Þjóðviljinn - 12.05.1981, Blaðsíða 6

6 StÐA — ÞJÓÐVILJINN Þriöjudagur 12. mal 1981
✓
Olafur Ragnar Grímsson í umræðum um
Þróunarsamvinnustofnun íslands
Stjórnmálaflokkanitr
taki höndum saman
/
Islendingar verji 0,7% af þjóðar-
tekjum í þróunaraðstoð fyrir 1985
Ólafur Jóhannesson utanrikis-
ráðherra mælti nýlega fyrir
frumvarpi til laga um Þróunar-
sam vinnustofnun islands, sem
taka á við af þeirri skrifstofu sem
annast hefur aðstoð Islands við
þróunarlöndin og starfrækt hefur
verið samkvæmt sérstökum lög-
um frá 1971.
Ólafur Ragnar Grimsson lagði
til i lokaumræðu i efri deild um
þetta frumvarp að allir stjórn-
málaflokkarnir i landinu taki upp
viðræður siná milli næstu mánuði
með það fyrir augum að ná sam-
komulagi um að fyrir miðbik
þessa áratugar verði framlag Is-
lands til þróunaraðstoðar 0.7% af
þjóðartekjum, en það er nýtt
I Mikill möguleiki er á þvi að
I hljóðvarpið geti flutt inn I nýja
| útvarpshúsiðeftir3árog hafið
! þar fulla starfsemi, þóttsvo aö
það muni dragast enn um sinn
I að sjónvarpið flytji inn.
Þessar upplýsingar komu
j fram í máli Ingvars Glsla-
I sonar menntamálaráðherra i
I miklum umræöum sem uröu i
J sameinuöu þingi i fyrrakvöld
• um skýrslu menntamálaráö-
markmið sem Sameinuðu
þjóöimar hafa sett. Hér á eftir fer
hluti af ræðu Ólafs Ragnars og
annarra þingmanna sem til máls
tóku I þessum umræðum, en um-
ræður um þróunaraðstoö tslands
eru sjaldgæfar i sölum Alþingis.
Ólafur Ragnar sagði að það
væri ntí orðinn nokkuð langur timi
siðan Sameinuðu þjóðirnar mörk-
uðu þá stefnu að 1% af þjóðar-
tekjum skyldi varið til aðstoðar
þróunarlöndunum.
Nokkrar þjóðir i Evrópu, eins
og Sviar, Norðmenn og Hollend-
ingar, hafa gengið á undan og
ákveðiðá undanförnum árum, og
hrint i framkvæmd, að auka
framlag sitt til þróunarlandanna
herra um starfsemi rlkisút-
varpsins. Ingvar sagði að
hægt yrði að koma húsinu
_ undir þak á næsta ári og full-
búið yrði húsið á árunum
1986-1987. Hins vegar væri
hægt að haga innréttingum á
þann veg að hljóövarpiö gæti
flutt inn á árinu 1984 þótt
drægist enn um sinn að sjón-
varpið gæti hafið þar starf-
semi. — Þig
upp i þá prósentutölu sem SÞ
höfðu markað. Við tslendingar
höfum hins vegar verið hér langt
á eftir, svo langt á eftir, og með
svo lágt hlutfall að það er i raun
til vansa, að við sem búum við
einhver auðugustu og bestu lifs-
kjör i veröldinni og höfum gnægð
auðlinda hér i okkar eigin landi;
skulum leggja fram til þessara
mála svo litið sem raun ber vitni.
Reyndar eru þær tölur, sem gefn-
ar eru upp af opinberri hálfu
látnar hækka frá þvi sem raun-
verulegt er með þvi að telja fram-
iag okkar i þessu skyni hluti, sem
vafasamt er að það eigi að reikna
með.
Sameinuðu þjóðirnar hafa
markað þá stefnu að þar sem ljóst
er að eitt prósent markið muni
ekki hafa þann viðtæka pólitiska
stuðning I verifldinni sem vonast
var til i upphafi, þá verði miðað
að þvi að árið 1983 verði 0,7% af
þjöðartekjum einstakra landa
varið til þessara málefna.
Við Islendingar höfum hins
vegar aðeins náð um 1/10 af þess-
ari upphæð.
