Þjóðviljinn - 17.01.1981, Síða 31

Helgin 17.—18. janúar 1981 ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 31
DÍLLINN
HER
OG
„Boltinn berst út á hægri
kantinn... fyrir markið...
þrumuskot... og MAAAARK...
— maðurinn varði... Hvurnin i
andsk...”
Þær voru skemmtilegar og
lifandi beinu útvarpslýsingarn-
ar hér áður fyrr. Vegna hártog-
unar um tittlingaskit höfum við
ekki fengið að njóta beinna lýs-
inga nú um hrið og er það
miður. Sjónarmið þess stóra
hóps sem ekki kemst á keppnis-
stað, af margvislegum orsök-
um, eru látin lönd og leið á
meðan embættismenn Ríkisút-
varpsins og forkólfar iþrótta-
hreyfingarinnar þrefa um
samningsvilja hins aðilans og
gjaldskrá.
íþróttafréttir tJtvarpsins eru
nú einkum fólgnar i örstuttum
frásögnum af kappleikjum og
mótum, nýbúnum eða
framundan. Frammistaðan á
þessu sviði er alveg ágæt. Það
sem vantar eru þættir um ýrhis
ýtri og innri mál iþróttahreyf-
ingarinnar.
— O —
„Ætlastu til þess að við trúum
þessu, Bjarni að þú sjáir aleinn
um 15% af útsendingartima
islenska sjónvarpsins. Nei,
þetta getur ekki staöist,” sagði
einn iþróttafréttamanna danska
sjónvarpsins við Bjarna Felix-
son á þingi norrænna iþrótta-
fréttamanna i Noregi sumarið
1979. Þarna lýsti Bjarni vinnu-
aðstöðu, launum og vinnutima
islenskra i'þróttafréttamanna og
fannst sumum Skandinaviu-
mönnunum að þeir heyrðu
einhvers konar bergmál löngu
liðins tima.
Danska iþróttafréttamannin-
um var vissulega vorkunn að
efast um sannleiksgildi orða
Bjarna. Hjá danska sjónvarpinu
er iþróttaefni innan við 7%
útsendingartimans og á iþrótta-
deildinni starfa 15 manns!!
Iþróttaáhugamenn kvarta oft
sáran undan þvi hve efni
iþróttaþáttanna er einhæft, t.d.
hve fáránlegtsé að horfa á 20 til
30 skiðastökkvara hendast fram
af pallinum hvern á eftir öðrum.
Þessi gagnrýni á fyllilega rétt á
sér og undir hana skal ég taka
fyrstur manna. 1 dag fáum við
að sjá i iþróttaþættinum 30
stökkvara í einni striklotu.
Bjarni fékk filmu með 105
stökkvurum og i gær og fyrra-
dag vann hann að þvi að koma
fjöldanum niður i 30. Þetta verk
tók hann um 6 tima.
Vita iþróttaáhugamenn um
það, að 3 min. sýning frá hand-
boltaleik i Höllinni kostar 3 til 6
tima vinnu fyrir iþróttafrétta-
manninn og að það tók Bjarna
marga daga að nálgast filmuna
með mörkum Ásgeirs Sigur-
vinssonar gegn Dynamo
Dresden, hverrar sýningartimi
var siðan 2 minútur...
Þetta ættum við aö hafa i
huga næst þegar sagt verður:
Mikið helviti er þátturinn hjá
honum Bjarna slappur. Væri
ekki nær að segja sisona:
Hvernig væri að skapa „iþrótta-
deild” Sjónvarpsins viöeigandi
aðstööu? Okkur langar til þess
að fá fyrsta flokks iþróttaþætti.
Þetta er vist gamla sagan um
smiðinn og bakarann, þið mun-
ið....
— IngH
Svo mælti Bernard Shaw
Eiðs-
grandi
skal
hann
heita
Eftir að bvrjað var áð úthluta
byggingalóðum á Eiðsgranda
(eöa Eiðisgranda) i Vesturbæn-
um I Reykjavik upphófust
nokkrar deilur um hvor
framangreind orðmynd væri
rétt. Guðrún Jónsdóttir, for-
stöðumaður Borgarskipulags
R vikur, sendi s.l. vor bréf til
Þórhalls Vilmundarsonar, for-
stöðumanns örnefnastofnunar
Þjóðminjasafns.og bað um úr-
skurð i þessum efnum. Hálfu ári
siðar, nánar tiltekið 19. desem-
ber s.l., barst Borgarskipulagi
eftirfarandi bréf frá Þórhalli:
„Til svars bréfi yðar dags.
16.5. s.l. skal eftirfarandi tekið
fram: Nafnorðið eið hvk. er
gamalt a-stofna-orö (beygist
eins og barn), og er sú mynd tiö-
ust að fornu, t.d. I Egilssögu:
„Nes mikit gekk i sæ út, og eiö
mjótt fyrir ofan nesið”. (28.
kap.kí Landnámu er nefnt Eiö i
Vestmannaeyjum og i Eyr-
byggjuEiðá Snæfellsnesi. Þessi
orðmynd er algengur fyrri liður
Til forna hét jörðin Eið
samsettra örnefna i Noregi, t.d.
