinnurekendur svikjast um að borga inn orlofs-
féc á réttum gjalddögum.
• '. Málefni sjómanna. Þar má ekki semja um neitt
minna nú en það, að sjómenn, sem stundað hafa sjó-
mennsku í 25 ár eða lengur við fiskveiðar, fái full lif-
eyrisréttindi eigi síðar en við 60 ára aldur. Þau mörk
þarf svo f Ijótlega að færa niður i 55 ára aldur. Þá þarf að
tryggja að betur verði f ylgt eftir eftirliti með lögum frá
siðasta vetri um lögskráningu sjómanna svo sjómenn nái
i þeim efnum fyllsta rétti sem lög standa til. Tryggja
þarf aukin framlög til reksturs sjómannastofa og rétt
sjómanna til f rídaga um stórhátíðir.svo nokkur dæmi séu
nefnd um mál sem að ríkisvaldinu snúa.
• 6. Farandverkafólk. Tryggja þarf í samningunum nú
bættan rétt innlends og erlends farandverkafólks. Þar
hef ur ríkisstjórnin nú þegar undirbúið lagaf rumvarp um
réttindi og skyldur erlends farandverkafólks og reglu-
gerð um aðbúnað í verbúðum. Hér þarf að halda fast á
málum.
• Þessa upptalningu látum við duga í dag, en lengur
mætti telja.
k.
Baldur
Steingrlmur
Benedikt
Kristjana
klippt
Pirringur
Afskaplega er erfitt aö átta
sig á hvert þeir kratar eru aö
fara i Flugleiöamálum. Ekkert
stendur upp úr málflutningi Al-
þýöublaösins um þau mál annaö
en yfirgengilegur pirringur út i
Alþýöubandalagiö og Baldur
Óskarsson eftirlitsmann fjár-
málaráöherra.
Eftir aö hafa óskapast yfir þvi
aö Baldur ásamt Steingrimi
Hermannssyni hafi lagt fram
ýmsar upplýsingar um stööu
Flugleiöa, sem Alþýöublaöiö
kallar allt dylgjur og róg,
heimta þingkratar nú formlega
skýrslu frá samgönguráöherra
Birgir Guöjónsson og Baldur
Óskarsson heföu unniö gott starf
og miklu meira en þá heföi óraö
fyrir er þeir tóku aö sér verk-
efniö. „Þaö hefur veriö mér
mikils viröi aö fá frá þeim
ýmsar álitsgerðir og gögn varö-
andi stööu Flugleiöa”, sagöi
Steingrímur. (Klippari geröi sér
þaö ómak aö fara á fundinn til
þess að hlusta á ýtarlega
skýrslu samgönguráðherra).
Vilja jólabók
Þaö er nú einmitt þaö, að
skýrslan er ekki ein heldur i
rauninni margar. Þaö stóö
aldrei til að eftirlitsmennirnir
væru aö safna í jólabók handa
ráöherrum sinum. Væntanlega
stendur ekki á þvi aö sam-
gönguráöherra gefi krötum
breiöþotuútgerö, og kaup á -
Tristar og B-747 heföu komiö J
þar til greina. Þessi mál heföu I
ráöherrar i Luxemborg mjög I
haft á oddinum og dregið mjög i J
efa aö ákvöröunin um DC-10 .
kaupin hafi veriö rétt á sinum I
tima, miöaö viö blandað vöru- I
og farþegaflutninga á Atlants- m
hafsleiöinni. Kristjana Milla .
Thorsteinsson sagði á fundinum I
aö eftir aö Tristar og Boeing 747 I
kaup höföu veriö i athugun hjá ,
Flugleiöum svo mánuöum skipti .
hefði ákvöröunum kaup á DC-10 I
veriö tekin i skyndingu á einni I
viku. Hún tók svo djúpt i árinni ,
aö DC-10 kaupin væru „ein ■
Krafla frá upphafi til enda”.
Vilmundur og fleiri kratar |
voru duglegir aö skrifa um ,
Kröflur fyrir noröan, en hingaö i
á Alþingi og vilja fá allar staö-
reyndir á boröiö.
Um þetta segir Jón Baldvin i
Alþýðublaöinu: „Ekki er einu
sinni upplýst, hvort eftirlits-
mennirnir hafi nokkru sinni
lokið sinni skýrslu. Ef skýrslan
cr til, hvers vegna er hún ekki
birt, i staö eilifrar fjölmiölaleik-
fimi? Stendur ekki Alþýðu-
bandalagiö vörö um opið stjórn-
kerfi?”
Að sjálfsögöu gerir Alþýöu-
bandalagiö þaö, enda þótt Al-
þýöuflokkurinn sé hættur að
veita þvi liö i þeim efnum. Al-
þýðuflokkurinn er aö veröa hinn
mesti formfestuflokkur, og
sýnir formlegum hliðum
stjórnarathafna mun meiri at-
hygli heldur en innihaldi þeirra.
Gott starf
Þaö hefur ekki staöið á Al-
þýöubandalagsmönnum aö
leggja fram upplýsingar um
Flugleiðamál. Dylgjum JBH
um ólokna skýrslu er best
svarað með orðum Steingrims
Hermannssonar samgönguráö-
herra á almennum fundi sem
Framsóknarfélag Reykjavikur
efndi til um Flugleiðamál i sl.
viku. (Þar var ekki JBH né
neinn annar merkiskrati aö
leita sér upplýsinga, enda þægi-
legra að fá þær skriflega á borö
þingkrata, sem eru orðnir svo
værukærir i þingsætunum aö
þeir nenna ekki lengur aö bera
sig eftir upplýsingum).