Ég vildi hér við lokaumræðu
um þetta frumvarp lýsa þeirri
skoðun minni að það sé nauðsyn-
legt að allir stjórnmálaflokkar i
| landinu taki upp viðræður sin á
■ milliá næstu vikum og mánuðum
I um að breyta þessu ófremdar-
I ástandi og hrinda þvi slyðruorði
| af okkur, sem opinberar tölur i
Iþessum efnum gefa til kynna á al-
þjóðavettvangi. Með haustinu
' verði komið samkomulag stjórn-
I málaflokkanna i landinu um það
I að hækka framlög okkar i þessum
■ efnum á næstu árum i áföngum,
J þannig að i'siðasta lagi fyrir mið-
I bik þessa áratugs hafi Islending-
I ar náð þvi marki sem Sameinuðu
þjóðimarsettu fyrir nokkru siðan
að ætti að verða náð 1983, þ.e. að
a.m .k. 0.7% af þjóðartekjum væri
rHíjóðvarpið f
nýtt húsl 984
segir menntamálaráðherra
Ólafur Ragnar Grimsson
Þingsjá
varið til þessara mála.
Vissulega eru það háar upp-
hæðir, mjög háar upphæðir, mið-
að við það sem við verjum i dag.
Það má ætla að það séu um 14
milljaröar á ári gkr., sem við
þyrftum þá að verja i þessu skyni,
og það er stórt stökk frá þeim
upphæðum sem við verjum i dag.
Ég held hins vegar að það sé
nauðsynlegt, ef við viljum halda
reisn okkar i samfélagi þjóðanna
að sýna það að viö látum okkur
annt um þá ömurlegu eymdar-
fátækt sem þúsundir milljóna búa
við i heiminum, og við viljum
leggja okkar litla lóð á þá vogar-
skál að jafna kjörin i veröldinni.
Þvi' eiga allir stjórnmála-
flokkarnir að taka höndum sam-
an nii og breyta þessu.
Karl Steinar Guðnason (A) tók
næst til máls og lýsti þvi fyrir
hönd þingflokks Alþýðuflokksins
að þeir væru reiðubúnir til hvers
kyns umræðna um þessi mál með
það að markmiði að auka fram-
lag okkar til þróunaraðstoðar og
vonaðist hann til að þessar við-
ræðurgætu hafist sem allra fyrst.
Lárus Jónsson (S) sagðist vilja
taka undir orð Ólafs Ragnars um
að nauðsynlegt væri að efla að-
stoð okkar við þróunarlöndin og
lýsti hann sig fúsan til viðræðna
um sli'kt. Einnig taldi hann nauð-
synlegt að umræður hér á landi
um málefni þróunarlanda yrðu
efldar og almenningi gert betur
ljósthver vandamál þeirra væru.
— Þig
ÍSex þlngs- ;
j ályktanir |
jsamþykktari
Sannkallað ályktunarregn |
I átti sér stað á Alþingi fyrir ■
• helgina. Þingsályktunar- I
I tillaga frá Benedikt Gröndal I
I um að takmarka aðgang er- |
I lendra herskipa og herflug- ■
• véla að 12 milna landhelgi I
I islands var samþykkt, eftir I
I að utanrikismálanefnd hafði |
• mælt með samþykkt hennar. •
j Þá var samþykkt tillaga frá I
I Helga Seljan (AB), og I
I Stefáni Jónssyni (AB), |
• ásamt þingmönnum úr öllum •
J flokkum um geðheilbrigðis- I
I mál þar sem skorað er á I
I rikisstjórnina að taka til I
' endurskoðunar þessi mál ■
j Tillaga frá Skúla Alexand- I
I erssyni (AB) og Sigúrði I
I Magnússyni (varamaður) I
J (AB) um upplýsinga- og *
• merkingaskyldu við rikis- I
I framkvæmdir var og sam- I
I þykkt. Þessi ályktun felur i I
J sér að rikisstjórnin hlutist til '
Ium að við allar nýbyggingar I
og meiriháttar framkvæmd- I
ir á vegum rikisins verði sett I
upp skilti með upplýsingum ,
um framkvæmdina.
Fjórða ályktunin, sem send
var til rikisstjórnarinnar frá I
Alþingi i gær var flutt af ,
nokkrum þingmönnum Sjálf- ■
stæðisflokks, Framsóknar- I
flokks og Alþýðuflokks, með |
Halldór Blöndal sem fyrsta ,
flutningsmann. Alyktunin ■
beinir þeim tilmælum til I
menntamálaráðuneytisins
að skipuð verði nefnd til að ■
endurskoða lög um launasjóð i
rithöfunda.
Þá var samþykkt ályktun |
frá þingflokki Alþýðuflokks- •
ins þar sem skorað er á rikis- I
stjórnina um að marka opin- I
bera stefnu i áfengismálum, |
en fyrsti flutningsmaður ■
þessarar tillögu var Arni I
Gunnarsson.