Eiðsfjörðurog Eiðsvöllur. Fyrir
áhrif ia-stofna-orða kom þó
snemma upp orðmyndin eiði
hvk. (beygist eins og kvæði), en
hún var miklu fátiðari að fornu.
1 samsettum örnefnum kemur
hún þó fyrir i Noregi svo sem
Eiðisvöllur, Eiöis sókn
(Fritzner).
Ekki leikur vafi á þvi að eldri
mynd bæjarnafnsins á Sel-
tjarnarnesi er Eiö og eru til
dæmi þeirrar nafnmyndar frá
14. til 16. öld, t.d. eidsker
1379/1598 (DI III, 339), Eidz-
landi 1397/um 1640 (DI IV, 109),
eidz, eidz grandi, eidz
tiornn/um 1500 // um 1570 (DI
VII, 458). A 16. öld kemur fram
nafnmyndin Eiöi: Eidi nf. 1556
(DI XIII, 139), en i Alþingisbók
um 1600 er enn ritað Eijdz,
Eidzgrandi, Eidztiarnar (Atin,
198). t jarðabók Arna 1703 er
jörðin nefnd EYDE nf. (Jb III,
III, 251).
Nú er það almenn venja að
fyrna ekki myndir örnefna,
heldur nota þær myndir, sem
tiðkast meðal heimamanna nú á
dögum. Þannig rita menn
Reykjavik, en ekki Reykjarvik,
Skálholt, en ekki Skálaholt
o.s.frv..Þar sem jörðin hefur
heitiö Eiði siðustu fjórar aldir
eöa svo.virðistþvi i fljótu bragöi
eðlilegt aö rita Eiöisgrandi. En
nú upplýsir gamall Seltirningur,
Pétur Sigurðsson frá Hrólfs-
skála, forstjóri Landhelgisgæsl-
unnar (f. 1911), aö Seltirningar
hafi jafnan sagt Eiðsgrandi og
Eiðssker þótt jörðin væri nefnd
Eiði. Viröist þvi mega lita á
nafnmyndir þessar sem gamla
leif hinnar eldri beygingar sem
þá sýnist vert að halda i heiðri
og rita samkvæmt þvi Eiðs-
grandi.”
Mynda-
getraun
Hér birtist mynd nr. 3 i
myndagetrauninni i Sunnudags-
blaði Þjóðviljans. Alls verða
myndirnar fimm. Verðlaun
fyrir réttar lausnir er helgar-
ferð fyrir einn að eigin vali með
Ferðafélagi Islands. Lausnir
skulu sendast til Þjóðviljans.
Siðumúla 6, innan viku frá því
að siðasta myndin birtist.
Mynd Q
ÞAR
Ingólfur Hannesson
skrifar um iþróttir i
útvarpi og sjónvarpi
Ur koffortinu hans afa
Hvað haldið þið að ég hafi
fundið i koffortinu hans afa?
Gamla úrklippuúrfrönskublaöi
sem hér getur að lita. Liklega er
hún frá þeim tima sem hann bar
upp bónorðið við ömmu.
Einhverjar efasemdir hefur
hann alið viö brjóst sér úr því að
hann fór að klippa myndina út.
Eins og ég man eftir ömmu var
hún lika andsk... stjórnsöm.
Guð blessi minningu hennar.
„Mér er óskiljanlegt, aö ekki
skuli verða meiri maöur úr hon-
um, eins og hann kemur sér vel
við alla,” er mjög algengt orða-
tiltæki. En skyldi stefnufastur
og viljasterkur maður nokkurn
tima koma sér vel við alla?
Enginn getur séð fyrir þá
óhamingju sem konan getur
valdið, ef hún tekur upp á þvi að
haga sér skynsamlega, i stað
þess að afsaka sig með
einhverjum málamynda orsök-
um og haga sér siðan eins og
hún hefur löngun til.
Konunni er nauðsynlegt að
segja skiliö við siðprýði þrælk-
unar sinnar til þess að hún geti
tileinkað sér siðprýöi frelsisins.
Fyrsta ástin. sprettur af
dálitilli léttúð og talsverðri
forvitni.
Fyrirmyndar eiginkonan
gerir allt það, sem fyrirmyndar
eiginmaður óskaraðhún geri —
en heldur ekkert annað.
Ógiftri stúlku er heimilið
fangelsi — giftri konu vinnu-
hæli.
Velmetnir menn og konur
mega tengjast húsdýrunum
vináttuböndum, en ekki hjúum
sinum.
Þeir segja að ieynifélagið
Loki sé ennþá finna en Frimúr-
arareglan. Og samt hafa þessir
Lokalimir ekki enn beðið mig
um að ganga i Regluna!