Þjóðviljinn - 19.12.1980, Blaðsíða 15

Föstudagur 19. desember 1980 ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 15
Sýslumenn Vesturlandskjördæmis frá vinstri: Andrés Valdimarsson Stykkishólmi,
Pétur Þorsteinsson, Búöardal og Rúnar Guöjönsson, Borgarnesi. Pétur er þarna aö
iáta i ljósi skoðanir sinar á hlutverki sýslunefnda og efasemdir um réttmæti þess
að leggja þær niöur. A þinginu var einnig minnst á nýtt sýslu- eöa fylkjafyrirkomu-
lag sem hugmyndir eru um viöa.
Frá vinstri: Guðráður Davfösson, Nesi, Bjarni Einarsson, framkvæmdastjóri
Byggöadeildar, sr. Rögnvaldur Finnbogason, Staöastaö, og kona hans Kristin
Thorlacius, oddviti Staöarsveitar, og Þóröur Gíslason, ölkeldu, Staöarsveit.
A öalfundur Samtaka sveitarfélaga í Vesturlandskjördæmi samþykkir:
Aukið samstarf og sameining
Smæstu hreppar og stórveldi
einsog Akranes áttu allir sina
fulltrúa á IX. aöalfundi Samtaka
sveitarfélaga I Vesturlandskjör-
dæmi, sem haldinn var nýlega i
Munaöarnesi, en mættir voru
50—60 manns viös vegar aö af
svæðinu. Einsog til aö undirstrika
stööu kvenna i sveitarstjórnar-
málum mættu aöeins 2 konur til
leiks, þ.e.a.s. oddviti Eyrar-
sveitar Sigriður Þóröardóttir og
oddviti Staöarsveitar Kristin
Thorlacius, en þær eru báöar
prestsfrúr. E.t.v. er leiöin til aö
auka fjölda kvenna i stjórn-
málum aö fjölga prestaköilum og
þar meö prestsfrúm.
Þarna voru tignir gestir, eins
og allir 3 sýslumenn kjördæmis-
ins, Friöjón Þórðarson ráðherra
og aðrir þingmenn Vesturlands-
kjördæmis. Friðjón flutti ávarp á
þinginu og gat þess m.a. hve
hreppar eru gamalt stjórnsýslu-
fyrirbæri á íslandi. Einnig minnt-
ist hann á fyrirhugaða samein-
ingu sveitarfélaga og ým'S vand-
kvæði sem henni fylgja.
Fráfarandi formaður SSVK
flutti yfirgripsmikið erindi um
samstarf landshlutasamtaka
sveitarfélaganna, einkum varð-
andi fræðsluskrifstofur og
fræðslustjóra umdæmanna. Fjár-
mál fræðsluskrifstofanna hafa
lengi veriðofarlega á baugi, en mi
þykir þunglegar horfa en fyrr.
Fjárskortur þeirra kemur i veg
fyrir að þær geti sinnt þeirri þjón-
ustu sem þeim ber, lögum sam-
kvæmt.
Jón Þórisson fjallaði lika um
Dalabyggöaráætlun, nýtt plagg
frá Byggðadeild Framkvæmda-
stofnunar, sem gerir grein fyrir
þróunarmöguleikum i' Dalasýslu
og Austur-Barðastrandarsýslu
1981—1986.
Formaðurinn talaði siðan um
hugmyndir um framhaldsnám á
Vesturlandi. Nú starfar Fjöl-
brautaskóli á Akranesi og hafa
Borgarnes, Ólafsvik og Stykkis-
hólmur haft samvinnu við þann
skóla um framhaldsdeildir, sam-
ræmt námsefni og próf. Lögð
hefurverið fyrir samtökin tillaga
um stofnun Fjölbrautaskóla
Vesturlands. Einnig eru uppi
áform um að byggja heimavist a
Akranesi og skipuleggja heim-
akstur nemenda um allt svæðið
um helgar. Eins og undanfarin ár
rikir þó óvissa i þessum efnum,
lög um framhaldsskóla ekki enn
komin gegnum alþingi og óljóst
hver kostnaðarskipting verður.
Að siðustu fjallaði formaðurinn
um Verkaskiptingu rikis og
sveitarfélaga og stjórnsýslu-
kerfið, en þaö var aðalmál þessa
11. þings SSVK.
Að lokinni skýrslu formannsins
fluttu lika skýrslur þeir Guðjón
Ingvi Stefánsson, framkvæmda-
stjóri sambandsins, sr. Jón
Einarsson, formaður Fræðslu-
ráðs Vesturlands, Bjarni Einars-
son framkvæmdastjóri byggða-
deildar Framkvæmdastofnunar
rikisins og Jón G. Tómasson,
framkvæmdastjóri Landssam-
taka sveitarfélaganna. Fjallaði
hinn siðastnefndi um aðalmálið,
Stefán Yngvi Finnbogason
yfirskólatannlæknir skrifar:
Mundu flúortöfluna
Eítirfarandi grein er þýdd úr
norska timaritinu "Fluor i fokus”
en það er gefið út á vegum norska
landlæknisembættisins:
Frá þvi i febrúar 1973 hafa
hjúkrunarfræðingar á heilsu-
gæslustöðvum i Stavanger veitt
foreldrum ungbarna leiðbein-
ingar um tannvernd og afhent
ókeypis flúortöflur handa börnum
1/2 —2 ára. Töflugjöfin hefir hin
barna er siðar hafa mætt til tann-
eftirlits ungbarna.