Loks var samþykkt álykt- |
un um tilraunageymi til ■
veiðarfærarannsókna, flutt I
af Pétri Sigurðssyni (S), I
Helga Seljan (AB), Ólafi I
Björnssyni (A) og Stefáni ■
J Guðmundssyni (F). —Þig I
Gunnar J.Friðriksson
sextugur
Gunnar Jósef Friðriksson, iðn-
rekandi er sextugur i dag. Meö
fáeinum oröum vil ég senda
honum afmæliskveðjur og þakka
honum ánægjulegt og lærdóms-
rikt samstarf að málef num iðnað-
arins undanfarin ár og persónu-
leg kynni.
Gunnar hefur á langri starfsævi
helgað iðnaðinum í landinu alla
starfskrafta sina af einstakri elju,
hógværö og þrautseigju, þar sem
alla tið var á brattann að sækja og
berjast þurfti við drauga skiln-
ingsleysis og skammsýni. Sex-
tugur stendur hann enn með
óskerta starfsorku og viljaþrek
og liggur ekki á liði sinu.
Gunnar veitir forstööu Sápu-
gerðinni Frigg hf. og þetta fyrir-
tæki hefur hann rekið frá árinu
1945 af dugnaði og fyrirhyggju.
Um þrjátiu ára skeið hefur
Gunnar J. Friðriksson veriö I for-
ystusveit islenskra iðnrekenda.
Þaö mun hafa verið 1951, sem
hann var fyrst kosinn i stjórn
Félags islenskra iðnrekenda en I
stjórninni var hann óslitiö i 23 ár,
þar af 11 ár, sem formaöur
hennar. Án þess aö kastað sé rýrð
á aðra, sem með honum unnu, má
óhikaö fullyröa, að hann hafi á
þessu timabili átt einna drýgstan
þátt i þvi aö vekja menn hérlendis
til vitundar um hlutverk iönaðar-
ins i þjóðarbúskap Islendinga i
framtiðinni. ósleitilega beitti
hann sér fyrir aðgeröum til fram-
leiöniaukningar i þeim iöngrein-
um, sem þegar voru komnar á
legg og hvatti menn sifellt til að
leggja Ut I nýiðnað.
Munu iönrekendur i dag sjálf-
sagt þakka honum vel unnin störf
I þessum efnum.
Auk fjölmargra annarra trún-
aðarstarfa er Gunnar nú for-
maður bankaráös Iðnaðarbanka
Islands, hf., 1 þvi starfi koma
honum að notum, nú og i framtið-
inni, starfsreynsla hans og við-
sýni svo og alhliöa þekking hans á
starfsskilyröum Islensks iðnaðar.
Ég kynntist Gunnari fyrst af al-
vöru 1971, er ég kom inn i stjórn
Iönlánasjóös og starfaði þar með
honum i nokkur ár. Gunnar hafði
látið sér mjög annt um Iönlána-
sjóö, uppbyggingu hans og eflingu
og trúöi á, aö hægt væri að gera
sjóðinn að öflugum bakhjarli iðn-
væðingar hérlendis.
I stjórn Iðnlánasjóðs var
Gunnar mjög vandvirkur, sann-
gjarn og hlutlægur i störfum sin-
um og fjarri var þaö honum aö
ganga þar erinda tiltekinna aöila
eða afla. Aldrei voru atkvæði
látin skipta við afgreiöslu mála.
Grundvallarprinsipp átti Gunnar
sér á þessum árum en það var, að
ekki mætti ganga á höfuðstól
sjóðsins og allt yrði aö gera til að
vernda hann gegn veröbólgunni.
A þessum árum varð lika mikil
breyting á starfstilhögun stjórnar
sjóðsins. Aöur fyrri þurftu menn
að sækja um lán úr sjóðnum fyrir
ákveöinn dag á ári. Ef menn
gerðu þaö ekki, beið umsóknin
næsta árs. Nú tókum við um-
sóknir til umfjöllunar allt árið
eftir þvi sem þær bárust, en af-
greiddum þær í kippum svona á
2ja mánaöa fresti. Þetta var
mikil bót og aukið hagræöi fyrir
þá, sem voru meö fjárfestingar-
áform I iðnaöi og vildu leita til
sjóðsins.
Núverandi stjórn Iðnlánasjóðs
vottar Gunnari J. Friörikssyni
virðingu sina á þessum merkis-
degi I Hfi hans og flytur honum
þakkir fyrir ómetanlegt framlag
hans og störf i stjórn sjóðsins frá
1967 til 1978.