En Steingrimur sagöi sumsé á
fundinum að eftirlitsmennirnir
skýrslu á þingi um Flugleiöa-
málin og leggi fram öll gögn, úr
þvi aö kratar nenna ekki lengur
aö bera sig eftir björginni. En
hvar eru nú rannsóknarblaöa-
mennirnir, hinir skörpu rýn-
endur í þjóðfélagsmálin og
óráðsiu fjármálanna? Hvar
dagaöi þá uppi?
Samskiptin
Eini kratinn sem e-ö hefur
lagt til Flugleiöamála er sjálfur
Benedikt Gröndal og væri ekki
vanþörf á aö hann gæfi Alþingi
skýrslu um samskipti Flugleiða
og ameriska félagsins Seabord
& Western. Um þaö viröist hann
hafa fræöst á ferðum sinum i
Luxemborg. Hann hefur m.a.
sagt opinberlega aö Luxem-
borgarmenn hafi verið mjög
tortryggnir á hin nánu sam-
skipti Flugleiöa viö Seabord,
óttast jafnvel um að fyrirhugaö
væri samstarf þeirra gegn
Cargolux, og undrast mjög
ákvaröanir um kaup á DC-10 af
Seabord og flutning viöhalds til
þess en ekki Cargolux.
Flug-Krafla
Steingrimur Hermannsson
sagði einmitt á áðurnefndum
fundi aö hann og Luxemborgar-
menn hefðu veriö sammála um
það að nauösynlegt heföi verið
fyrir Flugleiðir aö fara fyrr út i
___________®a
tilhafaþeirekkertsagtum flug- I
Kröfluna, enda þótt formaöur *
flokksins hafi vissulega ’
„dylgjað” um að þar væri þarft I
rannsók nar verkefni.
Dœmigert
Margt hefur verið ritaö um I
sjónvarpsþáttinn „í lausu •
lofti”.Klippara þykir ástæöa til J
þess að minna á eitt atriði sem I
varpar nokkru ljósi á gang I
Flugleiöamála og fram kom i '
þættinum. Samgönguráöherra '
sagöi þarhreintút að hann hefði I
ekki farið i sina Luxemborgar- I
ferö ef hann hefði fengið vit- •
neskju um raunverulega '
rekstrarstööu Flugleiða fyrr. I
Hann upplýsti aö honum hefði I
ekki borist vitneskja um þörf ■
Flugleiða fyrir amk. 12 miljón '
dollara rekstrarlán með rikis- I
ábyrgö fyrir en tveimur dögum I
áöur en hann fór til Luxem- •
borgar nestaður styrktarpakka ’
rikisstjórnarinnar. Hvernig lá I
eiginlega i þeim málum? Vissu I
stjórnendur Flugleiða ekki um '
rekstrarstööuna fyrr en á þess- J
um tima, eöa fannst þeim óþarfi I
aö nefna svona smáræöi nema í I
framhjáhlaupi og i þann mund '
er samgönguráðherra var að J
leggja i hann? Og hvað kemur I
næst upp úr poka þeirra Flug- I
leiðamanna?
— ekh
skorið
Sunnlendingar
idnþróunarsjóð
í fyrradag var stofnfundur
lönþróunars jóös Suöurlands
haldinn aö llellu á Rangárvöll-
um. 25 af 37 sveitarfélögum á
svæöinu voru þá búin aö staö-
festa aðild sina aö sjóðnum.
með 85% ibúa kjördæmisins á
bak við sig. Greiðslur til sjóðs-
ins á þessu ári eru áætlaðar
25—28 milj. kr. og eru 1/2% af
föstum tekjum hvers sveitar-
félags i ár. A næsta ári eiga
þessar greiðslur að vera 1% og
þannig áfram.
Markmið sjóðsins er:
í.Að lána til nýrra fram-
kvæmda á svæöinu.
2. Aö efla þjónustu viö uppbygg-
ingu iðnaðar.
3. Aö styrkja áætlanagerðir viö
nýjan atvinnuveg og atvinnu-
þróun.
4. Styðja athuganirá atvinnulif-
inu á svæðinu.
5. Að verja fé til hlutafjárkaupa
i stórum fyrirtækjum.
Ráðgert er, að sveitarfélög,
þar sem svona fyrirtæki verða
reist, gefi sjóðnum eftir að-
stöðugjöld og þar meö kemur
nýr tekjustofn fyrir sjóðinn:
arður af einstökum fyrirtækj-
um, sem stofnað hefur verið til.
Iðnþróunarsjóöurinn á að
vera sjálfstæð eign sveitar-
félaganna á Suðurlandi og i
vörslu Samtaka sunnlenskra
sveitarfélaga. Sama fram-
kvæmdastjórn er fyrir sjóöinn
og samtökin.
Stjórn Iðnþróunarsjóös
stofna
Suðurlands skipa: Jón Ingi
Einarsson, Vik i Mýrdal, Olver
Karlsson, Þjórsártúni, Stein-
grimur Ingvarsson, Selfossi,
Þór Hagalin, Eyrarbakka, Þor-
steinn Garðarsson, Þorlákshöfn
og Arnar Sigurmundsson og
Páll Zóphoniasson, Vestmanna-
eyjum.
— mhg