Vorið 1974 var fyrsti árgangur
þriggja ára barna kallaður inn til
tanneftirlits á stofnun skólatann-
lækninganna, og þar var einnig
úthlutað flúortöflum.
Þetta tanneftirlit ungbarna
hefir frá 1976 náð til allra barna i
Stavanger á aldrinum 3 — 5 ára.
Hér fylgir tafla yfir þátttöku og
seinni ár náð til um 80% þeirra tannástand þriggja og fjögra ára
barna árin 1974 — 1979.
Þriggja ára Fjöldi Mæting Flúortöflur Með óskemmdai
Skólaár barna % af heild.tölu tóku tennur
1973—74 .. 1356 65% s7% 59%
1974—75 .. 1359 86% 64% - 68%
1975—76 . 1444 81% 80% 70%
1976—77 . . 1309 86% 87% 71%
1977—78 .. 1271 88% 9.2'/% 76%
1978—79 . . 1198 89% 90% 81%
Fjögra ára
1974—75 .. 1350 72% 74% 40%
1975—76 .. 1361 83% 90% 49%
1970 77 Ofullkomin skrásetning skrásetning 91%
1977 7R Ófullkomin
1978—79 .. 1263 87% 60%
Tölurnar sýna jafnt vaxandi
mætingu hjá tannlækni og góða
þátttöku I flúortöflugjöf.
Um 90% tekur flúortöflur og
telst það viðunandi árangur.
Tannheilsa hefur batnað smám
saman.
Framhald á bls. 17
verkefnask iptingu rikis og
sveitarfélaga og stjórnsýslu-
kerfið.
Eftir umræður, nefndastörf og
skoðun framlagðra gagna sam-
Myndir og texti:
Ólafur H. Torfason
þykkti aðalfundurinn ályktun,
þar sem m.a. segir svo:
„Fundurinn er i grundvallar-
atriðum sammála þeim tillögum,
að lögformlegir valdhafar i
stjórnsýslu landsins veröi tveir,
þ.e. rfkisvald og sveitarfélög.
Fundurinn leggur áherslu á aö
sveitarfélögin verði efld meö
auknu samstarfi eða sameiningu
enda er það forsenda þess, að
sveitarfélögin geti tekið að scr
aukin verkefni og veitt þá félags-
legu þjónustu sem nútima þjóö-
félag krefst."
Eitt aðalgagnið i umræðum
þessum var AliLsgerð verkefna-
skiptingarnefndrar rikis og
sveitarfélaga, 46 siðna plagg
prentað í janúar 1980, 3. hluti, er
nefnist Stjórnsyslukerfið.
Eins og fyrr voru skoðanir full-
trúa mjög skiptar um sam-
einingarmálin. Bændur sumir
segja yfir sitt lik að fara með til-
skipanir um slátrun hreppanna,
en fyrir munn sýsluinanna talaði
Pétur Þorsteinsson i Búðardal og
furðaði sig á, að mönnum i hans
stétt skyldi ekki hafa verið gerð
betri grein fyrir hugrnyndum um
tveggja þrepa stjórnsýslu, þar
sem sýslunefndir eru lagðar
niður.
Að öðru leyti voru það skólamál
og iðnþröunarmál sem helst
kveiktu ræður á þinginu, en þar
var lagt fram splunkunýtt vinnu-
skjal frá Byggðadeild Fram-
kvæmdastofnunar: Iönþróun á
Vesturlandi— markmið og leiðir
ásamt hugmyndum um aðgerðir.
t næstu stjórn SSVK voru
kosnir: Sturla Böðvarsson,
Stykkishólmi, Sigurður Þórólfs-
son, Saurbæjarhreppi,
Guðmundur Vésteinsson, Akra-
nesi, Skúli Alexandersson, Nes-
hreppi utan Ennis, Jón Blöndal,
Andakilshreppi, Guðmundur
Ingimundarson Borgarneshreppi
og Hörður Pálsson, Akranesi.
Formaður samtakanna er
Sigurður Þórólfsson.
William Heinesen
Það á að dansa
Nýjar sögur frá Þórshöfn
Þorgeir Þorgeirsson þýðir
Spánnýtt safn eftir hinn aldna, færeyska snill-
ing. Þetta cr fjóröa bókin i sagnasafni Heinesens
i þýöingu Þorgeirs Þorgeirssonar og kemur út
saintimis á dönsku og isiensku. Hér segir frá
ástarkvölum Fabians unga, frá fordæöunni og
prcstaflennunni Theodóru, frá trúarfári og of-
stopa i sögunni Aðventa, og tititsagan segir frá
sögulegu brúökaupi á hinni afskekktu Stapaey
þar sem skuggalegir atburöir uröu, skipbrot,
strandrán, meira að segja brúöarrán'.
Öviðjafnanleg bók i frábærri þýöingu.
Almennt verð kr. 15.930. Félagsverö kr. 13.540.