Gunnar J. Friðriksson er Sjálf-
stæðismaöur i pólitik, þótt
flokkurinn sá hafi illa hagnýtt sér
hæfileika Gunnars og stööu hans I
þjóðlifinu. A hinn bóginn er
Gunnar ekki flokkspólitiskur eins
og sagt er um margan manninn
heldur mundi ég vilja skýrgreina
hann sem iðnaðarpólitlskan
mann.
1 einkalifi sinu er Gunnar mikill
hamingjumaður. Upp úr miöju
siðasta striöi, 1943, giftist hann
Elinu Kaaber, dóttur Ludvigs
Kaaber bankastjóra og þau hafa
eignast 7 mannvænleg börn. Enn I
dag eru Gunnar og Elin nýtrú-
lofuð. Viö hjónin óskum þeim til
hamingju með afmælisdaginn og
flytjum þeim bestu þakkir fyrir
ógleymanlegar samverustundir.
Ingi R. Helgason.
Ég, sem þessar linur rita, hefi
um árabil haft náin kynni af
Gunnari, bæði sem húsbónda og á
sviði félagsmála, sem eins af for-
ystumönnum iönrekenda. 011
hafa þau kynni verið á eina lund,
sem húsbóndi ljúfur og glaðvær
og við samningaboröið maður
sem af hógværö og festu hélt fram
sinum málstað en meö fullum
skilningi á málstaö viösemjenda
sinna.
Þegar ég byrjaði aö vinna I
Sápugeröinni Frigg fann ég fljótt
þaö sérstæða andrúmsloft er rikti
á vinnustaönum, létt og glaövær
framkoma Gunnars við starfs-
fólkiö aflaði honum traustra
vinsælda þess, þannig aö vinnu-
staöurinn varð likari samhentri
fjölskyldu en verksmiðju. Ég,
sem sannarlega var góðu vanur
eftir að hafa um mörg ár unnið
hjá Smára, varð þvi siöur en svo
fyrir vonbrigðum við komu mina
þangað, þvi þar var virkilega
gaman að vinna.
Undir stjórn Gunnars hefir
Sápugeröin Frigg vaxiö úr litlu
fyrirtæki er bjó viö þröngan
húsakost i stórt fyrirtæki I fyrir-
myndarhúsnæði þar sem vel er
séð fyrir öllum aðbúnaði.
Framleiösla þess nýtur almennra
vinsælda, sem góö vara i smekk-
legum umbúöum. Vöruvöndun
hefir ávalt setiö þar i fyrirrúmi.
Ég man vel hve óljúft Gunnari
var, hér á verstu haftaárunum,
að vera neyddur til að nota lakari
hráefni en hann taldi þörf á, enda
beið hann ekki boðanna þegar á
höftunum linaði að bæta um og
afla þeirra bestu hráefna, er völ
var á hverju sinni. Þessi viðleitni
hefir borið þann ánægjulega
árangur að nú mun ekki ofmælt
aö framleiðsluvörur Sápugerðar-
innar standi fyllilega jafnfætis
þvi besta sem hér er fáanlegt
sinnar tegundar.
Ég held að það sé mikið aö
þakka Gunnari og mönnum á
borð við hann úr hópi inrekenda,
að verksmiðjuiðnaðurinn hefir
komist til þess þroska, sem nú er,
þrátt fyrir vanmat valdhafanna á
þýðingu hans fyrir þjóðarbúskap
okkar.
Eins og að likum lætur meö
mann meö hæfni og starfsgetu
Gunnars hafa samtök iðnrekenda
falið honum mörg og margvisleg
trúnaðarstörf. Sá listi er of langur
til aö tiundast hér, þó aö hann
væri talandi tákn um það traust
er iönrekendur og samtök þeirra
bera til hans, enda var hann
formaöur samtaka þeirra um
skeið. Vegna þessara starfa sinna
hefir hann átt mikil samskipti við
verkalýðssamtökin og þar, sem
annarsstaðar aflað sér virðingar
og vinsælda, sem einbeittur en
sanngjarn andstæðingur er ávalt
leitaði farsællar lausnar I hverju
máli.
Að senda Gunnari afmælis-
kveðju á þessum timamótum án
þess að minnast á hans ágætu
konu, frú Elinu, væri naumast viö
hæfi þvi traustari og betri félaga
á lifsleiðinni gæti hann varla hafa
óskað sér.
Aö endingu óska ég þeim hjón-
um gæfu og gengis og þakka þeim
samskipti okkar á liðnum árum,
með von um að þau megi vara
sem allra lengst.
Björn Bjarnason.